Logo DBNL
Het geestelyck kaert-spel (ca. 1750)

Het geestelyck kaert-spel

(ca. 1750)–Joseph a Sancta Barbara–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende


illustratie

Het XI. capittel.
Van de herte dry.

§. I.

Herte Dry van ons Spel der Liefde, is de devotie van JESUS, MARIA, JOSEPH.

 

OVer hondert en vyftigh jaren was de devotie van den H. Vader Joseph weynig, en hy was als eenen verholen schat verborgen. Den aldergeleersten Isolanus van de Orden der Eerweerdige Paters Predick-heeren heeft voorseyt dat de devotie tot den H. Joseph soude met'er tydt groot worden, belieft eens te hooren de woorden van desen Goddelycken Propheet, a Den H. Geest en sal niet ophouden van de herten te roeren der geloovigen, tot dat alle Rycken van de strydende kercke verheugenden den H. Joseph, met nieuwe vereeninge vervolght, tot datter Cloosters, Kercken en Autaeren t'sijnder eere sullen opgerecht worden, sijn Feest-dagen sullen geviert worden ende beloften sullen aen hem gedaen worden en volbracht.

Dese Leeraer heeft dese Prophetie gesproken ontrent het jaer 1522. Maer door wie is dese voorsegginge volbracht? Ende wanneer? Ick weet wel dat den Paus Gregorius den XV. heeft ingestelt sijnen Feestdagh, maer door wie is de groote, jaer oneyn

delycke devotie van Jesus, Maria, Joseph, begonst ende ingestelt.

a Iustinus Meichovienis Doctoor van der Godtheyt, van't orden der Predickheeren met den wyt vermaerdenb Rabadinera ende noch veel andere seggen al te samen dat dese Prophetie is volbrancht door onse H. Moeder Teresa, welcke met haere reformatie t'samen heeft in't licht gebracth dese soo goede devoite, sy is't welcke d'eerste Kercke heeft toege-eygent aen den H. Joseph in't jaer 1562. Ende sy seght in't Boeck van haer leven, myn herte verheughde siende het H. Sacrament des Autaers uytgestelt in't eerste Convent van de Reformatie genoemt het convent van den H. Joseph, welcke devotie soo gegroeyt is dat'er ontallycke Conventen tegenwoordigh gevonden worden van den H. Joseph, 'twelck men lichtelyck kan gelooven, want alhier in dese landen de meesten deel der Conventen van de Carmeliten Discalsen worden genoemt van S. Joseph, tot Loven, tot Mechelen, tot Gendt, tot Brugge, tot Duynkercke, tot Dendermonde, ende hier binnen de Stadt van Antwerpen, alwaer is rustende het Mirakuleus Beeldt van den H. Joseph geviert met grooten toe-loop des volcks, hulpe vindende in hunnen noodt. Jemant door nieuwsgierigheyt gedreven zynde sal vragen. Wel waerom heeft den H. Geest niet verweckt jemant van een ander Orden om dese devotie te vervoorderen, waerom just van't Orden der Carmeliten.

Veel redenen soude ick konnen voortbrengen,

maer onder vele laet ons te vreden wesen met een, te weten dese om dat den H. Joseph was den bewaerder van Jesus, ende den Bruydegom van Maria, om dat hy was den derden Persoon van de Heylige geschape Dryvuldigheyt ('t welck wy in de naeste §. sullen betoonen) wel hoe volght daer uyt dat het jemant moeste wesen van het Order der Carmeliten?

Ick antwoorde en segge dat aengesien de Carmeliten Godts eere hebben voorgestaen ende vermeerdert van de oude Weth af, ende aengesien sy d'eerste zyn die de eere en devotie van de H. Maget Maria hebben vervoordert.

Het betaemde ende het stont toe, dat'er jemant van dit Orden soude opstaen om de devotie in te brengen van den H. Joseph.

Dat dit Orden is't gene de eere Godts heeft voor gestaen, maeckt ons genoegh kenbaer de H. Schrifture in't Boeck der Coningen aen't 18. Capittel.

Aldaer leest men hoe den H. Patriarch Elias Sticht-Vader van ons Orden der Carmeliten, die woonachtigh is geweest op den Bergh Carmelus, alwaer onse Religieusen Carmeliten Discalsen (en van welcken Bergh onsen Generael Prior is) noch tegenwoordig woonen, doende aldaer veel profijt der zielen, dese H. Elias ondervraeght zynde van Godt wat dat hy maeckte, hy antwoorde, Met eenen jever ben ick ontsteken voor den Heere der heyr-krachten want de kinderen van Israël hebben uw' contract verlaten, uwe Autaeren geschent ende vernielt. Siet hier den jever tot Godts glorie. Maer meer heeft hy sijnen jever getoont als

hy den Coninck Achab aensprack met al sijn volck en gaf dese berispinge, wel hoe lange sult gy-lieden noch manck gaen van alle bey de kanten? Is't dat den Heer Godt is volght hem, en soo het Baal is volght desen. Hy was soo vierigh om de glorie Godts te vermeerderen dat hy noch doodt, noch Coningen en vreesde, maer wat wil ick al veel spreken van sijn vervoorderinge der eere Godts, aengesien de H. Schrifture wyt en breet dit vermelt.

Raeckende de vermeerderinge van de H. Moeder Godts; den eersten is geweest den H. Agabus (van wie wort gesproken in de wercken der Apostelen) desen ten tyde dat de H. Maria noch leefde in't jaer 38. heeft hy in de neder-dalinge van den Bergh Carmelus opgerecht een Capelle ter eere van onse Lieve Vrouw: om dese en andere vermeerderingen van haer devotie, soo is't dat diversche Pausen onse Order hebben genoemt het Order der onse Lieve Vrouwe-broeders.

