Logo DBNL
De spiegel der minnen (1913)

De spiegel der minnen

(1913)–Colijn van Rijssele–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Hier beghint dat tweede spel vanden Spieghel der minnen.

Kath.
 
Heere God hoe come ic in dese dolacie
 
Dus hooge te minnen? tis een temptacie/
1190
Dies therte in eeuwigher lamentacie
 
Vloeyt telcker spacie.
 
Sijn fier ghelaet zijn pruessche nacie
 
Heeft van hovaerdijen sulcke inspiracie/
 
Dat hy van armoeden vreest die blamacie/
1195
Dit is darguacie.
 
En mijn vrienden en scheppen geen jubilacie/
 
In Diericx jonstighe visitacie/
 
Want si duchten dit is haer murmuracie
 
Mijn violacie.
1200
Ende my dunct hoe jonstighen confortacie
 
Hy op my spraeyt om recreacie
 
Dat zijn minnelijcke accordacie
 
Vloeyt sonder gracie.
 
Dies leef ick in smertigher tribulacie
1205
Als die siele in deeuwighe condempnacie:+
 
Want cranck betrouwen stelt confirmacie
 
Der minnen fallacie.
 
Begheerte van hoocheden is die fondacie
 
Van liefden/ dies therte heeft regnacie
1210
In Diericx soete imaginacie/
 
Dits de declaracie:
 
Dies karmen en suchten is mijn oracie.
Begh.
 
Ey mutse mutse.
Vree.
 
Ey vissop vissop.
Begh.
1215
Maect vast de lutse. aant.
Vree.
 
Ey mutse mutse.
Begh.
 
Sy slacht darme blutse.
Vree.
 
Sy gaet daer fris op.
Begh.
 
Ey mutse mutse.
Vree.
1220
Ey vissop vissop.
Begh.
 
Steect Venus wis op. aant.
Vree.
 
Ke swijcht arm sotken
Begh.
 
Hoe staet hij op thooft?+
Vree.
 
Recht als een potken/
Begh.
 
Venus martelaers teenen exempele.
Vree.
 
Dats waer/ ende achter nae twijfs wempele.
Begh.
1225
Dat loct die knechtkens.
Vree.
 
Het janct naer hele.
Begh.
 
Tis seg ick mijn joncvrouwe.
Vree.
 
Jae vanden quaertspele.
Begh.
 
Hoe gloeyen haer wangheskens/
Vree.
 
Al warent korskens.
Begh.
 
Wat kijct duer thalscleet?
Vree.
 
Haer witte borskens.
Begh.
 
Ist niet ghenoechlijck
1230
Alsmens mach mercken?
Vree.
 
Wa dits watte/
Begh.
 
Het is seker ghevoechlijck/
 
Voor maechdekens die simpelheyt soude betamen.
Vree.
 
Schaemt u schaemt u/+
Begh.
 
Ke ja in sduyvels namen.
Vree.
 
Wat wildy worden?
Begh.
 
Een kindekens moedere?
Vree.
1235
Maect Dierick uus lijfs behoedere/
Begh.
 
Soo boet hy u becoringhe al te gadere.
Vree.
 
Dats u veel te betere.
Kath.
 
O valsch verradere/
 
Begheerte van hoocheden putertierlijck/
 
By u stelle ick my selven chierlijck:
1240
Want elck gaet so fierlijck// soo jent so rustich/
 
Dat eens mans herte jonck en lustich/
 
Tot hondert steden wel mochte ontschaect// zijn.
 
Alle huere moet nu dese note ghecraect// zijn/
 
En dat uut sorgen dat Dieric verkeeren mochte/
1245
Midts der fierheyt datmen hem voor ogen brochte
 
Een ander vrouwe/ my refuterende:
 
Ende hy die mochte zijn begheerende
 
In schoonheyt/ om jonsticheyt te bejaghene:
 
Ende mijns herten troost oock te behaghene:
1250
Hoe vreese voor schande daer inne labuert.
Begh.
 
Sy heeft de mutse.+
Vree.
 
Haer herteken truert.
Begh.
 
Om datse van hem is te deser spacie.
Vree.
 
Haer couten haer spreken/
Begh.
 
Dats haer recreacie.
Vree.
 
Sy zijn eewelijck malcanderen op den staert.
Begh.
1255
Hy bemintse hertelijck.
Vree.
 
Sy ist oock waert.
Begh.
 
Haer vader en craecter gheen noten in.
Vree.
 
Dat comt daer by.
Begh.
 
Laet hooren den sin?
Vree.
 
Van ancxte oft Dierick by tmeysken crope.
Begh.
 
Dat mochte wel waer zijn.
Vree.
 
Dits al de nope.
Begh.
1260
Hy en soudse niet trouwen.
Vree.
 
Hy soude den duyvele.+
Begh.
 
Daer is tvlaeyken sonder suyvele.
Vree.
 
Dat laten wy voor tghelach te pande.
Begh.
 
Ick ben begheerte van hoocheden.
Vree.
 
Ende ick vreese voor schande.
Begh.
 
Ghy blusschet vier.
Vree.
 
En ghy stooct den brandere.
Begh.
1265
Al wil deene beter wesen dan dandere/
 
Tis sause naer thof.
Vree.
 
Recht pot naer lepele.
Begh.
 
Nu willen wy gaen roeren onsen clepele
 
By Dierick die hollandere.
Vree.
 
Ick gheefs accoort.
Begh.
 
Nu gaen wy dan voort/
1270
Totdat de karre valt over boort.
Pausa.
Bode.
 
Lof God ick ben soo verre ghegaen/
 
Dat ick Dordrecht sie voor my staen:
 
Dies wil ic mijn bootscap verclaren byzondere
 
En ist niet een abuselijck wondere+
1275
Dat Dieric de hollander die rijc en machtich// is
 
In tvier van minnen betraept so crachtich// is
 
Dat hy Katherijnen die arm van goede// is
 
Wil trouwen? dies qualijck te moede// is
 
Sijnen vadere/ die nu beleyden// sal
1280
Dat hy twee ghelieven scheyden// sal:
 
Twelcke mi seer jammert die redene is groot.
 
Ware die maecht rijcke ten ware gheen noot/
 
Maer neense/ dies tvlaeyken sonder suvel// is.
 
Noch segghe ick dattet goet de duyvel// is.
1285
Elck steecter nae waermens oyt vermaende.
 
Mont toe van dien/ hy comt hier gaende/
 
Des coopmans broedere daer ic gesonden// sy.
 
Mijn bootschap wil ic hem vermonden// vrij/
 
Ende groeten hem minnelijck alsoot behoort.
1290
Den heere der heeren des sondaers confoort/
 
Moet u beschermen van allen node/
 
Vercoren vrient.
Oom
 
Sijt willecome bode/
 
Wats u begheeren maect my dat vroedere.
Bode
 
Jan die hollandere uwe gheminden broedere/
1295
Een coopman van Middelburch verheven/
 
Ghebiet hem met desen brieve gheschreven
 
Aen u: seer biddende int overmercken
 
Dat ghy naer tbriefs inhout wilt wercken/
 
Alsoo hy u betrouwende is in desen.
Oom
1300
Desen brief die moet my willecome wesen/+
 
Ick salse gaen lesen// gheeft my God gracie.
 
Gheschreven jonstighe salutacie
 
Aen u beminde broeder ghetrouwe:
 
Midts laste/ dies therte heeft murmuracie.
1305
Verzijckende in druckelijcken rouwe.
 
Dierick de hollander onsen jonghen suene/
 
Is soo met Venus zade verblent/
 
Dat hy al rasende loopt ten gheduene: aant.
 
Dies hy noch schande noch eere en kent.
1310
Hy mint een maechdeken sonder goet/
 
Ons corrigeren en mach niet baten:
 
By haer hy eeuwelijck wesen moet/
 
Al sou hy daer lijf en siel om laten.
 
Dus om te weerne van miskieve
1315
Onsen sone/ ghequelt met Venus plaghen/
 
Wilt hem ontbieden met eenen brieve/
 
Want gaerne wy eere aen hem saghen.
 
