Logo DBNL
De spiegel der minnen (1913)

De spiegel der minnen

(1913)–Colijn van Rijssele–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Hier beghint dat vijfde spel vanden Spieghel der minnen.

Dier.
4095
Ontbeyt ghy en sult my niet ontswinghen/
 
Ghy moet noch singhen
 
Den sanc die ghy my hebt ghesonghen
 
Eer ghy van hier gaet.
 
Waer isse? uut den slape moet ick ontspringhen
4100
Och alle mijn dinghen
 
Is droom/ bedroch/ der vruecht ontspronghen/
 
Dies my dangier// slaet.
 
My dochte dat in een vierich verlinghen
 
Mijn armen omvinghen
4105
Die weertste: die therte moet verjonghen
 
Als violier// saet.
 
Ick hoorde haer lievelick keelken clinghen/
 
Solaes verstringhen:
 
Dies dunct my noch therte is onbedwonghen
4110
Dat in Venus rosier// staet.
 
O bedrieghelijck droom: al dijn ghehinghen
 
Om drucx bedwinghen
 
Acht ic als vianden duer tsant ghedronghen
 
Int helsche vier// quaet.
4115
Ick en hebbe mijn troostelijck bestier// raet+
 
Als jonstich fier// naet
 
Noch binnen Middelburch niet ghesien:
 
Dies therte met siecten verflaut in dien.
 
O Heere laet u gratie hier gheschien.
Vad.
4120
Ist niet groot jammere?
Moed.
 
Eylacen jaet/
 
Dat Dierick in siecten dus mismaect is.
Vad.
 
Hoe sullen wijt maken?
Moed.
 
Ick en weet ons gheenen raet
Vad.
 
Ist niet groot jammere?
Moed.
 
Eylacen jaet.
Vad.
 
Wat medecijn dat over hem gaet/
4125
Sy segghen dat therte vol drucx ghestaect is:
 
Ist niet groot jammere?
Moed.
 
Eylacen jaet/
 
Dat Dierick in siecten dus mismaect is.
Vad.
 
Hoe hy aen dit miskief gheraect is/
 
Dat verwondert my uuter maten seere:
4130
Dat hy dus sieck is.
Moed.
 
Dat weet ons Heere.+
 
Nae dat ons van medecijnen bewesen is
 
Hy en heeft gheen siecte die gheresen is
 
Uut corruptien des lichaems gheconquesteert
 
Daer natuerlijcke siecte in regneert:
4135
Maer tis een siecte diet wel verhaelt/
 
Die duer tghepeyns aen therte daelt/
 
Nae dat ons die medecijns oorconden.
 
Warachticheyt in desen heb ick bevonden/
 
Dat hy in drucke plats versteent sy:
4140
Hij wringt zijn handen/ nu sucht en dan weent hy
 
Dat elck herte mochte ontfermen/
 
Als hy alleene is.
Vad.
 
Wy moghen wel kermen/
 
Dat Dierick dus qualijcken is te moede/
 
Daer hy rechte oor is van onsen goede/
4145
Ende der rijcheyt die hy verwerven sal.
Moed.
 
Ick duchte dat hy besterven sal
 
Der siecten/ daer hy af gaet al quelende:
 
Want hy is in treckich/ zijn grief vast helende
 
Nyemant en can van hem gheweten
4150
Wat hem opt herte leyt in secreten:
 
Dies hy van siecten lijdt ongheval.
Vad.
 
Dat ist alder quaetste noch van al/
 
Ick vermoede dies therte van sorgen// claecht
 
Dat hy noch liefde verborghen// draecht
4155
Aen Katherina sheermertens vaet mijn verclaren/
 
Al en wil hijt uut hovaerdijen niet openbaren.+
 
Merct doen hy tbyzijn zijns liefs verloos/
 
Soo wast dat hem siecte terstont vercoos/
 
Die hem lancx soo stranghere viel op de lede
4160
Doen wy hem versonden te Dordrecht in stede/
 
Soo ons ghebootschapt was alle daghe.
Moed.
 
Och lacen dit is dat ick noch claghe/
 
Dat hy soo nedere minnen moet:
 
Tleven mijns kints waer beter dan goet/
4165
Dat moet ick lijden.
Vad.
 
Och noyt soo veel rouwen.
Moed.
 
Ick soudese hem noch liever laten trouwen/
 
Dan dat hijt becoopen sou metter doot.
Vad.
 
Stelt u te vreden ten is gheenen noot/
 
Iek weet ons raet.
Moed.
 
Laet my dat horen/
4170
My verlancter naer.
Vad.
 
O bloeme vercoren/
 
Wy sullen om ons soons verlichten/
 
Een eerlick croonspel gaen doen stichten/
 
Daer lustighe maechden ende jonghelinghen
 
Met vruechden sullen dansen en springhen/
4175
Ende jonstelick singhen/ om den danck.
 
Ick hope dat dan zijn sinnen cranck
 
Dies sullen worden verjubilacijt.+
 
Siet hy daer yemant die hy begracijt/
 
Hy mochte dies los werden van ghetruere.
Moed.
4180
Waer soudemen dit houwen?
Vad.
 
Recht voor ons duere/
 
Isser dan yemant hie hem bemint/
 
Sy sal haer verthoonen.
Moed.
 
Dats waer/ ick kint/
 
Want het bloed cruypt daert niet gaen en can.
Vad.
 
Blijfter dan by/
Moed.
 
Ja ick vercoren man
4185
Wilt blijdelijck sonder murmureren// staen.
Vad.
 
Laet ons de feeste ordonneren// gaen
 
Ter confortacien van onsen kinde:
 
God latet ons met duechden vergaen ten hinde.
Pausa.
Kath.
 
Heere God waer toe ben ic nu verweet?
4190
Uut crachten van liefden natuerlijc trect
 
Herte en memorie in liefs presencie.
 
Alle mijn begheeren te hemwaerts rect/
 
Wille die offert hem onbedect
 
Mijn maechdelick herte voor reverencie.
4195
Mijn sinnen bewijsen hem obediencie/+
 
Mijn wesen in zijnen persoon verheven is.
 
Mijn liefde soo Venus gheeft sentencie
 
In zijnder liefden volmaect ghegheven is:
 
Dies inwendige droefheyt van mi gedreven is.
4200
Ick moet nu gaen/ het is my tschoonste/
 
Aenschouwen die plaetse ende die woonste
 
Daer mijn lievelijck lief woonachtich sy
 
Al soude ick zijn die ongheloonste
 
Die fugetijfste ende die ghehoonste
4205
Die nu ter werelt in liefden clachtich sy.
 
Ick moet uut minnen die crachtich sy
 
Volghen der naturen verblijdinghe.
 
Daer therte int herte mijns liefs voordachtich sy
 
Gheert te zijne met troostigher bedijdinghe:
4210
Dies wil ick derwaerts sonder vertijdinghe.
Vree.
 
Waer wildy henen?
Kath.
 
Voor mijns liefs duere.
Vree.
 
Keert omme in sduvels name/ wat hebdi vuere?
Kath.
 
Ick moet mijn lief sien oft horen spreken.
Vree.
 
Ja ja laet hy u gheven dat u mach ghebreken
4215
Onaerdighe brocke.
Kath.
 
Noyt meerder spijt/
 
Wat segtmen nu?+
Vree.
 
Dat ghy gheen maecht en zijt/
 
Dit seytmen daghelijcx onder den duyme:
 
Om dat ghy heymelijck voor een costuyme/
 
U lievekens huys bemercken// gaet
4220
Des morghens als ghy ter kercken// gaet.
Kath.
 
Och wee my/ dat yemant dat verclaert
Vree.
 
Ghy moet gaen leeren hoe ghy gewonnen waert
 
Dies u na liefs samblant verlanghen// moet.
Kath.
 
Dat doetet/ datmen u hanghen// moet
4225
Ghy valsch verradere/
Vree.
 