Jae Aflaeten hebben sy gejont aen die aen het Orden oft Religieusen desen naem soude geven.

Dit soo wesende wat resteerter noch, ten zy dat jemant van dit Order der Carmeliten soude beginnen en vervoorderen de devotie tot den H. Vader Joseph? En 't is soo geschiet, want 't is onse H. Seraphinsche Moeder Teresa van Jesus, welcke dese devotie heeft in gebracht ende vermeerdert soo seer, dat sijnen Feestdagh wort geviert de geheele werelt door met groote devotie, soo onder de werelycke als onder de geestelycke.

Dese devotie is soo gegroeyt dat men by naer

niet een groote Kercke meer en vint oft daer is te vinden een Capelle van den H. Joseph, Godt sy gelooft. Dese devotie heeft onse H. Moeder Teresa achtergelaten aen haere kinderen voor een testament, ende de sonen en dochters van de H. Teresa mogen seggen met David. Wy en hebben u niet vergeten, noch wy en hebben niet booslyck gehandelt in u testament. (Psal. 43.)

Niet alleenelyck heeft sy dese devotie bevolen aen haer kinderen maer aen alle menschen die soeken saligh te worden, aen al die hulpe en bystant begeeren soo naer den lichaeme als naer de ziele. Hoort wat sy vertelt in haer leven aen't 6. Capittel, verlaten zynde van alle Doctoren, geheel lam liggende, sy seght. Dus nam ick voor mynen Patroon ende Advocaet den Glorieusen S. Joseph, ende beval my hertelyck aen hem: ende ick hebbe merckelyck bevonden dat soo wel van dese swaerigheyt, als oock van andere meerdere, die myn eer ofte myner zielen welvaert aengingen, my desen myne H. Vader ende Heere verlost heeft, met meerder voorspoet, dan ick van hem wist te begeeren.

My en gedenckt niet dat ick tot noch toe, jet van hem begeert hebbe, dat hy gelaten heeft te doen.

En soo gy-lieden my geen geloof en geeft, zyt hem oock devotigh en vraeght wat gy begeert ende de experientie sal u betoonen waerachtigh te wesen, te weten dat men al verkrygt 't gene van desen H. Vader wort gevraeght.

Ick wensche alle menschen dese devotie op dat sy mogen hebben de Herte Dry van ons geestelyck Kaertspel. Dese Herte Dry hadde in haer leven de salige Margareta de Castro van't Order der Predickheerinnen:

welcke somtydts als droncken wesende door de liefde, riep langhs 't Clooster, O! dat gy-lieden wiste, wat ick in myn herte draege, wat ick aldaer besluyte.

Dese lieffelycke Maeght gestorven zynde, de curieusheyt heeft doen haer zyde open snyden ende hebben 't herte uyt-getrocken, om te mogen weten wat dese salige Bruyt Christi droegh in haer herte, ende sy hebben gevonden dry schoone groote gesteenten ende op d'een stont gegraveert heel soet en net, een kleyn soet kindeken, in d'ander een schoone dochter, in den derden eenen weerdigen man: beteeckende dat dese Religieuse hadde altydt gehadt de Herte dry van ons Spel der Liefde. Te weten de devotie tot Jesus, Maria, Joseph.

Men leest oock van eenen Edelman hoe dat hy groote devotie hadde tot den Glorieusen Vader den H. Joseph en ter eere van Jesus, Maria, Joseph, hy noode dickwils aen sijn tafel een arme vrouw, eenen armen man en een arm kindeken, ende onderhiel dese devotie lange jaeren. Ten lesten liggende op sijn doodt-bedde, hy sagh inkomen dry persoonen vergeselschapt met duysenden Hemelsche Geesten, blinkende klaerder als de Son, waer door sijn gemoet wiert verblyt, sijn herte sonder schrick des doodts, en sijn ziel verheughde in den Heere. Dese dry persoonen by het bedde komende seyden, gy hebt soo menighmael dry arme menschen genoodt t'onser eere, wy komen u nooden om te treden in de eeuwige saligheyt, ende gaf in de handen van Jesus, Maria, Joseph, sijnen geest.

Beminden leser wie isser die alsoo niet geerne

en soude scheyden uyt dese werelt? Sonder twyfelen, al die leven, souden alsoo geerne sterven. Volght dan naer desen Edelman, volght naer de H. Teresa, onderhout sijn devotie, en hy en sal niet weygeren sijnen Goddelycken bystant.

Vervoordert sijn devotie, verciert sijn Autaeren en Kercken, en weet dat u giften en gaven 't sijnder eere gedaen, sullen verdobbelt worden hier en hier naermaels, want den geven en verliest niet.

 
Herte Dry heeft desen mensch,
 
Die door sijn goede wercken
 
Vervoordert naer Godts wensch
 
En bouwt Autaer en Kercken.
 
Vervoordert naer Godts wensch
 
En bouwt Autaer en Kercken.
 
Van Jesus, Maria,
 
En Joseph Bruydegom,
 
Dees mensch sal voor en na
 
Meer krygen wederom.

§. II.

De Herte Dry van ons Spel der Liefde, te weten Jesus, Maria, Joseph, zyn de geschaepe H. Dryvuldigheydt.

