|
| |
| |
| |
Bladwyzer
Der voornaamste Zaaken in 't Vyfde en Zesde Deel vervat.
De Romeinsche Cyffer V. wyst het Vyfde Deel aan, VI. het Zesde Deel, en de Letter A. de Aanmerkingen beneden den Text: by het Zesden Deels Eerste Stuk staat enkel VI. en deszelfs Tweede Stuk word met 2de S. aangeweezen.
| |
A.
| Aalmoessen. In hoe veelerleie soorten de Mahometaanen dezelve onderscheiden. D. VI. 2de S. 140. Van welke dingen zy gehouden zyn dezelve te geven. ibid. 141 |
| Aartsdiaken. Waar in onder de Engelschen derzelver Bedieningen bestaan. D. VI. 51. Bezoekken welke zy doen. ibid. |
| Abadie (de Heer) zwakheid waar meede men hem beschuldigd. D. VI. 149. A. |
| Abassie; Zie Ethiopie. |
| Abdjesu, of Hebedjesu, Patriarch der Nestorianen, D. V. 140. Auteur van verscheide Werken. ibid. |
| Abd-Menaf. Word by zyn Vaders leeven tot Vorst verklaart, D. VI. 2de S. 22. Waarom hy wierd toegenaamt de Maan. ibid. Op welke plaats hy begraaven is. ibid. |
| Abdal. Beteekenisse deezes woords, D. VI. 2de S. 248. en in de A. |
| Abdo'llah. Hoe zeer hy bemint was van alle de Dogteren der Koraïshiten. D. VI. 2de S. 25. Historie, welke van hem word verhaalt. ibid. Tyd zyner Geboorte. ibid. |
| Abelianen, of Abeliten, leefden in de onthoudinge, en vergenoegden zig met eens anders Kinderen voor de hunne aan te nemen, schoon zy getrouwt waren, en het Huwelyk goedkeurden. D. VI. 194. A. Waar op hunne Dwaalinge gegrondvest was. ibid. Oorsprong hunnes naams. ibid. |
| Abrahamiten. Of 'er in Egypte zyn. D. V. 228. Hun geloof. 229. A. |
| Abu-Gjebel. 't Hoofd der Koraïshiten, word geslagen door de Musulmannen, en komt op een jammerlyke wyze in den slag om. D. VI. 2de S. 41 |
| Abu-Horaira. Een byzondere vriend van Mahomet. D. VI. 2de S. 7 |
| Abu-Taleb. Naam des genen onder wien Mahomet in den ouderdom van twintig jaaren de wapenen heeft gedragen. D. VI. 2de S. 34 |
| Abuhanife. (de Secte van) is de vermaardste van alle de geene, waar in de Mahometaanen worden verdeelt. D. V. 236 |
| Abuna. Beteekenis deezes woords. D. V. 180. A. |
| Abyssinen. Gelykvormigheid hunnes Godsdiensts met die der Cophten. D. V. 180. Bisschop die hen bestierd. ibid. Taal by hen gebruikt werdende in hunne Liturgiën en andere Godsdienstige Officiën. ibid. Om welke inzigten zy hun toevlugt hebben genomen tot de Roomsche Kerk en tot de Portugeezen. ibid. Kerk-gewoontens, welke zy gemeen hebben met de Jooden. 181. Van wien zy afhangen. 182. Beschryvinge hunner Verordening. 183. Hunne Staatkunde laat de Veelwyvery toe. 191. Plegtigheden hunner Huwelyken. ibid. Waar in hunne Muziek instrumenten bestaan. 102 |
| Acc, zoon van Adnan; Zie Adnan. |
| Achmé. Boek aldus genaamt. D. V. 223 |
| Actuarius. Naam welken men in de Synoden der Hervormde Kerken aan den geenen geeft, onder wien de Acten berusten. D. V. 361. Wat hy waar te neemen heeft geduurende zyne bedieninge. ibid. Voor hoe langen tyd die bedieninge word gegeven. ibid. |
| Ad. Naam van den Vader der Aditen. D. VI. 2de S. 2. Zyn oorsprong. ibid. Waar hy zig ging nederzetten na de verwarringe der spraaken. ibid. Zie Aws. |
| Adah. Wat dat is. D. VI. 2de S. 114. A. |
| Adam. (den Abt) aangehaalt. D. V. 150 |
| Adam, gehouden voor een Profeet. D. VI. 2de S. 129 |
| Adamismus. Of het geen men daar van gezegt heeft, voor een fabel moet worden gehouden. D. VI. 194. A. |
| Adamiten. Eertyds gansch Duitschland door verspreidt. D. V. 301. Wat dezelve gemeen hadden met de Waldenzen en met de Thaboriten. ibid. Wie zy zyn aan welke men dien naam moet geven. D. VI. 194. Of 'er Secten geweest zyn geheel en al uit Adamiten zaamen gestelt. ibid. Geschiedenisse der gener, die waanden de onnozelheid en de naaktheid onzer eerste Voorouderen na te volgen, en te moeten leeven in dezelve onthoudinge van vleeschelyke lusten, welke dezelve in 't Paradys betragtten. 195. Wie het Hoofd was van die Secte. ibid. Andere hedendaagsche Adamiten. ibid. Wie het Hoofd was deezer laatst gemelden. 196. Hun gebruik. ibid. |
| Adelphianen; Zie Messalianen. |
| Adelphius. Naam van eenen der Leeraars der Messalianen. D. VI. 160. Word uit Syrie verdreeven. ibid. |
| Adhem. Een der alderoudste Quiëtisten van het Mahometaandom. D. VI. 2de S. 285. Gevoelens, welke men hem toeschryft. ibid. |
| Aditen. Volkeren van Arabië aldus genaamt. D. VI. 2de S. 2. Afgoden welke zy aanbaden. 3. Worden gehouden te zyn geweest Reuzen van eene onmeetelyke grootte. ibid. Op hoedanige wyze zy gestraft wierden over hunne ongeloovigheid. ibid. |
| Adnan. 't Is onbekend, welken Godsdienst hy beleeden heeft. D. VI. 2de S. 13. Zyne Zoonen. ibid. |
| Adrianus den III, Paus, veroordeeld Photius. D. V. 7 |
| Advent. Waarom die tyd aldus genaamt word. D. VI. 60 |
| Adventius, Bisschop van Mets, ontfangt eenen Brief van den Paus Nicolaus de I. D. V. 5. A. |
| Aga. Bedieningen des genen, aan welken de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Agapius. Een Grieks Monnik van den Berg Athos. D. V. 43. Werken deezes Schryvers. ibid. Wat men daar van geoordeelt heeft. ibid. |
| Aghirlic. Wat dat is. D. VI. 2de S. 228 |
| Agreda (Marie d') Spaansche Nonne. D. VI. 250. Haare Schriften. ibid. Decreet 't geen verbied dezelve te leezen. 251 |
| Agricola. Hoofd der Antinomianen. D. VI. 176 Leere welke men hem te last lei. ibid. |
| Ahathalla. Patriarch der Nestoriaanen. D. V. 149 |
| Ahmed. Naam eenes Mahometaanschen Leeraars. D. V. 235 |
| Aihala. Bedrog van dien valschen Profeet. D. VI. 2de S. 271 |
| Aix (Albert d') aangehaalt. D. VI. 2de S. 158 |
| Akbrat. Een soort van Aanneeminge tot Kinderen aldus by de Turken genaamt. D. VI. 2de S. 233 |
| Al-Alkaf. Een Oord van Arabië aldus genaamt. D. VI. 2de S. 2. Beteekenisse deezes woords. ibid. Uitgestrektheid van dat Oord. ibid. |
| Al Ard. Huisgezinnen die van hem zyn afgedaalt. D. VI. 2de S. 6 |
| Al-Baki. Kerkhof aldus door de Musulmannen genaamt, alwaar een groot gedeelte der metgezellen van Mahomet begraven leggen. D. VI. 2de S. 60 |
| Al Borak. Toenaam der gansch witte Merrie van Mahomet. D. VI. 2de S. 40 |
| |
| |
| Al Dhikr. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 100 |
| Al Gjolanditen. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 7 |
| Al-Hareth. Een Metgezel van Mahomet. D. VI. 2de S. 8 |
| Al-Jahedh. Naam van het Hoofd eener zeekere Secte, welke van den Alcoran een bezielt wezen, dat dan eens een Mensch, dan wederom een Beest was, gemaakt heeft. D. VI. 2de S. 109 |
| Al-Moshaf. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 100 |
| Al Mostalekiten. (De) overwonnendoor Mahomet. D. VI. 2de S. 7 |
| Al-Nachaïten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 8 |
| Al-Whalid. Kalif van 't Geslagt der Ommiaden, by de Musulmannen gehouden voor een Ongodist, om redenen van zyne Oploopentheid, welke hy tegen den Alcoran deed blyken. D. VI. 2de S. 109. A. |
| Al-Yas. Waar van hy door eene Openbaringe wierd onderrigt. D. VI. 2de S 16. Hy steld zig kragtdadig tegen alle de gene, welke de overleveringen en den Godsdienst hunner Vaderen versloften. ibid. Om welke redenen de Arabiërs hem eeren als den Beschermer der waaragtige Wysheid. ibid. Word genaamt den Prins des Volks, en den Heer zyner Stam. ibid. |
| Albert. Groot Meester der Duitsche Orde, neemt het Lutersche Geloof aan, en trouwt eene Vrouwe. D. V. 267 |
| Albigensen. Oorsprong hunner naam. D. V. 288 |
| Albon (François Bernard d') Chirurgyn, aangehaalt ter gelegentheid van een Fransch Convulsionaris. D. VI. 169. A. |
| Albuquerque (Don Jan,) eerste Aartsbisschop te Goa. D. V. 156. Collegie onder zyne bestieringe omtrent Congranor opgeregt, om de jeugd te onderwyzen in de Plegtigheden der Latynsche Kerk. ibid. |
| Alcoran. (De) Schriften waar uit dit Boek is zaamengestelt. D. V. 230. |
| Alcoran. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 100. Verscheide naamen, welke de Mahometaanen aan dit Boek geven. ibid. In hoe veele Hoofdstukken dezelve is afgedeelt. ibid. Hoe veele voornaame uitgaven 'er van den Alcoran zyn. 101. Op welke plaatsen dezelve gemaakt zyn. ibid. Hoe veele Veersen die uitgaven behelzen. ibid. Wat men aan het Hoofd van elk Hoofdstuk vind. 102. Letteren, vol van verborgentheid, welke aan het Hoofd van zeekere Hoofdstukken worden gevonden. ibid. en volgend. |
| Alcoran. Uitnemendheid, waar mede dezelve geschreven is. D. VI. 2de S. 103. Stoute figuurlyke spreekwyzen, waar mede dezelve vervult is. 104. Word van de Musulmannen gehouden voor een geduurig wonderwerk. ibid. Wat men in de zamenstellinge van dat Boek het alderwaarschynlykst vind. 105. A. Men moet hem aanzien voor eeuwig en ongeschaapen. 106. A. Copie of Afschrift deezes Boeks door den Engel Gabriël gedragen in den laatsten der zeven Hemelen. ibid. A. |
| Alcoran. Hoedanig men eene Vergelykinge zoude konnen maaken van de zeedekunde deezes Boeks met die des Evangeliums. D. VI. 2de S. 108. Groot getal van Verklaringen en Uitbreidingen welke dees Alcoran heeft in de weereld gebragt. 109. Hoe veele plaatsen, die afgeschaft zyn, 'er in den Alcoran worden gevonden, 108. A. Spreuken, welke daar uit getrokken zyn. 109. Twistredenen, welke zig hebben opgedaan tegen deszelfs Eeuwigheid. ibid. Secte, welke van dat Boek een bezield wezen heeft gemaakt, 't welk dan eens een Mensch, dan we derom een Beest is. ibid. |
| Alcoran. Of Mahomet dit Boek verklaart heeft te wezen onverstaanbaar, behalven voor God alleen. D. VI. 2de S. 195. Of ook daar in geen gewag word gemaakt van eenen God die alles geschaapen heeft en onsterfelyk is. 196 |
| Alemdar. Naam welken men den genen geeft, die 't groene Vaandel van Mahomet draagt. D. VI. 2de S. 243 |
| Alex (Messire Jan d'Aranthon d') Bisschop van Geneve, is bedagt op middelen om in het land van Gex een Klooster van jonge Dogters op te regten tot voortplanting van den Godsdienst. D. VI. 213. A. Doedt Vader La Combe buiten zyn Bisdom vertrekken. ibid. |