Soo salmen hem u seynden somen eerst can/
 
Houdt hem by u soo langhe als ghy muecht.
1320
Ick hope hy salse vergheten dan/
 
Die hem dus herte en sin ontvuecht.
 
Hier mede bevele ick u te gode/
 
Helpt doch ons eere hier inne verstijven.
 
Seynt ons den brief met desen bode:
1325
Gods gracie wille ons altijt by blijven.
 
Bode ick sal u gaen antwoorde schrijven
 
Alsoo mijnen broeder aen my begaert.
 
Maer gaen wy eerst eten en solaes bedrijven/
 
Dan werdt u antwoorde van my verclaert.
1330
Maer wie is dese bloeme vermaert/+
 
Die zijnder herten in jonsten is een verfraeystere?
Bode
 
Tis binnen Middelburch een lijnwaet naeystere
 
Daer alle zijnen sin op staet.
Oom
 
Ist een schoon wijf?
Bode
 
Seker vrient jaet.
1335
Maer om datse arm ende cleyn van macht is/
 
Sy recht als fugetijf van haer gheacht is:
 
Twelcke sy al om der werelt schat// doen:
 
Vader en moedere.
Oom
 
Hij mach wel bat// doen
 
Soude hy so zijn hovaerdije werpen te quiste/
1340
Soo verlore hi sinen welvaert met eenen miste.
 
Men sal hem het tortelduyfken (dats mijn vermeten)
 
Met andere quackelkens wel doen vergeten.
 
Want haer stralende oogen reyn van accoorde
 
Trecken die hertekens tot haren boorde:
1345
Soo dat smans herte/ soo Venus leert/
 
Wanckelbaer als die weerhane keert/
 
Niet wetende waer datse haer liefde vesten.
 
Dus sluite ic mijn redene/ God voeget ten besten.
 
Gaen wy ter maeltijt bancketeren:
1350
Tis sorchlijck in Venus boeck studeren.
Pausa.
Neve.
 
Daer goede hoede is/ daer is goede vrede.+
K. Vad.
 
Dat seytmen daghelijcx.
Neve
 
Tis oock waerachtich.
K. Vad.
 
Wat onruste dat blakende is telcker stede/
 
Daer goede hoede is daer is goede vrede.
Neve
1355
Soo waer oock noot dat voorsienichede/
 
Tvier dede blusschen vielt te crachtich.
K. Vad.
 
Daer goede hoede is daer is goede vrede.
Neve
 
Dat seytmen daghelijcx.
K. Vad..
 
Tis oock waerachtich.
Neve.
 
Vercoren neve zijt voordachtich/
1360
Aensiende om oneere te beswaerne/
 
Den schat die ghy hebt te bewaerne/
 
Prijswaerdigher dan gout oft eenich goet:
 
Dats de maechdelicheyt uwer dochteren soet.
 
Het is een juweel dat haest verloren is/
1365
Ende een bloem die boven al vercoren is.
 
Dies behoedt u lam voor des wolfs betrapen/
 
Ende voor die vileynighe ghieren die gapen/
 
Om die maechdelijcke specie te destrueren.
K. Vad.
 
Die hoop ick in eeren te regeren/
1370
Dat dies in duechden sal rijsen mare.+
Neve.
 
Siet wel toe het is een broossche ware.
K. Vad.
 
Ick hoper noch herte en sin toe te stellen.
Neve
 
Hy plach wel hogher bomen te vellen/
 
Die metter haecxse van minnen die swaer is/
1375
Eeuwelijck houdt.
K. Vad.
 
Ick kenne dat waer is.
Neve
 
So behoedt mijn nichte van sulcke plage// siet.
K. Vad.
 
Men velt alle boomen ten eersten slage// niet.
Neve
 
Tjan dat ware schade.
K. Vad.
 
Tware seker quaet.
Neve
 
Maer tbloemken dat op den acker staet/
1380
Is eer ghepluct/ ghevelt/ gheschint/
 
Dan een bloemken datmen in die hoven vint
 
Ghesloten/ voor diese schandaliseren.
 
Die bloemkens die hem abandoneren
 
Op den acker/ en zijn doch niet gheacht
1385
Byde bloemkens in hoven ghebracht.
 
Dus achtmen seere op der eeren graet/
 
Van een maechdeken die elc toocht scoon gelaet.
 
Want die ghieren vol alder vileynicheden
 
Vlieghen vast nae haer reynicheden
1390
Midts den samblante diese toghen.+
K. Vad.
 
Dat heeft menich schoon maecht bedroghen.
Neve
 
Hoedt mijnder nichten voor sulck verwinnen/
 
Die nu haer rooskens saeyt van minnen
 
Op Dieric den hollander des coopmans sone:
1395
De welcke alle eere is ghewone.
 
Want sy en is zijns ghelijcke// niet/
 
Soo machtich van goede noch so rijcke// niet.
 
Dus tuycht nature/ en veynse twint
 
Dat hy haer eere niet en bemint.
1400
Hy mochtse beroven van haerder eeren/
 
Maer therte dat soude ter hoocheyt keren:
 
Oft hy soudse houwen teender amye/
 
Op dattet hem paste.
K. Vad.
 
Voor alsulcke vilonye
 
Sal icse beschudden heb ick die macht:
1405
Vercoren neve.
Neve
 
Tis goet ghewacht.
 
Men sal den steen schuwen daermen over valt.
 
Al caetsende werdt die handt verbalt.
 
Met cleynen reghen men dicwils nat// werdt
 
Wanneer die climmere aen thoochste blat// terdt
1410
Dan valt die vrucht wel vanden rijse:
 
Dus moetet bewaert zijn.
K. Vad.
 
Dats dat ick prijse/
 
Soo haer hoop ick noch wel sal gheleert// zijn.
Neve
 
Die arch beschudt mach wel gheeert// zijn.+
 
Soo ons die wijse man vermaende.
K. Vad.
1415
Niet meer van dien sy comt hier gaende/
 
Daer ick mijn jonsticheyt vast toe gheve.
Kath.
 
Ghegroet zijt vader/ zijt wellecome neve/
 
In u versamen is my te sochtere.
K. Vad.
 
Danck hebt mijn uutvercoren dochtere/
1420
Die ick beminnen moet alsoot wel recht// is.
 
Hoe wel dat mijn persoon seer slecht// is.
 
Ick hore clachte van u dat ghijt verstaet
 
Dat ghy buyten der maechdeliker oorden gaet/
 
Sonder eenighe raet// van vrienden of maghen:
1425
Ende dat ghy liefde secreet soudt draghen/
 
Sonder yemants vragen// twelc niet en behoort:
 
Dies reynicheyt dicwils valt overboort
 
In tgrief versmoort// by sulcke saken.
 
Want een herte gheveynst ter spraken/
1430
Moet lacen al te periculues// zijn.
Kath.
 
Och vader soud ick dus amorues// zijn/
 
Dat woort taenhoorne my seere deert.
 
Ghy weet wel dat niemant my en begheert/
 
Midts dat wy slecht ende sonder goet// zijn.
1435
Sou een maechdelijck wesen so onvroet// zijn/
 
Moetwillich te vallen in thittich vier
 
Daerse hulpeloos soude blijven in dangier?+
 
Hy is sot die naer de wapene springt
 
Daer hy hem selven inne vermingt.
1440
Want hy dies qualick ghenesen can
 
Als hijt begheert.
K. Vad.
 
Soo wachtes u dan.
Kath.
 
Ick sal vader hope ick aen onsen heere.
Neve
 
Vercoren nichte aensiet u eere/
 
Weest scamel van herten/ ende gelooft niet lichte/
1445
Vreest en ontsiet des mans ghesichte:
 
Het ooghe tuycht wel dat therte niet en meent.
 
Weest danckbaer der soetheyt die hy u verleent/
 
Secretelijck hout int herte beloken
 
Schoon woorden en schaden niet ghesproken.
1450
Want die tbetuyghen der ooghen acht
 
Die timmert op het ijs van eender nacht.
 
Vercoren nichte neemt dit voor ooghen.
Kath.
 
Ick sal/ dat hoop ick.
K. Vad..
 
