|
| |
Forme om te bevestigen de Dienaers des woorts die nooyt te voren gedient hebben.
Na de voleyndinge des Sermoons, ende gewoonlijcken Gebets sal de Dienaer aldus spreken tot den volcke:
GEliefde broeders, het is uwer liefden kennelijck, hoe dat wy nu tot drie verscheyden reysen den naem van onsen metbroeder N. hier tegenwoordich opentlijc voorgestelt hebben, om te vernemen of yemant wat hadde, het zy leere ofte leven aengaende, waerom hy niet en soude mogen bevesticht worden in den dienst des woorts. Het is nu also, dat ons niemant en is verschenen die yet wettelijcx voorgebracht heeft tegen synen persoone. Daerom wy tegenwoordelijck inden name des Heeren sullen voortvaren tot syner bevestinge. Waer toe ghy N. ende alle die hier tegenwoordich zijt voor allen sult aenhooren uyt den woorde Gods een corte ver- | |
| |
claringe vande insettinge ende het ampt der Herderen oft Dienaren des woorts. Alwaer V. l. eerstelijck staet aen te mercken, dat God onse hemelsche Vader, willende uyt den verdorven menschelijcken geslachte een gemeynte beroepen, ende vergaderen ten eeuwigen leven, door een sonderlinge genade daer toe gebruyct den dienst van menschen. Hieromme seyt Paulus, Ephes. 4. Dat de Heere Christus gegeven heeft, sommige tot Apostelen, ende sommige tot Propheten, ende sommige tot Euangelisten, ende sommige tot Herders ende Leeraers, tot volmakinge der heyligen, tot het werck der bedieninge, tot opbouwinge des lichaems Christi. Daer sien wy dat de heylige Apostel onder anderen seyt dat het Herders ampt zy een instellinge Iesu Christi. Wat nu dit heylige ampt is mede brengende, connen wy lichtelijck wt den name selfs afnemen. Want gelijckerwijs het werck van een gemeen herder is een cudde die hem is bevolen te weyden, te leyden, voor te staen ende te regeren: also gaet het oock toe met dese geestelijcke Herders die gestelt zijn over de gemeynte, die God beroept tot der salicheyt, ende houtse als voor schapen zijner weyde. Nu is de weyde daer mede dese schapen geweydet worden niet anders dan de vercondinge des Goddelijcken woorts, met de aencle- | |
| |
vende bedieninge der gebeden, ende der heylige Sacramenten. ʼtSelve woort Gods is oock de staf daer mede de cudde geleydt ende geregeert wort. Dienvolgende is openbaer, dat der Herderen ofte der Dienaren des woorts ampt is: Eerstelijck, dat sy des Heeren woort door de schriften der Propheten ende Apostelen geopenbaert, grondelijck ende oprechtelijck haren volcke sullen voordragen ende tselfde toe eygenen, soo int gemeen als int bysonder, tot nutticheyt der toehoorders, met onderwijsen, vermanen, vertroosten ende bestraffen, na een yegelijckx behoef, vercondigende de bekeeringe tot God ende versoeninge met hem door het geloof in Iesum Christum, ende wederleggende met de heylige Schrifture alle dwalingen ende ketterijen die tegen de suyvere leere strijden. Dit alles wort ons claerlijck te kennen gegeven inde heylige Schrift, want de Apostel Paulus seyt: dat dese arbeyden in het woort. ende elders leert hy: Dat sulcx moet geschieden na de mate ofte regel des geloofs. Schrijft oock, dat een Herder aen het getrouwe woort dat na de leere is, vast moet houden, ende tselve recht snijden. Item, die propheteert (dat is Gods woort predict) spreect den mensche stichtinge, ende vermaninge, ende vertroostinge. Op een ander plaetse stelt hy hem selven
| |
| |
den Herderen voor tot een exempel, verclarende dat hy inʼt openbaer ende byde huysen geleert ende betuycht heeft de bekeeringe tot God, ende het gelove in Iesum Christum. Maer insonderheyt hebben wy een suyverlijcke beschrijvinge des ampts eens Dienaers des Euangelij 2.Cor.5. daer de Apostel aldus spreeckt: Ende alle dese dingen zijn uyt Gode, die ons met hem selven versoent heeft door Iesum Christum, ende ons (namelijc den Apostelen ende Herderen) de bedieninge der versoeninge gegeven heeft. Want God was in Christo de werelt met hem selven versoenende: hare sonden haer niet toerekenende: ende heeft het woort der versoeninge in ons gelecht. So zijn wy dan gesanten van Christi wege, als of God door ons bade: wy bidden van Christi wege, laet u met God versoenen. Belangende de wederlegginge der onsuyvere leere, seyt deselve Apostel Tit.1.9. dat een Dienaer aen het woort Gods vast moet houden om de tegensprekers te wederleggen, ende den mont te stoppen.
