|
| |
| |
| |
Komt Vorst, besluyt! uw tyt is uyt.
Wel aan! 'tis lang genoeg gegeten!
Denk op u Doot, en niet op spys!
Uw tyt is uyt: ik doe 't u weten.
Komt! spoed u strak met my op rys.
| |
| |
| |
Dooden dans, Verbeeldende Een Koninglyke maaltyd, Alwaar de Dood den Koning wenkt Twaalfde Plaat.
DE Koningen, en andre Hoogmogende persoonen;
Die hunnen luister, met een groote zwier vertonen,
In volle Majestyt, in d'audiëntie-zaal,
Vertonen zomtyts ook een ongemeene praal
Ter Maaltyt; waar zomtyts die groote mogentheeden
Zeer groote schatten, slegts ten glorie, in besteeden,
Als ze andere grooten, in een maaltyt, hunne magt
Vertoonen willen, met een zonderbare pragt.
Cleopatra, om by het Heyr-hooft der Romynen,
Antonius, in pragt van maalt uyt te schynen,
Was 't niet genoeg, dat, op die praaldis, elk geregt
In Goud wierd opgedist, en dat zy elke knegt,
Van zo veel honderden als op die tafel pasten;
Gedurende dit maal uitneemende vergasten,
Zo kostlyk kleede, dat hy als een Vorst verscheen,
En schonk dit alles, wat van tafel af, weer heen
Te rug genomen wierd; en, dat zy die geregten,
Veel honderd ingetal, al staag door andre knegten
Ten dis deed brengen; maar zy smolt, in wyn azyn,
Een Paerel, en dronk die, gelyk een teugje wyn,
In 't lighaam: 't was een dronk voor haar alleen, ter waarde
Van dardhalf Tonne-Gouds; die meer verwondering baarde,
Dan eenig nut: alleen was 't om haar Majestyt,
En grote rykdom, met een fierre dartelhyt,
Te tonen, en die, aan dien Romer, te doen blyken.
Ahazuëros, zoon van Cyrus, die de ryken
Bezat, van Indiën af, tot aan het Moorenlant:
| |
| |
Die over al, zo ver zyn standaart wiert geplant,
In vyfmaal twintig en nog driemaal negen Landen,
Die Cyrus, door zyn magt van Waap'nen, overmande,
Gelyk een Afgod wierd gedient en aangebeen,
Deed, in het darde jaar zyns Koninkryks, by een
Vergaadren, wyt en breet uit al zyn heerschappyen,
Die Vorstendommen, en die Land- en Stad-voogdyen
Bezaten, door zyn gonst; en heeft ze een tyd gezet,
Om, binnen Susa, een Hoog-vorstelyk banket,
En Konings gonstmaal, met hun allen by te woonen,
Om hen de heerlykheyt zyns Majestyts te toonen,
Met zyne rykdom, en vermogenthyt; mitsdien
Hy zig aldus wou, in zyn glorie, laten zien;
Op dat zy al de glans zyns heerlykhyts bezagen:
Dit was een praalmaal, 't welk gants hondert tagtig dagen
Geduurt heeft: en doe heeft al 't Volk de gantsche stad
Van Susa, ook die eer een volle week gehad:
Men dronk des Konings wyn uit fyne gouden schaalen,
Die, om de glorie van den Vorst, zo meenigmaalen
Verandert wierden, als geleegt: men had verlof
Te drinken wat men wou, in 't Vorstlyk open hof.
't Gebeurt zomtyds ook, dat de grooten, in 't tracteren,
Zig deftig tonen, niet om juist zig zelve te eeren,
Als wel tot agting van een vorstelyke gast:
Een brave zaak, die voor de brave zielen past.
Zoo kan men eer door eer, en gonst door gonst, vergadren.
Zoo deeden d'eedele en grootagtbre Borgervadren
Van 't over al bekende en roemryke Amsterdam,
Wanneer den Erf-Prins van Toscaanen daarwaarts quam,
(De tegenwoordig heerst) om na zyn zin te aanschouwen
| |
| |
De groote Koopstad, en haar deftige gebouwen:
Hy wierd, ter maaltyt, in het pragtige Stadhuys,
('t Welk, door al 't binnen-ligt, tot zelf de Toorn in cluys,
Geheel en al scheen als een overwonderbaren
Uitmuntend grooten en zeer konstigen lantaren)
Met al zyn Adel, op het heerlykst getracteert.
