Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel

Regelnummers proza verbergen

Vander Mirre. C. LVIII.

5Nu merct, die ierste speciboem daer Moyses die salve ave 6nam, dat was ·j· mirre boem. Die es ·v· maten hoghe, dat 7es eens menschen lingde; sine vrocht, dat es mirre, die es 8sunderlinghe groene, ende si es van suten roke; maer si es 9harde bitter van smake. Ende die liede van Arabien, daer 10die boem wast, die verberren sine jonghe scoten, die besi- 11den ute gaen ute den struke, ocht scieten⁽¹⁾, op dat die 12boem te bat wassen moghe ende vrocht bringhen. Ende sine 13vrocht dat es uutvloeiende gumme, die men mirre noemt; 14ende dese mirre vloyt ute overmids cracht ende hitte der 15sonnen, ochte alse die scorse van den boeme weet ghequetst.

16Mirre es alsoe vele gheseghet in dietsche alse better ochte 17betterheit⁽²⁾. Met desen mirre boeme verstaen wi Jhesum 18Christum, gemortificeert na den vleesche; want hi sprect 19selve: ·j· goet boem brinct goede vrocht. Ende hier omme 20es sijn menechfoldeghe doeghen⁽³⁾ die goede vrocht, daer 21wi bi leven: ende sijn doeghen es sonderlinghe groene ende 22gracioes te ane siene; want et behaecht wel sinen hemelschen 23Vader. Ende het es alte sute van roke, want die roke ghe- 24neest die sieke ende die ghewonde, ende hi maect weder

(1) B. die besiden ute den struke scieten. Sur. virgulta ejus ex caudice hinc indè prodeuntia, ut fertur, exurunt.

(2) Sur. amaritudinem sive acerbitatem.

(3) Sur. illius multijugae cruces et perpessiones.

[p. 245]

1levende die doede, ende hi trac die vriende Goods ute der 2hillen, ende hi brinct die levende in die glorie Goods. Maer 3dit doeghen was harde better van smake; want eer hijt vol- 4brachte, soe moeste hire omme sterven. Siet, dit es utever- 5coerne mirre, want, si es gevloyt overmids cracht ende hitte 6der sonnen, dat es godleke minne; ende si es oec ghevloyt 7overmids quetsure des boems, want die graciose lichame 8ons Heren was al dore wont. Ende dese mirreboem Jhesus 9Christus wast ende brinct groete vrocht in Arabien, dat es in 10die ghene die oetmoedech sijn, ende behendech, ende laghen 11legghende haren vianden, dats den sonden⁽¹⁾: want Arabia 12ludet alsoe vele alse dese ·iij· doghede. Ende hier omme 13sele wi wonen in Arabien, ende wi selen planten desen 14mirre boem, dat es Jhesum Christum ende sijn doghen, in 15midden onse herte. Ende sine jonghe scoten die sele wi ver- 16berren, dat sijn alle die ghedanke die hi ons insent van 17sinen doeghene⁽²⁾, die sele wi ufenen met den viere onser 18minnen, dat es met compassien, met innegher devocien, 19met danke ende met love: ende alsoe sal die vrocht sijns 20doeghens in ons altoes wassen ende toenemen.

21Maer ghi selt weten dat die ufeninghe sijns doeghens 22sunderlinghe stare es ende better allen menschen, diene 23ghevoeleke minnen. Ende hier omme sijn selke menschen 24in den beghinne te haestech ende te onbesceden in uutwen- 25deghen dienste, ende hen selven te hart in lijfleken arbeite; 26ende hier omme vallense some in qualen, ochte in crancheiden 27van senne, ende selke in beide, dat noch meer te ontsiene 28es. Ende hier omme sele wi doen alse die van Arabien doen,

(1) Sur. id est, in humilibus ac callidis, et insidias ponentibus hostibus, putà peccatis.

(2) Sur. de sua passione.

[p. 246]

1want si souden groete onghesonde laden⁽¹⁾, alse si die jon- 2ghe scoten van den mirreboeme verberren, overmids den 3roke dic soe starc es; maer si sijn harde behendech, ende 4nemen gumme van enen anderen boeme, die Storax heet, 5ende die gumme verberren si mede daer bi: ende van dien 6sachten soeten roeke verbliden si van binnen, ende werden 7behoet van alre qualen.

8Nu merct, Storax nuemt men desen boem, ende oec sine 9vrocht. Dese boem es sachte, ende vet, ende ute heme 10vloeit witte verscheit⁽²⁾, soete alse honech. Valt si op die 11erde, si wert besmet van der erden; maer blijft si hangende 12ane dien boem, ochte ane die risere⁽³⁾ van den boeme, soe 13wert si hart ende roet overmids hitte der sonnen: ende altoes, 14alse mense verberrent, soe verblijt die roke alle die heme 15ghenaken.

16Hier inne werde wi gheleert, alse wi ons ufenen in ons 17Heren doeghen, soe sele wi sine ghevoeleke menscheit ane- 18sien alse enen mirreboem, overvloedech van bittren mirren 19sijns doeghens; ende wi selen daer bi sine godheit anesien, 20vet, overvloedech van alre rijcheit, ende van alre welden, 21ende uutvloeiende alse die boem Storax, met ewegher 22verscheit sijnre ghenaden. Want al dat wi sijn ende al dat 23wi hebben, van buten ende van binnen, dat sijn sine 24ghichten ende sine gaven; ende die sijn alle puer ende 25honech soete, omme dat si alle ute sire goetheit vloien. 26Maer daer si vallen op ertsche menschen, daer werden si

(1) Versta, zware ziekten opladen, of zich op den hals halen. Surius vertaelt: graves sibi morbos accidere posse.

(2) Sur. candidus liquor vel lachryma.

(3) Sur. sin vero arbori vel frondibus adhaerescat. Het woord risere is de pluralis van rys, rysjes, takjes. Zie De Vries, Woordenlijst op der Leken Spieghel, bl. 575.

[p. 247]

1besmet, want si en dienen Gode niet met hen selven, noch 2met al dien dat si van Gode ontfaen hebben: ende alsoe ont- 3reinen sie die gaven Goods. Maer daer die gaven Goods 4vallen op die risere van den boeme, dat es op die ghene die 5met heme minleke verenecht sijn, daer blivense puer, ende 6si werden roet overmids hitte der sonnen, dat es overmids 7sine eweghe minne. Ende wi selense oec onsteken ende 8verberren met den viere onser minnen: ende dan wert die 9roke soe soete, ende soe vol welden, dadt al verbliden moet 10dat heme ghenaect. Ende aldus, sele wi ons ufenen int 11doeghen ons Heren, soe blive wi machtech ons selfs, ende 12onser senne, ende werden behoet van alre qualen der son- 13den. Dese speciboem Storax en behoerde toe der heilegher 14salven niet; maer ic hebbe u dit gheseghet, op dat ghi te 15bat mocht weten hoe ghi u ufenen selt int doeghen ons 16Heren.