| Alexander de V. Paus. Belofte welke hy had gedaan van te zullen arbeiden aan de Hervorming der Geestelykheid. D. V. 257 |
| Alexander (Vader) aangehaalt. D. V. 7. A. |
| Alexiowitz (de Czaar Pieter) verklaard zig tot Hoofd der Russische Kerk. D. V. 66. A. |
| Ali. Verklaaringe welke hy door bevel van Mahomet doedt, dat geen een Ongeloovige ooit in 't Paradys zal ingaan. D. VI. 2de S. 50. Op welken tyd hy bekleedt wierd met de hoedanigheid van Zendeling. ibid. Bekeeringen welke hy uitwerkte. ibid. |
| Alkemade (Heer van) aangehaalt. D. V. 347. A. |
| Allatius. (Leo) Wat hy van de Grieksche Monniken zei, die thans in de Levant zyn. D. V. 62. A. aangehaalt. D. VI. 211. A. |
| Allut, Timmerman, en een der Profeeten in de Cevenes. D. VI. 160. Zyne Profetiën. 166. Begeeft zig naar Amsterdam, alwaar hy eene kleine sociëteit maakt. 167 |
| Amaury aangehaalt. D. V. 258. |
| Ambrosius (St.) of hy den Auteur is van het Te Deum. D. VI. 56. A. |
| Amediërs. Volkeren, waar aan men deezen naam geeft. D. V. 223. Worden ook Homeidiërs genoemt. ibid. |
| Amela. Stammen, welke daar uit zyn voortgesprooten. D. VI. 2de S. 8 |
| Amela. Gebergte aldus genaamt. D. VI. 2de S. 8 |
| Amru. Een der Zoonen van Saba. D. VI. 2de S. 5 |
| Amru. Gehouden voor den alderbesten Boogschutter van zynen tyd. D. VI. 2de S. 7. Zyn oorsprong. ibid. |
| Amurat, Keizer der Turken; beveg de overwinninge op Ladislaus Koning van Hungarië. D. V. 18. Verwytinge welke hy aan de Christenen deed over hunne kwaade trouw. ibid. A. |
| Anabalus. Soort van eene lange rok. D V. 123. A. |
| Anachoreten in de Levant. Levenswyze van eenige onder dezelve. D. V. 62 |
| Anagnost. Een Kerklyk persoon aan wien de Grieken deezen naam geeven. D. V. 119 |
| Anas. Vader van een stam der Arabiërs. D. VI. 2de S. 8 |
| Anastasius de Sinaïter. Werken deezes Monniks. D. V. 53 |
| Anathema, of Vervloekinge. (De) Hoe zeer dezelve in Engeland gedugt is. D. VI. 65. Op hoedanige wyze dezelve door den Bisschop word uitgeblixemt. ibid. |
| Andronicus, zoon van Michaël Paleologus; Weigerd om zig met de Latynsche Kerk te vereenigen. D. V. 14 |
| Andros. Wat 'er in dat Eiland by den Ommegang op Sacraments-dag gemeenlyk geschied. D. V. 130 |
| Ange (de Cardinaal de St.) geeft zyne stem, om te beletten dat men aan de Transchen het Avondmaal niet geeve onder de beide gedaantens. D. VI. 33. A. |
| Angelus. (Christoffel) Zyn Boek de Statu Groecorum. D. V. 64. A. |
| Anglicaanen. Gebruiken ingevoert in hunne Devotie. D. VI. 56 |
| Anglicaansche Bisschoppen. Op hoedanigen wyze derzelver Inwyding geschied. D. VI. 47. en volg.
|
| |
| |
| Hunne Bedieninge. 47. Die van Londen is de eerste aller Bisschoppen, en de eerste Baron des Koningryks. ibid. Welken Tytel men hen geeft. ibid. Hunne Vicarissen en hunne Officianten. 51. Zy worden genoemt Eerwaardige (Reverendi) ibid. |
| Anglicaansche Liturgie. Opschuddingen en Geschillen, welke dezelve geduurende de tusschen-regeering onder Cromwel veroorzaakt heeft. D. VI. 39. Dezelve ging byna te gronde door het groot Gezag der Puriteinen. ibid. Overzien en verbeetert in 't jaar 1660. Latynsche Overzettinge van die Liturgie. ibid. |
| Anmariten. Aan wien dezelve hunnen oorsprong verschuldigt zyn. D. VI. 2de S. 8 |
| Annaten, of Eerstelingen, (het Regt der) door het Parlement in Engeland besnoeit. D. VI. 4 |
| Ansariensen, of Ansars. Hun Oorsprong. D. VI. 2de S. 6 |
| Anselmus, (de Heilige) Aartsbisschop van Cantelberg; zyn verdrag over den uitgang van den Heiligen Geest. D. V. 1 |
| Antara de Abasiter. Zyne dapperheid in de Oorlogen van Dabes en Gabra. D. VI. 2de S. 17. Stammen welke uit hem zyn afgedaalt. ibid. |
| Antidorum; Zie Enlogia. |
| Antimensium. Wat dat is. D. V. 75 |
| Antinomianen, of Islebianen. Naam aan zeeker soort van Ketters gegeven. D. VI. 176. Hunne Leere. ibid. |
| Antitrinitarissen. (De) Waanen dat de plaatsen, waar van men zig bediend om de Godheid van Jesus Christus te bewyzen, dezelve in geenerlei manieren bewyzen. D. VI. 269. Zy geven voor dat de Kerk-Vaders der drie eerste Eeuwen hun gevoelen daar ontrent gunstig zyn. ibid. A. |
| Antistes. Wie zy zyn, aan welke de Bohemers dien naam geeven. D. V. 306. Waar in derzelver bedieninge bestaat. ibid. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 148. A. |
| Apomuron. Zalvinge aldus genaamt by de Grieken. D. V. 112 |
| Apostolischen. Wat men die Ketters naageeft. D. V. 258 |
| Apostolischen. Een naam welken de Quakers en de Beevers aannemen. D. VI. 112 |
| Apostolischen. Naam gegeven aan eene zeekere Secte van de dertiende Eeuw. D. VI. 173 |
| Apulejus. aangehaalt. D. VI. 71. A. |
| Arabië. Oorsprong van den naam van dat Land. D. VI. 2de S. 1 |
| Arabiërs, ook genaamt Mostarabiërs; Zie Mostarabiërs. |
| Arabiërs. (Regte en niet Vermengde) Welke zy zyn onder de Arabiërs, aan wie men deezen naam geeft. D. VI. 2de S. 2. In welk Oord van Arabië zy zig ter neder hebben gezet. ibid. Hun Oorsprong. 5 |
| Arabiërs. Classen, waar in men dezelve verdeeld. D. VI. 2de S. 1. en 2 |
| Arabiërs. (Oorspronkelyke of Oude) D. VI. 2de S. 2. Gehouden voor de aldereerste die Arabië na den Zundvloed hebben bewoont. ibid. Wie zy zyn, welke men onder dien naam ver staat. ibid. |
| Aranda. (Pieter) Tyd wanneeer hy leefde. D. V. 259. Hoedanige zyne leere was. ibid. |
| Archimandrite. Wat dat by de Grieken is. D. V. 75 |
| Arcudius aangehaalt. D. V. 56. A. |
| Armen Aan hoe veele Armen de Koningen van Engeland eene Aalmoes geven op Witte Donderdag. D. VI. 65. Waar in die Aalmoes bestaat. ibid. |
| Armen van Lions. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. V. 287. A. Hun oorsprong. ibid. Waar om zy Ensabatés (Insabatati) genoemt zyn geweest. ibid. A. |
| Armeniërs. (De) Van welke Gezindheid dezelve zyn. D. V. 196. Veele onder hen zyn tegenwoordig weder vereenigt met de Roomsche Kerk. ibid. Tyd wanneer hunne Scheuringe heeft begonnen. ibid. Of zy de wezentlyke tegenwoordigheid van Jesus-Christus in het Sacrament des Avondmaals gelooven. 197. Hoe zeer zy den Vasten agten. 198. Hoofdigheid, welke zy altoos hebben getoont in het vieren van het Feest onzes Heeren en dat der Drie Koningen op een en denzelven dag. 199. Met hoedanige Plegtigheden zy de waardigheid van Meester of Leeraar geeven. ibid. Hoe groote agtinge zy de Monniken toedragen. ibid. Uittreksel hunner Geloofs-Belydenis. 200. Hoe veele Patriarchen zy hebben. ibid. Inkomsten deezer Patriarchen. 201. Domheid hunner Priesteren. 202. Hunne Pelgrimaadgien. ibid. Hunne devotie in de Kerken. ibid. Met hoedanigen stiptheid zy hunne Vasten-tyden waarneemen. 203. Hunne Feesten of Heilige dagen. ibid. Beschryvinge van hunne Benedictie of zeegening der Wateren op Drie-Koningen dag. 204. Hun Slagtoffer der Beesten, welke zy aan God opofferen, en welke zy door den dienst hunner Priesteren aan de deuren hunner Kerken slagten. ibid. Beschryvinge hunner Kerken. ibid. Hunner Kerkgebruiken. 205. Hunne Liturgie. 206. Op hoedanigen wyze zy doopen. 208. Hunne Oorbiegt. 209. Hoedanig hunne Huwelyken worden gesloten. ibid. |
| Arminiaanen, of Remonstranten. Artikelen behelzende hunne Leere. D. VI. 300. Hunne Kerken. 301 |
| Arminius. Hoofd der Remonstrantsche Party. D. VI. 300. Byzonderheid ten zynen opzigte. ibid. A. |
| Arnaud. Leeraar der Sorbonne, zeer verkeerdelyk vermengt met Arnaud d'Andilly. D. V. 36. Proeven door hem bygebragt om de Transsubstantiatie te bewyzen. 37 |
| Arnaud de Bresse, aangehaalt. D. V. 258 |
| Arnba. Naam welken de Arabiërs eertyds aan den Vrydag gaven. D. VI. 2de S. 19 |
| Arnobius, aangehaalt. D. VI. 2de S. 260. A. |
| Arnoldus. (Goth.) Werk deezes Auteurs. D. VI. 210 |
| Arragon. Eertyds schreef men den Koningen van Arragon het Regt toe, van Kropzweeren te konnen genezen. D. VI. 66 |
| Artikelen van Lambeth. Wat dat is. D. VI. 99 |
| Artus Thomas, aangehaalt. D. VI. 2de S. 151 |
| Artzeburst. Wat dat is. D. V. 96 |
| Asectes. Monniken in 't Oosten aldus genoemt wordende. D. V. 64. A. |
| Asectiquen, of Bespiegelaars. Monniken onder de Grieken aldus genoemt wordende. D. V. 123. Hunne zeer strenge Levenswyze. ibid. Hunne mymeringen. ibid. |
| Aschaäriten. Van wien deeze Arabische Stam was afgedaalt. D. VI. 2de S. 8 |
| Aschariensen. Wie de Stichter deezer Secte onder de Mahometaanen is. D. VI. 2de S. 264. Hoedanigen Denkbeeld dezelve van God hebben. ibid. |
| Aschdag. Op welke tyd men het Feest van Aschdag in Engeland afschafte. D. VI. 18 |
| Asb'ar, een der Zoonen van Saba. D. VI. 2de S. 5 |
| Asrail. Engel waar aan de Mahometaanen dien naam geeven. D. V. 230 |
| Assonna. Boek aldus genaamt, behelzende de Overleveringen der Mahometaanen. D. V. 230 |
| Aswad. Een valsch Arabisch Profeet. D. VI. 2de S. 8 |
| Athanasius, Aartsbisschop van Thessalonica. Hoe veel geld hy moest betaalen om die plaats te bekoomen. D. V. 68 |
| Athos. Monniken op dien Berg wordende gevonden. D. V. 126. Pelgrimaadgien, die derwaards worden gedaan, en Getal der Caloyers, zig aldaar ophoudende. 127. Derzelver beezigheden. ibid. Of zy den Patriarch van Constantinopolen erkennen. ibid. Onderscheid dat on- |
| |
| |
| der hen is. 128. Derzelver Bibliotheeken. ibid. Omtrent wat tyd dees Berg is begonnen bewoont te worden door Geestelyken. ibid. |
| Auditeur. Een naam, welken men te Geneve aan een Magistraats persoon geeft. D. VI. 58. A. |
| Avitabolis. (Vader) Hoofd eeniger Zendelingen afgezonden door den Paus Urbanus den VIII. aan de Iberiërs. D. V. 136. Wat hy van die Volkeren voor verslag doedt. ibid. |
| Aulus Gellius, aangehaalt. D. VI. 2de S. 177. A. |
| Aws, of Uz, Vader van Ad. D. VI. 2de S. 2 Zyn Oorsprong. ibid. Zie Ad. |
| Awsiten. Inwoonders van Yathreb; van wien dezelve zyn afgedaalt. D. VI. 2de S. 6 |
| Aymeric, Patriarch van Antiochiën; op wat tyd hy leefde. D. V. 213 |
| Aymon (de Heer) aangehaalt. D. V. 20. A. |
| |
B.