Sy werden bedroghen
 
Die lichtelic geloven/ dus na mijn verclaren// leeft/
1455
Merct hoe Medea daer mede gevaren// heeft/
 
Die Jason van haerder eeren beroofde/
 
Ende naemaels zijn herte van haer cloofde.
 
Merct hoe Dido voer/ die Eneam bi haer liet:
 
Dies sy haer selven brachte in tverdriet.
1460
Sulck hindere mach ter herten ghenaken+
 
Die de woorden geloven van lachende spraken
 
Des mans/ ende hondertich werven quadere.
 
Wachtes u dochtere.
Kath.
 
Ick sal seker vadere.
Neve
 
Houdt gheen sprake ick bids u goedere
1465
Dan in presencie van vader en moedere.
 
Want veel sprekens verblint het herte
 
En verblintheyt is der minnen smerte/
 
Ende smerte der minnen ontbint den knoop/
 
Dies de nature begheert haren loop.
1470
Stoute maechden achtmen als bloote clercken.
 
Weest duechtbaer/ vreesende in alle wercken.
 
En slaet u vlercken// niet buyten rade.
 
Sijt simpel ghezedich ende schouwet quade/
 
Wiltheyt gaet buyten der maechden stacie.
1475
Uut wiltheyt compter vele ter blamacie.
 
En zijt niet hovaerdich maer altijt gezeedsaem
 
Ootmoedich gerustich ende vreedsaem.
 
Dit behoort der maechdelijcker conqueste
 
Peynster om nichte.
Kath.
 
Ick sal al mijn beste.
K. Vad.
1480
Ghy en doet dochter ick hebbe ghehoort/
 
Dat ghy in secrete houdt sprake ende woort
 
Met Dierick den hollander den jongelinc stout:
 
Dies therte in sorghen is menichfout.
 
Ick weet wel claerlijck aldus ontbeert// zijns+
1485
Want hy in eeren niet en begheert// dijns/
 
Dus denct wat liefde dat hem op therte leyt.
Kath.
 
Wat dient yemant sulcke woorden gheseyt/
 
Sijn wesen en mach my niet gheboren:
 
Dat icx my pijnde tware pijne verloren.
1490
Maer theeft dicwils tander tijden ghebleken
 
Dat maechden en jongelingen tsamen spreken
 
Daer natuerlijcke joncheyt in ghenoecht
 
Soo elck hem tzijnder natueren voecht.
 
Voecht hem een yegelic niet tot zijns gelijcken?
1495
De ouden metten ouden/ den rijcken metten rijcken
 
Ende jonghers met jonghers om haer jolijt
 
Al en hebben sy tot minnen gheen appetijt?
 
Maer begrijpers keeren principalijck
 
Die duecht int quade.
Neve
 
En nemes niet qualijck
1500
Tis om u eere dat wijt vermonden.
 
Niet te min wy en hebben noyt bevonden
 
Datter eenighe oneere in is gheleghen.
K. Vad.
 
Doet voorts als goede maechden pleghen/
 
Die haren vrienden obedient zijn.
Kath.
1505
Ick hope noch vader onversweghen/
 
Te doene als goede maechden pleghen.
Neve
 
Schouwet alle oneerbare plaetsen en wegen/
 
Met den eerbaren suldy bekent// zijn.+
K. Vad.
 
Doet voorts als goede maechden pleghen/
1510
Die haren vrienden obedient zijn.
Neve
 
De croone van eeren sal u present zijn
 
Wildy volghen dat wy u raden.
K. Vad.
 
Nu dat laten wy daer ter minster schaden/
 
Naer wijsheyt behoort een solaseren
1515
Dus gaen wy in onsen boomgaert spaceren.
Pausa.
Dierick singhende.
 
Ten baet my geen castijen,
 
castije ick my selven niet,
 
Mijn lief wil ic niet mijen’
 
daer therte getrou op siet.
 
Noch segghe ick dat hy veel lijdens// lijdt/
 
Die in onruste zijn drachten// draecht:
 
Tot dat blasphemie veel strijdens// strijdt/
 
Dies therte in eeuwigher dachten// claecht.
1520
Die dus uut liefs ghedachten// daecht
 
Samblant tgheveynsde naeyken// naeyende
 
Mach wel segghen dat hy zijn jachten// jaecht
 
Hoorende tonrustich craeyken// craeyende.
 
O wy dus ben ick mijn saeyken// saeyende
1525
Want vader/ moeder met ghequel// fel
 
Op my haer grammich draeyken// draeyende/
 
Soo ick daghelijcx hore aen haren rel// snel.
 
Wildick noch wercken naer haer bevel// wel
 
Refuterende die ick uut minnen// minne/
1530
Sy souden hem duer thovaerdich rebel// spel+
 
Sijn vredende/ alsoo ick in tbekinnen// kinne:
 
Wat castijen ick in tghewinnen// winne.
 
Ick moet gaen tot die juechdelijcke// juecht
 
Daer ick mijn troostich spinnen// spinne
1535
Aenschouwende de vruechdelijcke// vruecht
 
God voeghet voort in duechdelijcke// duecht.
Pausa.
Vad.
 
Wat uut den oogen is/ dats uuter herten.
Moed.
 
Ten is altoos niet.
Vad.
 
Dat is ons leedt.
Moed.
 
Wie absent is/ moet altijt leven in smerten.
Vad.
1540
Neen die uut den ooghen is/ is uuter herten.
Moed.
 
Als ghestadicheyt doet tcoluer verswerten
 
Dan vloeyter liefde die niet en scheedt.
Vad.
 
Die uut den ooghen is/ is uut der herten.
Moed.
 
Ten is altoos niet.
Vad.
 
Dat is ons leedt.
Moed.
1545
Als therte in tvier van minnen spreedt
 
Tis quaet te blusschene.+
Vad.
 
Dats goet te wetene.
Moed.
 
Liefde is oock quaet te verghetene.
Vad.
 
Soo schoone roosen mochten noch groeyen
 
Als die nu op Venus acker bloeyen.
Moed.
1550
Trouwen dats kennelijck.
Vad.
 
Soo leeft dan blijelijck/
 
Dierick sal noch vergheten vrijelijck
 
Katherina/ die hy dus seere vercoren// heeft/
 
Als hy de presentie van haer verloren// heeft
 
En verkiesen een ander troostelijck lief.
Moed.
1555
Dat mocht wel waer zijn.
Vad.
 
Siet hier den brief
 
Die mijn broeder (pijnt wel tverstant te vindene)
 
Ghesonden heeft om Dierick tontbindene:
 
Die leest/ en die salmen lesen in zijn presentie
 
Wanneer hy comt.
Moed.
 
Dats de sententie/
1560
Dus hoop ick dat hy comen sal tonsen wille.
Vad.
 
Hy comt hier gaende.
Moed.
 
Swijcht dan al stille
 
Vercoren man ter duecht ghewone.+
Dier.
 
Ghegroet zijt vadere.
Vad.
 
Willecoom sone
 
Onser herten een troostelijck behoedere.
Moed.
1565
Wanen coomdy nu?
Dier.
 
O vercoren moedere
 
Wy hebben als lustighe jonghelinghen
 
Den jongen maechden doen dansen en springen:
 
Elck mach verlinghen// naer tverlichten
 
Der soeter amorueser ghesichten
1570
Die Venus gracie voor ooghen bringt.
Vad.
 
Sone siet dat ghy den hals omme wringt
 
Daer ghy uut hoocheden sout moeten dalen
 
Oft katijvicheyt soude tghelach betalen.
Dier.
 
En sorcht niet vader voor mijn verminderen
1575
Ick spoor al naer machtighe kinderen
 
Want in hoocheden verheffe ick mijnen moet
 
Met onse pruesheyt.
Moed.
 
Dats harde goet
 
Siet dat ghy in eeren na ons vermonden// leeft.
Vad.
 
Hier is eenen brief sone/ die ghesonden// heeft
1580
Van Dordrecht mijnen gheminden broedere:
 
Leest die/ soo zijn wy de saken vroedere+
 
Wat hy van ons begheert allegadere.
Dier.
 
Gaerne eerwaerdighe vadere.
 