 

GElyck de dry Goddelycke Persoonen hebben al 't samen gewerckt in't Mysterie van de alderheylighste Menschwordinge Christi; alsoo aenmercken wy dat sy de principaelste trecken, ende de wonderlyckheden van hun Dryvuldigheyt, 'tzy in't maecken dat de dry substantien van Jesus in de eenigheyt van den Goddelycken Persoon, 'tzy vereenigende op eene besondere maniere de dry persoonen, welcke hier toe hebben gedaen oft gecon

tribueert op der aerden: als om ons te doen aenschouwen hier in dit dal der tranen een beelt van hun grootheyt, ende een hooft-stuck van hun oneyndelycke macht.

De Philosophen leeren ons dat het is t'ordinaer van de levende oorsaecken welcke zyn in't ordre der nature, voort te brengen effecten oft daden aen de oorsaeck gelyck: alsoo is't oock waerachtigh in't orden van de Menschwordinge, dat de eeuwige Dryvuldigheyt, welck is den oorspronck van 't Goddelyck leven, gevende 't wesen aen de Menschwordinge, sy heeft dese aen haer gelyck gemaeckt, en ons voor gestelt als een beelt van haere wonderlyckheden, 't welck te boven gaet al wat raer is op dese werelt.

't Is naer dit beelt dat riep den Propheet David, Toont u aensicht en wy sullen saligh zyn. (Psal. 79.)

Want gelyck 't aensicht van den mensch kenbaer maeckt wat dat hy van binnen is, want soo wy eenen mensch sien met waerachtige oogen, droef van wesen, men seght, dat is eenen melanckolycken geest, en soo de oogen draeyen in het hooft, men seght dat is een grammoedigh mensch, met een woort geseyt het aensicht, geeft de kennisse van't gene binnen in den mensch om gaet.

Alsoo wilde David seggen: Heer Godt Vader, Godt Soon, Godt H. Geest, toont door de menschwordinge als een aensicht de teeckenen van de ongeschape Heylige en eeuwige Dryvuldigheyt.

De dry persoonen van de geschape H. Dryvuldigheyt zyn Jesus, Maria, Joseph.

De H. Maget Maria is't beelt van Godt den Vader, Jesus van Godt den Soon, sprekende naer sijn menschelyckheyt, den tweeden persoon volgens dat hy is't woort des Vaders: den derden persoon van dese geschape Dryvuldigheyt is den H. Joseph.

O diep-grondige weerdigheyt tot welcke is verheven geweest de H. Maria, als wanneer Godt den Vader haer heeft verkosen, om te wesen Moeder van sijn Goddelyck Woort! Maria een jonck Maeghdeken hout de plaetse, en draeght 't beelt van Godt den Vader op dese werelt, ende sy baert in 't midden des tydts dien, die den Vader baert in der eeuwigheyt.

Den eeuwigen Vader baert sijnen Soon sonder Moeder, ende Maria geeft 't wesen aen den Soon sonder Vader. Den Hemel heeft willen toonen in dit misterie dat de mede hulpe van de tweede oorsaecke aen Godt niet en is nootsaekelyck dan als het hem belieft, ende al wat Godt doet tusschen wesende hun mede-werckinge, hy kan 't selve doen door de kracht van sijn Goddelycke macht.

Oft met korte woorden geseyt volgens 't order der nature en den gemeynen wegh daer en worden geen kinderen voort gebracht, ten zy door vader ende moeder, maer als 't Godt belieft de moeder kan ontfangen en baren sonder vader, gelyck het is geschiet in de Menschwordinge Christi. Soo dat dan gelyck Godt den Vader heeft gebaert Godt den Soon sonder moeder, alsoo heeft Maria gebaert Christum sonder vader.

Godt den Vader baert sijnen Soon in der eeuwigheyt, en gelyck hy altyt heeft gehadt kennisse

van sijn wesen, en niet en kan passeren eenen oogenblick sonder te begrypen: alsoo en konde het niet geschieden oft hy heeft hem altyt voort-gebracht als terminus oft pael van sijn kennisse.

Ende Maria en baert sy niet haeren Soon voor in der eeuwigheyt die besit in de Menschwordinge een Goddelyck leven, 't welck hy noyt en sal verliesen? O Joden, gy-lieden hebt wel aen hem benomen het menschelyck leven, als wanneer gy-lieden hem hebt gekruyst, maer gy-lieden en konde hem niet benemen een beter leven, te weten de Goddelyckheyt welcke noyt is verdeylt geweest van't lichaem, ende de ziele; Godt den Vader baert sijnen Soon sprekende een eeuwigh woort, 'twelck is de pael oft terminus van de kennisse welcke hy heeft van sijne grootheden.

Maria en heeft sy niet gegeven het wesen, door de Heylige woorden der ootmoedigheyt, welcke woorden ons hebben wederom gegeven ons verloren leven, ick wil seggen het woort, dat sy gaf aen den Engel Gabriël, Siet de dienst Maeght des Heeren, my geschiede naer uw' Woort. (Luc. cap. 1.)

De Godts-geleerde seggen, dat de H. Maget heeft ontfangen den Sone Godts door het gehoor, om dieswil dat sy gegeven hebbende geloof aen de woorden van den Engel, en toe-stemmende aen de propostitie oft voorlegginge welck den Engel haer dede uyt den Naeme Godts, op den selven tydt het woort is vleesch geworden in't lichaeem van Maria, en het Goddelyck Woort is bekleet geworden met de menschelyckheyt, het onsienelyck Woort is geworden sienelyck in het vleesch, het eeuwigh

Woordt heeft sy selven doen horen in den tydt.