Ten tweeden is het amt der Herderen, de openbare aenroepinge des naems Gods te doen van wegen der geheeler Gemeynte: Want ʼtgene d'Apostelen seggen Act.6. Wy sullen volherden in de gebeden ende inde bedieninge des woorts, dat hebben dese Herders met den Aposte- | |
| |
len gemeen. Waer op de heylige Paulus siende, tot Timotheum aldus spreeckt: Ick vermane dan voor alle dingen, dat gedaen worden smeeckingen, gebeden, voorbiddingen, danckseggingen voor alle menschen: Voor Coningen ende alle die in hoocheyt zijn, etc.
Ten derden is haer officie de Sacramenten uyt te richten, die de Heere heeft ingestelt tot segelen syner genade: als blijct uyt het bevel den Apostelen van Christo gedaen, ende den Herderen ooc toecomende Matth. 28. Dooptse inden name des Vaders, ende des Soons, ende des H. Geests. Item 1.Cor. 11. Ick hebbe van den Heere ontfangen, tgene ick u oock gegeven hebbe, dat de Heere Iesus inde nacht inden welcken hy verraden wiert, het broot nam, etc. Ten laetsten is het werck der Dienaren des woorts, de gemeynte Gods in goede discipline te houden, ende te regeren in sulcke maniere als de Heere geordonneert heeft. Want Christus Matth 18 gesproken hebbende vande Christelijcke straffe, seyt tot synen Apostelen aldus: Al wat ghy op aerden binden sult, sal in den hemel gebonden wesen. Ende Paulus wil dat de Dienaers haer eygen huys wel weten te regeren, dewijle sy anders de gemeente Gods niet besorgen, noch regeren en souden connen. Dit is de | |
| |
oorsake, waerom de Herders inde schriftuere oock genaemt worden huys-versorgers Gods, ende Bisschoppen, dat is, Opsienders ende wachters, wantse opsicht hebben op het huys Gods, daer in sy verkeeren, ten eynde aldaer alles eerlijck ende met orden moge geschieden, ende dat met de sleutelen des hemelrijckx die hen bevolen zijn, ontsluytinge ende toesluytinge gedaen werden, volgende den last hen van God gegeven.
Wt dese dingen canmen sien, wat een heerlijc werck het Herders ampt zy, nademael soo groote dingen daer door uytgericht werden: ja hoe gants nootsakelijc het zy om de menschen ter salicheyt te brengen. 'tWelck ooc de oorsake is, waerom de Heere wil dat sulcken ampt altijt sal blijven. Want aldus spreeckt Christus uytsendende syn Apostelen om dese heylige bedieninge te doen: Siet ick ben met u lieden alle de dagen tot de voleyndinge der werelt.alwaer men siet syn wille te zijn, dat desen heyligen dienst (want de persoonen die hy hier aenspreect, niet leven en connen tot de voleyndinge der werelt) tot allen tijden op aerden onderhouden werde. Ende hierom vermaent Paulus Timotheum, 'tgene hy van hem gehoort hadde getrouwe menschen te betrouwen, welcke bequaem sullen zijn om oock anderen te leeren. Gelijck hy oock dien volgende Titum geordineert hebbende tot eenen Herder, hem voorder beveelt in al- | |
| |
len steden Ouderlingen te stellen.
Dewijle dan wy mede om onsen dienst inder Kercke Gods t'onderhouden, nu eenen nieuwen Dienaer des woorts instellen, ende tot noch toe genoech vant ampt der soodanigen gesproocken hebben, soo sult ghy N. antwoorden op 'tgene u voorgehouden sal werden, ten eynde een yegelijck mach hooren dat ghy gesint zijt den voorschreven dienst, soo alst behoorlijck is, aen te nemen. Ende eerstelijc vrage ick u, of ghy gevoelt in uwer herten, dat ghy wettelijc van Gods gemeente, ende midts dien van God selve tot desen dienst beroepen zijt?
Ten tweeden, Of ghy de schriften des Ouden ende Nieuwen Testaments, voor het eenige woort Gods, ende volcomen leere der salicheyt houdt, ende alle leeringen verwerpt die daer tegen strijden?
Ten derden, Of ghy belooft u ampt, gelijck 'tselve voor heenen beschreven is, na de selve leere getrouwelijck te bedienen, ende u leeringe te vercieren met een Godsalich leven: midts u onderwerpende de kerkelijcke vermaninge, volgende de gemeene ordeninge der Kercken, indien ghy in leere of leven u quaemt te ontgaen?
Hier op sal hy antwoorden:
Ia ick van gantscher herten.
Ende daer na sal de Dienaer die hem dit af-gevraecht heeft (ofte een ander Dienaer, soo
| |
| |
daer meer Dienaers zijn,) hem de hant opt hooft leggen, ende spreken aldus:
God onse Hemelsche Vader, die u geroepen heeft tot desen H. dienst, verlichte u door synen Geest, verstercke door syne hant , ende regere u soo in u bedieninge, dat ghy daer in behoorlijc ende vruchtbaerlijc meucht wandelen, tot grootmakinge syns naems, ende verbreydinge des Rijcx syns Soons Iesu Christi, Amen.
