Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel

Regelnummers proza verbergen

Vander derder offeranden. C. LXXXVII.

18Hier na leert ons die figure aldus, dat Aaron ende sine 19sonen brachten noch enen weder vore die dore des taber- 20nakels. Ende dit was ·j· offer der consecracien, daer si mede 21gheconsacreert worden ende gheheilecht priesters ambacht 22te pleghene⁵. Hier op leiden si hare hande ende offerdene

5 Sur. ut deinceps possent munus sacerdotale exequi.

[p. 37]

1Gode. Ende Moyses die doedde desen weder, ende hi nam 2van den bloede, daer hi mede bestreec dat nederste deel 3Aarons rechter oeren ende sijnre sonen, ende die dumen 4haerre rechter hande ende haerre rechter voete. Al dat ander 5bloet storte hi boven op den outaer al omme ende omme, 6ende hi deilde ende nam van den weder al dat binnenste 7vette, ende den steert, ende die nieren met den cleinen nier- 8kenen, ende die rechte scoudere, ende drie broede sonder 9hefsel. Dat ierste broer dat was met olien ghecneden, in den 10oven ghebacken⁽¹⁾; dat ander broet in water ghesoden ende 11daer na in olie ghebacken⁽²⁾; dat derde broet met olien 12ghecneden, ende op enen roester ghebraden, verberrent, 13verdroecht, ende verhaert als ·j· scerf³. Ende alle dese 14dinghe te gadere, die gaf Moyses Aaronne ende sinen sonen, 15ende si verhieven op dese dinghe in hare hande⁽⁴⁾. Ende 16boven al soe dede Moyses dat borstken van den wedere: 17ende hier omme waest ghenoemt dat borstken der ver- 18heffinghen, omme dat boven al gheleghet was. Alle dese 19dinghe hielden si op vore die jeghewordecheit Goods, ende 20offerdense Gode; ende dan gaven sise Moysesse, ende hi 21verberrende alle dese dinghe op den outaer Goods, omme 22dat was een offer der consecracien. Doe nam hi heileghe 23salve, daer ic hier vore ave seide, ende van den bloede dat 24ghestort was op den outaer; ende daer mede bespraeide hi 25Aaronne ende sine cledere, ende sine sonen ende hare clede- 26ren: ende aldus in desen wijs worden si gheheilecht. Al dat 27ander vleesch, dat bleven was van desen weder, dat soden

(1) Sur. panem oleo subactum et coctum in furno.

(2) Sur. qui primo aqua elixus, deindè in oleo eoquitur.

3 Sur. qui panis cum oleo subactus, in craticula torretur, aduritur, exiccatur, et valut testa indurescit.

(4) C. ende si verhievense op in haer hande.

[p. 38]

1si vore die dore des tabernakels, ende daer aten si dat 2vleesch met dien onverhavenen broeden⁽¹⁾ die bleven waren 3in den corf, daer si die ·iij· broede Gode ave gheoffert had- 4den. Ende al dat hen overbleef lote in den anderen dach, 5dat verberrenden si in den viere. Alle dese dinghe heran- 6derde Moyses met hen ·vj· daghe daer na⁽²⁾; ende alle die 7·vij· daghe hilden si ane die heileghe ghewaden, ende en 8ghinghen niet ute van den kerchove des tabernakels⁽³⁾.

9Siet, in deser wijs worden die priesteren gheconsacreert 10in der ouder wet, overmids dat ghebot ons Heren. Maer 11ghi selt dat merken, eer si dese heilecheit ontfaen moch- 12ten, soe moesten si Gode offeren ·j· ealf vore hare sonden, 13ende ·j· lam, al te verberne in die ere Goods. Alsoe gheli- 14ker wijs, sele wi die heilecheit ontfaen, die die overste cier- 15heit es die eneghen priester cieren mach, soe mote wi onse 16senne ende onse beesteleke nature Gode offeren in peniten- 17cien, ende laten allen troest der werelt, ende verwinnen alle 18ongheordende lost ons vleeschs, ghelikerwijs dat ik u vore 19gheseghet hebbe. Ende hier mede werden wi gheciert van 20buten in sedeleken doechden. Ende wi moten oec onse 21inwendeghe crachten ende onse gheesteleke nature Gode 22offeren, al te verberne in sijnre minnen: ende hier mede 23voeden wi in ons ·j· ewech aencleven ane Gode met minnen, 24ende ·j· salech besitten in enecheiden; ende alsoe verwinnen 25wi ende doreliden⁽⁴⁾ allen creaturleken troest, die ons van 26binnen vermiddelen mochte tusschen ons ende Gode⁽⁵⁾. Ende

(1) Sur. cum panibus azymis.

(2) Sur. In cumdem modum iteravit singula quae diximus, Moises sex diebus.

(3) Sur. nec de atrio tabernaculi sunt egressi.

(4) Sur. superabimus ac pertransiemus.

(5) Sur. quod inter Deum et nos intus medium sese possit interponere.

[p. 39]

1aldus offeren wi Gode den onbevlecten weder ons inwindechs 2levens, in den roke ewegher soetecheit.

