| |
Forme om den Houwelijcken staet voor de Gemeynte Christi te bevestigen.
OVermits dat den gehouweden gemeynlijc veelderhande tegenspoet ende cruys van wegen de sonden, is toecomende: Op dat ghy N. ende N. (die uwe echtelicke verbindinge in Godes name, voor de Christelijcke Gemeynte wilt laten bevestigen) oock in uwe herten versekert zijn meucht van de gewisse hulpe Gods in uwen cruyce: Soo hoort uyt den woorde | |
| |
Gods, hoe eerlijck dat den houwelijcken staet sy, ende dat hy een insettinge Gods is die hem behaecht, daerom hy oock de getroude wil segenen, ende hen by-staen, gelijck hy belooft heeft. Daer-en-tegen de hoereerders ende overspeelders wil hy oordeelen ende straffen.
1 Ende eerstelijck sult ghy weten, dat God onse Vader, na-dien hy hemel ende aerde, ende alles wat daer in is, geschapen hadde, den mensche schiep na synen beelde ende gelijckenisse, op dat hy heerschappye soude hebben over de dieren der aerden, over de visschen der zee, ende over het gevogelte des hemels. Ende na-dien hy den mensche geschapen hadde, sprack hy: Het en is niet goet dat de mensche alleen zy, Ic wil hem een hulpe maken [die] als tegen over hem zy. Doe dede de Heere God eenen diepen slaep op Adam vallen, ende hy sliep: ende hy nam eene van syne ribben, ende sloot der selver plaetse toe [met] vleesch. Ende de Heere God bouwede de ribbe, die hy van Adam genomen hadde, tot eene vrouwe: ende hy brachtse tot Adam. Doe seyde Adam: Dese is ditmael been van mijne beenen, ende vleesch van mijnen vleesche: men salse Manninne heeten, om datse van den man gecomen is. Daerom sal de man synen vader ende syne moeder verlaten, ende synen wijve | |
| |
aencleven, ende sy sullen tot een vleesch zijn.
Daerom en sult ghy niet twijffelen, of den houwelijcken staet en behage God den Heere: overmits hy den Adam syne huysvrouwe geschapen, selve toegebracht ende hem tot eener huysvrouwe gegeven heeft, daer mede betuygende, dat hy noch hedensdaechs eenen yegelijcken syn huysvrouwe, gelijck als met syner hant, toebrengt. Om dies wille heeft oock de Heere Iesus Christus den selven soo hooge ge-eert met syner tegenwoordicheyt, giften ende wonder-tekenen tot Cana in Galilea, om daer mede te betuygen, dat den houwelijcken staet behoort eerlijck gehouden te werden by allen, ende dat hy den getrouden syn hulpe ende bystant altijt wil bewijsen, oock wanneermen sulcx alderminst is verwachtende.
2 Maer op dat ghy in desen staet godsalichlijck leven moget, soo sult ghy weten de oorsaken, om welcher wille God den houwelijcken staet heeft ingeset:
De eerste oorsake is, dat de een den anderen trouwelijck helpe ende by-sta in allen dingen, die tot den tijtlijcken ende eeuwigen leven behooren.
De ander, datse hare kinderen (diese crijgen sullen) in de waerachtige kennisse ende vreese Gods, hem ter eeren, ende tot harer salicheyt op-brengen./p>
| |
| |
De derde, Op dat een yegelijck alle oncuysheyt ende boose lusten vermijdende, met een goede ende geruste conscientie moge leven: Want om hoererije te vermijden, sal een yegelijck [man] syn eygen wijf hebben, ende een yegelijc wijf haren eygenen man hebben. Also dat alle die tot hare jaren gecomen zijn, ende de gave der onthoudinge niet en hebben, na den bevele Gods verbonden ende schuldich zijn, hen tot den houwelijcke staet, na Christelijcker ordeninge, met weten ende wille harer ouderen ofte mombaren ende vrienden, te begeven. Op dat de tempel Gods, dat is ons lichaem, niet verontreynicht werde: Want so jemant den tempel Gods schendet, dien sal God schenden.