| Baard. Schattinge van honderd Roebels op iederen Baard, welke de Czaar Pieter den Grooten deed betaalen aan alle de geene, die denzelven wilden behouden. D. V. 238. A. |
| Baba. Op welken tyd 't Hoofd deezer party deefde. D. VI. 2de S. 273. Apostel, waar door deszelfs Zendinge wierd ondersteunt. ibid. |
| Babek. Op welken tyd hy het Hoofd der Gezindheid wierd. D. VI. 2de S. 272. Godloosheid waar van hy in 't openbaar belydenisse deed. ibid. Word toegenaamt den Hoogleeraar of Auteur des vroolyke Godsdiensts. ibid. |
| Bad, (de Ridders van het) in Engeland ingestelt door Koning Hendrik den IV. D. VI. 69. Hun getal. ibid. Waarom aldus genoemt worden. ibid. |
| Bad der Jordaan. (Het) Waar in die belachelyke plegtigheid bestaat. D. V. 155 |
| Bairam. Waar in by de Mahometaanen bestaat, en hoe veele men 'er onderscheid. D. VI. 2de S. 252. A. |
| Balsamon, (Theodorus) aangehaalt. D. V. 10 |
| Baluten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 6 |
| Ban; Zie Excommunicatie. |
| Baraca. Beteekenisse deezes woords. D. V. 173 |
| Baratz. Beteekenisse deezes woords. D. V. 68 |
| Barbanson. Heeft de hand geleent aan den voortgang der Mystyke Leer. D. VI. 212 |
| Barbereau, (Vader) Wat hy ons van de Grieken leerd. D. V. 35. A. |
| Barbes. Naamen welke de Waldenzen aan hunne Predikers geeven. D. V. 295. Beteekenisse deezes woords. ibid. Hunne Bedieninge. ibid. en 296 |
| Barbets. Synode 't welk zy eertyds jaarlyks hielden, en byna altyd in de maand van September. D. V. 296 |
| Bardas, Oom van Michiel den III. doedt Photius verheffen op den stoel van Constantinopolen. D. V. 4 |
| Barekiten. Van wien deeze Volkeren afstammen. D. VI. 2de S. 7. Gebergtens, welke zy bewoonden. ibid. Oorsprong hunner naam. ibid. |
| Barklay, (Robbert) leend de hand tot vermeenigvuldiging van de Secte der Quakers. D. VI. 118. Op welken tyd hy aan den Koning Karel den II. zyne verdediging voor de Quakers aanbood. ibid. Andere werken van dien Auteur. ibid. |
| Barlaam. Afgezant van wegens den Keizer Andronicus aan Benedictus den XII. om met denzelven te handelen over de vereeniging der Grieksche met de Latynsche Kerk. D. V. 15. Zyne voorstellingen aan denzelven. ibid. |
| Barneveld, den Nederlandschen Cato genoemt. D. VI. 301. A. |
| Barrow, Hoofd der Barrouwisten. D. VI. 101. Word met een anderen Prediker zyner Secten opgehangen. 102. Zie Barrowisten. |
| Barrowisten. Naam aan de Braunisten gegeven, van eenen zeekeren Barrow, die zig zelven tot hun Hoofd had opgeworpen. D. VI. 101. Hun groot getal. ibid. Worden ook Separatisten genoemt, en waarom. ibid. Op hoedanigen wyze zy de Kinderen doopten. ibid. Hoedanig zy het Heilig Avondmaal bedienden. ibid. Belofte welke door den geenen, die voor de eerste maal in hunne vergadering verscheen, wierd gedaan. ibid. Kerk door hen in den jaare 1592. te Londen opgeregt. ibid. Wat in hunne Vergaderingen omging. ibid. en 102 |
| Barrowisten. Buitenspoorigheden welke hen door hunne vyanden wierden te last gelegt. D. VI. 102. Worden wreedelyk vervolgt. ibid. Hun gevoelen van de Anglicaansche Kerk. ibid. Wat zy oordeelden van de Sacramenten die door de Anglicanen wierden bedient. ibid. Zy noemden zig onderling Broeders. ibid. Op hoedanigen wyze zy hunne Predikanten, Ouderlingen en Diakenen verkooren. ibid. Welke middelen zy gebruikten, wanneer het getal de Communicanten te groot was voor de Vergaderplaats, om alle op eene en dezelve plaats te konnen vergaderen. 103. Wat zy deeden wanneer eene hunner Kerken van de regelen des Christendoms kwam te wyken. ibid. Hoe zeer de magt hunner Predikers bepaalt was. ibid. Vryheid welke een ieder Broeder had, om in de Vergadering te mogen profeteeren. ibid. Waar aan zy den naam van Profetiën gaven. ibid. Byeenkomsten welke zy onder elkanderen hielden over de stoffe in Prediking verhandelt. ibid. Redenen, welke hen hadden bewogen om zig van alle andere Kerken, en boven al van de Anglicaansche af te zonderen. ibid. |
| Barton, (Elisabeth) gemeenlyk genoemt de Maagd van Kent. D. VI. 5. Verrukkingen deezer Nonne. ibid. Monniken die haar hielpen voor Profetesse speelen. ibid. |
| Baschariensen. Buitenspoorigheid, waar toe dezelve 's menschen Vryheid opvyselden. D. VI. 2de S. 268 |
| Baudier, (Michiel) aangehaalt. D. VI. 2de S. 191. A. |
| Basilius. De Orde van den Heil. Basilius is de eenigste die onder de Grieken aangenomen is. D. V. 123. Hoedanig het kleed der Monniken deezer Orde is. ibid. |
| Basilius, Aartsbisschop van Thessalonica, antwoord aan den Paus Adriaan, die hem aanzettede om de vereeniging tusschen de Grieksche en Latynsche Kerken te bevorderen. D. V. 9 |
| Batchelour. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 54. A. |
| Bathen. Beteekenisse deezes woords. D. V. 224 |
| Baudius. Had voor zig genomen te arbeiden aan de Vereeniging der Protestanten en Roomsch-Catholyken. D. V. 285 |
| Baviaan, als een Toovenaar met de dood gestraft over het schenden van eene Russische Kerk te Muscouw. D. V. 238 |
| Bayle, (De Heer) aangehaalt. D. VI. 2de S. 197 |
| Bazel. Kerkvergadering aldaar gehouden in 't jaar 1536. om eene nieuwe Geloofs-belydenisse op te stellen. D. V. 272 |
| Beausobre (d'Heer van) aangehaalt. D. V. 289. A. Gaat den Heer Bayle vinnig te keer. D. VI. 194. A. zyn gevoelen over de Adamiten. 196. en 197 |
| Becheran, (de Abt de) zyne miraculeuse Stuiptrekkingen. D. VI. 168. Word gevangen genomen en weder in vryheid gestelt. 169 |
| Becket, (Thomas) het lichaam van dien Aartsbisschop van Canterbury word verbrandt. D. VI. 8. 't Feest en de Getyden van hem worden uitgeschrabt en vernietigt. ibid. Zyne Kist aan stukken geslagen. ibid. Vergelyking van dien Heilig met Thomas Cranmer. ibid. A. |
| Butaschieten. Naam welke men aan de geene geeft, die van eene zeekere Secte zyn, dewelke zig onder het lichaam der Janitzaaren heeft opgeworpen. D. VI. 2de S. 280. Denkbeeld, 't welk zy van God hebben. ibid. Op welken tyd
|
| |
| |
| zy eerst begonnen voor den dag te komen. ibid. Worden by eenige genoemt Zerasiten, een woord 't welke de gene beteekend, die 't overspel geoorloft houden te zyn, en die zig zonder eenigen schroom vleeschelyk vermengen met hunne naaste Bloedvrienden. ibid. |
| Bedre. Put naby de Kusten van Arabië, alwaar Mahomet eene aanmerkelyke Overwinninge op de Koraïshiten heeft bevogten. D. VI. 2de S. 41 |
| Bedreiging; Zie Commination. |
| Beelden. Op welken tyd dezelve in Engeland geheel en al Zyn afgeschaft. D. VI. 18. Ergernissen, welke eenige van die Beelden veroorzaakten. ibid. |
| Beeldwerken. Om welke redenen de Turken alle oude Beeldwerken vernielen. D. V. 93. A. |
| Beevers; Zie Quakers. |
| Beggers, (De) hoe zeer zy uitvoeren op de Pauzen en op derzelver gezag. D. V. 258 |
| Begraaffenisse. Op hoedanige wyze dezelve in Engeland geschieden. D. VI. 89 |
| Beker. Hoe oud de gewoonte is van water en wyn in den Beker te mengen. D. V. 80. A. |
| Beker, of Kroes der Baaringe; Zie Ader. |
| Belet aangehaalt. D. VI. 62. A. |
| Bellarminus aangehaalt. D. VI. 2de S. 146. A. |
| Bellonius (François) aangehaalt. D. VI. 2de S. 200. A. |
| Belydenisse van het Wierook-vat. D. V. 190 |
| Benedicite. Op welken tyd daar van de eerste maal meldinge is gemaakt. D. VI. 56. A. |
| Benedictie of Zeegening der Velden. Op hoedanigen wyze die geschied by de Mingreliërs. D. V. 146 |
| Benedictus, (Vader) Dominicaaner Monnik, Auteur des Boeks genaamt Histoire des Albigeois & des Vaudois. D. V. 288. A. Dwaalinge waar in hy is vervallen. ibid. |
| Beneficie. Wat men in Engeland doen moet om 'er een te verkrygen. D. VI. 50. A. |
| Benge, of Benghe; Zie Heng. |
| Bennet, (Jeremias) Vrede-regter voor welken Joris Fox te regt wierd gestelt. D. VI. 115 |
| Benemont (de Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Benserade aangehaalt. D. VI. 62. A. |
| Bergere de Cret, of Herderinne van Cret, eene jonge Dogter uit het Daufiné, welkers verrukkingen en gezigten een aanvang begonnen te nemen op haaren Ouderdom van vyftien of zestien jaaren. D. VI. 142. Naamen welke zy aan de Bekeerders van haaren tyd gaf. ibid. Kenteeken waar meede haare voorzeggingen bestempelt waren. ibid. Op wat tyd zy 'er uitscheidde met profetizeeren. 143 |
| Bermudes (Joan) Patriarch van Ethiopië gemaakt, en te Romen gewydt. D. V. 181 |
| Bernardi. De Voorstellingen deezes Geestlyken gedoemt door de Universiteit van Parys. D. V. 268 |
| Bernardus (St.) aangehaalt. D. V. 257 |
| Berquin (Lodewyk) gedoemt door de Universiteit van Parys. D. V. 268 |
| Besnydenisse. (De) is niet alleen eigen aan de Jooden. D. VI. 2de S. 106. A. Word in de heete Landen aangezien als een noodzaakelyke voorzorge, om zeekere toevallen te vermyden. ibid. |
| Besnydenisse. Of Mahomet dezelve van de Jooden van zynen tyd ontleent heeft. D. VI. 2de S. 213 |
| Besnydenisse (Het Feest der) Op welken tyd het zelve onder dien naam in de Kerk is bekend geworden. D. VI. 60. en 61 |
| Bespier aangehaalt. D. VI. 2de S. 221. A. |
| Besson (Vader) aangehaalt. D. V. 204. A. |
| Beton, Bisschop van Glasgow, aangehaalt. D. VI. 32 |
| Beurs der Studenten. Wat deeze Beurs, onder de Gereformeerden in Holland opgeregt, is. D. V. 366. Waar in dezelve bestaat. ibid. |
| Beurs van Mouche. Waar in de Hoofdsomme van die Beurs bestaat; En waar toe men die aanlegt. D. V. 366 |
| Beverland. Werk van dien Auteur. D. VI. 195. A. |
| Beza, begint bekend te worden. D. V. 275. Is Voorzitter van de zyde der Protestanten op de zaamenkomsten van Poissi. 304. Liedeken 't welk men hem als maaker daar van toeschryft. D. VI. 13. A. |
| Bezetene. (De) Manier onder de Jooden van dezelve te beleezen. D. V. 108 |
| Bezweeren, by de Grieken in gebruik. D. V. 107 |
| Bezweeringen, waar toe de Grieken hunne toevlugt nemen noopende de zieken die ylhoofdig worden. D. V. 129 |