Wats mijns/ hoe stae ic in mijn herte vercout?
1585
Mijn tonghe is bevende als loof int wout
 
Om tghene dat therte door doghen siet:
 
Mijn bloet verandert nu menichvout
 
Mijn tonghe is flauwer dan een hout:
 
Mijn gesichte verduystert nu duer tverdriet.
1590
Mijn crachte beswijct/ mijn juecht die vliet
 
Als een dief metter proyen bespiet.
 
Wats mijns gheschiet/ den brief ontvalt my
 
Mijn leden faelgeren/ tgrief overvalt my.
Vad.
 
Och hy valt in onmachte eylacen wacharmen
1595
Duer sbrief gheschrifte.
Moed.
 
Wy moghen wel carmen/
 
Seggende dat ons fortuyne versworen heeft/
 
Dat sy tot katijvigher liefden vercoren heeft
 
Onsen eenighen sone/ dus in torment// slaende
 
Sonder aftrexele.
Vad.
 
De minne is blent// gaende
1600
Maer wi hopen die pap wert corts vercoelt// siet.
Moed.
 
Hoe vaerdy sone?
Dier.
 
Natuere en voelt// niet
 
Twas swaermoedicheyt dat my ter herten quam+
 
Doen ick om lesen den brief aen nam
 
Vercoorne moeder wilt hier toe zin// slaen.
1605
Waer is den brief wat mach daer in// staen?
 
Segt my dat vader/ zijt druck ontvliende.
Vad.
 
Uwen oom van Dordrecht is u ontbiende/
 
Alsoo wy sone inden brief verstaen
 
Soo moet ghy terstont naer Dordrecht gaen
1610
Om lastighe saken van comanschepen
 
Die hy alleene daer heeft begrepen.
 
Dus begheert hy hulpe aen u alst recht// is/
 
Want hy sonder knape oft knecht// is:
 
Dats vanden brieve den rechten sin.
Dier.
1615
Soud ick langhe wech zijn?
Vad.
 
Een maent oft min/
 
Soo langhe moet ghy daer in bedwanck zijn.
Dier.
 
Een maent?
Vad.
 
Jae
Dier.
 
Dat en sou niet lanck zijn.
 
Al waer den arbeyt noch veel strangher.
Vad.
 
Tsal een maent ghedueren/ maer niet langer:
1620
Dus sone moet ghy u ooms profijt
 
Helpen vorderen/ want ghy voorsichtich zijt
 
Ter comanscappen/ dus wilt u derwaerts spoen+
 
Vercoren sone.
Dier.
 
Ick salt gaerne doen
 
Vercoren vadere.
Vad.
 
Dat hoop ick vrijelijck/
Moed.
1625
Wanneer reysdy sone?
Dier.
 
Morghen tijelijck
 
Vercoren moeder/ op dat my God spaert.
Vad.
 
Doet altijt tbeste.
Dier.
 
Twert wel bewaert.
Moed.
 
Adieu lieve sone.
Vad.
 
Adieu tot morghen
 
Dan salmen u voort alle dinghen besorghen.
Pausa.
Dier.
1630
O alder bedrucste tijdinghe
 
Die mijn verblijdinge// slaet in dangier.
 
Nu wort mijn hert door drucx bestrijdinge
 
Een overlijdinghe/ als snee int vier.
 
Dus vermaledije ick inct ende papier
1635
Tgheschrifte ende thantteecken putertier
 
Twelck jaecht van hier/ donsalich dier
 
Int hol van grieve+
 
Om eewich verscheyden te zijn van lieve.
 
Den roosboom der amorueser vruchten
1640
Moet ick ontvluchten/ dats my verschenen:
 
Ende in ontroostighe ghehuchten
 
Gaen weenen en suchten// claghen en stenen.
 
Mijn juecht blijft dies in tzant verdwenen
 
Solaesheyt vliecht metten winde henen
1645
Int druckelick leven/ vol smertighe wenen
 
Verschrict al bevende/
 
O aerde verslint my hier al levende.
 
Onser beyder vrientscap sal haest vergeten// zijn
 
Tonder ghesmeten zijn/ duer dese absentie:
1650
Haer bloeysel van trooste moet af gebeten// zijn
 
In liefden versleten zijn// dits mijn sententie.
 
Ende uut hovaerdighe influentie/
 
Aenvaerde ick dese druckighe penitencie
 
Voor abstinencie// om reverencie.
1655
Aen mijns sins verhoghen
 
Gae ick oorlof nemen met weenende ooghen.
Pausa.
Kath.
 
Soo elc vogelken na den dach verlingt
 
Duer tgras dat uut der aerden springt
 
En den visch op tzant na water gaept/
1660
Gape ick naer troost die lieft in bringt:
 
Twelck nature in eewigher sorghen dwingt
 
Duer liefs verlanghen dat niet en slaept.
 
Mijn herte in Venus strick betraept
 
Hem verknaept// twelck honich raept
1665
Als een die laept// van Venus drancke.+
 
Waer blijft hy die my mach dienen te dancke?
 
Wats mijns arme doloruese slichte/
 
Ick en sach zijn vriendelijcke ghesichte
 
Vol confortacien van den daghe.
1670
Dies therte duerwont met Venus schichte
 
Bedruct leyt sonder troostighen lichte
 
Uut vreese dat ick hem niet en behaghe.
 
Waer beyt hy daer ick mijn jonste toe drage?
 
Oft ick hem saghe// soo ware mijn plaghe
1675
Al teenen slaghe int ongherief
 
Ghesleghen/ daer ick soelaes besief.
Begh.
 
Hy sal schier comen.
Vree.
 
Ja hy duyvel jay.
Begh..
 
Ontbeydt/waeromme truerdy?
Vree.
 
Sijt lustich en fray.
Begh.
 
Ghy zijt soo gay
 
Als Pallas in haer rocxken.
Vree.
1680
Hoe soude hy uus derven?
Begh.
 
Clinct seg ick u clocxken.
Vree.
 
Hy souder af sterven
Begh.
 
Miste hy tbrocxken/+
Vree.
 
Aen Venus trocxken.
Begh.
 
Naeyt seg ick u socxken
 
Van ootmoet/ dies men eere vercrijcht.
Vree.
 
Beyt Dierick comt
Begh.
 
Swijcht duyvel swijcht.
Vree.
1685
Haer herteken nijcht.
Begh.
 
En zijn ooghen sluypen al waert een dief.
Dier.
 
Ghegroet zijt bloeme.
Kath.
 
Och willecome lief.
Dier.
 
Danck hebt reyn juecht.
Kath.
 
Mijns sins virtuyt.
Dier.
 
Mijns herten vruecht.
Kath.
 
Schoon mannelijck fruyt.
Dier.
 
O troostelijck cruyt.
Kath.
 
O toeverlaet.+
Dier.
1690
Mijn jonstich beduyt.
Kath.
 
Mijn secreet mijn raet.
Dier.
 
O maechdelijck zaet.
Kath.
 
O eerlijck groeysele.
Dier.
 
Mijnder juechden graet.
Kath.
 
Mijns drucx vermoeysele.
Dier.
 
O duechdelijck bloeysele.
Kath.
 
Verjaecht ons nijdt.
Dier.
 
Tfy schimpers broetsel vermaledijt
Kath.
1695
Verweet jolijt// want ghy nu zijt
 
Reyn jonghelinck stout/ alsoo menichfout
 
Willecom/ als looveren staen int wout.
 
Mijn herte verflout// ick en weet wat meent.
Vree.
 
Ey siet doch wat ons God verleent.
Begh.
1700
Ke foey seg ick foey.
Vree.
 
Elck macher me ghecken.
Begh.
 
Tschijnt de doffere wilt treckebecken+ aant.
Vree.
 
Ke willecome mijn alder liefste druylken
Begh.
 
Ick dancx u jonghelinck.
Vree.
 
Wa suyckermuylken
Begh.
 
Mijn longhergat quackelt/
Vree.
 
Mijn buycxken crevelt/ aant.
Begh.
1705
Ick ben duerhackelt.
Vree.
 
Noyt dus gheeevelt/
 
Van minnen die tuwaert vloeyt int secrete.
 