Ey goet jaer siet
Kath.
 
Wie sydy katijf?
Vree.
 
En kendy my niet
 
So sidy blint geworden in Venus warande/
Kath.
 
Ick en sach u niet.
Vree.
 
Ick ben vreese voor schande
 
Die reyn maechdekens voor oneere moet bescermen.
Kath.
4230
Vreese voor schande/ o wy wachermen
 
Sijt ghijt/ ick en can u niet ghekinnen.+
Vree.
 
Dat doet de blintheyt uwer minnen
 
Dat ghy vreese voor schande niet en kint.
 
Keert wedere.
Kath.
 
Hoe soo?
Vree.
 
Siet wat ghy beghint
4235
Of tsal u comen tot grooten verwijte.
Kath.
 
Ick en ben noch alsoo niet ghesint
Vree.
 
Keert wedere.
Kath.
 
Waeromme?
Vree.
 
Siet wat ghy beghint.
Kath.
 
Nature wilt wesen daer therte mint/
 
Dies sal ick daer gaen tot uwen spijte.
Vree.
4240
Ontbeyt.
Kath.
 
Waeromme?
Vree.
 
Siet wat ghy beghint/
 
Of tsal u comen tot grooten verwijte.
Kath.
 
Ick en vragher niet naer een enckel mijte/ aant.
 
Volmaect consent heeft my hier ghebrocht.+
 
Hant vander banck tvleesch is vercocht/
4245
Aldus soo ist onghereet om coken.
Vree.
 
Ke foey seg ic foey salmen theylichdom croken
 
Wa nu suldy me dansen de rechte keeren// siet.
Kath.
 
Segt doch dat waen ic/ so en scuerdi u cleren// niet
 
Soo muechdy blijven in u ghemack thuys:
4250
Hout datte en datte.
Vree.
 
Ay my mijn backhuys/
 
Ramp hebbe die voghele ick late hem springen.
Kath.
 
Wa vreese voor schande waendy my dwingen?
 
So waert scaep wel vanden wolven verbeten.
Vree.
 
Ick blijve lacen vander hant ghesmeten/
4255
Sy wilt tot haren lieve waert drabben.
Kath.
 
Ick sal u dat aenschijn in stucken crabben/
 
Volchdy my meer nae een voet/ dat meen ick
 
Beyt oft ghy soo coene zijt.
Vree.
 
God weet/ neen ick/
 
Want ghy dunct my van minnen al buten keere.
Kath.
 
Ick en vraghe na schande noch na eere/
4260
Ick moet dat huys sien daer mijn lief binnen is.
Vree.
 
Haer achter steertken dat crunckelt so seere/+
 
Sy en vraecht nae schande noch nae eere
Kath.
 
Dat staet daert staet.
Vree.
 
Men vinter noch meere/
4265
Dies die maechdelicheyt quaet om kinnen is.
Kath.
 
Ick en vraghe nae schande noch nae eere/
 
Ick moet dat huys sien daer mijn lief binnen is.
Vree.
 
Nu ist dat die caetse goet om winnen is/
 
Als vreese voor schande moet achter// staen.
4270
Gaet vry/ ghy muecht blame en lachter// vaen
 
Maer ic sal van verre gaen volgen opt spuere.
 
Wacht ditte/ sy is voor haer liefs duere.
 
Dus wil ick gaen horen ende oversien// al
 
Wat dat van dese saken gheschien// sal.
Kath.
4275
Wats ditte? ay my/ noyt soo confuys
 
Vermaledijt huys
 
Wat dedy op der aerden oyt ghemaect?
 
O wach die steenen/ hout/ ende gruys
 
Dits my een cruys
4280
Mijn lief met fortsen te houwen ontschaect
 
Therte is in zijn presencie gheraect
 
Twelck huenich smaect
 
Maer tlichaem blijft buyten thuys alleene.
 
Waer mijn lief met scherpen doornen omstaect
4285
Al waer ick naect
 
Ick soud duerworstelen uut liefden reene+
 
Al soud lijf duerwont zijn tot den beene.
 
O valsch slot der onghenadicheden
 
Die in versmadicheden
4290
Den gheminden buyten thuys hout staende.
 
Dit is die eetcamer der onversadicheden
 
Daer met ghestadicheden
 
Mijn lief zijn voetsel is in ontfaende:
 
Mocht ick met eeren zijn tot hem gaende
4295
Waermens vermaende
 
Ten was noyt sulck jolijt gheweten.
 
Ware Venus die duere in stucken slaende
 
Soo ware ick omvaende
 
Mijn liefken heymelijck in secreten
4300
Al soud ick der eeren zijn af ghespleten.
 
O camer der soetheden daer hy in gelegen is
 
Hoe dat versweghen is
 
Die ghene die therte vrientschap jont
 
Daer tbedde van trooste in ghecreghen is
4305
Weet dat my teghen is
 
Dat my dafscheyden van hem duerwont.
 
Och waer ick by hem tware my een vont/
 
Mijnen rooden mont
 
Soud ick hem offeren in feyte van minnen.
4310
En waer hy van siecten onghesont/
 
Mijn borstkens ront
 
Die souden tleedt daer af verwinnen.
 
Waer ick een muysken ick croper binnen.
Vree.
 
By den rebben ick sal van spijte ontsinnen:
4315
Tcladdeken dunct my versuft ende gheck zijn.+
 
Hoort dit/ sy soude gheerne aent speek zijn/
 
Dies ick van herten ben zeere tonvreden:
 
Het yser is heet/ men macht wel smeden.
 
Sy slacht die maechdekens broosch ende cranc/
4320
Die maecht blijven teghens haren danck.
Kath.
 
Heere God/ en oft mijn lief nu wiste
 
By eenighe liste
 
Dat ick hier buyten thuys moet trueren:
 
Hoe sou hy mijn droefheyt werpen te quiste
4325
Verwart in twiste
 
Met troosten/ die therte nu duerschueren.
 
Heere God wat lievelijcker humueren/
 
Troostich berueren
 
Mach ick hier duer dese grendelen vaten?
4330
Ick moet den rinck cussen vander dueren/
 
Ter avontueren// heeft hi hem gehandelt in eenige maten.
 
Och hi dunct mi soeter dan honichraten
 
Tot mijnder baten
 
Sal ick hem kennisse gheven van desen/
4335
Ende cloppen/ dan loop ick mijnder straten.
 
Hier staen twee gaten/
 
Dus sal ick haest den hoeck om me wesen:
 
O Heere wilt my mijns griefs ghenesen.
Dierick te veynstere loopende seyt.
 
Wats daer? ay my: laes ick verschoot.
4340
Ontbeyt ick come: alsulcken stoot/
 
En mochte noyt voor een duere gesmeten zijn.
 
Dies springhe ick uut mijnen bedde al bloot.
 
Wie macher cloppen ist oock groot noot?+
 
Daer moet die waerheyt af gheweten zijn.
4345
Ick en sie hier niemant cleyn oft groot.
 
Twas yemant die my onwaerde boot:
 
Om dat ick met drucke moet beseten zijn.
 
Van dat dit ghepeys in mijn herte schoot/
 
Soo wordt mijn aenschijn van verwen root:
4350
Hoe mach die vrientscap so saen versleten zijn
 
Van Katherina die tjonstich slot ontsloot
 
Ende my den jonstighen dranck versoot
 
In ontrooste die my moet ghemeten zijn?
 
Ende nu verwisseltse haren cloot.
 
Dus roep ick alle huere om die doot/
4355
Als die van vruechden af ghespleten zijn.
 
Onwaerde ende spijt was doverhoot/
 
Dat sy my vander dueren ontvloot:
 
Soo die honden vanden backe ghebeten zijn. aant.
4360
Noyt cloppen ter herten my soo verdroot.
 
Och viel ick die doot nu inden poot/
 
So die lammeren vanden wolven gegeten zijn:
 
So soude den druckigen cheys gequeten zijn.
 
