Werken. Deel III

[p. 82]

* I. Echt kloosterleven is dienst van God. *

* A. Het voorbeeld van Christus *

Lieve suster, ghi sult merken dat cristus, die gods sone, hem selven oetmoedichde ende vernieutte, ende nam ane eens knechts forme, omme-dat hi ons dienen woude. Ende hi was saechtmoedich ende goedertieren, ende ghehoorsam tot-der doot sinen hemelschen vader, omme onsen wille. Ende hi was in midden sine discipule als [een]¹⁾ die dient. Ende hi sprac selve dat hi comen ware[n]²⁾, niet omme-dat men hem dienen soude, maer omme-dat hi dienen <soude>³⁾. Ende hier-omme es hi verheven na der menscheit, ende god heeft hem ghegheven eenen name boven alle namen, alsoe sente pauwels spreect: ‘Dat inden name jhesu boeghen hare kniën hemelsche ende eertsche ende helsche’⁴⁾. Ende hier omme, ochte⁵⁾ de eewighe wysheit gods vercoes arme knechten ende zondaren te dienenne, soe moechdi⁶⁾ gherne dienen ende ghehorsam syn gode ende uwen oversten. Ende en acht niet groot dat ghi dient, maer ghi selt groot achten dat god ghewerdicht dat ghi hem dienen moecht. Want al waerdi des keysers dochter van rome ende vrouwe van alder werelt, ende <begaefdi>⁷⁾ al dat, ende wort⁸⁾ een arme deerne, ende dienet⁹⁾ cristo in sinen leden, soe <mochti>¹⁰⁾ u wel verbliden, want u ware groot goet ende grote eere gheschiet. Want de meeste eere ende de hoochste edelheit die inde werelt es, dat es gode dienen, bekinde wyt wale. Want gode wyselyc dienen dat es een eewich coninckrycke besitten ende regeren. Ende al es dat rycke nu in ons verborghen, het sal hem vertoenen na dit leven, als cristus spreken sal: ‘Goet knecht ende ghetrouwe, ganc in die bliscap dyns heren.’¹¹⁾ Ende hier-omme alle die-ghene die heren ende vrouwen willen syn ende niemenne dienen, maer datmen hem diene, die en behoren ten rycke gods niet. Want die paus van rome scryft hem [zelven]¹²⁾ knecht der knechten gods, ende alsoe moet hi

1) Om, G, w, D, K.

2) w, D.

3) G, w, D; woude F; om. K. Vgl. Matth. 20, 28.

4) Vgl. Philip. 2, 10.

5) Indien.

6) Moogt gij wel, past het u.

7) Begaeft F.

8) Werd.

9) Diendet.

10) G, w, D; moechdi F.

11) Matth. 25, 21.

12) Om. G, w, D, K.

[p. 83]

hem ghevoelen in gheestelycken dienste ende in orbore der heiligher kerstenheit, sal hi cristus navolgher syn ende met hem regneeren.

* B. Het voorbeeld van Franciscus *

Ghi wet oec wel dat sinte franciscus, uwe gheestelycke vader, cristume na-volchde ende der evangeliën, met woorden ende met werken. Ende hi vercoes armoede, versmaetheit ende ghehoorsamheit, ende een dienstknecht te sine alder werelt hadde hyt vermoghen. Hy was, in midden sine broedere, oetmoedich ende ghehoorsam, ende die menste¹⁾ onder hen allen. Ende dese reghel ende dit exempel heeft hi u ghelaten, hem na te volghene. Ende hier-omme heeten uwe overste prelate ministri, dat syn dienaren, omme dat si dienen souden, alle <die>²⁾ ordenen dore, lyflyck ende gheestelyc, dat es: met arbeite, met leringhen, met corre<c>tiën ende met heilighen levene.

1) Minste.

2) Add. G, w, D, K.

* C. Het heerschend slechte voorbeeld *

De regule houdt men na der ghelosen, niet na den texte, alsmen dede int beghin. Armoede es heerheit, rycheit ende verweentheit worden, alsoe <verre alsement>³⁾ vercrighen mach. Met den waerden⁴⁾ prystmen armoede, maer de werken volghen niet. Penitencie ende arbeit es zeere vertraecht. Want de broedere achten hen cranc, ende soeken solaes ende gherief. Leeringhe es subtylheit worden, questie ende nuwe vonde, daer die eere gods nocht <vrocht>⁵⁾ der zielen lettel ochte niet anegheleecht. De corectie es zere ghesaecht⁶⁾, want minne ende vreese zyn vertraecht. Men corrigeert meer omme de fame dan omme de eere gods ocht omme der zielen salicheit. Ende aldus es heilich leven seere verdonckert ende vergaen in alle ordenen ende in alle state van relegiën. Ende hier-omme, lieve suster, wildi zyn een levende doch-

3) Add. G, w, D, K.

4) Woorden.

5) Add. G, w, D, K.

6) Verzacht.

[p. 84]

ter gods, ende ghemint van onsen heere jhesu cristo, soe moedti sine exemple volghen ende synder leeren, ende den heilighen die hier voermaels leefden inden beghinne der heiligher kercken, die <regulen>¹⁾ ende ordenen stichten met woorden ende met werken, [ende]²⁾ met eersamen seden ende met heiligher oefeninghe, van buten ende van binnen, vore gode ende vore de werelt. Ende des moeti aldus beghinnen.

1) G, w, D, K; relegien F; religioene K.

2) Om. G, w, D.