Ghy zijt my willecome/ hebt doch de wete/
 
Recht oft ghi den verekens troch duerbeten// hadt
 
Ende achter den oven in tvier geseten// hadt
1710
Mijn weertste mutse.
Begh.
 
Daer bindet knoopken.
Vree.
 
Ke ja de duyvel schendet hoopken.
Begh.
 
Wa dees meyskens en scamen hen niet met allen.
Vree.
 
Sy souden metten tanden te samen vallen/
 
En waert gheen schande.
Begh.
 
Weest seker te vreden.+
Vree.
1715
Met Adams voorhamere sy gheerne smeden/
 
Haer selven stellende in Venus labueringhe.
Begh.
 
Hoe comt dat by?
Vree.
 
Sy hebben becueringhe
 
Wat wesen mach dees aertsche mijffelinghe.
Begh.
 
Daer by boet menich zijn twijfelinghe.
Vree..
1720
Dats seker waer.
Begh.
 
Sy proeven die schijffelinghe.
Vree.
 
Dat laten wy daer
 
Met schamelheden ghesloten int schrijnken.
Begh.
 
Trect tuwaert datte.
Vree.
 
Hoordijt Katherijnken?
Begh.
 
Sy studeert nu vast in Venus schoolkens.
Vree.
 
Haer ooghen branden al warent coolkens
1725
Die in Diericx ghesichte geveynsdelijc slapen.
Begh.
 
Sy soude wel by hem te bedden cruypen/
 
En ware vreese voor scande hier niet voor oogen.+
Vree.
 
Byden rebben dat en soudick niet ghedoogen
 
Conde ict ghekeeren.
Begh.
 
Dat gaet daer henen.
Vree.
1730
Wat wort den roep?
Begh.
 
Al suchten en stenen
 
Twelcke haer alle solaesheyt vermincken// sal/ aant.
 
Wantmen hier tscheybier drincken// sal.
Vree.
 
So salder veel jammers op den coop// zijn.
Begh.
 
Tsus/ denct wy moeten inden hoop// zijn
1735
Stoken/ blasen/ om drucx verstringhen// al
 
Want dit scheyden de doot in bringhen// sal.
Kath.
 
Waeromme versucht ghy?
Dier.
 
Ick mach wel versuchten.
Kath.
 
Segt waer voren ducht ghy?
Dier.
 
En soudick niet duchten?
Kath.
 
Ducht ghy voor my?
Dier.
 
Voor u? o wy
1740
Noyt sulck ghecry// dat aldus sy
 
Dies seg ick alle Venus wercken fy.+
Kath.
 
Noyt droever bely// dit gheeft my vry/
 
Hoe comt dit by// reyn fluer van lieve?
 
Sydy dan hier tuwen ongherieve?
Dier.
1745
Och neen ick reyn bloeyende rijs/
 
Al sate ick int aertsche paradijs/
 
Soo bleve ick in drucke cout als ijs
 
Sonder lof oft prijs// waer ick van hier.
Kath.
 
Wat mach u letten dan? segt u avijs.
Dier.
1750
Willic? neen ic: twaer quaet/ noyt sulc afgrijs.
Kath.
 
Ic en waerts u ooc niet waerdich/ dit ben ic wijs.
Dier.
 
O bloeme jolijs// schoon violier/
 
Met onrechte sidy dus suspitieus van manier.
Kath.
 
O jonghelinck fier// die liefs dangier
1755
Secreet vernaeyt/
 
Daer is de vrientschap dunne ghesaeyt/
 
Dies cranck betrouwen de vruchten maeyt.
 
Tis een andere// ick hoore wel waert draeyt
 
Die u verfraeyt.
Dier.
 
Och dat windeken waeyt
1760
Tot my veel te stranck.
Kath.
 
Gaet vrijlijck daer therte bet is ghepaeyt/
 
Ist u te lanck.+
Dier.
 
Noyt droever sanck/
 
Mijn sinnen cranck// zijn nu verbeent.
 
Al sate ick inden helschen stanck/
1765
Dolorueser dranck// en was my noyt verleent/
 
Dat dit schimpich woort my dus vercleent.
Kath.
 
O wy wacharmen noyt dus vereent/
 
Nature vermorwet de gramschap versteent:
 
Want daer smans herte duer doogen weent/
1770
Daer werct seer smertelijck riguer.
 
Och zijn schoon mannelijck coluer
 
Verandert in bleecheden duer tghetruer
 
Noyt droever labuer// dan hier gheschiet.
 
Och wat is u dat ghy dus droevich siet
1775
Lief alderliefste/ segt my tverdriet
 
Heb ick my yet teghens u misgaen?
 
Ick salt beteren al dat ick hebbe misdaen.
 
Och mijn aenschijn wort my al een traen
 
In dit vermaen// blijft jonste besweken.
1780
Segghet my of therte sal my breken/
 
Mijn ooghen leken// my van rouwen.
Dier.
 
Ick en cans niet langher in ghehouwen/
 
Scoon bloeme van vrouwen// en wilt niet screyen:
 
Ick moet nu sonder langher beyen/
1785
Lief/ alderliefste van u scheyen.
Kath.
 
Scheyen? wat hoor ick/ lacen wacharmen.
 
O doot verslint my met uwer ghijsarmen+
 
Sonder ontfarmen// int druckelijck swarmen
 
Half desperaet.
1790
Mijn meeste blijschap wort clagen en karmen
 
Mijn heete tranen taenschijn verwarmen
 
O God wilt mijns bescarmen// eynt droef heyts tarmen
 
Van dese deerlijcke daet.
 
O bloemkens die uuter aerden gaet/
1795
Verandert u als serpenten quaet/
 
Doet mijnen raet// nae dat dus staet
 
Wilt my verschueren.
 
Want mijnder sinnen toeverlaat/
 
Mijn weertste confoort/ mijns levens baet/
1800
My nu ontslaet// den jonstighen naet:
 
Ick mach wel trueren.
 
O alder ellendichste der creatueren/
 
Wat sal my lacen nu ghebueren?
 
Tallen hueren// naer droef heyt te spueren
1805
Ick nu verkiesen// moet/
 
Dat ick u hertelijck troost verliesen// moet.
Begh.
 
Wat baet ghenoct?
Vree.
 
Wat baet ghecreten?
Begh.
 
Wat uut den ooghen is/ is haest vergheten.
Vree.
 
Dats de oude costuyme.
Begh.
 
Verstaet doch ditte/+
Vree.
1810
Laet vlieghen die pluyme.
Begh.
 
Hy en ghevoelt gheen hitte
 
Die verre vanden viere staet.
Vree.
 
Dus meyndy dat die minne vergaet
 
Duer liefs absencie.
Begh.
 
Dat valt in tclincxken.
Vree.
 
Men vint soo menich proper dincxken/
1815
Der herten behaghende.
Begh.
 
Dats goet te condighen.
Vree.
 
Ick segge die mensche moet hem besondigen/
 
Int schouwen der soeter minnekens.
Begh.
 
Haer oochskens blinckende/
Vree.
 
Haer blancke kinnekens
Begh.
1820
Die minnaers winckende
Vree.
 
Het scinen goddinnekens// die scriven met pinnekens
 
Vierighen appetijt alleen.
Begh.
 
Een vrouwenherte
Vrees.
 
En is gheen steen/+
Begh.
 
Wie sout weygeren/ dus blijft smans herte in haer accoort.
Vree.
1825
En verscheyden minne die valt over boort/
 
Dus sluyte ick twoort.
Kath.
 
Och dats argher dan moort
 
Noyt dus becoort// nu sal ick voort
 
Onghetroost blijven/ in alder maten.
 
O lievelick lief/ mijn herte schoort
1830
Gheeft my confoort// nu alst behoort.
 
Dat ghy my troostelijck lief wilt laten
 
Suldy my nu in doloruese gaten
 
Doen verwaten? soo mach ick wel haten
 
Die huere dat ick oyt was gheboren:
1835
Ende dat ick uut amoruese straten
 
Verdoolt moet vaten// te cleender baten
 
Te derven/ o wy noyt sulcke thoren
 
Den sluetel der jonstigher trezoren.
Dier.
 