Zo eert hy ook zig zelf, wie dus zyn gasten eert.
Wanneer de Vorsten op hun Koninklyke troonen
Verschynen, willen zy hun Majestyt vertoonen:
Maar, op een Vorstelyk banket, komt heerlykhyt,
En luister, t'zamen, met een cordialityt;
En hier vertoont de Vorst zyn glorie aangenamer,
Als op de Ryks-troon: maar in deeze zelve kamer,
Hoe pragtig ook de Vorst, aan zyn verheven dis,
In glorie uitmunt, en in de weelde dartel is,
En zig geen tyd gunt om op anders iets te denken,
Komt onvoorziens de doot hem van den dis afwenken;
En maakt hem, spyt al zyn gewaande vreugt, bekent.
Dat nu zyn uurglas, of zyn levens-tyt, op 't end
Loopt, en geheel, of schier geheel, is afgeloopen;
En dat zyn rykdom, om daar meer tyd by te koopen,
Te wynig is. Daar is dan al die praal gestuit:
En, met des Vorsten doot, is 't Vorstlyk gastmaal uit.
Dus is, ten tyde van den Gods-tolk Jeremias,
Op zulk een Vorstenmaal, den goeden Gedalias,
Een Vorst van Juda, door zyn Vorstelyke gast
En bloethont, Ismaël, al eetende, verrast,
En aan zyn dis vermoort. Dien grooten Alexander,
Die al de ryken van het Oosten aan malkander
Knoopte, aan zyn heerschappy: die 't vyandlyke staal.
Kloekmoedig weederstond, raakte, op een Vorstenmaal,
Tot Babel, als hy in zyn gloriezat, om 't leven,
| |
| |
En, door de zoonen van Antipater, vergeven.
Dien Ptolomeus, die de tiende van die Stam
Was, waar Egipten, tot een Vorsten deel, op quam,
Na Alexanders doot; (na wien de Ptolomeën
Haast endigden) die, met zyn heyr, in Galileën,
Na dat hy zelf eerst was verjaagt, en wederom
Gekomen, schriklyk woede op 't arme Jodendom,
En dartig duzent, in een overval, deed doden,
En die, gezoden, aan een deel gevangen Joden,
Ten spyse opdiste, en dwongze, hun buikken tot een graf
Te maaken; deeze is, op een praal maal, 't welke hy gaf,
Ter neer gesabelt van zyn ygen disgenooten,
Die zyne Godlooshyt en tyranny verdrooten.
Caligula, die op den troon van Romen trad,
Na dat hy Claudius Tyberius eerst had
Vergeven; hy, die zyn drie Sustren tot wyven
Nam, en met de eene nog zyn ontugt ging bedryven,
Als zy gestorven was; dien booswigt, deze pest
Van Romen, deeze Wolf in 't Roomsche Wolven nest,
Die elk ten Duivel strekte, en 't Mensdom uit deed rooden,
En, in zyn beeltnis, als een Oppergod der Goden,
Woud aangebeden zyn; dien zelve Aarts-tyran,
Is, op een vreugd-maal, aan zyn dis, door eenen man,
Met naame Chareo, wiens vrouw, door hem, geschonden
Was, in het bloejenst van zyn tyd, met dartig wonden
Vermoort, en afgemaakt. Zo krygt het quaat zyn loon
Als Odoacer, door de Gotten, op den throon
Bevestigt was, en in Italien regeerde;
(Die Kyser Romulus Momyllus overheerde,
Zo, dat die 't Kyzerryk van 't Westen af moest staan)
| |
| |
Regte hy een gastmaal, na die overwinning aan;
Een overwinning-feest zo heerlyk als 't behoorde;
Daar Theodoricus een Got, hem in vermoorde:
Waar door hy felf de Kroon en scepter aan zig toog,
Theodahatus, die, als vierde Koning, 't hoog
Gezag der Gotten, in Italien, bestierde,
wierd op een praalmaal, als hy syn geboorte vierde,
Door Vitiges, die hem gevolgt is in het ryk,
Berooft van 't Koninkryk en 'tleven, te gelyk.