| Bidi. Beteekenisse deezes Woords. D. V. 168. Zie Budbu. |
| Bidley, (Esther) Quakeresse, gaat de Mogentheden in oorlog zittende van Gods wege tot Vreede aanmaanen. D. VI. 131. Vertoogen door haar gedaan aan Maria Koninginne van Engeland. ibid. Begeeft zig naar St. Germain, alwaar haar by Koning Jacobus gehoor word verleent. ibid. Zy geeft zig aan by den Hertog van Orleans. ibid. En vervolgens by Koning Lodewyk den XIV. ibid. |
| Biegt, (De) in gebruik by de Grieken. D. V. 105. Hoe dikwils dezelve op een jaar moet geschieden. ibid. |
| Biegt, (Byzondere) aan welke de Abissynen eertyds den naam gaven van Bigoterie (of valsche Godsdienstigheid) gaat in zwang onder 't gemeene Volk van allerlei Godsdiensten. D. V. 294 |
| Bion (Jan) Auteur eener kwaade Overzettinge van een werk van Thomas Burnet. D. VI. 208. A. |
| Birgali Efendi, eersten Auteur der Kadezadeliten. D. VI. 2de S. 280. Plegtigheden, welke hy heeft uitgevonden. ibid. |
| Bizogues; Zie Fraticellen. |
| Blaauwrok. Naam van zeeker Dweeper. D. VI. 175. Word in Zwitserland in 't openbaar gegeesselt. ibid. Zyn dood. ibid. A. |
| Bochart, aangehaalt. D. VI. 2de S. 95. |
| Boekken Mozis. (De) Of dezelve door de Jooden en door de Christenen verandert zyn. D. VI. 2de S. 110 |
| Boem. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 156 |
| Bog. Beteekenisse van dat woord. D. VI. 160. A. |
| Bogomylen, (De) vermengt met de Bohemiërs. D. VI. 160. Zie Bohemiërs, en Messalienzen. |
| Bohemen (De Broeders van) Op welke wyze zy vermeenigvuldigden. D. V. 259. Hunne Leere. ibid. |
| Bohemers, (De) of Boheemsche Broeders. D. V. 300. Waarom eertyds genaamt Hussiten en Calixtinen. ibid. Om welke redenen dezelve nooit hunne verweerschriften onderteikenden. ibid. In hoe veele partyen dezelve verdeelt worden. 301. Tyd, wanneer zy begonnen hebben byzondere vergaderingen in te stellen, en eene geregelde form van Consistorie, (dat is van Kerklyke Discipline) te maaken. ibid. Hoe veele Kerken zy in Bohemen en Moravië hadden in 't jaar 1500. 302. Worden van de Roomschgezinden Jamniquen genoemt. ibid. Zy herdoopten alle de geene, die tot hen uit andere Kerken overkwamen. ibid. Zy zenden hun Verweerschrift aan Erasmus. ibid. Bezendinge welke zy in 't jaar 1522. en 1524. aan Luther doen. 303. Op welke wyze zy zig allengskens hebben ontdaan van de gevoelens der Roomsche Kerke. ibid. Worden na hunne vereeniging. met Luther vervolgt. 304. Hunne verstroojing ibid. Hunne Discipline of Kerk-ordening. ibid. |
| Bohemers. Wie zy zyn, die hunne Vergaderingen uitmaaken. D. V. 305. Wat by hen wil zeggen Matronen. ibid. Op hoedanigen wyze zy de verkiezinge van hunne Antistes doen 307. Pleg- |
| |
| |
| tigheden hunnes Doops. 308 |
| Bohemiërs, Bohemers of Egyptenaaren. (zoo genaamde Heidenen) Hun zwervend en dwaalend leeven. D. VI. 160. Of men dezelve in hunnen eersten Oorsprong kan aanzien voor een overschot der oude Druïden, welke door de Christenen in veragtinge zyn geraakt. ibid. Zy wierden van onze Voorouders aangezien voor Verspieders, van de Turken uitgezonden. ibid. Of dezelve uit de Zuidelyke Landen van Africa en Asiën voortkomstig zyn. ibid. Geschiedenisse welke dat gevoelen schynt te begunstigen. 157. Of zy veeleer hunnen oorsprong verschuldigt zyn aan die verstrooide en dwaalende Messalianen, in Thraciën en in Bulgariën. 160. Worden verwart met de Bogomylen, of Massilianen. ibid. Worden in Engeland onder de Regeering van Koning Hendrik den VIII. verklaart de Galg schuldig te zyn. ibid. A. Zyn door verscheidene Edicten uit Vrankryk gebannen op straffe van verweezen te worden tot de Galei; en van strafbaar te zyn aan den lyve. ibid. A. Valschheden ten hunnen opzigte verspreidt. ibid. A. Zie Messalianen en Bogomylen. |
| Boheemsche Broeders; Zie Bohemers. |
| Bohm, een Schoenmaaker en ter zelver tyd een Auteur in Silesiën. D. VI. 228. Zyn Geest neigde tot Geestdryvery en tot Dweepery. 229. Een zyner Werken, betytelt met den tytel van het groot Geheim. ibid. Gedagten over zyne Leer. ibid. |
| Bohtariten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 7 |
| Bolsec (Hieronimus) uit Geneve en gansch Zwitserland gebannen. D. V. 276. Word voor een Pelagiaan gescholden door Calvinus. ibid. |
| Bona (De Kardinaal) heeft op de mystyke trant geschreeven. D. VI. 212 |
| Bonaventure, (St.) aangezien als een der Hoofden van het Mystykendom. D. VI. 211 |
| Bonhomme. Een der drie Apostels welke Calvinus verkoos om de Hervorming voort te zetten. D. V. 359. A. |
| Bonner. Bevel, 't welk die Engelsche Bisschop in den beginne van het jaar 1543. liet uitgaan om aan de Kerkelyken te bevelen het leezen der H. Schriftuur. D. VI. 10 |
| Bonner. Hoe zeer hy arbeidde, om den Roomschen Godsdienst in Engeland te onderschraagen. D. VI. 16. Hy steld zig met alle kragt tegen de Predikatiën en tegen de Bevelen der Bezoekers of Visitateurs. ibid. A. |
| Boon, en Koning van de Boon; Zie Feest der Koningen enz. |
| Boréel. Naam van 't Hoofd der Borrellisten. D. VI. 130 |
| Borel, aangehaalt. D. VI. 130 |
| Borellisten. Naam aan zeekere Scheurlingen gegeven. D. VI. 130. Oorsprong hunner naam. ibid. Hunne Leere. ibid. Zie Boréel. |
| Borre, (Katarina) haar Huwelyk met Luther. D. V. 267 |
| Bostangis. Wie zy zyn aan welke de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 256. en in de A. |
| Botaniatus (Nicephorus) als een onregtmaatig Bezitter des Ryks veroordeelt. D. V. 9 |
| Boudewyn den II. laatste Latynsch Keizer van Constantinopolen. D. V. 12 |
| Boulen, (Anna van) van het Hof verwydert, geduurende 't vervolg der onderhandeling van de Egtscheidinge van Hendrik den VIII. Koning van Engeland. D. VI. 3. Haar Huwelyk met dien Vorst door Cranmer bevestigt. 4. Haare Krooning. ibid. |
| Bound, Presbyteriaansch Leeraar en Auteur van eene Verhandeling over den Sabbath. D. VI. 98. Dat werk word veroordeelt. ibid. |
| Bourca. Beteekenis deezes woords. D. V. 107 |
| Bourg, (Anne du) veroordeelt om verbrandt te worden, en om welke redenen. D. V. 278 |
| Bourignon. (Antoinette) Haar gevoelen ten opzigte van den mensch in den zuiveren staat der onnozelheid aangemerkt. D. VI. 195. A. |
| Bourignon. Misselykheid der Denkbeelden van die gewaande Profetesse. D. VI. 227. A. Overeenkomst welke 'er was tusschen den aart van haar en die van Labadie. 235. en 236. |
| Bow. Beteekenisse van dat woord. D. VI. 83. A. |
| Brentius aangehaalt. D. V. 314 |
| Brerewood aangehaalt. D. V. 147 |
| Bride. Beteekenisse van dat woord. D. VI. 84 |
| Bridemaids. Beteekenisse van dat woord. D. VI. 85 |
| Bridemen. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 85. en 86. |
| Bridegroom. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 84 |
| Brief eenes Wysgeers over de Mirakelen van den Abt Paris en over de Convulsionarissen. D. VI. 331. en volg. |
| Brigitta, (Ste.) kan meede gestelt worden in den rang der gener, die 't Mystykdom hebben opgeregt. D. VI. 211 |
| Brigitta. Wat het onuitblusschelyk vuur van de Heilige Brigitta te Kildare is. D. VI. 94 |
| Broeders Zwitsers. (De) Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. VI. 175. A. |
| Bromley, heeft zig vermaard gemaakt onder de Engelsche Mystyken. D. VI. 217. A. |
| Bros-geband, Luthersch Leeraar; zyn uitvaaren. D. VI. 223 |
| Brosse (De Heer de la) aangehaalt. D. VI. 2de S. 147. A. |
| Brown (Robbert) Predikant te Norwich. D. VI. 101. Zyn aart. ibid. Zyn heevig uitvaren tegen de Discipline en de Plegtigheden der Anglicaansche Kerk. ibid. Hy loopt het gansche Koningryk door, en maakt zig eenen zeer grooten aanhang. ibid. Hy wykt naar Middelburg in Zeeland. ibid. Kerk aldaar door hem opgeregt. ibid. Zyn wederkeeren naar Engeland, alwaar hy afstand doedt van de strengheid zyner grondbeginselen. ibid. |
| Brownisten. Naam welken de Louteraars van het Puriteindom hebben gekregen van Robbert Brown. D. VI. 101. Zy worden vervolgt; en waarom. ibid. Zie Brown, Barrow, en Barrowisten. |
| Bruce (Robbert) word verkooren tot een der Predikanten van Edimburg in 't jaar 1598. D. VI. 36. Waarom hy weigerde de oplegging der handen te ontfangen. ibid. Redenen, welke hem naderhand bewogen, om dezelve te ontfangen. ibid. |
| Bruids-traanen. Wat dat is. D. VI. 84 |
| Bruiloft. Op hoedanige wyze men die in Engeland houdt. D. VI. 84 |
| Bruis (Pieter de) Hoofd eener Secte. D. V. 289 D. VI. 173 |
| Brun (Vader Le) aangehaalt. D. V. 58. enz. D. VI. 39. A. |
| Bucer. Bevel 't geen hy ontfangt van den Landgraaf van Hessen, om te arbeiden tot vereeniging der Lutheraanen en Zwingliaanen. D. V. 270. Zyn Karacter. 276. Zyn dood. ibid. Raad, welke hy gaf tot verbeetering der nieuwe Liturgie der Hervormers van Engeland. D. VI. 22. Ontwerp van Hervorming en van Discipline, 't geen hy den Koning van Engeland voorstelde. ibid. |
| Buchananus. Wat wy uit zyne Gedigten leeren. D. VI. 20 |
| Buckold; (Jan) Zie Leiden (Jan van) |
| Budhu, Buth, Pouti en Budha. Of 't een en de zelve zaak is als Bidi. D. V. 168. Zie Bidi. |
| Bugenhagen, (Joan) of Pomeranus; word den Hervormer van Lubec, van Hamburg enz. D. V. 271 |
| Bulgaren (De) verwerpen de Zalvinge van Photius. D. V. 5 |
| Bulkley (de Ridder Richard) verklaard zig voor
|
| |
| |
| Beschermer der Profeeten in de Cevennes. D. VI. 162 |
| Bullingerus aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Bungus van Bergamus. Auteur van een Boek betytelt, Numerorum Mysteria. D. VI. 106. Wat hy daar in te kennen geeft. ibid. |
| Burnet. (Thomas) Zyn gevoelen over den staat of Gesteldheid der Aarde voor en na de Zundvloed. D. VI. 104. A. |
| Busbekius, (Guil.) aangehaalt. D. VI. 2de S. 187. A. |
| Bybel. Straffe aan de Bybel, in 't Engelsch vertaalt, opgelegt. D. VI. 26 |
| |
C.