Godt den Vader baert sijnen Soon sonder eenige onsuyverheyt, en sonder sijne glorie in't minste te verminderen, Maria geeft aen Godt den Sone 't menschelyck wesen sonder te verminderen haere suyverheyt. Jae ick derve seggen dat sy door 't ontfangen en 't baeren van Jesus noch suyverder is geworden, 'twelck ick lichtelyck betoonen kan, onse Moeder de H. Kercke in de Misse van haere geboorte en ontfangenisse singht. a Die sijns Moeders suyverheydt niet en heeft vermindert maer vermeerdert. Jemant dit niet konnende begrypen sal seggen: hoe kan dat wesen, aengesien de Maeght Moeder wort?

Om dit wel te doen begrypen soo is't dat ick sal uytleggen eenen tytel die aen Maria gegeven wort in de Litanien van onse Lieve Vrouw van Loretten b Gulden-huys, waerom niet geseyt Goudt-huys, oft Silver-huys? Door het goudt wort Godt verstaen? 't welck de Bruyt der gesangen heeft geseyt, sijn hooft is't beste Goudt. (Cant. cap. 5.)

En wie is't hooft van den Bruydegom van Christus hoort Paulus Corint. 11. 't hooft Christi is Godt. Hier opschryvende Nicolaus Richarde hy segt, soo dan't gout is de Goddelyckheyt: ende Maria wort beteeckent door het Silver om haere witte leliebloem der suyverheyt. Als het goudt in gloeyende Silver wort gesmeten het Silver wort vergult, maer de verguldinge en vermindert het Silver niet, maer ter contrarie het wort verbetert.

Alsoo oock Godt puer Goudt daelende uyt den schoot sijns Vaders, in het brandende forneys in't gloeyende Silver, dat is in't Maeghdelyck lichaem van Maria, welcke soo was brandende in de liefde Godts, dat het H. Idelphonsus seght, a de H. Maeght Maria is van den H. Geest ontsteken gloeyende gemaeckt, in haer en sagh men anders niet als de vlammen van den H. Geest.

Godt dan het beste Goudt, aenveerdende het Maeghdelyck vleesch en bloet, hy heeft de suyverheyt, het silver niet vermindert, maer vergult ende gemaeckt Godts Moeder, en hierom wort sy genoemt Gulde-huys, soo dat haer Moederschap niet en heeft haer eer en weerdigheyt vermindert maer seer vermeerdert.

De H. Maget Maria dan in de geschape H. Dryvuldigheyt, is een Beelt van Godt den Vader.

Den tweeden persoon van onse geschape Dryvuldigheyt is Jesu, Godt ende mensch, soo dat den selven tweeden Persoon van de ongeschape H. Dryvuldigheyt oock is den tweeden Persoon van de geschape Dryvuldigheyt.

En gelyck in de eeuwige Dryvuldigheyt zyn dry persoonen en maer eenen Godt. Alsoo in dese geschaepe Dryvuldigheyt sijn dry persoonen Jesus, Maria, Joseph, ende daer is eenen Godt, te weten Jesus en niet alleenelyck Godt maer oock mensch, en al is hy mensch, hier uyt en volght niet dat in hem zyn twee persoonen, want in de menschwordinge wiert de menschelyckheyt berooft van haren

persoon, en dus leert ons 't geloove, want a gelyck de redelycke ziele ende 't vleesch een mensch is, alsoo oock Godt ende mensch is eenen Christus.

Dese propositie oft voort-legginge dat Jesus 't Beelt is van Godt den Sone, en is niet van noode in 't lange te betoonen aengesien wy wel weten dat hy Godt is ende mensch.

Den derden Persoon van onse geschape Dryvuldigheyt is den H. Joseph Voester Vader Christi, en Bruydegom van Maria desen draeght het Beelt van Godt den H. Geest.

Den H. Geest is onvruchtbaer in den schoot van de alderheylighste, eeuwige en ongeschaepe Dryvuligheyt, en hy en brengt geen persoon voort, wesende de uyterste paele van de goddelycke voortkominge: maer van buyten is hy soo vruchtbaer, dat wy hem aenbidden, als den levenden oorspronck van alle geschaepe Heyligheyt, van alle ingestorte gratien, en van alle goddelycke gaeven, welcke aensien den H. Geest als't beginsel van hunnen oorspronck hierom is't dat onse Moeder de H. Kercke den H. Geest noemt b Levende fonteyne, vier, liefde en geestelycke salvinge, komt Vader der armen, gever der gaven, &c.

Alsoo oock den H. Rechtveerdigen Joseph is onvruchtbaer in't Order van de Goddelycke vereeninge met de menschelycke natuere, hy en heeft van sijn substantie niet mede deelachtigh gemaeckt in de generatie Christi.

Hierom ist dat Jesus sy selven vergelyckt by de

bloem des velts hy en seght niet gelyck te wesen aen de bloem van den hof, maer van 't velt, om dieswil dat dese bloem niet en wort gesaeyt, besproeyt, geackert geplant door de handen der menschen, en daerom de menschen over de blom van den hof worden genaemt als vaders om dat sy de bloemmen planten, &c. Maer de bloemme des velts heeft anders geenen vader als de Son.

Alsoo de Menschwordinge Christi en is't werck niet van eenen mensch: in welck werck verstelt staende den H. Joseph, den Engel wiert terstont van Godt gesonden en dede aen Joseph seggen: Soon van David en wilt niet vreesen, want dat in haer geboren is, 't is't werck van den H. Geest.