O alder weertste bloeme vercoren/
1840
Al moet ick een luttel uut der stadt// gaen
 
U jonsticheyt en wordt niet verloren:
 
Mijn herte moet tuwaerts schaec en mat// staen/
 
Met swaren verdriete onder tradt// slaen/
 
Dat ick uus wesens derven// moet.
1845
Wilt u oochskens vant amorueselic nat// dwaen/
 
Want therte ick eewich in u erven// moet.
Kath.
 
Ghy weet wel dat ict besterven// moet/+
 
Soudy my fugetijf beschrijven?
Dier.
 
En wat onruste dat ick verwerven// moet
1850
Altoos suldy de liefste blijven.
 
Maer ick moet/ vercoren boven alle wijven
 
Te Dordrecht om groote saken van laste/
 
Mijn oom zijn coopmanschepe helpen bedrijven
 
Een maent/ dies therte heeft groote onraste.
Kath.
1855
Dies heb ick sorghe ghenoot te gaste
 
Dat ghy so corts niet en sult wederkeeren.
Dier.
 
Ick sal/ betrout u te mywaerts vaste.
 
Ick ghelove u als een man van eeren
 
Binnen eender maent (wilt vruecht vermeeren)
1860
Te wesen hier weder in u presencie.
Kath.
 
Ick betrouts u dat ghy sonder verzeeren
 
My sult lossen van Venus penitencie:
 
Want therte in uwen obediencie
 
Subject nu staet verwonnen int crijt:
1865
Om u te biedene groote reverencie/
 
Behoudelijck mijnder eeren altijt.
Dier.
 
O alder vriendelijcste jolijt
 
Diet tempeest van drucke versincken// mach.
 
Ick bid u lief dat ghy troostlijck zijt
1870
Met een ghifte/ diet grief vermincken// mach
 
Dat ic den dranc van vruechden drincken// mach/
 
Als ick moet derven u schoon ghesichte.+
 
Soo dat ick u doch ghedincken// mach
 
Reyn alder maechdelijcxste ghestichte
1875
In wercken van eeren.
Kath.
 
Een ghifte en gheve ick niet lichte
 
Jonghelinck/ want ick en hebbe gheen macht.
 
Wat soud ick u gheven arme slichte?
 
In rijckheden en heb ick virtuyt noch cracht.
 
Ende een maecht en is oock niet gheacht
1880
Die eenighe ghiften consenteert.
 
Theeft menich reyn maecht in scande gebracht:
 
Want die ghiften gheeft oft presenteert
 
Hem selven oock abandoneert.
Dier.
 
Ick hoore wel dat ghijs my refuseert
1885
Dies therte labuert in grooten weene.
 
Seker die ghifte is al te cleene
 
Schoon maecht reene// verstatet int clare:
 
Ick en begheere niet anders van u alleene
 
Dan een vlechte van uwen hare.
Kath.
1890
Mijn herte verschrict int openbare/
 
Midts twijfel en weet ick wat doen oft laten.
 
Doe ict/ twort tschande/ o wy wat vare
 
Laet ict/ hy mochter my om haten.
 
Doe ict/ de fame loopt achter straten/
1895
Laet ict/ soo is die jonste ghedaen.
 
Doe ict/ soo moet ick mijn eere verwaten.
 
Laet ict/ mijn welvaert moet tonder gaen/
 
Welck wil ick dan doen oft laten staen?+
Vree.
 
Ick raet u te latene.
Begh.
 
En ick raet u te doene.
Vree.
1900
Neen/ dat ware schande.
Begh.
 
Schande hier schande daer.
Kath.
 
Wil ict bestaen?
Begh.
 
Ja ghy.
Vree.
 
Niet soo coene/
 
Ick raet u te latene.
Begh.
 
En ick raet u te doene.
Vree.
 
Ghifte beraedt oneere.
Begh.
 
Hoort wat sermoene
 
Geeft hem die vlechte.
Kath.
 
Ick sal voorwaer.
Vree.
1905
Ick raet u te latene.
Begh.
 
En ick raet u te doene.
Vree.
 
Neen/ tware schande.+
Begh.
 
Schande hier schande daer.
 
Sijn lievelijck wesen is soo eerbaer/
 
Hy salt wel helen.
Kath.
 
Och noyt meerder vaer
 
Ick schaems my/ nochtans my seere deert/
1910
Hem tontsegghene.
Begh.
 
Hy ist wel weert/
 
Die ghifte tontfanghene.
Kath.
 
Dat hoop ick certeyn.
Begh.
 
Ten is gheen beroemer noch vileyn/
 
Doet zijn begheeren/ aensietet goet.
Vree.
 
Die vrientschap is dunne daermense copen moet/
1915
En coopt gheen liefde.
Kath.
 
Och noyt meerder spijt.
Begh.
 
Snijt af die vlechte twort u profijt.
Vree.
 
Ja dan salmen segghen dat ghijer aen zijt.
Begh.
 
Dats ymmers groot nijt/
 
Wat mach yemant letten dat hi die vlechte heeft?
Vree.
1920
Jae dat hijse dan ander meyskens gheeft/+
 
Heden oft morghen.
Kath.
 
Och dats alle den noot.
Vree.
 
Hier moet ghy voor sorghen.
Kath.
 
Dats my een doot
 
Doneere is groot.
Vree.
 
Een maecht sal alle ghiften versteken/
 
Want die ghifte gheeft/ moet eere ghebreken.
Kath.
1925
Dats een woort daer therte om sterven// mach.
Vree.
 
Die met giften comt daer hy bi verwerven// mach
 
Dits tuygende dat reynicheit onder de voet// leyt.
Kath.
 
Dat is tswaerste dat my inden moet// leyt
 
Vreese voor schande.
Vree.
 
Soo wilt dan verwaten
1930
Ghiften te ghevene.
Kath.
 
Ick salt laten.
Begh.
 
Dat sal u cleyn baten.
Kath.
 
Wacharmen hoe soo?
Begh.
 
In alder maten+
 
Suldy daer mede uus hertsen behaghen
 
Van u jaghen.
Kath.
1935
Och noyt soo veel plaghen.
Begh.
 
Ghi muecht doch rijcke worden teewigen dagen/
 
Snijt af de vlechte.
Vree.
 
En doetet niet.
Begh.
 
Soo naect u katijvicheyt ende verdriet.
Kath.
 
Och wats mijns gheschiet// noyt sulck bediet/
 
Mijn herte beweecht al waert een riet:
1940
Begheerte van hoocheden die jonste bespiet/
 
Doet my vreese voor schande vermaledijen.
 
Liefde die eere noch schande aensiet/
 
Dan recht te doene dat natuere ghebiet/
 
Doet my (dies schamelheyt van my vliet)
1945
De vlechte van mijnen hoofde snijen:
 
Mijnen lieve teender melodijen.
 
Die sal ick hem om zijn sins verblijen/
 
Jonstelijck gheven als nu ten tijen/
 
Uut rechter liefden sonder bedroch:
1950
Hy heves noot.
Vree.
 
Ontbeyt doch noch.
Kath.
 
Waeromme?+
Vree.
 
Schaemt u.
Kath.
 
Lacen ick en can
 
Nature begheeret.
Begh.
 
Siet dat ghijt doet.
Vree.
 
Ghelooft my.
Kath.
 
Waerby?
Begh.
 
Cruypt byden man.
Kath.
 
Waeromme?
Vree.
 
Schaemt u/
Kath.
 
Lacen ick en can.
Vree.
1955
Hy sals hem beroemen.
Kath.
 
Wat leyter an?
Begh.
 
Aventueret
Kath.
 
Ick sal
Vree.
 
Twort teghenspoet.+
Kath.
 
Waeromme?
Vree.
 
Schaemt u.
Kath.
 
Lacen ick en can/
 
Nature begheeret.
Begh.
 
Siet dat ghijt doet/
 
Want Dierick dat is een edel bloet:
1960
Al zijn herte/ sin ende moet
 
Gaepter nae/ soo die visch naer twater doet.
Dier.
 