| CA'ab, was de eerste, die den naam van den Vrydag veranderde, welke genoemt wierd by de Arabiërs Arnba, en welken hy Gjama'a noemde. D. VI. 2de S. 19. Zyne Predikatiën en zyne voorzeggingen. ibid. Zyn groot gezag onder de Arabiërs. ibid. Op welken tyd hy leefde. 20 |
| Cabasilas, Bisschop van Durazzo, aangehaalt ten voordeele der Roomsch-gezinden en der Protestanten. D. V. 55. A. |
| Cabin. Een soort van een half Huwelyk, aldus by de Turken genoemt. D. VI. 2de S. 225 |
| Cadharienzen. Gevoelens, welke men hen toeschryft. D. VI. 2de S. 265 |
| Cadileskers. Wie zy zyn aan welke de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 243 |
| Cadizadeliten. Derzelver strenge en zwaarmoedige maniere van leeven. D. VI. 2de S. 281. Woorden, welke dezelve geduuriglyk herhaalen. ibid. Hunne stiptheid in het onderhouden der Regelen van hunnen Godsdienst. ibid. Zorge, waar meede zy zig zelven scherpen op het Zintwisten. ibid. Worden in hun gantsche gedrag aangezien voor Huichelaars. ibid. Veragtinge, waar meede zy alle de gene, welke niet van hunne Gezindheid zyn, behandelen. ibid. Aan hoedanige Familiën dezelve hunne kinderen ten huwelyk geven. ibid. Burgerlyke Regeering welke zy onder zig onderhouden. ibid. Mengelmooe 't welk zommige onder hen maaken van het Christendom met den Mahometaansche Godsdienst. ibid. |
| Cafer. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 132. A. |
| Caheliten. Hun oorsprong. D. VI. 2de S. 18 |
| Cahlân. Een der Zoonen van Saba; Zie Saha. |
| Cahlân. Stammen, welke uit hem zyn afgedaalt. D. VI. 2de S. 6. |
| Cajetanus, (De Kardinaal) word benoemt door den Paus Leo den X. om de Leere van Luther te onderzoeken, en daar over te oordeelen. D. V. 260. en 261 |
| Calb. Zyn oorsprong. D. VI. 2de S. 5 |
| Calbiërs, welke zy zyn aan wie men deezen naam geeft. D. V. 223 |
| Calbiten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 5. Plaats, alwaar zy zig ter neder zetteden. ibid. |
| Calenders, of Calenderans; Zie Santons. |
| Calendrier, of Almanak (De Anglicaansche) overladen met Feesten. D. VI. 59 |
| Calixtinen, waar in de geene, aan welke men dien naam gegeven heeft, zig verwyderen van de gevoelens der Roomsche Kerke. D. V. 300. Oorsprong hunner naam. ibid. Op wat tyd de Hussiten zig van hen hebben afgescheiden. ibid. |
| Caloyeressen. Geestelyke Dogters aldus genoemt wordende, houdende haar verblyf te Constantinopolen. D. V. 63 |
| Caloyers. Hoedanig de kleedaagie deezer Monniken is. D. V. 123 |
| Calvinus, verdagt van de nieuwe gevoelens toe gedaan te zyn, bergd zig uit Parys en begeeft zig naar Saintonge. D. V. 271. Geeft zyn Boek, genaamt Onderwys van den Christelyke Godsdienst, in 't licht. 272. Zet zig ter neder te Geneve. ibid. Word genoodzaakt om zig naar Neufchatel te begeven. ibid. Neemt de wyk naar Straasburg, alwaar by trouwd met de Weduwe van eenen Wederdooper. ibid. Zyn wederkeeren naar Geneve. ibid. Hy bediend zig van de agtinge welke men voor hem had, om eene behoorlyke form aan den Godsdienst van zynen aanhang te geeven. 273. Hy doedt Hieronimus Bolsec uit Geneve en geheel Zwitserland bannen. 276. Schryft tegen een Luthersch Predikant. ibid. Hy brengt te wege dat Servetus te Geneve verbrandt word. 277. Hoedanig men getragt heeft hem, aangaande dit stuk, te verschoonen. ibid. Word beschu digt van onverdraagzaamheid. ibid. Huurlingen opgemaakt om zynen lof te verbreiden. ibid. Strengheid van zyne Leerstukken en van zyn humeur. D. VI. 20. Brief door hem geschreeven aan den Protecteur van Engeland, en wat dezelve behelsde. ibid. Zyn Aart. ibid. Zyne Navolgers hebben meer van zyne gebreken, dan van zyne deugden overgeërft. ibid. |
| Calvinisten. (De) Wat dezelve van het lichaam der Kerke maaken. D. V. 253. Zy vereenigen zig met de Waldenzen. 272. Hun getal vermeenigvuldigt zeer in Vrankryk. 278. Zy houden hun eerste Synode te Parys. ibid. |
| Calvinisten. Hunne Hervorming en die der Lutheraanen vergeleeken by twee neuswyze Vrouwen. D. V. 353. Hunne Godsdienst gebouwt op het onderzoek en op de Geestelyke bespiegelingen. ibid. Dorren en schraalen Kerklyken Dienst, welken hen Calvinus heeft nagelaten. 354. Welke den eenigen regel hunnes Geloofs is. 355. Hunne Leere over de Predestinatie. 356. Om welke redenen dezelve alle Plegtigheden verwerpen. 357. En de ondergeschiktheid of Subordinatie in de Kerkelyke Bedieningen. ibid. Consistoriën, door welker middel hunne Kerken worden bestiert 359. Eensgezindheid en broederlyke verstandhoudinge der Kerken. 365. Hoedanig de stichting en opdragt hunner Kerken geschied. 366. Op hoedanigen wyze zy het Sacrament des Doops bedienen. 367. Waar in de Plegtigheid der Zondagen bestaat. 368. |
| Camara. Wat dat is. D. V. 143 |
| Cambridge. Hoe langen tyd men gestudeert moet hebben, om aldaar den trap van Leeraar in de Godheid te konnen bereiken. D. VI. 53 |
| Cameron, (Archibald) Hoofd der Cameronianen. D. VI. 107. Zyn geweldaadigen Aart. ibid. Waarom hy zig van de Presbyterianen afzonderde. ibid. Zie Cameronianen. |
| Cameronianen. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. VI. 107. Waarom zy tegen den Koning opstonden. ibid. Hunne Vereeniging met de Presbyteriaansche Kerk. ibid. Zie Cameron. |
| Camisards. Oorsprong hunner naam. D. VI. 146. A. Op welken tyd zy begonden voor den dag te komen in het Languedoksche en in de Gebergtens van de Cevennes. ibid. Dekmantel welken zy namen om hunnen opstand te beginnen. ibid. Welk het eerste Artikel hunnes Godsdiensts was. ibid. Ongeregeldheden welke zy bedreven. ibid. Aart en inborst hunner Hoofden. ibid. Boekken handelende van Controversiën, welke hen worden toegezonden. ibid. A. |
| Camise. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 146. A. |
| Camus (de Kardinaal de) Brief van dien Prelaat ten opzigte van Madame de Guyon. D. VI. 214. A. |
| Camus, Bisschop van Bellay, word gereekent voor een der eersten, die getragt hebben de Gereformeerden door matiging weder te winnen. D. V. 282. Werk door hem ten dien einde in 't licht gegeven. ibid. |
| |
| |
| Candidaten. Wie zy zyn, aan welke men onder de Protestanten deezen naam geeft. D. VI. 17 |
| Candil. Wat dat is. D. V. 190 |
| Cange (Du) aangehaalt. D. V. 344. A. |
| Cantacuzenus (Johannes) vernieuwt het ontwerp der vereeniging tusschen de Grieksche en Latynsche Kerken. D. V. 15. Wat inzigten hy had om deezen stap te doen. ibid. |
| Canubin. Oorsprong en beteekenisse deezes woords. D. V. 214. A. |
| Capi, Capa of Capou Agasi. Beteekenisse deezer woorden. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Caput Jejunii. Naam welke by eenige Ouden gegeven word aan Assche-Woensdag. D. VI. 64. A. |
| Carabes. (Marcus Chile, of Xylo) op hoedanigen wyze hy tot het Patriarchaat van Constantinopolen kwam. D. V. 68. A |
| Carlostad. Veranderingen door hem in de Kerk ingevoert. D. V. 264. Zyn Huwelyk. ibid. Groote onlusten tusschen hem en Luhter gereezen. 266. Word genoodzaakt om zig naar Straasburg te begeven. 267. Waar in zyne Leere bestond. ibid. |
| Carmath. Op welken tyd hy de Gronden van het Mahometaandom aantastte. D. VI. 2de S. 272. Discipelen, welke hy zig verkoos ten getale van twaalf. ibid. En welke hy zyne Apostelen noemde. ibid. Word in hegtenisse genomen door den Gouverneur van de Provincie alwaar hy leeraarde. ibid. Op hoedanige manier hy uit zy ne gevankenisse ontsnapte. ibid. Nieuwe wyze van Vasten, welke hy onder zyne Leerlingen invoerde. ibid. Op hoedanige wyze hy de Geboden des Alcorans uitlei. ibid. Zyne Leere. ibid. En die van zyne Discipelen. 273 |
| Caroli. (Pieter) Gevoelens van dien Auteur door de Faculteit van Parys veroordeelt. D. V. 267. A. |
| Carpzovius aangehaalt. D. V. 318. A. |
| Carrere, (Matthys) ordinaris Chirurgyn van 't Kasteel der Bastille, aangehaalt. D. VI. 168. A. |
| Cartwright, een ieverig en geleerd Presbyteriaan. D. VI. 97 |
| Caryophilius, titulair Aartsbisschop van Iconiën, wederlegt den Catechismus van Gerganue, Bisschop van Arte. D. V. 49. A. |
| Casaubonus, wenscht met allen ernst naar de Vree de des Christendoms. D. V. 284 |
| Cassander (George) Tractaat van dien Auteur in 't licht gegeven. D. V. 282 |
| Castalio (Sebastiaan) aangehaalt. D. VI. 227. A. |
| Castellus aangehaalt. D. VI. 2de S. 96 |
| Casturé. (De) Plegtigheid aldus genoemt door de Christenen van St. Thomas. D. V. 167. Waar in die bestaat. ibid. |
| Casuisten, welke met eene groote deftigheid hebben uitgeploozen, of een Geloovige, die getrouwt is, Psalmen zingen, en God bidden moet, voor dat hy storm gaat loopen, of zelfs op den tyd dat hy daar meede bezig is. D. VI. 2de S. 250 |