O Venus laet nu u propheten zijn
4365
Den bedructen jonstich/ in de secreten zijn.
Pausa.
Amor. I
 
Noch prijse ick ghifte voor conversatie. aant.
Amor. II
 
Ende conversatie prijse ick meest.
Amor. I
 
Om liefde te crijghene en troostighe gratie/+
 
Soo prijse ick ghifte voor conversatie.
Amor. II
4370
Al maect ghy daer teghens veel arguatie/
 
Conversatie is der duechden keest.
Amor. I
 
Noch prijse ick ghifte voor conversatie.
Amor. II
 
Ende conversatie prijse ick meest.
Amor. I
 
Segt redene waer by.
Amor. II
 
Sy verlicht den gheest
4375
Van minnen/ soo Venus gheeft sentencie.
 
In conversacie groeyt die presencie
 
Van lieve/ als roosen ende violieren.
 
Die oogen/ die thooft des lichaems bestieren/
 
Bringen daer uut liefs samblant vol duechden
4380
Alle hueren hondert manieren van vruechden.
 
Ende uut der conversatien brievenisse
 
Trecken liefs herten in liefs believenisse.
 
Daer de ooghen bespieders zijn van solase/
 
Der herten ghevoech zijnde.
Amor. I
 
Ey wat slechter dwase
4385
Tis al een eewich trueren// jaet//
 
Daer die ghifte buyten der dueren// staet.
 
Wat is conversacie sonder giften ghestichte?
 
Tis een keersse berooft van lichte/
 
Een scaep sonder herder/ een lant sonder heere.
4390
Ghifte verwerft lof/ prijs ende eere+
 
Ende verweet nature tot minnen/
 
Ghifte verblint des menschen sinnen/
 
Ende houdse in liefde plats gheneghen/
 
Sonder af scheden.
Amor. II
 
Daer seg ick neen teghen.
4395
Die ghifte en maect gheen liefde vry/
 
Noch noyt en dede.
Amor. I
 
Segt redene waerby.
 
Ghy houdt die ghifte met allen snode.
 
Wat duncket u zijnde?
Amor. II
 
Ghifte is een voorbode
 
Om tot der liefden te gherakene.
4400
Sy placht accordantien te makene
 
Tusschen die amoreuse menschen:
 
En gelooft hem al dies nature mach wenscen
 
Dat haer wederpaer seer wijs ghesint
 
Die miltste in duechden is diemen vint:
4405
Ende die duechden die daer tgepeys verwecken/
 
Sijn die ghene die therte tot liefden trecken.
 
Tis al niet dat gifte mach rocken oft spinnen:
 
Ten is maer een clockseel vander minnen.
 
Ende tclockseel en geeft oock gheen gheluyt/
4410
Sghelijcx is ghifte recht op een beduyt/
 
Sonder virtuyt// daermen voor buygen mach.
 
Die duecht/ daer ghifte af tuyghen mach/
 
Dat maect die liefde/ maer ghifte// niet.+
Amor. I
 
Dats ymmers een wonderlijc geschrifte// siet.
4415
Maect gifte geen liefde? dats immers sotten cout
Amor. II
 
Dats mijn meyninghe.
Amor. I
 
Ghy en weet niet waert hout.
 
Segt my waer ghy reyn jonste bemerct
 
Daer ghifte nemmermeer en werct? aant.
 
Ghelijck dat sciencie versterct die conste/
4420
Is ghifte een zeghel van goeder jonste/
 
Ghetuyghenisse ghevende (hoet bedect is)
 
Dat jonste van lieve goet ende perfect is/
 
Den benoosden in Venus strick ghetoghen.
Amor. II
 
Dat selve heeft menighe minnare bedroghen.
Amor. I
4425
Bedroghen? ten doet
Amor. II
 
Trouwen Heere jaet.
 
Want die gave ofte ghifte ontfaet
 
Moet ghierich zijn van herten principalijck:
 
Ofte hy betrout zijn lieveken qualijck.
Amor. I
 
Hoe soudy my dat vroet maken?
Amor. II
 
Trouwent harde wel
4430
Ick neemt by mijn selven ende niemant el.
 
Gheve ick ghifte/ daer ghy af spreken wilt/
 
Dats een teekene dat mi haer jonste gebreken wilt
 
Ende uut sorghe coop ick dan soo ick meene/+
 
Haer liefde te mywaerts/ al en heeftse gheene.
4435
Want die giften beminnen van aertscen goede/
 
Als ghifte faelgeert/ sy zijn vlus moede/
 
Den genen daer eerst de gifte uut geresen// quam.
 
Maer tvoorpoint dat ick om lesen// nam
 
Die conversatie van Venus discipelen/
4440
Die mach alle onghenoechte duerstrijpelen.
 
Want hoe dat ghifte liefs jonste bespiet
 
Sonder conversatie soo ist al niet/
 
Dan pluymen teghens den wint ghetelt.
Amor. I
 
Ende conversatie/ sonder goet oft ghelt/
4445
Dat en is niet dan een hant vol sonnen.
Amor. II
 
Hout op dat werck/ tware goet versponnen.
 
Conversatie mach sonder ghifte wel staen.
 
Tis al om de conversatie ghedaen
 
Van lieve/ dat ghifte die hant aenslaet.
4450
In conversacie naeytmen der vruechden naet/
 
Daer groeyet saet/ van amoureusheden.
 
In liefs presencie vaetmen joyeusheden.
 
Want die stralende ooghen staen in secreten
 
Met jonstige boochskens die troost uut meten
4455
Int minnende herte om drucx ontvluchten.
 
Die handen duwen/ dat vriendelijck suchten/
 
Dat deerlijck opsien sonder spreken/
 
Maect nature met luste soo ontsteken/
 
Dattet minnende herte plats tonder blijft.
Amor. I
4460
Ick segghe die sulcke woordekens schrijft/+
 
Die moet goet clerck zijn.
Amor. II
 
Hy weet dat diet proeft.
 
My dunct dat die minnare bet behoeft
 
Conversatie van lieve dan ghifte// vry:
 
Want conversatie tgesichte van tgeschrifte// sy
4465
Daermen met vruechden mach bancketeren
 
Dansen/ hoveren ende solaceren
 
Met soete woorden hem die benoost zijn.
 
Dit leven moet den minnaers een troost zijn
 
Die int propoost zijn/ van miskieve.
4470
Ende alsmen dus bancketeert met lieve
 
Dat jonste een vruechdelijck ooghe opslach/
 
Een minnelijck helsen set voort ghelach/
 
Daer vloeyt liefde/ die uut naturen rijst.
Amor. I
 
Nae dat ghy met redenen dit al bewijst
4475
Soo moet ghy gheproeft hebben vanden zope
 
Der conversacien.
Amor. II
 
Ick leve op hope
 
Der conversacien daer ick of briefde:
 
Want nieuwe wandelinge maect nieuwe liefde/
 
Nae dat ick in Venus pallays bemercke.
Amor. I
4480
Ick come met ghiften al te wercke
 
Al binnen den percke// der conversacien:
 
Dies my alle Venus kinderen begracien
 
Reyn soet van nacien// om den prijs.
 
Met der herten betoogende/ scoon lief wildijs+
4485
Der vruechden rijs// staet u bereet.
Amor. II
 
Jae op de zijde daer uwen aessack steet.
 
Die ghifte begheeren/ verstae diet can
 
Beminnen die ghifte meer dan den man.
 
Want die ghifte ontfaet/ die wroecht ten fijne/
4490
Den ghifte ghevere altijt ghevoecht te zijne.
 
Dus vercopense haren lichame puerlijck
 
Om ghifte te crijghene: ende ongeduerlijck
 
Is sulcke liefde/ ende cleyn van wasse.
 
Haer oneere bleystert als vier van vlasse:
4495
Dies men den ghever/ zijns goet verloren/
 
Liever van achter siet dan van voren.
 