NOTA: Dese Ceremonie salmen niet gebruycken inde bevestinge der genen die te vooren gedient hebben.
Daer na sal den Dienaer vanden stoel den bevestichden Dienaer ende volgens de gantsche gemeente, aldus vermanen.
SO hebt dan nu, geliefde broeder ende mededienaer in Christo, acht op u selven, ende op de geheele cudde, over dewelcke u de H. Geest tot een opsiender gestelt heeft, om de Gemeynte Gods te weyden, welcke hy vercregen heeft door syn eygen bloet. Hebt lief Christum ende weydet syn schapen: hebbende opsicht [daer over] niet uyt bedwang, maer gewillichlijck: noch om vuyl gewin, maer met een volveerdich gemoet: Noch als heerschappije voerende over het erfdeel [des Heeren] maer [als] een voorbeelt der cudde geworden zijnde. Zijt een voorbeelt der geloovige, inden woorde, in wandel, in | |
| |
liefde, in den geest, in geloove, in reynicheyt. Houdt aen in 't lesen, in 't vermanen, in 't leeren. En versuymt de gave niet die in u is, en die u gegeven is door de prophecie, met oplegginge der handen des Ouderlingschaps. Bedenckt dese dingen, weest hier in [besich]: op dat uw' toenemen openbaer zy in allen. Hebt acht op u selven, ende op de leere: volherdt in desen. Want dat doende sult ghy ende u selven behouden, ende die u hooren. Ende als de overste Herder verschenen sal zijn, so sult ghy de onverwelckelijcke croone der heerlijckheyt behalen.
Ende ghy lieden oock, geliefde Christenen, ontfangt desen uwe Dienaer inden Heere met alle blijdschap, ende hout de sulcken in weerden: gedenckt dat God self ulieden door hem aenspreeckt ende biddet. Neemt dan het woort aen, welck hy u, volgende de h. Schrift, sal vercondigen, niet [als] der menschen woort, maer (gelijck het waerlijck is) [als] Gods woort. Laet u lieffelijck ende aengenaem zijn de voeten der gene die vrede vercondigen, der gene die het goede vercondigen. Zijt uwen voorgangeren gehoorsaem, want sy waken voor uwe zielen, als die rekenschap geven sullen, op dat sy dat doen mogen met vreuchde, ende niet al suchtende. want dat en is u niet nuttich. Dit doende salt geschieden dat de vrede Gods sal comen over uwe huysen, ende dat ghy lie- | |
| |
den, die desen aenneemt, in den name eens Propheten, eens Propheten loon sult ontfangen, ende door syn woort aen Christum geloovende, door Christum beerven het eeuwige leven. Doch aengesien niemant tot yet van alle desen dingen bequaem is van hemselven, so laet ons God aldus met dancsegginge bidden:
BArmhertige Vader, wy dancken u, dat het u belieft uyt den verlooren menschelijcken geslachte, door den dienst der menschen, u te vergaderen een gemeynte ten eeuwigen leven, ende dat ghy de Kercke hier ter plaetse noch so genadelijck voorsien hebt met eenen getrouwen Dienaer. Wy bidden u, wilt hem door uwen Geest so lancx so bequamer maken totten dienst daer toe ghy hem voorsien ende beroepen hebt, hem openende tverstant om uwe heylige Schrifturen te verstaen, ende het woort gevende, inde openinge syns monts, met vrymoedicheyt, om de verborgentheyt des Euangeliums bekent te maken ende uyt te richten. Begaeft hem met wijsheyt ende dapperheyt, om 't volck daer over hy gestelt is recht te regeren ende in Christelijcke vrede te onderhouden, ten eynde dat uwe kercke onder syne bedieninge, ende door synen goeden voortganc toeneme in menichte ende in deuchde. Verleent hem cloeckmoedicheyt in alle voorvallende moeyten ende swaricheden, die hem in synen dienst sul- | |
| |
len ontmoeten, op dat hy door den troost uwes Geests gesterct zijnde, ende ten eynde toe volstandich blijvende, met den getrouwen dienstknecht ontfangen werde inde vreucht syns Heeren. Wilt ooc desen volcke ende gemeente verleenen uwe genade, datse haer behoorlijck dragen tegen desen haren Herder, hem kennende als van u gesonden, syn leere aennemende met aller eerbiedinge, ende syner vermaninge sich onderworpende, ten eynde sy door syn woort in Christum gelovende, des eeuwigen levens deelachtich mogen werden. Verhoort ons O Vader door uwen lieven Sone, die ons aldus heeft leeren bidden: Onse Vader, etc.
|
|
Auteursrechtvrij