| Catechismus van Wittenberg. Op wat tyd dezelve is opgestelt. D. V. 314 |
| Cathares. Ketters aldus genoemt wordende. D. V. 299. In hoe veele Secten dezelve verdeelt worden. ibid. |
| Catharen. Naam welken men eertyds aan de Manicheën heeft gegeven. D. VI. 95 |
| Catharina van Arragon, Gemaalinne van Hendrik den VIII. Koning van Engeland. D. VI. 2. Deszelfs Huwelyk geeft oorzaak tot scheuringe. ibid. |
| Cavalier, een van de Hoofden der Camisards. D. VI. 147. Langs welke trappen hy opklom eer hy Generaal, Wetgever en Profeet der Camisards wierd. ibid. Kleine Profetesse, welke hy by zig had. ibid. Hy bekleed zig zelven met het Priesterschap, en regt een Kerkelyk Lichaam onder de Cevennoisen op. ibid. Op hoedanigen wyze hy het H. Avondmaal bediende. ibid. Sneedigheid waar meede hy het vergelyk, dat hy met den Marschalk van Villars had gemaakt, van zyne Aanhangers deed goedkeuren. 148. Vergeleeken by Jacob, den berugten Hungaar. 147. A. Zyne valsche Voorzeggingen. 148. A. Hoe zeer hy van alle Vlugtelingen in Holland en Engeland wierd nageloopen. ibid. Ongemeene Eerbewyzingen hem aangedaan. ibid. |
| Caucus, Aartsbisschop van Corfu. D. V. 26. Auteur van een Boek, handelende van de dwaalingen der nieuwe Grieken. ibid. |
| Caucus, Getuignisse deezes Aartsbisschops noopende het stuk der Transsubstantiatie. D. V. 59. A. |
| Cayet, een Calvinistisch Predikant, afgezet door de Synode te Saumur gehouden. D. V. 283 |
| Cazy. Wie zy zyn, welke deezen naam dragen by de Mahometaanen. D. VI. 2de S. 245 |
| Cerularius (Michiel) Patriarch van Constantinopolen, tast de Latynsche Kerk aan, noopende de ongezuurde Brooden en den Sabbath. D. V. 7. Word door de Latynsche Kerk in den Ban gedaan. 8. Waar over men hem beschuldigde. ibid. Decreet door hem tegen de Latynsche Kerk in 't licht gegeven. ibid. Berispingen welke hy haar doedt. ibid. Zyne dood. 9 |
| Chafihié. Naam van een Mahometaansch Leeraar. D. V. 235 |
| Chalcondylas aangehaalt. D. VI. 2de S. 187. A. |
| Chalifah. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 260. A. |
| Champney. Werk deezes Auteurs. D. VI. 29. A. |
| Changiar. Een soort van eene Dagge: waar aan de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 230 |
| Chanvalon. (François de Harlay de) Aartsbisschop van Parys, sterft schielyk in zyn huis te Conflans. D. VI. 250. Zyn Karacter. ibid. |
| Charatch, of Haratch. Eene Schattinge, welke ieder Griek hoofd voor hoofd aan den Grooten-Heer beraald. D. V. 70. A. |
| Chardin aangehaalt. D. V. 144. A. |
| Charejiten. Ketters aldus genaamt by de Mahome aanen. D. VI. 2de S. 269. Hun oorsprong. ibid. Artikelen hunner Kettery. ibid. Hoe veele smaldeelen men daar van opteld. ibid. |
| Charenton. Synode aldaar gehouden in het jaar 1637. tot vereening der Lutheraanen met de Ca vinisten. D. V. 281 |
| Chartophylax. Aan wien de Grieken dien naam geven. D. V. 121 |
| Chartreux, (Denys le) een der Hoofden van de hedendaagsche Mystyken. D. VI. 211 |
| Chattelard, (De Heer) Vicaris van den Heer Garrin, Deken en Pastoor van Gex, ergerd zig aan de nieuwe Leer van Vader La Combe. D. VI. 213. A. |
| Cheik-el Islam, of Ouden der Wet. Naam welken de Mahometaanen aan eenen Leeraar hunnes Godsdiensts geven. D. VI. 2de S. 245 |
| Chemnitius aangehaalt. D. V. 338. A. |
| Chevriere (De Heer de) aangehaalt. D. VI. 27. en 28. A. |
| Chiaous. Hunne Bedieningen. D. VI. 2de S. 257. en in de A. |
| Chiliasten. (De) Overeenkomst welke gevonden word tusschen hunne Leer, en die der Millenarii. D. VI. 106 |
| Chio. Gevoelen waar in de Inwoonders van dat Eiland zyn ten opzigte van een dood lichaam, dat binnen de veertig dagen niet bederft. D. V. 130 |
| Chirac (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Choisi, (De Abt de) heeft zeer cierlyk geschreven over wisjewasjes. D. VI. 92 |
| Choubret. Feest dat geviert word by de Mahometaansche Indiaanen. D. VI. 2de S. 259. Waar in dat bestaat. ibid. |
| |
| |
| Christelyke Godsdienst. Of het oude Heidendom vreedsaamer, verdraagsaamer en liefdaadiger is geweest, dan de Christelyke Godsdienst. D. V. 2 |
| Christen. Bepaalinge van een goed Christen. D. VI. 42. A. |
| Christenen. Zwaarigheden, om dezelve weder te vereenigen. D. V. 3 |
| Christenen. Men heeft hen alles konnen verwyten, 't geen zy eertyds de Heidenen hebben te last gelegt. D. V. 256. Lasteringen, waar aan de eerste Christenen waren bloot gestelt. D. VI. 2de S. 80. Schandelykheden welke men hen te laste lei. ibid. Worden voor Ongodisten gehouden. 81. Heidenen, welke met bezadigdheid van de Christenen en van dervelzer Verborgentheden hebben gesprooken. ibid. Hoe weinig overeenkomste 'er is tusschen het leeven der Christenen en tusschen derzelver Godsdienst. ibid. |
| Christenen. (Gegordelde) Welke zy zyn aan wie men dien naam geeft. D. V. 136 |
| Chrysoberge. (Nicolaas) Of hy den Auteur is van de Bekeeringe der Russen tot het Christengeloof. D. V. 236. Heeft de Hierarchie der Russen ingevoert. ibid. |
| Chrysomale (Constantyn) leeraard te Constantinopolen als een waaragtig Anabaptist. D. VI. 173 |
| Chupmessabiten. Naam welken men geeft aan de gene, die belydenisse doen van een gevoelen te omhelzen, 't geen zig kortelings onder de Turken heeft opgeworpen. D. VI. 2de S. 280. Hoedanigen denkbeeld dezelve van Christus hebben. ibid. |
| Cicero aangehaalt. D. VI. 8. A. D. VI. 2de S. 192 |
| Cigane. Oorsprong deezes woords. D. VI. 156 |
| Ciganes. Zwervende Volkeren aan welke men dien naam geeft. D. VI. 157. Op welken tyd dezelve in Duitschland aanlandden. ibid. En vervolgens in Vrankryk. ibid. Beschryvinge van dezelve. ibid. |
| Cingares. Naam welken de Italiaanen aan de Bohemers, of zoogenaamde Heidenen geven. D. VI. 156. Zie Bohemers. |
| Clarcke Schets van het zaamenstelsel der Leere van dien Leeraar. D. VI. 282 |
| Clarendon (Mylord) aangehaalt. D. VI. 115. A. |
| Claude, Aartsbisschop van Turin, verkeerdelyk genoomen voor Claude Seyssel. D. V. 288. A. Op hoedanigen wyze hy de Valleyen aftrok van de Gemeenschap met Romen. ibid. |
| Claude (De Heer) Hervormt Predikant. Zyn zeggen van Cyrillus Lucar, Patriarch van Constantinopolen. D. V. 20. A. |
| Clemangis. (Nicolaas van) Op wat tyd hy leefde. D. V. 257. Tractaat door dien Auteur in 't licht gegeven. ibid. |
| Clement den VII. Paus: gevangen gehouden door Keizer Karel den V. D. V. 2. Dispensatie, of vrygeevinge door hem toegestaan voor de Egtscheidinge van Hendrik den VIII, Koning van Engeland. ibid. |
| Clerc. (Johan de) Eerste Predikant des Hervormden Godsdiensts in Vrankryk. D. V. 266. Verbrandt om dat hy de Beelden verbrooken had. ibid. |
| Clerc. (De Heer le) Zyn dood. D. VI. 282. A. Schets welke men geeft van zyne Geleerdheid en van zyne uitgegeve werken. ibid. A. |
| Clubs. Eene vergadering in Engeland aldus genaamt. D. VI. 302 |
| Cocceanen. Navolgers van Cocceus; Zie Cocceus. |
| Cocceus. Het begin des Oorlogs tusschen hem en Voetius ontstaan. D. VI. 237. Waar in zyne Godgeleerdheid bestond. ibid. |
| Codde. (Van der) Naam van drie Gebroeders, Dorpelingen, dewelke de waaragtige Stigters geweest zyn van de Collegiën in Holland. D. VI. 305. Hunne Historie. 306. Op welke plaats zy het eerste Collegie hebben opgeregt. ibid. Zie Collegiën en Collegianten. |
| Coesalpinus. (Andreas) Zyn gevoelen noopende de ziel des menschen. D. VI. 137. A. |
| Coetus. Soort van Kerkelyke Vergadering, niet bekend dan alleen in de Hervormde Nederlandsche Provinciën. D. V. 360. |
| Cole. Predikatie van dien Kerkeling, die by de Doodstraffe van Cranmer tegenwoordig was. D. VI. 25 |
| Collegiën. Vergaderingen in Holland aldus genaamt. D. VI. 303. Steden en Dorpen alwaar dezelve worden gevonden. ibid. en in de A. Beschryvinge van een deezer Collegiën 't welk te Amsterdam vergaderd. ibid. Waar over men aldaar handeld. ibid. en volg. Oorsprong deezer Collegiën, en wie ze geweest zyn die dezelve hebben opgeregt. 305. Binnen welk Dorp het eerste Collegie is opgeregt. 306. Belydenisse welke zy doen van verdraagzaam te wezen in den uitersten graad. 309. Scheuringe onder hen ontstaan. ibid. Tegenwerpingen welke men tegen die Collegiën zoude konnen maaken. ibid. Hun voorgeven van onderlinge Liefde. ibid. Stigting van 't Collegie den Oranje-Appel genaamt. 310. Wat in het Collegie te Rhynsburg verrigt word. ibid. en 311 |
| Collegiën in Engeland onder de Regeering van Koninginne Elizabeth opgeregt. D. VI. 307. Order welke in die vergaderingen wierd gehouden. ibid. Op welken tyd men by een kwam. 308. Redenvoering welke men aldaar deed, en maniere welke men aldaar moest houden. ibid. |