Dus zijnse met sotheden seere beruert// siet
 
Die liefde copen: want sy en gheduert// niet.
 
Men timmert op ijs van eender nacht/
4500
Die ghestadighe vrientschap niet en acht:
 
En die selve wanckelbaer zijn van sinnen/
 
Die moghen met ghiften leeren minnen:
 
Ende schrijven met pinnen/ alst wesen moet
 
Niet langhe op een/ is die sinnen goet/
4505
Den slingher minnaers teender doctrijne.
Amor. I
 
Dat slae ick uut/ die caetse is mijne.
Amor. II
 
Tjan dier mede besmet is/ die treckes hem ane.
Amor. I
 
Dit pijnen wy vander hant te slane/
 
Ick en cander niet meer op studeren:
4510
Als wy weder comen/ sullen wy argueren/+
 
Op dit pas en zijn wy niet vroeder van geeste.
Amor. II
 
Waer gaen wy henen?
Amor. I
 
Wy gaen ter feeste/
 
Die Jan de hollander die coopman rijcke
 
Heeft op ghestelt.
Amor. II
 
Ja dats de practijcke/
4515
Om te vergaren der vruechden bewinderkens.
Amor. I
 
Laet ons ter eeren van Venus kinderkens
 
Die soete feeste gaen helpen vermeeren.
Amor. II
 
Der vruechden beminderkens salmen eeren/
 
Die den bedructen1) connen verlichten.
Amor. I.
4520
Men sal vrijers en jongelingen/ die vruecht stichten
 
Beghiften met rosen hoedekens.
Amor. II
 
Nu gaen wy die lievelijcke bloedekens
 
Aenschouwen/ tis misselijck wien wy saghen
 
Die onser herten mochten behaghen.
Pausa.
Kath.
4525
O Hovaerdije/ die een doloreus inbijt// zijt
 
Vermaledijt// dat ghy int crijt// zijt
 
Als duyvels quaet naet.
 
Want ghy stiert als een ypocrijt// nijt+
 
Dies bedruckich spijt// maect mijn jolijt// quijt
4530
Daer toeverlaet// staet/
 
Mijn maechdelic herte/ dat na Venus raet// slaet
 
Ten danse is/ daer vruecht ontfaet// tsaet
 
Van trooste/ ten propooste/ van hogen// dingen
 
Sal ic hem dit gordel dan voor oogen// bringen
4535
Al heb ick hem tgordel verholen// gestolen
 
In troostighe zolen// bevolen// duerquolen
 
Sijn sinnen sinnelijck/
 
Ick en can niet in de roemige molen// scholen
 
Noch schrijven met colen// der vyolen// dolen
4540
Duer minnen minnelijck.
 
Dus heb ick aen/ int bekinnen kinnelijck
 
Tgordel innelijck// tot ghewinnen winnelijc.
 
Ghegort// stort// Venus u gracie nedere
 
Dat ick vanden danse getroost come wedere.
Hier comt Dierick heymelijc ter veynster ten dansewaert siende, ende wacht oft Katherina zijn lief ergens quame ten danse, want sy daer noch niet ghecomen en was.
Dier.
4545
Wat sie ick hier maechden ende jonghelingen
 
Dansen en springhen/ om drucx bedwinghen/
 
In dese wijcke:
 
Maer die gene daer therte na moet verlingen
 
En troost mach bringen// na Venus gehingen
4550
Vliet vanden dijcke.
 
Och sy en comt niet wat ick gape oft kijcke
 
Noyt dierghelijcke// haer jonste slaet swijcke.
 
Beydt/ machse dat wesen?+
 
Och neense Heere God van hemelrijcke
4555
Haer valsche practijcke// in Venus cronijcke
 
Moet ick nu lesen.
 
In sliefs samblant blijve ick mispresen
 
Met ontroostighe pesen: dit hinderlijck wesen
 
Schietse vaste:
4560
Daer my die siecte af is gheresen
 
Ick soude ghenesen/ als van desen
 
Waert dat God paste:
 
Dat ick mijn lief mochte hebben te gaste
 
Daer ick nae taste// vermoeyt in laste.
4565
Och sy en is oock dat niet.
 
Neense eylaes/ dat Venus oyt braste
 
Alsulcken onraste// die therte beclaste
 
Dats eerst verdriet.
 
Als therte liefs jonste niet en aensiet
4570
Wat hier gheschiet/ in der vruechden vliet
 
Het dunct my al druck.
 
O Venus versoet mijn ongheluck.
Pausa.
Kath.
 
Heere God oft ick mijn lief aensaghe
 
Soet van behaghe// daer ick nae vrage
4575
Wiens wesen verlicht ghelijc den dage
 
Hoe dat ick claghe// ter herten binnen.
 
Alle die schoonheyt van Venus goddinnen
 
Om troost ghewinnen// int hof van minnen
 
Die minnaers beschrijven mogen met pinnen
4580
En heeft geen bekinnen// by mijns liefs vruecht.+
 
Mocht ic hem aenscouwen/ ic ware verhuecht
 
Mijn jonghe juecht/ die smaect die duecht
 
Die hy uut zijnen persone ghevuecht
 
Hoe hy cleen puecht/ mijn vrient te zijne.
4585
Twijfel die wordt hier colorijne
 
Met blijden grijne// ende roept ten fijne
 
Dit gordel dat costelijck is int schijne
 
Sal hem een pijne// zijn om bemercken.
 
Omdat ick met dievelijcke wercken
4590
Als Judas clercken// in Venus percken
 
Dit gordel (daer jonste by mochte verstereken
 
Int vruechdelijck hereken// van jolijte)
 
Ghestolen hebbe uut vierighen appetijte
 
Tot zijnen verwijte// hier binnen den crijte.
4595
Sal hy dat druckich nemen in spijte?
 
Nu ick maecx my quijte// God wilt al bringen
 
Ten besten/ ik gae dansen en springhen.
Pausa.
Vree.
 
Ou jalours ghepeys
Jal.
 
Ou vreese voor schande
Vree.
 
Comt seg ik ten danse/
Jal.
 
God weet ick en sal.
Vree.
4600
Den druckighen cheys/+
Jal.
 
Comt nu ten lande.
Vree.
 
Ou Jalours ghepeys/
Jal.
 
Ou vreese voor schande
Vree.
 
Der minnen forneys staet nu in brande.
Jal.
 
Haelt water hanse
Vree.
 
Noyt sulck misval.
 
Ou jalours ghepeys
Jal.
 
Ou vreese voor schande
Vree.
4605
Comt seg ick ten danse
Jal.
 
God weet ick en sal.
Vree.
 
Ey siet Katherijnken/ aant.
Jal.
 
Maect gheen gheschal. aant.
Vree.
 
Hoe gaetse al prossende
Jal.
 
Als eenen mostaert// pot.
Vree.
 
Het is een maechdeken dat vriendelijc aert// hot.+
Jal.
 
Ke hem seg ick hem.
Vree.
 
Wat dats een maerlken.
Jal.
4610
Sy is seer properkens/
Vree.
 
Jent als een paerlken.
Jal.
 
Sy maect een vruechdelijck gheveertken.
Vree.
 
Sy springt seer lustich
Jal.
 
Haer achter steertken
 
Is quick ende wackere.
Vree.
 
Soud dan wel crunckelen
Jal.
 
Soo seyt den backere.
Vree.
4615
Sy licht haer achterste vierendeelken.
Jal.
 
Sy houd wel/ hoort
Vree.
 
Ja watte
Jal.
 
Wel tintelteelken.
 
Haer Venus carbeelken// gaet op en nedere
Vree.
 
Hoe schijnt de sonne:+
Jal.
 
Tis nu schoon wedere.
Vree.
 
Sy verclaert haer oochskens aen allen zijen.
Jal.
4620
Dierick salt al vermaledijen
 
Wanneer dat hy dat gordel aensiet.
Vree.
 