O rancke der duechdelijcker seden/
 
Blijft mijn begheeren int sant vertreden/
 
Soo is die vrientschap wel overleden:
1965
My refuserende soo cleynen ghifte.
Kath.
 
O lievelijck lief zijt doch te vreden.
 
Een vlechte daer ghy om hebt ghebeden/
 
Heb ick van mijnen hayre ghesneden/
 
Om u te ghevene als arme slichte:
1970
Op sulck betrouwen tallen steden/
 
Dat ghy ons liefde vol reynicheden/
 
Niet en sult laten tonder treden/
 
Schencke ick u van mijnen hayre een vlichte.
Dier.
 
Ick dancke u reyn maechdelijck ghestichte/
Kath.
1975
Och van schaemten verandert mijn ghesichte/
 
Dat ick in twerck vercloecke dus lichte:+
 
Ghifte te ghevene/ tis onbetamelijck.
 
Houwet secreet/ want wes ick plichte/
 
Contrarie der eeren thooft op richte/
1980
Tis al verloren wat ick vichte:
 
Boven al is u mijn jonste bequamelijck.
 
Al ghebuert u duecht van my nu namelijck/
 
En segghet niemandt/ want tware schamelijc/
 
Die sulcke mochte hem besondighen seere/
1985
Arch vatende/ daer duecht vloeyt lancx so meere:
 
Dats dat ick begheere.
Dier.
 
Tis wel ver staen/
 
Met rechte claech ick sulck vermaen/
 
Dat cranck betrouwen in therte moet gaen:
 
Waendy dat ick ben vol vileynicheden?
1990
Dese vlecht die ick hier hebbe ontfaen/
 
Sal ick doen in desen gordele beslaen/
 
Om dat icxse daghelijcx sou schouwen aen:
 
En ghedencken uus wesens vol reynicheden.
 
Ick en begheerse niet teenigher cleynicheden/
 
Noch storve ick liever eerment wiste.
 
Mijn herte vloeyt vol certeynicheden/
 
Met liefden in uwer aleynicheden.
 
En sorcht niet al is u herte in twiste/
 
Tsal secreet verborghen blijven met liste.
Kath.
2000
Ick betrous u lief.
Dier.
 
Soo muechdy oock wel.+
Kath.
 
Al duncket my miskief/
 
Ick betrous u lief.
Dier.
 
U ongherief
2005
Ware my ghequel.
Kath.
 
Ick betrous u lief.
Dier.
 
Dat muechdy oock wel.
 
Kath. Vileynich gheswel// beroemers fel/
 
Moeten eewich blijven vermaledijt.
Dier.
2010
O alder vruechdelijcxste jolijt/
 
Wy moeten scheyden tis meer dan tijt.
Kath.
 
Dat woort mijn siele ende lijf duersnijt:
 
Maer ymmers nae dien dat wesen moet/
 
Siet dat ghy de arme doloruese verblijf.
2015
Hout uwen dach dat ghy hier zijt/
 
Oft ick sterve in der minnen gloet.
Dier.
 
Ick en sals niet versuymen.
Kath.
 
O edel bloet/
 
In feyten van eeren mijn weertste goet/
 
Siet dat ghy doch u belofte doet.
Dier.
2020
Adieu mijn troost.+
Kath.
 
Adieu jonghelinck soet/
 
En vergheef mijns niet.
Dier.
 
Neen ick voorwaer.
Kath.
 
Dit scheyden deert my.
Dier.
 
Noyt scheyden soo swaer.
Kath.
 
Mijn ooghen tranen.
Dier.
 
Mijn herte sucht.
Kath.
 
Mijn juecht faelgeert.
Dier.
 
Mijn vruecht die vlucht.
Kath.
2025
Alle mijn ducht/
 
Is dat ghy my vergheten selt:
 
Want verscheyden minne is onghetelt.
Dier.
 
Ick en sal schoon liefste roode mont/
 
Adieu hier mede.
Kath.
 
Adieu blijft ghesont.
Pausa.
Vree.
2030
Her op seg ick/ op.
Begh.
 
Wat segdy van dien?+
Vree.
 
Hy mach noch veertich mael omme sien.
Begh.
 
Hy scheyde seer noode.
Vree.
 
Tmach hem cleen baten.
Begh.
 
Hy moet zijn tortelduyfken laten.
Vree.
 
Dats hem groote pijne.
Begh.
 
Alsoo gatet voort.
Vree.
2035
Ick vreese voor schande viel over boort.
Begh.
 
En ic begeerte van hoocheyt was daer gehoort.
Vree.
 
Ghy peept accoort.
Begh.
 
Ick dede haer die vlechten gheven.
Vree.
 
Ende schamelheyt was tonder ghedreven/
2040
Die duyvel wouds.
Begh.
 
Dat doet den minne.
Vree.
 
Ick segghe dees meyskens zijn uut den sinne/
 
Sy en hebben gheen schaemte.
Begh.
 
Wie pluct dat netelken?+
Vree.
 
Hoe vrijen dees knechtkens?
Begh.
 
Op haer setelken.
Vree.
 
Sy tasten naar tketelken.
Begh.
 
Sy lecken sy loeyen.
Vree.
2045
Wat duncket u zijnde?
Begh.
 
Als calveren en coeyen.
Vree.
 
Wie souds hem moeyen?
Begh.
 
Men souder mede ghecken.
Vree.
 
Wy laten twee peerden eenen wagen trecken.
Begh.
 
Wy laten die werelt staen daerse staet.
Vree.
 
Hoe sullen wijt maken?
Begh.
 
Ick weet ons raet/
2050
Wy sullen tvier ontsteken aen alle zijen.
Vree.
 
Gaet inne broerken.
Begh.
 
Soudick voren lijen?
Vree.
 
Ja ghy in trouwen.+
Begh.
 
God weet ick en sal.
Vree.
 
Het behoort u toe.
Begh.
 
Waey ghy stoort u.
Vree.
 
Wie soud benijen?
Begh.
 
Gaet inne broerken.
Vree.
 
Soudick voren lijen?
Begh.
2055
Waer leyt de schaemte?
Vree.
 
In hoverdijen.
Begh.
 
Worpt dat op tdack.
Vree.
 
Wie caetst de bal?
Begh.
 
Gaet inne broerken.
Vree.
 
Soudick voren lijen?
Begh.
 
Ja ghy in trouwen.
Vree.
 
God weet ick en sal.
Begh.
 
Nu quaet
Vree.
 
Nu goet/
Begh.
 
Nu druck/+
Vree.
 
Nu ongheval.
Begh.
2060
Dat zijn ons cueren.
Vree.
 
Terdt in de camere der natueren.
Begh.
 
Ghelijck dan.
Vree.
 
Nu beyde te gadere/
 
Is deene quaet/ dander is veel quadere.
Vad.
 
Tis al vry wit/ een man in de maersse/ aant.
2065
Dierick is wech.
Moed.
 
Laet raeyen die kaersse
 
Van minnen/ die wint sal schier ghedraeyt zijn.
Vad.
 
Dan sal die liefde schier ontwaeyt zijn.
Moed.
 
Dat soudick hopen.
Vad.
 
Weest sonder ducht/
 
Een jonc mans herte keert metter vlucht/
2070
Recht soo die pluyme doet in de lucht.
Moed.
 
Dese minne soude hem cleene profijten.
Vad.
 
Al soudse haren navel ontstucken crijten/
 
Die vogel en comt niet meer op de hant// siet.+
Moed.
 
Al gaetse te woeckere sy en verliest een pant// niet
2075
Theylichdom is uuter casse ghestolen.
Vad.
 
Sulck waent die mist.
Moed.
 
Haer sinnen dolen
 
Soudse soo meenen te climmene in state?
Vad.
 
Sy mint hem hertelick.
Moed.
 
Dats om haerder bate/
 
Waer hy katijvich sy liet den vinck// vliegen. aant.
Vad.
2080
Wat salt haer menigen loosen winck// liegen/
 
Dat Dierick is uut haren ooghen.
Moed.
 
Die fonteyne van trooste sal al verdrooghen/
 
Sy is tusschen twee stoelen in dasscen gestelt.
Vad.
 