Maer ist dat den H. Joseph is onvruchtbaer in den schoot van de aertsche en geschape Dryvuldigheyt, gelyck den H. Geest in de hemelsche en ongeschaepe Dryvuldigheyt: hy is uytter maeten vruchtbaer van buyten gelyck den H. Geest: want 't is door sijn voorsprake dat Jesus aen de menschen mede-deylt oneyndelycke gratien.

Den H. Geest en Jesus mede, zyn de fonteyne der gratien, ende Maria en Joseph zyn de goten door welcke ons wort deelachtigh gemaeckt 't water der gratien.

De Bruyt sprekende van haren Bruydegom Jesus, seght, sijn handen zyn goude omgedraeyde vol van diamanten: en wie sijn dese handen van Jesus ten sy Maria en Joseph, welcke handen sijn vergult geworden door 't handelen van 't gout te weten Christus, Godt en mensch, dese handen te weten Maria en Joseph moeste gulde handen worden, want sy brandende

in de liefde Godts, ende sy omhelsden dat Goddelyck Woort. Is't saken dat jemant peck handelende met werm handen, wort besmet, waerom en souden dese twee werme handen der liefde Godts, niet Goddelyck worden, dat is vergult worden, handelende het goudt, te weten Godt.

Dese handen zyn vol hyacinthen, schoone diamanten, dat is te seggen vol van gratien, vol van benedictien, om dese uyt te deylen, aen al hun dienaeren en dienaressen.

Die dese handen heeft, hy heeft oock Iesum mede en alle Goddelycke zegenen over sijne ziele.

Onse H. Moeder Teresa vertelt in haer leven hoe dat Iesus aen haer heeft veropenbaert, soo sy besigh was met te bouwen 't Convent van den H. Ioseph, en gaf haer desen raet seggende: Dochter soo gy wilt wel bewaert wesen, stelt aen d'een zyde van't Convent myne lieve Moeder. Aen d'ander zyde mynen Voester-Vader den H. Ioseph, en dit doende ick sal in't midden woonen.

O geluckige Familien, geluckige zielen, salige menschen, die soo zyn bewaert, want ist saecken dat Godt in d'oude Weth om eenen suyveren Ioseph heeft gebenedydt 'thuys van Egypten (Genes cap. 3.) Hoe veel te meer sal hy ons gebenedyden, om dat wy den H. Ioseph beminnen ende vereeren.

Ick ben indachtig gelesen te hebben een Spaens concept van den H. Iospeh. Te weten, waerom dat men in de H. Schriftuere niet een plaetse en leest van dat den H. Geest sigh soude veropenbaert hebben van dien tydt dat Godt mensch geworden is, tot dat Christus wiert geleyt van den H. Geest in de Woestyne.

Noteert dat het een al-gemeyn gevoelen is, ende opinie, dat den H. Ioseph doodt was als Christus wiert geleyt in de woestyne van den H. Geest soo dat den H. Geest sich niet eens en heeft veropenbaert soo lange Ioseph getrouwt is geweest.

Waerom? anders geen reden dan dat den H. Ioseph wesende den derden persoon van de geschaepe Druyvuldigheyt, presenterende den H. Geest, genoeghsaem was om Jesus en Maria te bewaeren. Dit is soo veel als te seggen, dat hy het ampt en Officie des H. Geest heeft volbracht.

Maer eer dat wy sluyten dese redekaevelinge van de geschaepe Druyvuldigheyt, soude ick niet mogen seggen dat den H. Joseph met recht Vader magh genoemt worden? 'tIs waer hier van hebben wy gesproken in't 5. Capittel. Maer ick segge nu noch meer, te weten, dat hy heeft verdient desen naem van Vader om dat hy oock mede heeft gewerckt in de Mensch-wordinge Christi, te weten af-gaende sijn recht van den houwelycken staet, en door het onderhouden van sijne suyverheyt. 'tIs 't concept van den H. Vader Augustinus: hoort sijn woorden: a Verblyt u Joseph, want door de verdiensten der suyverheyt, hebt gy u soo onthouwen dat gy Vader wort genoemt van den Salighmaecker. Al oft hy wilde seggen: Joseph met sjin suyverheyt heeft verdient Vader te worden.

Dat gebenedydt zy de ongeschape en geschaepe H. Druyvuldigheyt.

§. III.

Alle staeten worden verweckt tot devotie van den H. Vader JOSEPH.

 

DAer wort vertelt in't Boeck der Scheppinge hoe dat den Coninck Pharao soo hoogh verheven heeft den ouden Patriach Joseph, dat, als het volck by den Coninck quam vragen terwe oft ander weldaden hy seyde tot hun: gaet tot Joseph en al wat hy U.L. seght doet dat. Al oft hy hadde willen seggen gaet al tot Ioseph, want hy ist die den sleutel heeft van myne goederen, en doet al wat hy u seght, want die sijn gratie heeft, ick laet hem genieten alle weldaden.

Alsoo oock is van de selve macht den H. Vader Ioseph, en al die hem devotigh zyn, verkrygen van Godt overvloedigheyt van de Hemelsche gaven. Hoort hier van spreken den vermaerden Isolanus: a onsen Heer Iesus Christus (segt hy) verheught hem oneyndelyck als wanneer dat hy in syn licht der glorie siet de devote zielkens affectie dragen tot den H. Ioseph, om hem te vereeren, te aenroepen, ende sijn hulpe te vragen, Godt verhoort hun begeerten, hy onderhout hun bede, hy voldoet aen hun wenschen, ende om de Liefde en glorie van sijnen H. Voester Vader, hy maeckt hun deelachtigh liberalyck van de grootste Hemelsche gaven.