Hem naect nu droefheyt
Jal.
 
Ja swaer verdriet/
 
Recht als een dolorues jaloursken.
Vree.
 
En sy hanghet gordel op haer coersken.
Jal.
4625
Dat is quansuys/ ick hebbe dat ick u gaf.
Vree.
 
Wat is tghepeys
Jal.
 
Beromter u af/
 
Arme bluts die karre is u ontdreven.
Vree.
 
Ick weds ghi en sult mijn vlechten niet geven
 
Yemant van uwen lacke gaeyen.
Jal.
4630
Tjan manneken ghy hebbet juyste geraeyen.
Vree.
 
Nu dat laten wy staen op zijn beloopken
Jal.
 
Ker ja wy den neckere schende thoopken.+
Vree.
 
Gaen wy dan luysteren aen beyde zijen
 
Wiemen met onruste sal bestrijen.
Pausa.
Dier.
4635
O druckich herte wilt u ontpluycken
 
Solaes gebruicken// en scept met cruicken
 
In svruechts beluycken// troost en confoort
 
So die violetkens met groene struycken
 
Ootmoedich duycken// voor swinters stuycken
4640
Moet jonste hier smuycken// in liefs accoort.
 
Al dat den hemelschen Heere behoort
 
Solaes oorboort/ dies druck versmoort
 
Blijft in misschieve.
 
Ten zijn niet dan onbeschreven brieve
4645
Int hol van grieve
 
Teghens tsamblant van mijnen lieve.
 
Ontbeyt wat gordel ist datse daer draecht?
 
Nature die jaecht// verschrict versaecht
 
Als een die vraecht// oft gordel mijn is.
4650
Jaet lacen wacharmen/ o moeder o maecht
 
Mijn herte claecht// druckich belaecht
 
Als diemen plaecht// daer drucx ghepijn is.
 
Sy die mijn herte een troostelijck schrijn is
 
Alle drucx verdwijn is/ mijn medecijn is
4655
Van jolijte
 
Heeft my dit gordel doen stelen van spijte
 
Tot mijnen verwijte.
 
Comt doot en maect my slevens quijte.+
Jal.
 
Sterft oft ghy wilt
Vree.
 
Ja ja sy sal te vreden zijn.
Jal.
4660
Seker den rouwe sal haest gheleden zijn.
Dier.
 
Och so moet mijn herte druckich duersneden zijn.
Jal.
 
Merct vrouwen ghedachten/
Vree.
 
Die zijn wanckelbaer
Jal.
 
Als wintersche nachten.
Dier.
 
Eylacen dats waer.
 
Ick vint aen my wel/ ick ben bedroghen.
Jal.
4665
Sy heeft u tnette over thooft ghetoghen.
Dier.
 
Noch peyns ic hoe datse aent gordel geraect is
 
Dat sy my thoonde.
Jal.
 
Hoe dat ghemaect is
 
Sal ick u segghen het rechte bediet.
Dier.
 
En weet ghy dan daer af?
Jal.
 
Wat duyvel en sou ick niet?
4670
Doen ghy laetst te Middelburch van haer sciet
 
Wat gheloofde ghy doen?+
Vree.
 
Dats oock een vraghe.
Jal.
 
Ghy beloofde tot eenen ghenomden daghe
 
Weder te comene.
Dier.
 
Dat kenne ick in trouwen.
Jal.
 
En ghy en hebt u beloof te niet ghehouwen.
Dier.
4675
Dat lijd ick eylacen God wacharmen.
Vree.
 
Tis u schuit/
Dier.
 
Och ick mach wel karmen
 
Vander swaerder dolorueser onseghen.
Jal.
 
En sy is van onghenuechte ghesleghen
 
Aen eenen die daghelijcx drinct versmoort/
4680
Een tuysscher een vechter.
Dier.
 
Och wat brengdy voort?
 
Jalours ghepeys ick moets my schamen.
Jal.
 
En ghedenct u niet dat te Dordrecht quamen
 
Twee ghesellen die met u droncken en aten
 
Die hem met groote woorden vermaten
4685
U lief te kennene?
Dier.
 
Och lacen jaet.+
 
Sy sliepen bey tsamen (noyt meerder quaet)
 
In mijn camer dies ick miskief bequal.
Jal.
 
Deene was haer putier diet gordel stal.
Vree.
 
Daer hebdijt al/
Jal.
 
Tis bedreten quepaersken.
Vree.
4690
Ghy sleypt den block aant.
Jal.
 
Ey arm wanewaersken. aant.
Vree.
 
Sy spint u cathoen uut uwen horen/
Jal.
 
Sy ghect met u
Vree.
 
Dats goet om horen.
Jal.
 
Tis pijne verloren
 
Dat ghy die quackele waent beclippen.
Vree.
4695
Sy stopt u de ooghen met u selfs slippen.
Jal.
 
Sy set u tusschen twee stoelen in dasschen.
Vree.
 
Ke swijcht sy can wel tvercken wasschen
 
Met haren bedecten vuylen gheveerte.
Jal.
 
Sy can wel spelen met den steerte.+
Vree.
4700
Van coloertse my
Jal.
 
Jae onder thuycxken.
Dier.
 
Wat maectse nu?
Vree.
 
Sy warmt haer buycxken/
 
Teghen dat haren pol comt binnen den fille1)
Dier.
 
Wat is haren roep?
Jal.
 
Way way ick en wille
 
Dit vechten dit toeken niet verdraghen.
Vree.
4705
Sy ketsen sy jaghen/
Jal.
 
Sy worstelen met vlaghen
Jal.
 
Als quackels plaghen
Vree.
 
Thuys macher af waghen// sonder vraghen
 
Soo neerstelijck labueren sy alle aen een
Jal.
 
Sy en luycken snachts oogen noch been.
Vree.
4710
Sy legghen en loerooghen over dweers.+
Jal.
 
Sy lachen en boerten met veel gheveers.
Vree.
 
Sy jaghen tmuysken achter de camere.
Jal.
 
Verstaet arme bluts/ dits groote jamere
 
Daer sy me comen moet ten labuere.
Dier.
4715
Eylacen ist wonder dan dat ick truere?
 
O alder vermaledijtste creatuere
 
Wat dedick op daerde oyt gheboren?
 
O valsche verradighe wat hebdy vuere
 
Dat ghy met ontrouwe comt ten ghespuere
4720
Daer u liefs herte u heeft vercoren?
 
O Venus u claech ick mijnen thoren
 
Dat mijn liefs jonste my af gaet ter noot.
 
Fortuyne heeft my met allen versworen
 
Dies roep ick alle huer nae de doot.
4725
Mijn cracht beswijct mijn bloet verschoot/
 
Duer den spijt die therte vertravelleert
 
Val ick in onmachte mijn sprake faelgeert.
Jal.
 
Hy leyt in onmacht
Vree.
 
Ey gheeft hem cruyt.
Jal.
 
Staet uut den winde
Vree.
 
Syn keersse is uut
4730
Om met vruechden te doene offerhande.+
Jal.
 
Ick ben jalours ghepeys.
Vree.
 
En ick vreese voor schande
 
Wy dienen juyste int parlot te gadere.
Jal.
 
Duyct seg ic hier achtere hier comt sinen vadere
 
Ende oock zijn moedere tgaet hier aent nijpen
4735
Van drucke laet ons den dans vol pijpen.
Vad.
 
Wats dit eylacen/ noyt meerder druck
 
God wils ontfarmen van dit ongheluck
 
Dierick leyt hier in onmacht ghesleghen1).
Moed.
 
O moederlijck herte wat sal ick pleghen
4740
Mijn aenschijn wordt met tranen ghedwegen
 
Dat mijns hertsen troost in onmachte sy
 
Lacen wacharmen.
Dierick becomende.
 
Eylacen ay my.
Vad.
 
Wat ist lieve kint der duecht ghewone?
Dier.
 
