Boeck van surgien

Capittelum .iii. van medecinen die mondificeren [ende reynigen].

Nu hebdi ghehoert vanden medecinen repercussive ende van maturativen. Nu wil ic u voert scriven vanden medecinen die mondificeren. Dat is die de wonden suveren van binnen ende trecken quade humoren uut. Nu suldij weten dat sulke wonden mondifyce\ren

[p. 246]

ende medecinen die doen rypen. Ende sulke medecinen siin orbaerliic als wij een aposteme sniden moeten eer hi volriipt is daer die materie tot sulker stat grof is ende niet lichteliic en can gherijpen ende tot sulker stat rijpet lichteliic Ende in scrofulen ende in glandulen ende in claporen. Het sijn oec ander medicinen die mondificeren sonder rypen. Dit is een goed mondificatiif den apostemen die wael gheriipt siin ende den ulceren. Het suvert ende versacht die sweer ende doet vleesch incarneren dats dat vleesch doet vergaderen tegader: R. rau[we] doderen van eijeren ende incoperreerse met tarwendunst als een dic pappe ende breidet op eenen doec ende legt daerop: Item een ander R. taruwendonst ende seem ende wildiit maken dat meer verdroghe soe neemt garstenmeel voer dat taruwen. Dit is een ander mondificatiif dat ghemeijn is ende riipt ende ontpluijct ende opent die weghe te suveren. Ende het is speciael te suveren die apostemen die ghenesen siin eer sij al riip waren ende sonderlinghe te suveren antrax ende carbunculum ende alle ulceren: R. goet wit seem .ii. o. ende taruwenduust .ii. o. dit tempert tegader daerna doeter toe .iiii. o. saepe van eppen ende siedet wael ende volcomeliic ende legghet daerop. Wildi oec mundificeren quade wonden die men ontsiet datse nochtan veranderen in camfer soe neemt tsap van alsene voer tsap van eppen. Ende wildi rypen doen die herde apostemen als die sc[r]ofulen ende glandulen ende claporen soe doeter toe van eppen alsoe veel als half des anders is. Ende een witte lelij rape ghesoden in water ende ghestoten ende met den anderen ghe[in]coperreert: Item een mondicatiif dat die stat seer conferteert: R. .iii. o. mel rosarum gheseghen ende .j. o. gebudelt garstens meels ende maket daeraf plaesteren: Item hebdi te doene van desen mo[n]dificative in wonden die in die pesen syn. Doet daertoe alsoe veel ghewasschen terpentiins alsdat vierendeel is van alle den anderen: Item wildi dat noch doen mondificeren doeter toe sarcocolle mirre alsoe veel als dat sestendeel is van alle den anderen.