Boeck van surgien

Capm. vj van [wonden] drancken te maken.

Nu hebdi ghehoert capittulum van olien. Nu wil ic u voirt scriven vanden drancken daer men wonden mede doet ghenesen: canep reinvaen bivoet medesuete fenicle craijenbeck[arba roberti] brunelle garwe rode coel agrimonie van elken een hantvol ende van roden coel .ii. hantvol ende wortelen van gariofiolaten .ij. o. versche ende. j. o. droghe. Alle dit sal men altegader stoten ende met wijn wringhen doer eenen doeck [die scone is] ende houdent in eenen pot Alle weghe ghestopt. Hieraf suldij gheven drincken des merghens nuchteren .iiii. lepel vol ende na den eten .iii. ende des avens na den eten oec drie. Den sesten dach daerna suldi gheven .v. lepel vol nuchteren ende na den eten .ii. lepel vol ende des avens eene totdat die wonde al toe sy ende ghenesen. Ende op die wonde en seldi anders niet legghen dan een root coelblat. Desen dranc is goet alle wonden mede te ghenesen ende oec ulceren ende fistelen want hy dodet alle venijn ende quade

[p. 268]

verrotte vleisch ter wonden uut purgeren. Ende dit cruut ende wortelen mach men stoten ende maken daer af koeken ende drooghense ende houdense alle dat jaer over tot dats te doen es. Te winter of tot anderen tijden sal men se [sieden] in wijn. Ende met dien wiin daer die koeken in ghesoden sullen sijn sal men weder sieden met ghescuumden zeeme ende houden tot dats te doen es. Item een ander dranck die herde goet es alle wonden mede te ghenesen: R. betonie agromonie flagarie dat siin eertbesien [violettencruyt ambrosie] buglosse pimpenelle penthafilen van elken van desen .j. hantvol dit suldi al stoten ende siedent met .½. lb. wiins ende .j. quarteren zeems ghescuijmt ende doeter toe .C. coren pepers. Ende soe men dicker drinct soe men eer sal sijn ghenesen. Mer dat hem die sieke hoet van alle dat hem deeren mach Item eenen anderen dranck die herde goet es alle wonden mede te ghenesen: R. pilocella betonie sanamundi salvie van elken een hantvol rode coel alsoe veel als alle die ander ende pulverseert ende siedet in goeden wijn ende gheves den sieken alsoe veel als in een eyscale ghegaen can Item een uutvercoren dranck tot allen wonden: R. spikenaerde .vj. o. muscaten .ii. o. bloemen .iiii. o. caneel .v. o. saccifragie .iiij. o. clein mede .vj. loet. Ende als ghi den dranc maken wilt soe neemt .vij. loot pulvers ende eenen stoop wijns. Ende waer dat sake dat die sieke met hitten bevaen ware soe neemt voer den wijn enen stoop waters ende .<fr>1/2</fr>. lb. sukers.