Och helpt my te bedde.
Moed.
 
O vercoren sone
4745
Wat mach u letten segt my dat goedere:
Dier.
 
Sydy daer mijn uutvercoren moedere
 
Mijn hertelijck troost ende onderstant
 
Daer ick noyt ontrouwe in en vant?+
 
Eylacen ick en kende u seker niet.
Moed.
4750
Ick bent seker sone
Vad.
 
O duer dit verdriet
 
Ist dat my solaes en vruecht ontvlucht// sy.
Dier.
 
Ay my wacharmen
Moed.
 
Waeromme versucht// ghy?
Dier.
 
Waeromme? ay my/ hoe sou ict helen?
 
Ick moet dit segghen oft ick sout bequelen
4755
Metter doot afgrijselijck van treken.
 
Siet vader ick moet mijn lief gaen spreken
 
Katherina Sheermertens die ick beminne
 
Voor alle die werelt.
Vad.
 
O hemelsche coninghinne
 
Is dat die ghene die ghy bemint?
Dier.
4760
Jaet seker vadere
Vad.
 
Och vercoren kint
 
Soo wildy uut weelden in armoeden terden
 
Int grief van catyvicheden.
Moed.
 
Tfy moet u werden.
 
Ghy en acht weelde rijcheyt noch eere.
 
Hadt ghy schaemte dat seg ick u noch mere+
4765
Ghy en soud u niet bederven aen arme sleters.
Dier.
 
Beghindy te rasene?
Moed.
 
Soect seg ick wat beters.
 
Lieve kint in rijcheden verheft die moet.
 
Laet sulcke claddekens sonder goet
 
Aen haers ghelijcke haer herte legghen.
Dier.
4770
Wat dinghe segt ghy?
Moed.
 
Ick moet u segghen.
 
Want mijn moederlijc herte en cant niet lijen
 
Nature wilt strijen// in hovaerdijen/
 
Lieve sone om dat u vader rijck is.
 
Dus peynst dat niemant uus ghelijck is
4775
Ten ware gheboren ridders kinderen.
Dier.
 
En ist niet ghenoech?
Vad.
 
Och noyt sulcke hinderen.
 
Lieve sone hoe muechdy dit bitterlijck claghen
 
Van Venus plaghen// die therte duerknaghen
 
Dus langhe voor ons verborghen draghen?
4780
Sonder ghewaghen// groot ofte smal
 
Dat gheeft my wondere.
Dier.
 
Ick segghe eens voor al
 
Dat ick niet langhe leven en sal
 
En mach ic Katherina die bloeme vol minnen+
 
Niet spreken/ ay my ick moet ontsinnen.
4785
Wat wil ick beghinnen/ om troost ghenieten?
 
Ick moet uut mijnen bedde schieten
 
Sonder verdrieten// loop ick daer henen/
 
Daer mi troost van lieve mach zijn verschenen.
Vad.
 
O lieve sone waer wildy gaen?
4790
Op u beenen en condy niet ghestaen.
 
Maer vercoren kint zijt doch te vreden
 
Wy sullen u die maecht reyn soet van zeden
 
Doen spreken daer ghy confoort aen vint.
Dier.
 
Gheloofdy my datte?
Vad.
 
Ja ick vercoren kint.
4795
Verhuecht u belemmerde sinnen die quelen.
Dier.
 
Haest u doch derrewaert
Moed.
 
Lieve sone wy selen.
 
Ons beghint u swaer miskief te deerne.
Dier.
 
Ic en sprake God vanden hemel niet so geerne
 
Als haren persoone.
Moed.
 
Och wat moet ick hooren.
Vad.
4800
Adieu lieve sone/
Dier.
 
Och vader vercoren+
 
Brengtse met u ende en lates niet.
Vad.
 
Wy sullen/ laet varen u verdriet.
 
Adieu/ God laet goede antwoorde bringhen
 
Daer uwe herte nae mach verlinghen.
Pausa.
Katherina vanden danse tredende.
4805
Al hore ick der soeter voghelen sanck
 
Als enghelen gheclanck
 
Om een verlichten der sinnen cranck
 
Tis cleyn bediet.
 
Al saech ick liefs herte in liefs ontfanck
4810
Om jonste en danck
 
Schencken den amoruesen dranck
 
Tware my al niet.
 
Als therte liefs samblant aensiet
 
Daer vruecht in vliet
4815
Soeter dan Venus oyt vruchten liet
 
Mijn druck wordt vruecht.
 
My en is van gheender vruecht gheschiet
 
Dan die therte bespiet
 
In liefs ghesichte daer jonste in wiet
4820
Als volmaecte duecht.
 
Och twas een verlichten der jongher juecht
 
Troostich ghenuecht
 
Doen ick al dansende (noyt soo verhuecht)
 
Mijn lief aensach.
4825
Tis een vruecht die ic niet vergheten en mach
 
Noyt blijder dach+
 
Dies schrijf ick droefheyt voort ghelach.
 
O wy o wach
 
Ick moet nu thuyswaert sonder verdrach.
Vad.
4830
Diet vier te doen heeft moetet soecken in dasscen.
Moed.
 
Dat blijct aen ons wel/ die ons verneren.
Vad.
 
Tot Katherina Sheermertens wi ons ganc verrasscen
 
Diet vier te doen heeft moetet soecken in dasscen.
Moed.
 
Const ict in eenighe manieren uut wasschen
4835
Wy en souwense vry aldus niet eeren.
Vad.
 
Diet vier te doen heeft moetet soecken in dasscen.
Moed.
 
Dat blijct aen ons wel die ons verneren.
 
Want lacen wy moeten accorderen
 
Met den katijvighen/ noyt soo veel rouwen/
4840
Willen wy tleven ons kints behouwen
 
Soo ghy wel sien muecht.
Vad.
 
Och dats te deerne
 
Maer het moet wesen.
Moed.
 
Wy en doens niet gheerne
 
Want wy ons eere daer mede verliesen.
Vad.
 
Van twee quaden moetmen tminste kiesen
4845
Dus stelt u te vreden.+
Moed.
 
Niet meer van desen
 
Hier woont die maecht
Vad.
 
Daer willen wy wesen.
Moed.
 
Hola/ mijn lieve man blijft stille staende/
 
Laet ons nu spreken dat Dierick vermaende:
 
Sy comen hier gaende// al te gadere/
4850
Die neve/ die dochtere ende die vadere:
 
Ick hope sy sullen ons leedt verschoonen.
 
Ghegroet zijt te samen.
K. Vad.
 
God moets u loonen/
 
Begheerdy yet?
D. Vad.
 
Ja wy trouwent vrient
K. Vad.
 
Ick ben tuwen besten.
D. Vad.
 
Dats onverdient.
Moed.
4855
De sake is cleene/ maer sy is nootelijck
D. Vad.
 
Wy hebben wat raets te doene grootelijck.
 
Ons is kennelijck dat Dierick onsen sone
 
Hier voortijts te sprekene was ghewone
 
Teghen Katherina die daer staet/
4860
In duechden in eeren.+
Moed.
 
Dat en was niet quaet
 
Men hevet sghelijcx noch meer ghesien/
 
Ende daghelijcx doet.
D. Vad.
 
Nu te propooste van dien
 
Soo hebbense in liefden so verre getemmert/
 
Dat Dierick soo grievelijck is belemmert
4865
Van liefden die uut Katherina vloeyt/
 
Als dat hem tleven op de aerde vernoeyt:
 
Ende is soo sieck/ eylaes dies versucht ick
 
Dat hijt besterven sal/ dat ducht ick
 
Ende niemant dan sy van alle die leven
4870
En mach hem der siecte remedie gheven.
 
Dus bid ick van zijnen weghe voort
 
Datse den bedructen een troostelijck woort
 
Verleene/ die daer in pijnen leyt:
 
Dats mijn versoecken.
K. Vad.
 
