Fragmenten uit een dagboek, gehouden in Groenland, in de jaren 1770-1778

XI. Het geredde kind.

Wanneer onder de Heidenen de moeder van eenen zuigeling sterft, en er geene andere zogende vrouw in de nabijheid te vinden is, dan wordt hij gewoonlijk levend met de overledene moeder begraven. – Zoo vernam ik eens, dat de Heidenen; eene halve mijl noordwaarts van mij, een kind, hetwelk bijkans een vierendeel jaars oud was, met de moeder in het graf gelegd, maar, uit een zeker gevoel van verschooning, niet geheel met daarop geworpene steenen verstikt hadden. Zij hoorden het flaauwelijk zuchten, en zoo leefde het omtrent eenen dag. Dit berigt, het eerste van dien aard, sedert ik in Groenland gekomen was, ontroerde mij. Eenige dagen daarna begaf ik mij naar deze lieden toe, om hun hunne onregtvaardigheid en wreedheid onder het oog te brengen. Zij ontkenden de daad niet, maar wilden dezelve niet als eene wreedheid beschouwd hebben. ‘Wat zouden wij doen,

[p. 93]

priester?’ zeiden zij. ‘Gij weet, dat wij onze kinderen lief hebben; maar indien de moeder der arme kleinen sterft, terwijl zij nog zuigen, en er zich geene andere vrouw in de nabijheid bevindt, die zich hunner kan aannemen, dan moeten zij immers uit gebrek aan voedsel sterven, of zich dood schreijen; is het dan niet beter, dat wij uit medelijden hunnen spoedigeren dood bevorderen?’ Werkelijk hebben zij geene middelen, waarmede zij zoodanige onschuldige schepseltjes voeden kunen, dan de borst, geene melk, geene ligte spijzen. Ik kon, natuurlijker wijze, hun wreedaardig medelijden niet billijken, maar zeide hun, onder anderen, dat zij, indien zulk een geval meermalen mogt plaats vinden, mij daarvan berigt zouden geven; ik wilde dan het moederlooze kind doen afhalen en hetzelve laten opvoeden.

Omtrent een jaar daarna kwam een van deze Groenlanders in allerijl tot mij. ‘Priester!’ zeide hij, ‘wij hebben uwe woorden niet vergeten. N. N.’s vrouw beviel heden van een jongetje, en stierf. Al de anderen zijn afwezig, gelijk gij weet, en daar is niemand, die dit kind zogen kan. Wilt gij het tot u nemen? Indien niet, dan begraven wij het met de moeder.’ Ik dankte hem, dat

[p. 94]

hij mijne woorden indachtig was, gaf hem een klein geschenk, en zond dadelijk de vrouwenboot af, om het kind te halen, hetwelk men mij dan ook gezond en hongerig bragt. Mijne vrouw legde het aan de borst; het bevredigde zijne eerste behoefte en sliep in. Ik overreedde intusschen eene Groenlandsche vrouw, om, tegen betaling, des kinds, overige verzorging op zich te nemen: want onze eigen zoon was nog geen vierendeeljaars oud; maar van mijne vrouw bekwam het zijn dagelijks voedsel. Het groeide daardoor welig op, en begon blijken van opmerkzaamheid te geven. – Zijne lachjes waren hare belooning. – Den volgenden zondag doopte ik het, en noemde het naar eenen broeder mijner vrouw, om het haar nog dierbaarder te maken. Daags te voren kwam de vader bij mij, en vraagde mij, of ik zijn kind wilde doopen. Toen ik dit met ja beantwoordde, verzocht hij mij verlof, om daarbij tegenwoordig te zijn. Ik vergunde hem zulks, onder voorwaarde, dat hij zich stil zou houden. Hij kwam. Alles, wat hij, gedurende de godsdienstoefening zag en hoorde, was nieuw en verrasschend voor hem; maar hij luisterde ook naauwkeurig toe. Onder de verrigting van den doop glinsterde een traan in zijn oog –

[p. 95]

waarom? dit wist hij zelf niet. Toen de godsdienstoefening geëindigd was, zeide ik tot hem: ‘Nu is uw zoon mijn zoon; ja meer dan de mijne; hij behoort thans aan den grooten Heer in den hemel, die hem onuitsprekelijk gelukkig maken zal.’ – ‘Ja’ antwoordde hij, ‘gij hebt u vaderlijk jegens hem gedragen, en uwe vrouw is als eene ware moeder; maar ik wil bij u wonen, u gehoorzaam zijn en een geloovige worden; dan mag ik hem immers somwijlen wel zien?’ ‘Ja,’ antwoordde ik, ‘dagelijks, indien gij wilt.’ Werkelijk kwam hij, kort daarna, met zijne gansche familie, zag zijn zoontje dikwijls, en werd het jaar daaraan volgende, gedoopt.

Volgens de gewoonte des lands was het kind nu onze aangenomen zoon, en als zoodanig werd hij ons dagelijks liever. Ik stelde hem mij dikwijls als den beschaafden jongeling, als den verlichten regtschapen man, als den nuttigen leeraar onder zijne landslieden, voor; maar eene heerschende en doodelijke kinderziekte ontrukte hem aan ons in den ouderdom van vijf vierendeeljaars. Wij verloren hem; maar hij ging in een beter leven over.