Haer eyerkens zijn haer al te voren ghepelt/
2085
Sy sal haer hant op een ydel stadt// legghen.
Moed.
 
Dierick sal wel zijn eyerkens badt// legghen/
 
God groet u gras/ ghy waert eens groene.
Vad.
 
Wat dinck heeft hijer mede te doene/
 
Hy sal wel een ander lief verkiesen.
Moed.
2090
Twaer schade soude hy zijn juecht verliesen/
 
Om haer/ tis een hooveerdich clicxken.+ aant.
Vad.
 
Wat soo ate hy zijn broot wel op een sticxken/
 
Bleve sy die waertste.
Moed.
 
Ist qualijck by ghebracht?
Vad.
 
Sy ketelt haer selven datse lacht/ aant.
2095
Dat laet ick my duncken.
Moed.
 
Dats oock mijn betrouwen.
Vad.
 
Te Dordrecht woonen veel schoone vrouwen/
 
Daer hyse wel mede vergheten// sal:
 
Die hy dus bemint.
Moed.
 
Dats mijn vermeten// al:
 
Laet ons solaes ende vruecht vermeeren:
2100
Het radt der fortuynen mocht noch wel keeren.1)

Conclusie.

Jonst.
 
Tscheyden van lieve is groote pijne/
 
Alder pijnen meest// elc smake den keest.
Nat.
 
Gods vrienden dit blijct wel aen Katherijne/
 
Drukich bevreest// tot in den gheest.
Jonst.
2105
Sy vreesde quaet beroemelijck tempeest/
 
Vol alder vileynicheyt// want sy prees reynicheyt.+
Nat.
 
Tghesichte verlangt in venus foreest/
 
Jonste en certeynicheyt// sonder cleynicheyt.
Jonst.
 
Dit hebdy in uwer alleynicheyt/
2110
Heeren en vrouwen// ghy mueget aenscouwen.
Nat.
 
Al hebben wy van conste weynicheyt
 
Ghy sult int derde spel sien douwen/
 
Jolijt van minnen om drucx verflouwen.
Jonst.
 
Sieckheyt rasteerden in tvel van rouwen
2115
Den jonghelinc vol trouwen// met ongerieve/
 
Duer tderven van lieve.
Nat.
 
Sijnen dach en const hy niet ghehouwen/
 
Duer thinderlijck brouwen/ van miskieve/
 
Diet wel besieve.
Jonst.
2120
Het natuerlijck ghevoelen van Venus brieve/
 
Comt hooren/ soot jonstich sin verclaert.
Nat.
 
Tware weerdich datmen tmotijf verhieve/
 
Want het comt uut amorueser aert.
Jonst.
 
Int ander spel wort u gheopenbaert/
2125
Dat amorueselijc is der herten geclanck:
 
Dus elck neme thuyswaert zijnen ganck.
Eynde vant tweede spel.+

Prologhe vanden derden spele.

Jonst.
 
Alle Jupiters kinderen/ alle Venus scolieren
 
Alle Mercurius discipulen vruechdelijc/
 
Alle die edelheyt/ conste/ solaes hantieren
2130
Verleene God een salich leven duechdelijck:
 
Die int hooren onser materien juechdelijck/
 
Van Katherijna sheermertens solaesheyt vaten.
 
Ick bidde u als jonstighe sin seer huechdelijc/
 
Wilt schimpich verwijt in twerck verwaten:
2135
Alle tghene dat wy hier blij eken laten/
 
Heeft natuerlic gevoelen duer jonste gewracht.
Nat.
 
Als jongstighe sin my valt te baten
 
Met consten/ dan heb ick wel de macht:
 
Alle mijn troost te hemwaerts lacht
2140
Duer liefs ghesichte bring ict voor ooghen/
 
En als therte ontroostich loopt ter jacht/
 
Doe ick den jonstighen miskief ghedoghen:
 
Elck tuycht van dies hy heeft gheploghen/
 
Ghelijck elck voghelken zijnen sanck// singt
2145
Den minnaer om der liefster danck// dingt.
Jonst.
 
Elck doet daer natuere toe trect.
 
Ende wat contrarie der naturen gaen// mach
 
Maect suchten met sorghen terstont verweet.
 
Therte daer in siecten verflout om slaen// mach
2150
Soo verstandelike wijsheyt wel verstaen// mach/+
 
Die den spiegel van minnen perfect in tscijn// is:
 
Recht soo nature den sinne ontfaen// mach
 
Dat scheyden van lieve een swaer ghepijn// is/
 
Dat tverlangende herte meest int verdwijn// is
2155
Tbleeck aen Katherijn de schoone maecht/
 
Soo ghy int tweede vervolch wel saecht.
Nat.
 
Sijn scheyden dat was haer seere tormentelic.
Jonst.
 
Haer absencie brachte hem in siecten die groot was.
Nat.
 
Sijn belofte viel haer druckich inprentelick.
Jonst.
2160
Tversuymen zijns daechs/ tbegin zijnder doot was.
Nat.
 
Jalours ghepeys bereet ter noot was.
Jonst.
 
Desperacie tverbroeyde herte vast domde.
Nat.
 
Confortacie verplet vast in den schoot was.
Jonst.
 
Wanhope den dach van sterven nomde
2165
Om dat Dierick zijnen dach versomde.
Nat.
 
Dit rees uut hovaerdije van moeder en vadere
 
Des jongelincx: die machtich waren van goede:
 
So ghi in tweeste spel (Gods vrienden te gadere)
 
Ghehoort hebt met blijden moede.
2170
Als die subject zijn onder des ouders roede/
 
Was Dierick te Dordrecht ghesonden:+
 
Om dat hy Katherijne tharen onspoede/
 
In liefden vergheten soude tallen stonden.
 
Maer tbegeeren haers byzijns vierich verbonden/
2175
Brachte hem tot sieckten soo ghy sult hooren.
 
In ons derde vervolch vrienden vercoren.
Jonst.
 
Men ontsloot die vriendelijcke conduyten/
 
Om dat hij solaesheyt soude verstringhen.
Nat.
 
Men speelder met harpen ende met luyten.
Jonst.
2180
Men sacher die jonghers dansen en springen.
Nat.
 
Jonghe maechden met lustige kelen singhen.
Jonst.
 
Venus kinderen hadden met hem collacie.
Nat.
 
Met treckende oochskens sy hem omvinghen.
Jonst.
 
Om hem te gheven confortacie.
Nat.
2185
Dit dede zijnen oom om recreacie.
 
Sijnder sinnen: dit doen wy u te wetene/
 
Om Katherijne die maecht te verghetene.
Jonst.
 
Alle blyscap diemen mochte stichten/
 
Was hem een tafele sonder sout.
 
En een kaerse wiens raeyen niet en lichten
 
Hy vlammich zijnde in twater cout.
 
Hoet minnende herte meer vruecht aenscout+
 
In absencie van lieve/ hoet swaerder grief is.
 
Het is al verdriet dat blij schap brout
2195
Tot dat tlichaem als therte volmaect by lief// is.
 
Het is quaet stelen daer de weert een dief// is/
 
Ick bevind aen my selven ende niemant el// siet.
 
By natuerlick ghevoelen.
Nat.
 
Al en comt dit in tspel// niet
 
Tis u noodelick te weten vrienden verheven.
2200
Tverlanghen den jongelinc so int gequel// liet/
 
Dat hem die meesters ontgaven tleven.
 
Hoe hy den dach zijns liefs voorschreven
 
Versuymde: dat suldy hier speelwijs mercken:
 
Ende hoe Katherijne in desperacien gedreven
2205
Was: daer jalours ghepeyns quam wercken/
 
Dus hoort en swijcht beyde leecken en clercken.

Die baniere vanden derden spele.

 
Dits tderde vervolch dat Katherijne
 
Met blijden schijne, verwacht joyeusheden:
 
En hoe Dierick versuymt by haer te zijne
2210
In den termijne, der precieusheden.
 
Daer Dierick van siecten viel int verdwijne
 
Duer smertighe pijne, der amoruesheden:
 
Dies was hem die constighe doctrijne
 
Der medecijne, al doloruesheden:
2215
Comt hoort en vaet die melodieusheden.+

Vorige Volgende