3 Daer nae sult ghy dan weten, hoe hem d'een tegen den anderen na Gods woort schuldich is te houden.
Eerstelijck sult ghy, man, weten dat u God geset heeft als een hooft des wijfs, op dat ghyse na uwen vermogen verstandelijck leydende, soudet onderwijsen, troosten ende beschermen, gelijck dat hooft het lichaem regeert: Ia gelijck als Christus dat hooft, wijsheyt troost ende bystant syner gemeynte is. Boven dien sult ghy uwe huysvrouwe lief hebben, als u eygen lichaem, gelijc als Christus syn gemeynte lief gehat heeft, ghy en sult niet bitter tegen haer zijn, maer by haer woonen met | |
| |
verstande, ende der vrouwe, als den swackeren vate, hare eere geven: aengesien dat ghy mede-erven der genaden des levens zijt, op dat u gebedt niet verhindert en werde. Ende na dien het Gods bevel is, dat de man in ʼt sweet syns aenschijns broot eten sal, so sult ghy trouwelijck ende neerstelijck in uwen Godlijcken beroep arbeyden, op dat ghy u huysgesin met God ende met eerbaerheyt moget onderhouden, ende oock wat daer beneven hebt, om den nootdruftigen mede te deelen.
Desgelijcken sult ghy vrouwe weten, hoe ghy u na den woorde Gods houden sult tegen uwen man. Ghy sult uwen wettelijcken man lief hebben, eeren ende vreesen, oock hem gehoorsaem zijn, in allen dingen die recht ende billic zijn, als uwen heere, gelijckerwijs het lichaem den hoofde, ende de gemeynte Christo onderdanich is. Ghy en sult niet heerschen over den man, maer in stilheyt zijn: want Adam is eerst gemaeckt, daer na Eva den Adam ter hulpe. Ende na den val, heeft God tot Eva, ende in haren persoone tot den gantschen vrouwelijcken geslachte gesproken: Tot uwen man sal uwe begeerte zijn, ende hy sal over u heerschappije hebben. Deze ordinantie Gods sult ghy niet wederstaen, maer veel meer den gebode Gods, ende der heyliger vrouwen exempel | |
| |
navolgen, welcken God betrouwden, ende waren haren mannen onderdanich, gelijckerwijs Sara gehoorsaem geweest is haren huys-weert Abraham, hem noemende heere: Ghy sult oock uwen man in allen goeden ende oprechten dingen behulpich zijn, op uwe kinderen ende huys-houdinge goede acht hebben, ende in aller tucht ende eerbaerheyt sonder wereltlijcke pracht wandelen, op dat ghy anderen een goet exempel der tuchticheyt meucht geven.
Daerom ghy N. ende N. nadien ghy verstaen hebt, dat God den houwelijcken staet ingeset heeft, ende wat u daer in van hem bevolen is: Zijt ghy des sins ende willens in den selven heyligen staet alsoo te leven, gelijck ghy hier betuycht voor de Christelijcke gemeente: Ende begeert dat den selven uwen houwelijcken staet bevesticht werde? Antwoorde. Ia.
Daer na spreect de Dienaer tot der Gemeynten:
Ick neme u allen, die hier nu vergadert zijn, tot getuygen, dat daer geen wettelijcke verhinderinge voortgecomen is.
Voorts totten getrouden.
Ende na-dien het dan recht ende behoorlijck is, dat uwe sake gevordert werde: soo wille onse Heere God u voornemen | |
| |
ʼtwelck hy u gegeven heeft, bevestigen, ende u beginsel sy inden name des Heeren, die hemel ende aerde geschapen heeft.
Daer na sullense malcanderen de hant geven, ende de Dienaer spreect eerstelijc tot den Bruydegom:
N. Bekent ghy hier voor God ende syner h. gemeynte, dat ghy genomen hebt, ende neemt tot uwe wettelicke huysvrouwe N. hier tegenwoordich, haer belovende, dat ghyse nimmermeer sult verlaten, haer lief te hebben ende trouwelijck te onderhouden, als een getrouwe God-vresende man synen wijve schuldich is? Dat ghy ooc heylichlijck met haer leven wilt, haer trouwe ende geloove houdende in allen dingen, na het uytwijsen des heyligen Euangelij?
Antwoorde Iae.
Daer nae tot der Bruyt:
N. Bekent ghy hier voor God ende syner h. gemeynte, dat ghy genomen hebt, ende neemt tot uwen wettelijcken man, N. hier tegenwoordich, welcken gy belooft gehoorsaem te zijn, hem te dienen ende te helpen, hem nimmermeer te verlaten, heylichlijck met hem te leven, hem trouwe ende geloove in allen dingen te houden, gelijckerwijs een vrome ende getrouwe huysvrouwe haren wettelijcken man schuldich is, naer uytwijsen des H. Evangelij? Ant. Iae.
| |
| |
Soo spreeckt de Dienaer.