Ick vraegh U.L. waer't saecken dat de Broeders van den ouden Patriarch Ioseph, ende de andere ondersaten van den Coninck Pharao, niet en hadden wil

len gaen tot Joseph als den Coninck hun sont om hulpe en bystant te krygen: soude sy niet weerdigh zyn geweest te sterven van honger en ellenden, aengesien sy hebbende al sulck eenen lichten middel niet en begeerden den selven te gebruycken?

Alsoo oock al waer't saecken dat het meesten deel van de Christenen overvallen wierden van gebreck en ellenden deser werelt soo in de ziele als in het lichaem, sy en souden niet te beklagen zyn: aengesien Godt hun door sijn Heyligen doet gaen tot den H. Joseph sijnen Voester-Vader, ende Bruydegom van Maria: om alsoo door sijn voorsprake hun te helpen ende te verlossen, oft wel om de ellenden verduldighlyck te doen verdragen: veel en achten dit niet, hierom ist dat ick wil alle staeten verwecken tot de devotie van den H. Joseph.

1. Gaet dan tot den H. Joseph, Vader ende Moeder des huysgesin: als gy-lieden hebt een nieuw gebore kint, ende offert u kindeken op, ende spreckt den H. Joseph aen met dese woorden. O H. Vader Joseph, a ick offere u dit kint nieuws geboren, ontfanght dit onder uwe bewaeringe, want 't is seker dat den helschen Herodes, dat is, den boosen duyvel niet en sal faelen van dit kint te soecken, ende te vervolgen over al, om 'tselve te vernielen ist dat hy kan: maer O H. Vader Joseph het kint wesende bedeckt met de vleugelen van uwe bewaringe 'ten sal niet moeten vreesen, maer sal eens met'er tydt vervullen een van de stoelen in den Hemel, uyt welcke de boose Engelen gevallen zyn.

Wie sal de kinderen beter konnen bewaren, aengesien Godt den Vader geenen beteren heeft gevonden om sijnen Soon te bewaren op dese werelt.

2. Gaet tot den H. Joseph, al die daer in den houwelycken staet rusie en twist vindt, en roept sonder ophouden om sijnen goddelycken bystant, en bidt hem door de troubelen en droefheden in welcke hy sy selven vont als hy peysde sijn huys-vrouw te verlaten, aen wie dan openbaerde den Engel ende seyde: Joseph David Soon en wilt niet vreesen te nemen Maria u huys-vrouwe, want dat in haer geboren is, dat is van den H. Geest. Bidt den H. Joseph dat hy wilt alle jaloursheyt wegh nemen, ende alle misverstandigheyt, ende gy-lieden sult hulpe vinden.

3. Gaet tot den H. Joseph, al die daer noch niet getrouwt en zyt, en begeerte hebt om te trouwen, en bidt hem door sijn groot geluck 'twelck hy ontfingh, als hy wiert gemaeckt wettelycken ende waerachtigen Bruydegom van de H. Moeder Godts Maria, dat hy u oock wilt verleenen een Godt-vreesende persoon volgens uwen staet om alsoo Godt wel te dienen in peys en vrede, ende sijn Hemelsche zegenen te verwerven.

4. Gaet tot den H. Joseph alle Boden, Voer-mannen Reysende-mannen, Posten te voet ofte te peerde, en beveelt u aen desen grooten Heyligen, en bidt hem door sijnen arbeyt en moeyte welcke hy heeft geleden vluchtende met sijn lieve Bruyt naer AEgypten, en wederkeerende naer Israël, dat hy u oock van alle ongelucken wilt bewaeren.

Den weerdigen Pater Gratianus in sijn vyfde boeck van S. Joseph, vertelt aldaer hoe dat een seker Reli

gieus die voor gewoonte hadde te mediteren, ende te overleggen de reyse van den H. Joseph, op eenen sekeren tydt sy selven vindende in eenen bosch daer veel vreede beesten waeren, was sijnen toevlucht nemende tot den H. Joseph. En desen Heyligen heeft hem veropenbaert, ende hy toonde hem den goeden wegh en vergeselschapte hem tot dat hy was buyten het peryckel, ende tot dat hy was op de goede rechte baen.

Men leest oock in de boecken der fondatien van onse H. Moeder Teresa, hoe dat sy vergeselschap met eenige Religieusen, reysde om te sonderen 't Clooster van Veas ende sy heeft haer bevonden met haer geselschap op eenige steen-rotsen heel scherp ende oneffen, ende geheel buyten den wegh, ende by het steyl af-hangen van eenen bergh, alwaer de Waege-lieden niet en konden ryden, noch naer d'een oft d'ander zyde achterwaerts keeren, dan heeft Teresa al 't volck vermaent den toevlucht te nemen tot Godt, ende in dit openbaer peryckel, hen onder de bescherminge van den H. Joseph haeren goeden Vader te stellen. Nauws en haddense Godt en desen glorieusen Heyligen gebeden, oft en hebben beneden eenen ouden man gesien, roepende hout stil, anders soo gy voorder treckt, sult u in groot peryckel stellen. Waer op men hem vraegde werwaerts sullen wy dan gaen? Derwaers antwoorde hy: d'welck nochtans eenen wegh scheen daer de wagens niet en konden ryden; waer naer de Voerlieden ende sy mede hun-lieden mirakeleuselyck in eenen goeden wegh en buyten peryckel bevonden hebben. Sy arbeyden ende deden alle neerstigheyt om desen ou

den man te soecken en te bedancken, maer en vonden hem niet, soo de H. Teresa hun hadde voorseyt, want sy hun had vermaent geen moeyte te doen, ende dat haeren goeden Vader Joseph hun-lieden voor eenen Leytsman hadde gedient, ende uyt dit peryckel verlost daer sy in waren.