| Collegianten te Rhynsburg opgeregt. D. VI. 302. Op hoedanige wyze men dezelve moet onderscheiden van de Rhynsburgers. ibid. Oorsprong hunnes naams. ibid. Waar over men aldaar handeld. ibid. |
| Collegium Rosianum; Zie Societeit of Maatschappy van Rossay. |
| Colluvies. Waare Beteekenisse deezes Woords. D. VI. 160. A. |
| Collyridienzen. Godheid, welke deeze Ketters aan de Maagd Maria toeschreeven. D. VI. 2de S. 63. Oorsprong hunnes naams. ibid. |
| Colyba, of Colyva. Oorsprong en Beteekenis deezes woords. D. V. 116. en 117 |
| Combe. (Dom François la) Een Barnabatiter Geestelyke en Auteur van het Quiëtistendom in Vrankryk. D. VI. 212. A. Zyn oorsprong ibid. Zyne Afbeelding. ibid. Zyn Karacter. ibid. Door wien hy te Parys wierd genoodigt te komen. ibid. Hy verkrygt een Stoel van Voorleezer in de Godgeleerdheid te Romen. ibid. Gelegentheid, welke hy had, van te Montargis kennisse te maaken met Madame de Guyon. ibid. Of hy een Leerling van Molinos te Romen is geweest. ibid. Ongeregeldheden, waar in hy verviel. ibid. Hy komt wederom van Romen in Savoyen. 213. A. Veelvuldige zaamenspraaken welke hy met Madame de Guyon heeft. ibid. Hy steld zyne nieuwe Leere van Geestelykheid voor aan de Urselinen te Gex. ibid. Klagten deswegens tegen hem ingebragt. ibid. Opgang welke hy door zyne Predikatiën te Anneci maakt. ibid. Hy begeeft zig naar Grenoble, alwaar Madame Guyon haar verblyf hield. ibid. Bevel, 't geen hy krygt, van uit Grenoble te vertrekken. 214. A. Zyne reize naar Romen, en zyne te rugkomste naar Verceil. ibid. Word genoodzaakt uit de Staaten des Hertogs van Savoyen te vertrekken. ibid. Zyne aankomst binnen Parys. 215. A. Verklaaring welke hy aan den Heer Bisschop van Tarbes doedt. 255. Van welke boeken hy bekend den Auteur te zyn, en van welke hy zulks lochend. ibid. Wat hy bekend noopende zyne zeeden. ibid. Betuiging welke hy doedt, van nooit getragt te hebben om voor 't Hoofd van eene Sec- |
| |
| |
| te door te gaan. D. VI. 256. Bekentenisse welke hy doedt van zyne buitensporigheden. 257 |
| Comelin aangehaalt. D. VI. 186. A. |
| Comenius. Op welken tyd hy het duizendjaarig Ryk stelde. D. VI. 105. Aangehaalt. D. V. 301 |
| Comines aangehaalt. D. V. 250. A. |
| Commination, of Bedreiging. Wat dat is. D. VI. 64 |
| Communie. (De) Op hoedanigen wyze dat Sacrament bedient word volgens het Anglicaansche Kerk-gebruik. D. VI. 74. De Communie-tafel, of Altaar, moet met een Tafel-laken bedekt zyn. ibid. Gebeden welke ter deezer gelegentheid worden gedaan. 75. en in de A. |
| Communie onder beide gedaantens door Vrankryk aan den Paus Pius den IV. verzogt. D. VI. 33. A. |
| Comnene (Anna) aangehaalt. D. VI. 2de S. 160 |
| Comnenus (De Keizer Alexis) verzoekt aan de Latynsche Christenen om hulp tegen de ongeloovigen. D. V. 9. Aanbiedinge door hem gedaan aan den Paus Pascalis. ibid. Of denzelven altyd in gemeenschap met de Roomsche Kerk geleeft heeft. ibid. Moord aan de Latynsche Christenen onder zyne Regeeringe te Constantinopolen voorgevallen. 10. Onder welken dekmantel die Moord geschiedde. ibid. Zyn Dood. 11. |
| Concilie Te Romen vergadert door den Paus Nicolaas, en waar in Photius wierd afgezet en in den Ban gedaan. D. V. 4. Concilie, den naam dragende van Algemeene Kerkvergadering, door Photius by een geroepen, waar in de Paus Nicolaas op zyne beurt word afgezet en in den Ban gedaan. 5. Een ander Concilie te Constantinopolen gehouden in het jaar 869. 6. Nog een ander Concilie, het zoogenaamde Agtste geheeten, gehouden in het jaar 879. ibid. |
| Confessie, of Belydenisse. Of het gebruik van den Godsdienst aan te vangen met de Confessie, of Belydenisse, reeds in zwang ging ten tyde van St. Basilius. D. VI. 56 |
| Congregationarissen (De) verschillen niet van de Brauwnisten, Barowisten. enz. Zie op die woorden. |
| Conopius. (Nathanaël) Belofte welke hy den Hollanderen doedt. D. V. 50 |
| Consensus van Dresden. (Het) Op wat tyd dat is opgestelt. D. V. 314 |
| Consistoriën der Gereformeerde Kerken. Waar in die bestaan. D. V. 359 |
| Constantinopolen (De Stad van) zeven-en-vyftig jaaren door de Latynsche Christenen bezeeten. D. V. 12. By verrassinge ingenomen door Michiel Paleologus. ibid. |
| Constitutie (De) gezongen op de wyze van de Branle de Metz. D. VI. 13. A. |
| Contacium. Wat dat is. D. V. 121 |
| Convulsionarissen van Vrankryk. Mirakelen waar aan dezelve hunnen oorsprong verschuldigt zyn D. VI. 167. Welke de eerste miraculeuse stuiptrekkingen zyn geweest, die gerugt hebben gemaakt onder het Gemeen. 168. De Naam van Springers aan die Convulsionarissen gegeven ibid. Die Mirakelen worden door een Jesuit vergeleken by die van den Antichrist, van de Toovenaars van Pharao enz. 167. A. Hun getal zeer vermeenigvuldigt. ibid. Ordonnantie des Konings op dit stuk. 168. en Getuigenisse waar uit blykt, dat die stuiptrekkingen vrywillig zyn geweest, en niets met het geene dat miraculeus is, gemeens hebben. ibid. A. Voorzeggingen welke op deeze stuiptrekkingen volgen. 169. Verbod des Konings aan een ieder die de stuiptrekkingen onderheevig was, van zig opentlyk te laten zien. ibid. en 170. Vergelykinge welke men zig verbeeldt heeft te vinden tusschen de Convulsionarissen en Dweepers van de Cevennes. 169. A. |
| Convulsionarissen van Engeland; Zie Profeeten van de Cevennes. |
| Cophten, of Copten. Oorsprong hunner naam. D. V. 171. Hoedanig hunne Taal is. ibid. Hun Geloof. ibid. en volgend. Plegtigheden by den Kinderdoop door hen waargenomen. 173. De Beelden by hen in zeer groote agtinge. 174. Kort begrip hunner Misse. 175. Voorbeeld hunner bygeloovigheid. 177. en 178. Hunne Huwelyks-plegtigheden. 179 |
| Copin. Een der Hoofden van de Nederlandsche Geïllumineerden. D. VI. 155. Leere welke men hem toeschryft. ibid. |
| Copte. Oorsprong deezes woords. D. V. 171 |
| Copté. Stad aldus genaamt, eertyds de Hoofdstad van het Thebaansche. D. V. 171 |
| Copten; Zie Cophten. |
| Coque. (Margarita-Maria A la) Historie van haar leven opgestelt door den Bisschop van Soissons. D. V. 102. A. Aanmerkens waardige staaltjes uit dat Leven. ibid. |
| Coquettes. Wat de Engelsche Poëet Dryden daar van zegt. D. VI. 82. A. |
| Coran. Oorsprong deezes woords. D. VI. 2de S. 100. A. |
| Corban. Beteekenisse deezes woords. D. V. 173 |
| Coressius. (George) vermaard Godgeleerde. D. V. 41. Af beelding welke de Protestanten van hem maaken. ibid. A. |
| Corporalia verkeerdelyk genomen voor Diptyche. D. V. 88. A. |
| Cortacius (Michiel) aangehaalt. D. V. 43 |
| Covel. Een Engelsch Schryver, en Tractaat door hem in 't licht gegeven. D. V. 57. A. |
| Coventry. Belachelyk Feest, 't welk alle jaaren in die Stad word geviert. D. VI. 92 |
| Coverdale aangehaalt. D. VI. 29 |
| Courayer (Vader le) aangehaalt. D. VI. 29. A. Waar om dezelve geschreeven heeft over de Kragt der Engelsche Wyingen. ibid. |
| Courbeville (Vader de) aangehaalt. D. VI. 51 |
| Cracovie. Synode aldaar gehouden in 't jaar 1573. D. V. 281 |
| Cranmer, gehouden voor een der voornaamste Werktuigen van de Engelsche Reformatie. D. VI. 3. Hy bevestigd het Huwelyk van Anna van Boulen met Hendrik den VIII. Koning van Engeland. 4. Word verheven tot het Aartsbisdom van Cantelberg. ibid. Is de Auteur van een Catechismus. 19. Doed Petrus Martyr in Engeland komen. 20. Word afgezet en verbrandt. 25 |
| Critopulus. (Metrophanes) Lof welken dezelve aan 't Monnikschap geeft. D. V. 62 |
| Croesius aangehaalt. D. V. 113. en volgende A. |
| Croix, (Jan de la) heeft geschreven op den trant der Mystyken. D. VI. 212 |
| Cromwell. Bekleedt met eene Bedieninge welke hem aan het Hoofd van de Hervorming stelde. D. VI. 9. Zyn dood. 10 |
| Croze (De Heer de la) aangehaalt. D. V. 154. A. |
| Crucifix van Boxley. Bygenaamt het Standbeeld der Genade. D. VI. 8. Op hoedanige wyze men de Guiteryen, welke in Engeland omtrent het dienen van dat Crucifix in zwang gingen, ontdekte. D. VI. 8 |
| Cubdar; Zie Yschiouptar. |
| Culiage, of Cullage. Wat dat is. D. VI. 2de S. 4. A. |
| Curden; Zie Turcomannen. |
| Curio (Caelius Secundus) aangehaalt. D. VI. 2de S. 172. A. |
| Cusa (De Kardinaal de) aangehaalt. D. VI. 2de S. 146 |
| Cyrillus Luicars, Patriarch van Constantinopolen, beschuldigt van te hebben willen ondernemen om de Grieken met de Calvinisten te vereenigen. D. V. 19. Zyne Geloofsbelydenisse overeenkomstig met het gevoelen van Calvinus. ibid. Zyne reizen door Holland en door Engeland. ibid.