De Vader der barmherticheyt, die u, door syne genade, tot desen heyligen state des houwelijcx beroepen heeft, verbinde u met rechter liefde ende trouwe, ende geve u synen segen, Amen.
HOort nu uyt den Euangelio hoe sterck den bant des Houwelijcx zy, alsoo Matth. dat beschrijft Cap. 19. Ende de Phariseen quamen tot hem, versoeckende hem, ende seggende tot hem, Is het een mensche geoorloft syn wijf te verlaten om allerley oorsake? Doch hy antwoordende seyde tot haer, En hebt ghy niet gelesen, die vanden beginne, [den mensche] gemaeckt heeft, dat hyse gemaeckt heeft man ende wijf: ende gesegt heeft, Daerom sal een mensche vader ende moeder verlaten, ende sal synen wijve aenhangen, ende die twee sullen tot een vleesch zijn? Alsoo dat sy niet meer twee en zijn, maer een vleesch. ʼtGene dat God te samen gevoecht heeft en scheyde de mensche niet. Sy seyden tot hem, Waerom heeft dan Moses geboden eenen scheyt-brief te geven, ende haer te verlaten? Hy seyde tot haer, Moses heeft van wegen de hardicheyt uwer herten u toe gelaten uwe wijven te verlaten: Maer vanden beginne en is ʼtalso niet geweest. Maer ic segge u, dat so wie syn wijf verlaet dan om hoererye ende een ander | |
| |
trouwt [die] doet overspel, ende die de verlatene trouwt doet [oock] overspel. Gelooft dese woorden des Heeren Christi, ende zijt daer af versekert ende gewis, dat onse Heere God u te samen gevoecht heeft tot desen heyligen staet. Ende daerom sult ghy oock alles wat u daer in tegen comt, met gedult ende dancsegginge aennemen, als vander hant Gods, soo sal u oock alles ten besten ende ter salicheyt gedijen, Amen.
Daer na heet de kercken-dienaer de getrouwde neder knielen, ende vermaent de Gemeynte voor haer te bidden.
ALmachtige God, ghy die uwe goetheyt ende wijsheyt in alle uwe wercken ende ordeningen bewijst, ende vanden beginne gesproken hebt dat het niet goet is, dat de mensche alleen zy, ende om dies wille hem een hulpe, die soude als tegen over hem zijn, geschapen hebt, ende verordineert, dat die twee waren, een souden zijn, ende straft oock alle onreynicheyt: Wy bidden u (aen-gesien dat ghy dese twee persoonen tot den heyligen state des houwelijcx beroepen, ende t'samen verbonden hebt) dat ghy hen wilt geven uwen H. Geest, op datse in waerachtigen ende vasten geloove heylichlijck leven na uwen Godlijcken wille, ende alle boosheyt tegenstaen.
| |
| |
Wiltse oock segenen, gelijckerwijs ghy de geloovige Vaders, uwe vrienden ende getrouwe Dienaers Abraham, Isaäc, ende Iacob gesegent hebt: Op datse als mede-erfgenamen des verbonts, (d'welck ghy met den selven Vaderen opgerecht hebt) heylige kinderen krijgen, ende de selve Godsalichlijck op brengen mogen, ter eeren uwes heyligen naems, tot stichtinge uwer gemeynte, ende verbreydinge uwes H. Euangelij. Wilt ons verhooren, O Vader aller barmherticheyt, door Iesum Christum uwen lieven Sone, onsen Heere, in wiens Name wy onse gebeden besluyten:
Onse Vader, etc.
Nu hoort de belofte Gods uyt den 128. Psal.
1 WElgelucksalich is een yegelick die den Heere vreest, die in syn wegen wandelt. |
2 Want ghy sult eten den arbeyt uwer handen, welgelucksalich sult ghy zijn, ende het sal u wel gaen. |
3 Vwe huysvrouwe sal wesen als een vruchtbare wijnstock aen de zijden uwes huyses: uwe kinderen als olijf-planten rondom uwe tafel. |
4 Siet, alsoo sal sekerlich die man gesegent worden die den Heere vreest. |
5 De Heere sal u segenen uyt Sion, ende ghy sult het goede Ierusalems aenschouwen alle de dagen uwes levens. |
| |
| |
6 Ende ghy sult uwe kints kinderen sien: Vrede over Israël. |
Onse lieve Heere God vervulle u met zijn genade, ende geve u dae ghy in aller Godsalicheyt lange ende heylichlijck tesamen meucht leven, Amen. |
|
|