5. Gaet tot den H. Joseph al die daer gaen reysen op de wateren, Cooplieden, Schippers, &c. Want den H. Ioseph is den Engel, die den H. Ioannes in sijn boeck der Openbaringen heeft gesien. Desen hadde eenen voet op de aerde, en den andere op de zee. Alsoo oock is den H. Vader Joseph, hy heeft sijnen eenen voet, dat is te seggen, sijn bevel en macht op de aerde om sijn dienaren te helpen en by te staen, en den anderen heeft hy op de zee, om aldaer oock te helpen al die hem dienen en aenroepen.

Twee weerdige Priesters van het Orden van den H. Vader Franciscus, over ettelycke jaren te schepe gegaen zynde met 30. andere persoonen, om over de Zee in Nederlant te komen, hadden nu met goeden wint langen tydt wel voorspoedighlyk gevaren als wanneer daer ten onversienste oprysende een grouwsaem onweder, heeft het Schip met sulcken gewelt tegen een steen-rotse aengesmeten dat alle de plancken van malkanderen springende, de menschen in 't water geset hebben, en alle doen verdrinken, behalven dese twee Religieusen: de welcke siende dit groot peryckel, hebben hen seer vierighlyck aen den H. Joseph bevolen, ende vindende een plancke, hen daer op gesmeten, oft den wint ende tempeest hen elders aen't lant (door Godts berm

hertigheyt en S. Iosephs voorsprake) stieren mochte.

Dry dagen ende dry nachten hadden sy ten genade van water ende wint soo gedreven, van honger koude ende doodts vreese by naer overwonnen. Waerom sy buyten aller menschen hulpe ende bystant gestelt zynde, hebben wederom den H. Ioseph aengeroepen: 't welck sy soo haest niet gedaen en hadden, oft den H. Joseph, in de gedaente van eenen schoonen Jonghman, heeft hem aen hen-lieden geopenbaert, ende naer eene vriendelycke groetenisse geleyt tot aen het naeste lant; alwaer sy hen nu vindende uyt soo groote perykelen verlost, hebben hunnen verlosser begonst te bedancken: maer niet wetende wie hy wesen mochte, hebben hem eerst gebeden te willen seggen wie hy was: waer op hy antwoorde, ick ben den H. Joseph Bruydegom van Maria, ende hy beval hun noyt te willen vergeten dit weldaet, ende seyde waer't saken dat sy hem een aengenaeme saecke doen wilden, dat sy niet eenen dagh en souden laten voor by gaen, op den welcken sy niet en souden seven Vader onse, ende seven Weest gegroet lesen, ter gedenckenisse van sijn seven weedommen ende blyschappen. Belovende aen alle de gene, die hem dusdanighlyck souden dienen, dat sy sijne besondere hulpe ende bystant in allen hunnen noodt sullen genieten, ende principalyck als sy van dese werelt komen te verscheyden, in de ure des doodts. 't Welck dese Religieusen doende, en aen andere leerende, is dese Godtvruchtige Oeffeninge in het gebruyck gekomen.

6. Gaet tot den H. Joseph alle Edel-mannen die door den quaden tyt zyt arm geworden, gy-lieden moet eene be

sonder devotie tot desen H. Man draegen, want hy niet tegenstaende dat hy af-quam van Coninckx bloet, en van den Edelsten stam deser werelt, hy heeft altyt geleeft in een uyterste armoede, welcke hy meer prysde als de Ryckdommen deser werelt en in sijnen uyttersten noodt, hy en bedroefde hem niet, jae geheel contrarie, hy gebenedyde Godt, ende bedanckte hem uyt geheel sijn herte, om dat hy weerdigh was gevonden te beproeven de armoede, hy werckte geerne om sijn arm leven te onderhouden met sijne familie.

7. Gaet tot den H. Joseph al die daer hebben overvloedigheyt der goederen ende bidt hem dat hy U. E. dese gratie wilt verkrygen van soo te gebruycken uwe werelycke goederen, dat gy-lieden niet en verliest de eeuwige: want anders wat soude U.E. baten in dese werelt schatten te besitten en daer naer begraeven te worden in den af-gront der hellen? Tot deser eynde offert somtyts een goede Aelmoes op aen sijn Kercken ende Autaeren om de selve te vercieren.

8. Gaet tot den H. Joseph gy Timmerlieden, want hy is besonderlyk Patroon van U.L. aengesien hy oock een Timmerman is geweest, bidt hem dat gy-lieden soo mooght timmeren met U. L. handtwerck dat gy-lieden niet en vergeet u ziel te timmeren en op te bouwen met de dry goddelyke deugden, door welke 't geestelyck bouwsels der ziele wort volmaeckt, volgens de treffelycke leeringe van den H. Vader Augustinus. a Het huys des Heeren zyn wy self, ist dat

wy self zyn het huys Godts, wy worden getimmert en gebouwt op dese werelt. Nu hoort desen Vader noch voorder spreken hoe en op wat maniere desen bouw moet begonst worden ende volbracht. Het huys Godts geloovende wort het fondament geleydt, hopende wort het vervoordert, ende beminnende wort het volbracht.