3Ende hier beghent die figure die ic te hans hier vore seide, 4dat es van den weder der consecracien. Want alse ons minne 5verheft⁽¹⁾, ende met hare beveet in enecheiden, ende al dore- 6vloit met soetecheiden: soe wast in ons ·j· ewech verborghen 7swighen in volmaecter ghedoechsamheit, ende dan offeren wi 8Gode ons alse een sachtmoedech scaep, in ghelatenheiden 9ons selfs⁽²⁾, dat hi sinen vrien wille met ons doe, beide hier 10ende in der ewecheit. Ende hier compt Christus die overste 11bisscop, dien ic Moysesse ghelike, ende doedt onse offerande, 12ende stort dit bloet boven op den outaer Goods. Dit bloet- 13storten ende dit doeden dat en es anders niet dan beroevinghe 14ons eighens willen, ende ·j· ewech versterven alre eighenheit 15ons gheests in den vrien wille Goods: ende dit es dat diepste 16ende dat innechste fondament alre heilecheit. Want hier ont- 17faen wi in onse inwendeghe anschijn dat licht der waerheit, 18daer wi Gode in verstaen, ende los ende ledech werden alre 19beelden; ende overmids dit licht soe werden wi vri, ende 20vercrighen een voersien van binnen, daer ons God soe intrec- 21kende wel mede behaecht⁽³⁾, dat wi ons selven ontsterven in 22Gode, ende nemmermeer ommesien en moghen in behaghene 23ons selven. Ende dit es die hoechste doet, die ons leert die 24heileghe Screfture, ende die oec vore gheufent was in der 25figuren.

26Ende hieromme plachmen dit bloet van deser offeranden 27te stortene boven op den outaer al omme ende omme⁽⁴⁾;

(1) Sur. Cum enim amor nos sublevat.

(2) Sur. cum nostri ipsorum resignatione.

(3) Sur. in quo Deus introrsum nos trahens, usque adèo nobis arridet et placet.

(4) Sur. per cicuitum.

[p. 40]

1maer dat bloet van den beesten diemen vore sonden offerde, 2dat stortemen op die baschen van den outare, bi der erden; 3want altoes mote wi penitencie doen vore onse sonden, ende 4neder ende oetmoedech bliven tote op die erde. Die andere 5beesten die men al verberrende in die ere Goods, hare bloet 6stortemen aen die opgaende wande des outaers, tote enen 7tekene dat wi altoes berren souden in minnen, ende op 8gherecht staen in die eere Goods⁽¹⁾. Maer dit bloet der conse- 9cracien, daer wi nu ave spreken willen, dat wart ghestort in 10dat overste des outaers; want daer wi eighens willen sterven, 11ende Goods wille onse wille wert, daer sijn wi rechte Goods 12discipule, ende navolgheren ons Heren jhesu Christi: ende 13met heme verenecht, sijn wi ghevrijt ende roepen: Abt, 14Vader, ons selven ende alle dinc bevele wi in dijnre moghen- 15der hant⁽²⁾. Alse wi aldus eenvuldech ende eendrachtech 16werden met Gode, soe minne wi sine gherechtecheit, ende 17bevelen ons sire vriheit, ende sterven alre eighenheit. Al 18hier comt Christus, onse overste besscop, ende nemt van 19desen bloede, daer hi mede bestrijct dat nederste deel onser 20rechter oeren, ende die rechte dumen onser hande ende 21onser voete, ghelikerwijs dat Moyses bestreec Aaronne ende 22sine sonen, doe si priestere worden ende gheheilecht in der 23ouder wet, na der figuren. Ende hier omme, alse Christus 24sinen vingher ghenetten mach in onse doede bloet, ende hi 25ons daer mede bestriket, soe werden wi gheheilecht; dat es, 26alse die minne Goods alsoe machtech wert in ons, dat si alle 27eighenheit ons willen ghedoden mach, alsoe dat wi anders 28niet ghemeinen, noch begheren, noch ghewillen en connen 29dan dat God wilt: den wert onse doede bloet, dats onse

(1) Sur. atque in Dei honorem erectos esse debere.

(2) Cfr. Rom. 8, 15.

[p. 41]

1ghedoede wille gheenecht den vinghere Goods, dat es den 2gheeste ons Heren. Ende dese vereninghe roert ons van 3binnen ter rechter siden; ende overmids dit gherinen ochte 4ruren, soe werden wi gheheilecht ende hebbelec te hoerne 5die waerheit, die ute Gode van boven nedervloyt, ende die 6te begherne, ende daer na te werkene.

7Siet, gheestelec te merkene, soe werden aldus geheilecht 8onse rechte oeren, onse hande ende onse voete. Ende al dat 9ander bloet dat storte Moyses boven op den outaer der sacri- 10ficien al omme ende omme, want die hoechste offerande 11die wi Gode doen moghen, ende die Christus doen mach 12van onsen weghen sinen hemelschen Vader, dat es ghestor- 13venheit ons eighens willen in den wille Goods.