Ten is niet misseyt/
4875
Heeftse hem int nette van minnen ghevangen
 
Daer hy met siecten om is behanghen/
 
Soo waert redelijck datse met haren solase
 
Die sy miskief doet/ zijns griefs ghenase.
 
Maer ick en hoorde noyt datse liefde droech/
4880
Tot zijnen persoone.
Moed.
 
Wy wetens ghenoech/
 
Dus bidden wy minnelij ck sonder cesseren
 
Datse den siecken wilt conforteren/
 
Oft hy moet sterven int grief van drucke.+
K. Vad.
 
Dochter wat segdy van desen stucke?
Kath.
4885
Wat wil ick segghen vercoorne vadere/
 
Tghene datmen my tijcht al te gadere/
 
Daer en weet ic seker niet af cleen noch groot.
 
Heeft Dierick van siecten eenighe noot/
 
Hy wij te dat den ghenen diet hem doet:
4890
Want ict ontschuldich wesen moet.
 
Hy en soude zijn pruesheyt groot van liste/
 
Aen my arme slichte niet worpen te quiste:
 
Ick ware zijns onweerdich om verhooghen.
 
Och die tranen vlieten nu uut mijn ooghen
4895
Dat hy met my om dat wy arm zijn
 
Dus spot en ghect.
D. Vad.
 
Wilt sonder gecarm1) zijn/
 
Hy en ghect met u niet/ dies woorts ontbeert:
 
Want liefde werct daert nature begheert/
 
Met haren jonstighen engiene
4900
Sonder eenighe rijcheyt taensiene.
 
Dus is hy by uwer liefden ghesleghen/
 
In deser siecheyt.
Kath.
 
Dair en seg ick niet teghen/
 
Ick en bens niet die hy meent te minnen:
 
Want hy en gafs my noyt te kinnen.
4905
Maer oft hy in eenigher manieren bedrogen is
 
Van liefden/ ende hem den voghel ontvlogen is/
 
Dat weet ick niet/ dies hy van drucke+
 
Sieck is by eenighe onghelucke.
 
Sou ick van daer sulcke winden waeyen
4910
My teender oneeren/ den man gaen paeyen:
 
Soo mochtmen segghen al omme int wije/
 
Dat ick zijn boel ware oft zijn amije.
 
Ick sal my wachten van sulcke rontheyt/
 
Ic hebbe liever mijn eere dan zijn gesontheyt.
4915
En al ware ick machtich als die gheresene
 
Met mijnen trooste hem te ghenesene/
 
Als hy ghesont ware ick soude vergheten zijn/
 
Ghelijck die sleters die versleten zijn:
 
Want hy sou climmen ten hoochsten boorden
4920
Dies ick hem recht gave.
Moed.
 
Och noyt strangher woorden
 
En hoorde ick maecht van eeren spreken.
Kath.
 
En peynst niet dat ick hem wil versteken
 
Oft dat ic te goet ware hem troost te sendene.
 
Maer ic duchte mijn eere daer mede te scendene.
4925
Waer ick zijns beschuldich in eenighen sticke
 
Ick souder gaen ten eersten clicke
 
Soo my nature gheeft te verstane.
 
Maer goey maechden en pleghen niet te gane
 
Tot eenighe mans bedde sonder redene:
4930
Men pleechter oneere af te smedene/
 
Al en waerder gheen oneere in gheleghen.
Neve
 
Sy seyt die waerheyt.+
D. Vad.
 
Al gatet my teghen
 
Ick moet die waerheyt volghen van dien:
 
Maer u en sal geen schande van hem geschien
4935
Die onder tvolck becuerlijck zijn.
 
Hoe soudy soo onnatuerlijck zijn
 
Dat ghy die siecke sout laten sterven/
 
Die van u ghesontheyt mach verwerven?
 
Ghy sout in zijn doot heel beschuldich zijn.
Kath.
4940
En wilt dan niet onverduldich zijn/
 
Ick sal u mijn meeninghe segghen van desen:
 
Ick en wil tot zijnen persone niet wesen.
 
Maer wilt hy tot my comen seg ick ten lesten/
 
Mijn troostige woorden zijn tot sinen besten:
4945
Ja willet mijn vadere consenteren.
 
Een jonghelinck mach hem wel verneren/
 
Te comene tot eender maecht bequame
 
Met eeren: maer een maechdelijcke name/
 
En can soo met eeren niet ghegaen
4950
Tot eenen jonghelinck.
Moed.
 
Tis wel verstaen
D. Vad.
 
Nu dats ghedaen/
 
Katherina/ en verwaent u niet te seere
 
Op u reynicheyt.
Neve
 
Sy spreect voor haer eere/
 
Niemant en derfs haer ondanck weten.+
K. Vad.
 
Al zijn wy hier in armoeden gheseten/
4955
Wy hebben ons kinderen alsoo lief
 
Als die ghene die rijcke zijn.
Moed.
 
Gheen ongherief
 
En sal u ghebueren van uwen kinde.
K. Vad.
 
Wat wy uwen sone (eerbare gheminde)
 
Van troostighe woorden connen verleenen
4960
Salmen ons vinden bereet al teenen/
 
Indien hy by ons te comene begheert.
D. Vad.
 
Wy dancken u minnelic/ wy en zijns niet weert/
 
Uwen oorlof/ beraet u als van desen.
Neve
 
Gods gracie die wil u bystant wesen/
4965
Dat ghy alsulcken raet muecht kiesen
 
Datter Dierick zijn siecte by mach verliesen.
Kath.
 
Wrake aen my selven/ wrake boven wrake
 
Dat die tonghe contrarie der herten spreect.
 
Tfy schaemte/ tfy eere/ ghy zijt de sake.
4970
Dat therte liefs jonste dus versteect.
 
O Venus dat ghy dit niet en wreect/
 
Dats vreemt dat ick mijn lief verstack.
 
My dunckt lacen dat mijn herte breect
 
Om dat ick sulcke onwaerde tot hem sprack/
4975
Daer hy van siecten leyt int onghemack.
 
Is hy sieck/ en steec ic hem dus voor thooft?
 
Mint hy my/ en slae ick hem vander hant?+
 
Ghelooft hy den genen die hem niet en gelooft?
 
Betrout hy daer hy noyt trouwe in en vant?
4980
Seynt hy om troost zijn schip aent lant
 
Daer tseyl van ontrooste staet te winde?
 
En by mijnen toedoene blijft versant
 
Daer eeuwelijck druck is en allinde?
 
So ben ic wel waerdich dat my God schinde.
4985
Wil ick hem gaen geven een troostelic woort?
 
Och neen ick/ hy is mijn overhoot.
 
Wil ick my gaen voeghen in zijn accoort?
 
Och neen ick/ ick ben van have te bloot.
 
Wil ick gaen cussen zijn mondeken root?
4990
Och neen ick/ men mochter erch in vaten.
 
Wil ick hem ghetrouwe zijn totter doot?
 
Och neen ick/ het soude mijn eere verwaten.
 
Ey lacen wat wil ick doen oft laten?
 
Ick salt laten/ maar ic en doet niet gheerne/
4995
Schamelheyt en willes niet ghedooghen.
 
Eylacen en ist niet seere te deerne
 
Dat schamelheyt liefde stelt int verdrooghen?
 
Wacharmen dit wijtick mijnen ooghen/
 
Die welcke vlieten in stromen van tranen.
5000
O valsche tonghe ghy hebt gheloghen
 
Den liefsten/ die rollen mach uuter banen:
 
Dits wech/ ick en cans niet meer vermanen.

Conclusie.

Jonst.
 
Die menige spreect verre van zijnder meeninge
 
Uut vreese van schande/ so ghi hier hoort.+
Nat.
5005
Twoort bracht die herten in druckige weeninge
 
Die menige spreect verre van zijnder meeninge.
Jonst.
 
Hoverdije ende spijt bracht sulcke vercleeninghe.
 