Leert dan timmeren U.L. zielen met het H. Geloof, de hope ende liefde, ende om desen bouw wel te timmeren, bidt den H. Joseph dat hy uwen meester sy, dat hy u bestiere aengesien hy van U.L. Ambacht is.

9. Gaet tot den H. Joseph alle sondaren en al ist dat gy-lieden hebt verloren de gratie Godts door de doot-sonden, ist by aldien gy dese verlore gratie wederom soeckt, bidt den H. Joseph neerstighlyck door sijn uyt-nemende droefheyt, welck hy gevoelde als hy sijnen beminden Jesum hadden verloren, maer niet door sijn faute, op dat hy u verkryge de middelen om dese gratie wederom te vinden.

10. Gaet tot den H. Joseph alle Ambachts-mannen, metsers, schailiedeckers &c. ende vraeght hem gratie dat gy mooght u Ambacht doen en uwe wercken stieren tot de eere Godts, en als gy-lieden, hoogh moet klimmen dat den H. Joseph u wilt bewaeren.

Gelyck het geschiede in't bouwen van onse Kercke van S. Joseph hier binnen Antwerpen in het jaer 1636. Ian van der Strepen Metser werckende aen dese kercke is gevallen van 66. voeten hoogh ende aenroepende den H. Joseph blyft geheel ongehindert en wel te pas.

Gaet tot den H. Joseph al die daer betrachten eenen hoogen trap der liefde Godts, en die daer begeeren vereenigt te worden met haeren goddelycken Bruydegom Iesus,

gy-lieden moet nemen voor Patroon den H. Joseph ende hem dragen een besondere devotie: ick hebbe gemerckt seght onse H. Seraphinsche Moeder Teresa dat al die hem een besondere devotie hebben gedragen, dat sy vervoordert zyn geweest in deught, want hy draeght groote sorge voor die hem dienen.

12. Gaet tot den H. Joseph alle soorten der Religieusen. werelycke Priesters, Begynsjens devote dochters, en al die daer professien maecken van Godt te dienen, 'tzy in het Actif 't werckelycke leven, oft het contemplatif leven, soo gy-lieden wilt voorganck doen ende bekomen een volmaeckt leven, neemt uwen toevlucht tot den H. Joseph in wie alle dese levens en alle volmaecktheyt te vinden zyn, 'twelck seer wel seght t'sijnder eere den geleerden Idiota a in u ô H. Joseph zyn gekomen alle deughden soo van het werckelyck leven als van het beschouwende, niemandt is aen u gelyck, niemandt is weerdiger oft hooger verheven in den hemel als gy naer Jesus en Maria, en wat wonder aengesien gy zyt van een hooger Order der gratie als alle andere Heyligen: te weten den derden persoon van de geschape Drydigheyt, 't welck wy in't voorgaende §. hebben uytgeleyt.

13. Gaet tot den H. Joseph, stadthouder Christi Paus van Roomen, Keyser, Coningen, Cardinaelen, Bisschoppen, Religieusen, Princen, Graven, Edelmannen, Cooplieden, Ambachts-mannen, getrouwden, ongetrouwden, siecken, gesonden, rechtveerdige, onrechtveerdige hebt al devotie tot den H. Joseph.

Onse H. Moeder Teresa vertelt in haer leven, ende

segt: de macht der andere Heyligen is gepaelt, sy heeft haer eynde, maer de macht van den H. Joseph en heeft geen paelen, maer is oneyndelyck. Andere Heyligen zyn Patroon tegen eenige sieckten in het besonder, maer den H. Joseph is voor alle sieckten, alle nootsakelyckheden, soo naer den lichaeme als naer de ziele, ende seght Teresa 'ten gedenckt my niet dat ick oyt jet van hem hadde gevraeght, oft ick heb het al verkregen.

Wat wonder! want hy is almogende in den Hemel, hoort hier van spreken den geleerden Ioannes Gerson a den H. Joseph en verkryght niet maer hy gebiet: hy en bidt niet maer ordineert. Voor dat ick sluyte dese Herte Dry van ons Spel der Liefde, soo heb ick goet gevonden te vertellen Mirakelen die bekent self gesien te hebben den Eerweerdigen Pater Antonius van de Moeder Godts Provinciael der Carmeliten Discalsen binnen Vranckryck, dit verhaelt hy in sijnen boeck genoemt het noyt genoegh geacht Tresoor van den H. Joseph in sijn eerste deel aen't 11. Capittel. b

Ick hebbe gesien (segt hy) menighte van persoonen geslaegen met vallende sieckten, ander met ongeneselycke sieckten soo geoordeelt van Doctoren, terstont sijn sy genesen geweest, soo haest sy den H. Ioseph hebben aengeroepen ende jet t'sijnder eere gedaen. Maer boven al te verwonderen, ick hebbe gesien een Mirakel der Mirakelen, te weten dat 't leven aen een die overleden was is wederom gegeven, 'twelck geschiede in de Kercke van den H. Joseph tot Avignon, alwaer men



illustratie

las een Misse voor die gestorven was ter eere van den H. Joseph, ende den dooden is ten tyde van de Misse verresen en wederom levende geworden.

Laet ons dan al te saemen gaen tot Jesus, Maria, Joseph, en laet ons desen troef van Herte dry van't spel der liefde wel bewaren, op dat wy hier namaels met Jesus, Maria, Joseph, in der eeuwigheyt mogen leven.


Vorige Volgende