Werken. Deel III

[p. 118]

* XI. Kloostergeest in de kleeding tegenover de moderne ontaarding *

Ende hier-omme, prueft ende merct u-zelven ochte¹⁾ ghi dese .vij. slote in u ghevoelt, ende ochte ghi gheciert ende ghecleet syt van binnen met den doechden die daer-toe behoren. Want ic vreese datmen ghemeenlyc in religiën ende in cloestere meer soect ende begheert den lichame te chierne ende te cleeden van buten, dan die ziele van binnen. Ende hier-omme seggic u: en syt niet curioes²⁾, maer syt onachtsam van uwen abite dat ghi ane-draecht. Eest out, eest nuwe; hoe gr<o>f, hoe versmaet dat³⁾ si, dat laet u ghenoeghen alsoe alsment u gheeft: es uwe lichame ghedect jeghen dat coude⁴⁾ ende bescermt jeghen hitte, dat es ghenoech. Wildi uwe regule leven ende gode behouden⁵⁾, [Ende]⁶⁾ en murmurreert niet. Want inden beghinne, alle <die>⁷⁾ heilighen die relegiën ende ordenen stichten, die vercoren dat groofste ende <dat> onweerdste⁸⁾ laken datmen inde provincie vandt daer si in woenden, ende altoes sonder varwe. Nu heeft de duvele ende de hoverdeghe mensche nuwe vonde vonden. Dat swaert⁹⁾ soude¹⁰⁾ syn, dat es brunet ghegreint. Dat grauwe abyt es bruun ghemingt worden: blau groene ende root te gadere gheminct¹¹⁾. Wit en can men niet gheveisen¹²⁾, dat moet alsoe bliven. Maer hoe dat de varwe es¹³⁾, men neemt gherne de beste wolle die men vercrighen mach, in wat state dat si¹⁴⁾. Ende alse dat laken b[e]ereet es, soe en weetment hoe sceppen¹⁵⁾ noch maken, dat der werelt ende den duvel behaghen moghe. Selcke makent soe wyt ende soe groot, datmenre .ij. ochte .iij. cledere ave maken mochte; selke maken<t>¹⁶⁾ soe inghe ochte¹⁷⁾ aen haer vel ghenayt ware, de onderrocke tot den knie cort ende opden buc ghecnoopt als een sot. Selcke makent soe lanc, datment hoghe opscorsen moet; ende selke makent dat achter

1) Of.

2) Kieskeurig.

3) Dat het.

4) De koude.

5) Gods gunst bewaren.

6) Om. w, en Sur. die allen hier de goede lezing en zinsverdeeling hebben.

7) G, w, D; der F.

8) Verachtste.

9) Zwart.

10) Zou moeten.

11) Gemengd.

12) Vermommen.

13) Wat kleur het ook zij.

14) Versta: ook in den kloosterlijken staat.

15) Gesceppen w. Fatsoeneeren.

16) G; om w.

17) Alsof het.

[p. 119]

hem sloit in de modere. Prueft ende merct: aldus en waest¹⁾ niet <geordent>²⁾ int begin. Ende hier-omme es wolle ende varwe ende maecsele der cleedere irregheleer, dat es onhebbelyc³⁾ der ordenen. God gheve hem sine wysheit diet maken doen ende alsoe draghen. Tote deser dorheit die nu in cloestere regneert, daer volcht <noch>⁴⁾ na [eene]⁵⁾ andere cierheit. Dat syn gordele met silvere beslaghen, ende sunderlinge clatermeerse⁶⁾ ende chierheit die men daer aeh-hanct, dat⁷⁾ de joncfrouwe de nonne, al clinckende ga alse eene hinne met bellen. Dei moneke ryden ghewapent ende met langhen swerden⁸⁾ als ridderen. Maer jeghen den duvel ende jeghen de werelt ende jeghen hare quade <onreyne>⁹⁾ ghenuechte ende ghelost syn sy onghewapent. Ende daer-omme werdense dicwile verwonnen. Selcke joncwrouwen ochte nonnen die ute-gaen, gheciert, begheren meer te behaghene der werelt dan gode. Ende hieromme es hare uutganc verghiffenisse¹⁰⁾ ende eewich venyn, dat den duvel <wel> behaecht: dat si met hem <eweleec>¹¹⁾ drinken selen inde onreyne camere der hellen. <Nu merct:>¹²⁾ die joncfrouwen die in oordenen¹³⁾ syn, sy moeten haer cameren gheciert hebben met coetsen¹⁴⁾, met sittecleren, met saergen ende met cussenen, alse ochte sy inde werelt waren. Ende hier-in moechdi¹⁵⁾ merken: dat leven dat de heilighe stichten inden beghinne van ordenen, dat destruéren de-ghene die nu syn. Ende al selc quaet exempel vinden die kindere die nu in cloestere comen. Ende aldus tegheet ordene ende heilich leven van daghe te daghe in lanc so meer. Ende hier-omme hebbic u ghescreven hoe ghi eenen dach leven sult. Ende alsoe leeft al uwe daghe. Ende merct u selven alle daghe buten ende binnen, ocht ghi uwen dachloen verdient. Want ghi en cont de wysheit gods niet ghehoenen¹⁶⁾ noch bedrieghen. Ende die gherechticheit

1) Was het.

2) Add. G, w, D, K.

3) Niet overeenkomend met.

4) Add. G, w, D.

5) Om. G, w, D, K.

6) Clatermesse w; clacmerse K.

7) Zoodat.

8) Zwaarden.

9) Add. G, w, D, K.

10) Vergift.

11) Add. G, w, D, K.

12) Add. G, w, D, K.

13) Kloosterorders.

14) Slaapkoets.

15) Kunt gij.

16) Misleiden.

[p. 120]

gods sal u te-rechte¹⁾ oordelen in dien poente²⁾ dat³⁾ ghi in dat inde uws levens vonden weit. Ende hier-omme soe radic u:

Merct u nauwe ende hoedt u wel:
die tijt es cort, die doot es snel.
Als<t>⁴⁾ comt ane die stont
dat uwe ziele lydt⁵⁾ den mont,
dan suldi loen na werc ontfaen:
dat wederkeeren es ghedaen.

1) Naar recht en billijkheid.

2) Toestand.

3) Waarin.

4) G, w, D, K.

5) Voorbijgaat, opstijgt uit.