Als datse die doot wierp beyde over boort.
Nat.
 
Die menige spreect verre van zijnder meeninge
5010
Uut vreese van scande/ so ghi hier hebt gehoort.
Jonst.
 
Haer herte dat gaf volmaect accoort
 
Om Dierick te conforterene minnelijck.
 
Maer reynicheit verwandelde sprake en woort
 
Uut vreese van schande: dits u wel kinnelijck:
5015
Dies den thoren en spijt was onverwinnelijc
 
Met den genen die troost aen haer versochten.
 
Int seste spel suldy aenhoren sinnelijck
 
Hoe datse Dierick tijdinghe daer of brochten.
 
Alle reyne amoreuse ghedochten
5020
Moghen wel jammerlijck twerck beclaghen:
 
Dat dese twee herten tmiskief becochten
 
Des bitteren doots/ duer Venus plaghen.
 
Alle die loyale minne draghen
 
Comt aensiet dit sterven van twee ghelieven
5025
Ghi en hoorde noyt sulcx in boecken oft brieven.
Nat.
 
Alsoo verre als ons begrijp begrijpen mach
 
Inder naturen ment hier bewijsen sal.
 
Tis waerdich datmer tverstant uut nijpen mach
 
Duer die duecht die daer uut rijsen sal.+
5030
Inden spiegel van minnen/ die elc prijsen// sal/
 
Mach elc hem spiegelen en minnen by maten.
 
Hoort voort twelck u verjolijsen// sal
 
Een soetheyt die wy hier blijcken laten.
 
Dan gaet God bevolen uwer straten.
Eynde vant vijfde spel.

Prologhe vanden sesten ende laetsten spele.

Jonst.
5035
Vaert wech miskievelic sneven en suchten.
 
Vaert wech dangier en melancolije.
 
Hertelijck weenen vreesen en duchten
 
Vaert wech miskievelijck sneven en suchten.
 
Die roseboom vol jonstelijcker vruchten
5040
Groeyt uuter herten met grooter melodije.
 
Vaert wech miskievelijck sneven en suchten
 
Vaert wech dangier en melancolije.
 
Int ghebruyck van lieve ick my verblije.
 
Dies wensche ick/ buyten alle miskieve/
5045
Alle reyn herten confoort van lieve.
Nat.
 
Jonstighe sin lieve vrient/ laet coelen
 
Den brant van vrientschappe.
Jonst.
 
Och natuerlijck ghevoelen
 
Den standaert van vruechden is nu ontwonden.
 
Droefheyt leyt onder bancken en stoelen
5050
Vertorden/ mijn herte is ontbonden.+
 
Ick hebbe reyne confortacie ghevonden
 
Aan de liefste die sonne mach beschijnen:
 
Dies vermaledije ick tallen stonden
 
Die ontroostige antwoorde van Katherijnen.
5055
Daer tverlangende herte bi moeste verdwijnen/
 
Van Dieric/ dit heeft my confoort in gebracht:
 
Recht duer compasselijcke minnen pijnen
 
Mijns liefs/ daer therte ende sin op lacht.
Nat.
 
Hoe quaet hoe wreedt datmen twerck acht
5060
Tis altijt teenigher saken goet.
Jonst.
 
Twas ymmers duechdelijc om my gewracht:
 
Hoe quaet hoe wreet datmen twerck acht.
Nat.
 
Ende daer heeft Dierick omme verpacht
 
Die doot/ duer nijdighen overmoet.
Jonst.
5065
Hoe quaet hoe wreet datmen twerck acht
 
Tis altoos teenigher saken goet.
 
Want het brengt my inder vruechden vloet.
Nat.
 
Des eenen ongheval/ is eens anders gheluck.
Jonst.
 
En eens anders gheluck/ brengt veel drucx in.
Nat.
5070
Deene heeft voor blijschap verdriet en druck.
Jonst.
 
Eens anders miskief brengt veel gheplucx in:
 
Nae dat fortuyne (int soeten of int besueren)+
 
Doet draeyen dat radt van aventueren.
Nat.
 
Hoe dat dontroostich net ghespreyt is
5075
Daer saechdy af int vijfste dat onderscheet.
 
Ende hoe dat Dierick troost ontseyt is
 
Uut vreese van schande/ al wast haer leet.
Jonst.
 
Hoe hovaerdije ende scamelheyt daer inne street
 
Hoorde ghy int vijfde vervolch spelen.
5080
Ende nu zijn wy te toghene bereet
 
Die antwoorde diese hem brenghen selen.
Nat.
 
Daer tverlanghende herte lach int bequelen
 
Verflaut in minnen plats onder den voet/
 
Gapende nae troost duer tjonstich bevelen
5085
Recht als die visch nae twater doet.
Jonst.
 
Tsal elcken jammeren in zijnen moet
 
Die desperacie die hy bedreef
 
Doen hy in zijns liefs verscheeden bleef.
Nat.
 
Jalours ghepeys brochte hem ter doot
5090
En wanhope van lieve/ die hem meest quelde.
Jonst.
 
God helpe de siele uut alder noot.
 
Jalours ghepeys brochte hem ter doot.
Nat.
 
Vader en moeder bedreven sulcken rouwe groot
 
Dat onmoghelijck ware dat ict vertelde.+
Jonst.
5095
Jalours ghepeys brochte hem ter doot
 
En wanhope van lieve die hem meest quelde.
Nat.
 
Voor Katherina (wiens herte tot Dieric helde)
 
Hielt ment verborgen/ men dorstet haer niet verclaren.
Jonst.
 
Maer sy ghinck smorgens als donghetelde
5100
Ter kereken/ en hoorde van die daer waren:
 
Dat haer liefs lichame daer stont in baren/
 
Ghestorven uut desperacien stranck:
 
Om datse haren troost wilde sparen/
 
Dies sy in onmachte daer nedersanck.
Nat.
5105
Daer nae was sy ghedraghen/ eer lanck/
 
Tot haers vaders huyse. Maer doen si bequam
 
Soo menighen heeten traen doen spranck/
 
Duer doge/ dat haer aenscijn inden dauwe swam.
Jonst.
 
Desperacie haer soo ter herten clam
5110
Datse alle blijschap van herten cloofde.
Nat.
 
Haer gheluwe hayr dat sy doen nam
 
Ende troct met strenghen uut haren hoofde.
Jonst.
 
Buyten kennisse stont sy/ als die verdoofde.
Nat.
 
Sy wilde haer selven uut desperacien nemen tlijf.
Jonst.
5115
Wanhope haren troost ende blijscap roofde.+
Nat.
 
Al haer roepen was vermaledijt wijf.
Jonst.
 
Vreese voor schande coocte daer even stijf.
Nat.
 
Daghelijcx verwijte/ die stal haer tleven.
Jonst.
 
Ghy en hoordet noyt jammerlijcker bedrijf
5120
Dan soment u speelwijs te kennen sal geven.
Nat.
 
Dus hoort en swijcht Gods vrienden verheven
 
Den spieghel der amoreuser ghesichten
 
Gaen wy beghinnen/ wilt blijschap stichten.

Die baniere vanden sesten spele, ende is het laetste.

 
Aldus notable wilter den sin toe keeren
5125
Elc soude met recht hier zijn dochter bringen.
 
Want sy sullen hier moghen vaten en leeren
 
Hoe een eerbaer herte haer selven sal dwinghen.
 
Twort die fonteyne van minnen claerst int springhen
 
Daer oyt af ghespeelt was in al u leven.
5130
Elck reyn minnare macher nae verlinghen
 
Om die soete woordekens uut liefs monde ghegheven.
 
Schoonder dicht van conste was noyt gheschreven
 
In spelen, alsoo byden wercken mach blijcken:
 
Weerdich boven Paris oft Troylus te zijne verheven.
5135
Alle gesten, historien moetender voren wijcken,
 
Ende oock alle consten van Rhetorijcken.+

Vorige Volgende