Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel
(1858)–Jan van Ruusbroec– Auteursrechtvrij
Regelnummers proza verbergen
| |
Vander Vledermuse. C. CXLIV.9Die leste voghel die onse Here den Joden verboet, dat es 10de Vledermuus. Die vliecht des avents in den somer, ende 11in den winter niet. Si es sonder vloghele ende plumen; maer 12hare voete ende hare beene sijn ghecleedt met enen dunnen 13velle, daer si mede vliecht ghelijc den voghel. Si en leecht 14oec gheene eyere, maer si baert ende soecht hare jonghe. 15Viere voete heeft si, ende tande alse de muse doen. Ende si 16heeft cranke oeghen: ende daer omme scuwet si dat licht 17der sonnen, ende vliecht in der nacht, ende leeft met mosien 18ende met vlieghen. Ende si es so stare, al vlieghende dreecht 19si wel ·ij· jonghe met hare; ende alser vele te gadere comt, 20so hanghen si so vaste in een, die eneghe gherijnt, hi 21beweechse alle: cume mach mense scecdenGa naar voetnoot2. 22Met desen voghelen verstaen wi die menschen die onver- 23stendich sijn, ende daertoe onghestadich, ende-altoes hen 24selven meinende in haren werkenGa naar voetnoot3. Dese vlieghen des | |
[pagina 221]
| |
1avents in den somer; dat es, wanneer dat de gracie Gods 2hare nature beweecht, so werden si heet in der begher- 3ten, ende gripen ane grote werke van penitencien: ende 4met den selven so gheet die sonne der gracien onder, want 5gracie soect altoes de eere Gods, ende nature eighen ghewen. 6Ende hier omme, al werden si beweecht van der gracien 7Gods, si vlieghen met haren dunnen velle sonder vlo- 8ghele ende plumen, dat es met eighenen wille, sonder 9caritate ende sonder inwendeghe doechde. Ende dit moet 10sijn des avents in den somer, want hare natuerleke licht 11en wilt der sonnen niet wiken, noch sijns selfs vertienGa naar voetnoot1. 12Ende hier omme hebben si cranke oeghen, die niet en 13werden verclaert met gracien, want si vlieghen alleene 14in senleken werken van buten, ende en connen de rechte 15waerheit niet verstaen. Maer si leven met mosien ende met 16vlieghen, dat es met den love der menschen, die onghesta- 17dich esGa naar voetnoot2. Ende hier omme voeren si, waer si vlieghen, 18·ij· ochte ·iij· van haren jonghen met hen, dat es hare ghe- 19toende wise die altoes begheert, bekist ende gheloeft te sine 20van den menschenGa naar voetnoot3. 21Siet, dit sijn vledermuse, die vlieghen alse voghele, want 22si gheliken goeden menschen in den wisen van buten; 23maer van binnen gheliken si den beesten, want al haer 24begheren es vleesch ende nature. Ende hier omme en vlie- 25ghen si in den winter niet; dat es, wanneer dat si der 26gracien Gods niet en ghevoelen, so vercoudt de nature 27ende wert traghe in werken van penitencien: dan ligghen 28si stille, ende werden becoert van den viant, ende vallen bi | |
[pagina 222]
| |
1wilen in groven sonden. Want so wat mensche die sine 2goede werke werct alse ute hem selven, ende toe hem selven, 3ende omme hem selven, hi es onghestadich, ende wert 4bedroghen: maer die sine goede werke werct als ute Gode, 5ende toe Gode, ende omme Gode, hi es ghestadicht, sine 6werke sijn ewech ende vrochtbaer. Ende hier omme, ieghe- 7welc hoede heme vore de vledermuse die hen selven meinen, 8ende Gods eere niet en soeken, noch der menschen salicheit 9niet en roeken: want alse diere vele te gadere comt in ene 10secte, ende die ene wise voeren van buten, die sijn so starc 11ende so eenwillech in haren doene, die eneghen gherijnt van 12haerre secten, si waghen alleGa naar voetnoot1. Si sijn blent ende overmoe- 13dichGa naar voetnoot2, ende anetreckende die ane hen hanghen, ende cume 14mach mense van hen ghesceedenGa naar voetnoot3. 15Siet, nu hebbic u ghenoemt alle de voghele, ende hare 16bediedinghe. Ende also alse God den Joden die voghele 17verboet in lijfleker spisen, also verbiedt hi ons dat si bedieden 18in gheesteleker spisen. Alle andere voghele waren den Joden 19reine ende gheorloeft in spisen: also sijn ons alle manieren 20van scouwene gheorloeftGa naar voetnoot4, die hier niet wederproeft en 21sijnGa naar voetnoot5. PepeleGa naar voetnoot(6), ende SpelthanenGa naar voetnoot(7), ende al selke dinghe 22mochten si eten; ende al dat vliecht ende springt met ·iiij· 23voeten dat was hen reine, in dien dat sine beene achter lan- | |
[pagina 223]
| |
1ghere waren dan vore; maer waren de beene ghelijc lane, 2so waest hen onreine ende verboden. 3Ende hier omme onse gheesteleke leven dat wi vore ons 4draghen, dat moet hebben corte beene, also dat onse inwen- 5deghe ufeninghe altoes neder ende oetmoedich blive vore 6den oeghen Gods; maer achter moete wi hebben langhe 7beene, also dat onse natuerleke leven hoeghe verhaven si, 8ende den gheeste volghe boven vleesch ende bloet, ende 9boven alle eertsche dinghe. Ende alse wi onse noetdorft 10nemen, so en sele wi niewerincs raste soeken, maer vlieghen 11ende springhen haesteleec alse de spelthane, toe den dinghen 12diere ons noet es. Maer wille wi vlieghen in der locht, in een 13gheesteleec leven, ende daer toe wandelen op der eerden in 14een beesteleec leven, ende elken gnoech sijnGa naar voetnoot1, so ghelike 15wi den voghelen, die ·iiij· voete hebben ende de beene 16ghelijc lanc: ende die sijn alle onreine ende van Gode ver- 17boden. 18Hier ave niet meerGa naar voetnoot2. 19Maer in de istorie der figuren, haddic begrepen in den 20beghinne ·vij· poente, die alle behoeren tote enen volmaecten 21levene. Diere hebbic vive ontbonden, na wise ende na 22voertganghe der figuren. Maer de figure die hier na volcht, 23die betekent ons die ·ij· leste poente, die den mensche 24volmaken in alre heilicheit. Want Moyses bescrijft ons van 25Gods weghenGa naar voetnoot3 dat innechste, ende dat volmaecste, ende 26dat edelste dat in den tabernakel was. Ende hier mede ver- 27sta wi dat innechste, ende dat edelste, ende dat heilichste, dat | |
[pagina 224]
| |
1wi in den tabernakel onser sielen venden ochte ghevoelen 2moghen. Ende also alse die dinghe waren in dat heileghe 3der heileghen, dat was in dat binnenste des tabernakels, also 4sijn die dinghe die si bedieden in dat binnenste onser sielen. 5Ende hier omme willic u de figure vertreckenGa naar voetnoot1, ende daerna 6gheesteleke ontbenden, ende dan sele wi hebben van onsen 7tabernakele een inde. |
|