Als Anastasius, Grieks Kyser, veel gevaaren
Ontworstelt was, en had reets agt-en tagtig jaren
Geleeft, heeft hy zyn Raat op 't Avontmaal genoot:
Maar, aanstonds, na dat maal, sloeg hem de donder doot,
Francois de Medicis, Groot-hartog van Toscanen
Een deugtsaam Vorst, bemint van al zyn onderdanen,
Had zyn heer broeder aan den dis, op 't middagmaal,
Die nu reets door de stoel van Romen Cardinaal
Gemaakt, en Vorstlyk tot het purpur was verheven:
Hier wierd dien Hortog, door syn Hartogin, vergeeven
Dog onvoorsiens: 't vergif was maar voor Ferdinant,
De Cardinal, bereid. Wanneer in Engeland,
De Koning Edmund, op Sanct Augustinus vierdag,
Een feest-maal gaf, en, aan zyn tafel, in die zwier, zag
En zeekre balling, in zyn haat reets menig jaar,
Vloog hy 'er self op toe. en scheurde hem, by het haar
Van tafel: maar die schelm, om zig daar van te wreeken,
Heeft, leggende, Edmund, met een korte dolk, doorsteken.
Drie Pausen, als Joan de negentiende, en Jan
De twintigste, en Urbaan de zesde, in 't midden van
Hun maaltyd, vrolyk zynde, en sprekende van zaken,
En dingen, daar zy zig mee konden vrolyk maken,
| |
| |
Zyn, door vergif, dat hen ten dootmaal was beryt,
Daar heen gestorven, en na 't fabelvuur geleyt.
Emirze, klynzoon van Usunchassan, de Chanen,
En Myrsas, woedende om de Kroon der Perssianen,
Ontvlugt; schoon erfgenaam des ryks, na 't bloed en Wet,
En, aan de Dogter van de Sultan Bajazeth
Gehuuwlykt, zynde aldus aan 't huis der Ottomannen
Vermaagschapt, endlyk, door de drift der Ryks-tyrannen,
Ontboden zynde, en op den Parssiaanschen troon
Verheven, nam hy voor, om hen de doot, ten loon,
Voor zyn verheffing, en verbaasde vlugt, te geven:
Hy regte een Koninklyk banket aan, om daar, even
In 't midden van de vreugd, hen af te maken; dog
Een hoovling, wien hy heel de zaak, en al 't bedrog,
Vertrout had, en die 't aan den Chanen zelf ontdekte,
Was de oorzaak, dat die zelfs des Konings dootmaal strekte:
Want, al wat daar was, klampte hem onvoorziens aanboort,
En heeft gesaamlyk, aan dien dis, hem zelf vermoort.
Geen Praal- nog Vreugd-maal, nog geen Vorstlyke banketten,
Geen Vorstlyke Agtbaarhyt, nog zeer gestrenge wetten,
Verstrekken elders tot beletzel voor de doot:
Die komt'er, 't zy dan daar genoot, of ongenoot;
En yscht de Koning: hier nu baat geen tegenkikken,
Die moet zig daar, 't zy dat hy wil of niet, na schikken,
Het zy hoe pragtig, en hoe smaaklyk, hy dan eet:
Die vraagt de Vorst niet, is u Majestyt gereet
Om met my af, na 't ryk der duisternis, te reisen!
Nog laat, voor die tyd, zig een wynig afwaart wyzen!
| |
| |
Ja schoon de Vorst hem bad; hy agt geen Konings beê.
De doot ve trekt niet, of die, wien hy yscht, moet meê.
O God! wy weeten 't, gy verschoont geen Vorst nog Koning:
So is voor ons dan, die als niets zyn, geen verschooning:
Verschoon ons hier alleen maar in, dat ons de doot
Niet, als van 't Aardryk, ook van 't Hemelryk ontbloot!
|
|
Auteursrechtvrij