|
| |
| |
| Hoedanig hy de Leere der Protestanten inzoog. ibid. Afschouwlyk afbeeldsel, dat de Roomschgezinden van hem maaken. 20. Om welke redenen hy derzelver haat op zynen hals haalde. ibid. Denkbeeld dat de Protestanten van hem geven. ibid. Zyne waaragtige gevoelens. ibid. |
| Czaar van Muscovie. Beschryvinge der Plegtigheden zyner Krooning. D. V. 244 |
| Czenger. Geloofs-belydenisse door de Gereformeerden aldaar opgestelt in 't jaar 1570. D. V. 356. A. |
| |
D.
| DAg des Lichts, of Licht-dag. Aldus is 't dat de oude Christenen den dag des Doops hebben genoemt. D. VI. 58. A. |
| Dag van Verlichtinge. Naam, welken de eerste Christenen gaven aan den dag des Doops. D. VI. 58. A. |
| Dalet. Gebroederschap welke in dit Dorp van Auvergne is. D. VI. 66. A. |
| Damas (St. Jan van) aangehaalt. D. V. 52. D. VI. 2de S. 157. A. |
| Dampen van de Chylmaakende ingewanden, meenigmaal gemetamorphoseert in Orakelen, in voorzeggingen en in verschyningen. D. VI. 114 |
| Dandini, (Vader) Jesuit, met de waardigheid van Nuncius door den Paus Clemens den VIII, aan de Maroniten van den Berg Libanon gezonden. D. V. 213. Verhaal van zyne Reis. ibid. |
| Dans. Welk soort van danssen by de Mahometaanen in gebruik is. D. VI. 2de S. 220. A. |
| Dauphiné; (De Profeeten van 't) Zie Profeeten. |
| Daws. De Vader der Dawsiten; D. VI. 2de S. 7 Zie Dawsiten. |
| Dawsiten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 7. Hunne Koningen. ibid. Zie Daws. |
| Dbobianiten. Oorlog welke ontstond tusschen hen en de Abasiden. D. VI. 2de S. 17 |
| Dëismus (Het) of de Godistery, belet niet van uiterlyk van dien Godsdienst te wezen, welke het alderbest met de tydelyke belangen overeenkomt. D. VI. 313. Soort van zaamen gezet Deïsmus of Godistery, die Pontiaan van Hattem en Woutelaar voor haare Aartsvaders erkend. 314. Zie Hattem en Woutelaar. |
| Deïsten, of Godisten. Wie zy zyn welke men doorgaans in dien rang steld. D. VI. 313. en 314. Of men in dien rang moet stellen de gene, welke gelooven dat allerlei Godsdiensten aan het Opper-Wezen aangenaam zyn. 327 |
| Deli. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 247 |
| Derha. (Simon) Aartsbisschop van Gelu, word Patriarch van de Nestorianen gemaakt. D. V. 149 |
| Dervis. Wat die naam in deszelfs oorspronkelyke beteekenisse in het Persiaansch beduid. D. VI. 2de S. 246 |
| Dervis. Een Mahometaansche Geestelyke, aan wien dees naam eigentlyk toebehoord. D. VI. 2de S. 246 |
| Descartes. Voor een Ongodist uitgemaakt door Voetius. D. V. 106. A |
| Despenses. (Claude) Tegenwerpinge door hem aan de Predikanten gemaakt op de zaamenkomst van Poissi. D. V. 279 |
| Despreaux. Geschiedenis op hem betrekkelyk. D. VI. 100. A. |
| Devotiën, of Godsdiensts Verrigting der Anglicanen; Zie Anglicaanen. |
| Deurhof beschuldigt van Godistery. D. VI. 326 |
| Deutereuon. Beteekenisse deezes woords. D. V. 75 |
| Diaken. Welke de waare Bediening der Diakenen is ingevolge het Anglicaansch Kerk-gewoonteboek. D. VI. 43. Waar in de verordening derzelver bestaat. 44 |
| Diptychen. Tafels of Registers waar aan de Grieken dien naam geven. D. V. 88. A. |
| Divan. Boek dat aldus genoemt word. D. V. 225 |
| Dominica in Albis. Oorsprong deezes naams. D. VI. 68. A. |
| Donatus (St.) Draak welken dees Bisschop ombragt door het teeken des Kruis. D. VI. 71. A. Vervaarlyke zwaarte en grootte van dien Draak. ibid. |
| Dooden. Gewoonte van dezelve te kroonen, bekend en in gebruik by de Ouden, is onder de jonge Meisjes en Knegtjes in Vriesland overgebleeven. D. V. 350. Gewoonte in Holland in gebruik van de deuren en vensteren der huizen, alwaar dooden zyn, te sluiten. 351 |
| Doop. Op hoedanigen wyze de Grieken dat Sacrament bedienen. D. V. 102. Licht of Verlichting genaamt by de oude Christenen. D. VI. 58. A. |
| Dorlet (Karel) aangehaalt. D. VI. 168. A. |
| Dositheus, Patriarch van Jerusalem, aangehaalt. D. V. 56. A. |
| Doucin. Naam van een der Hoofden van zeeker soort van Anabaptisten van de dertiende Eeuw. D. VI. 173 |
| Doxologie. Wat dat is. D. VI. 56 |
| Drabicius, een Predikant, deszelfs Profetiën verzamelt door Comenius. D. VI. 142. A. |
| Dreux. Wat het alleraanmerkelykst was in den Slag van Dreux. D. V. 280 |
| Drieëenheid. Op hoedanige wyze de Roomschgezinden in Engeland dezelve eertyds afbeeldden. D. VI. 18 |
| Drie-Koningen; Zie Epiphanie. |
| Drie-koningendag der Abyssynen. Wat die aanmerkenswaardig heeft. D. V. 186 |
| Druïdessen. Wie zy zyn aan welke men eertyds deezen naam gaf. D. VI. 156 |
| Drusen. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. V. 223 |
| Dryden. Vers van dien Engelschen Poëet gemaakt op de Coquettes. D. VI. 82. A. |
| Dsulcassja, of Dulbaggia. Naam welken de Mahometaanen geven aan eene hunner Maanden. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. Wierd van de Oude Arabiërs voor heilig gehouden. ibid. |
| Ducas aangehaalt. D. V. 17. A. |
| Dudzahimé. Naam eenes Mahometaanschen Leeraars. D. V. 235 |
| Duivelen. Of dezelve konnen hooren. D. VI. 2de S. 171 |
| Dulben-dar. Wie hy is aan welken de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Dulbaggia; Zie Dsulcassja. |
| Dulkadha. Naam van eene der Maanden by de Mahometaanen. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. Wierd by de Oude Arabiërs voor heilig gehouden. ibid. |
| Dulkephel. Een Profeet aldus genaamt. D. VI. 2de S. 128. A. |
| Durandus aangehaalt. D. VI. 61. A. |
| Durel aangehaalt. D. VI. 39. A. |
| Dweepers. In hoedanigen geval men dezelve moet aanzien als Misdadigers van Staat, of Landverraaders. D. VI. 25. A. |
| Dweepers in de Cevennes; Zie Camisards. |
| Dweepery, of Geestdryvery. (De) Maakt overal voortgangen. D. VI. 2de S. 248 |
| |
E.
| EBrutar-Aga. Bedieningen des genen aan welken de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Eccles, een Musicant, word een Quakers Prediker. D. VI. 124. Zyne Dweeperyen. ibid. |
| Ecdices. Wie zy zyn aan welke de Grieken deezen naam geven. D. V. 74 |
| Eckfa. Boek aldus genaamt. D. VI. 2de S. 13 |
| Eckius. Zyne byeenkomsten met Luther in de tegenwoordigheid van den Keurvorst van Saxen. D. V. 261 |
| |
| |
| Edessa (Barthold d') aangehaalt. D. VI. 2de S. 165 |
| Edhemiten. Een Order van Hermiten van Persië opgerigt in de Provincie van Chorazan. D. VI. 2de S. 248. Derzelver groote strengheid. ibid. |
| Eduard den VI. Koning van Engeland. Voortgang welke de Reformatie maakte onder de Regeering van dien Vorst. D. VI. 15. en 16 |
| Eduard, Koning van Engeland, zyn dood. D. VI. 24. Zyne heerlyke hoedanigheden. ibid. Hoe zeer hy den Roomschen Godsdienst haatte. ibid. Weigering welke hy aan de Princesse Maria zyne Zuster deed, van aan haar de vrye oeffeninge haares Godsdiensts toe te staan. ibid. A. |
| Eduard den Belyder, door den Paus Alexander den III, onder de Gelukzalige gestelt. D. VI. 66 |
| Efendi. Oorsprong en beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 244. A. |
| Egtscheidinge. (De) Zeer gemakkelyk by de Grieksche Kerk toegelaten. D. V. 110. en 111. Hoe dezelve onder de Turken geschied. D. VI. 2de S. 230 |
| Egyptenaars; Zie Bohemers. |
| Elementen, of Hoofd-stoffen (De) zyn nog dezelve als voorheen. D. VI. 152. A. |
| Elias, Patriarch van Babyloniën, maakt eene plegtige vereeniging met de Roomsche Kerk. D. V. 149. Geschenken welke hy van den Paus Paulus den V, ontfangt. ibid. |
| Elizabeth. Koninginne van Hungarië, staat in haare Staaten de vrye oeffening des Gereformeerden Godsdiensts toe. D. V. 276 |
| Elizabeth, Koninginne van Engeland, geneigt om de Beelden in de Kerk te behouden, en om welke redenen. D. VI. 14. A. Opgebragt in eene zeer groote afkeerigheid voor den Paus, en voor den Godsdienst waar van dezelve 't Hoofd is. 27. Zy was zeer gestelt op den luister in den Godsdienst. ibid. Reglementen door haar gemaakt by haare komste tot de Kroon. ibid. |
| Elizabeth, Koninginne van Engeland. Wat by de eerste zitting des Parlements onder haare Regeeringe wierd vast gestelt. D. VI. 27. Afkeerigheid welke zy betuigde te hebben van den Tytel van Hoofd der Kerke. ibid. A |
| Elizabeth (de Paltsgravinne) vergund Gehoorgeving aan de Quakers. D. VI. 131 |
| Elmacin, een Christen Schryver, aangehaalt. D. VI. 2de S. 5 |
| Emes. Naam eenes zeekeren Leeraars, welken de Profeeten der Cevennes wederom leevendig moesten doen worden na zyne dood. D. VI. 165 |
| Emir. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. VI. 2de S. 243. A. Groote voorregten welke dezelve in Turkyen hebben. ibid. |
| Emir. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 258. A. |
| Ende, (van den) onderwyst Spinosa in de Latynsche Taal. D. VI. 318 |
| Endvogels-bloed, welk men eertyds in Engeland in eene flessche vertoonde voor het Bloed van Jesus-Christus. D. VI. 8. Konstenaryen waar van men zig bediende om geld van den Devotaris te trekken door middel deezes Bloeds. ibid. |
| Engeland. Op hoedanige wyze de Reformatie of Hervorming aldaar is ingevoert enz. Zie Engelsche Reformatie. |
| Engelen. Hoedanigen Denkbeeld de Mahometaanen daar van hebben. D. VI. 2de S. 125. Derzelver verscheide Bedieningen. ibid. |
| Engelsche Artsbisschoppen. Op hoedanigen wyze derzelver inwyding toegaat. D. VI. 47 |
| Engelsche Geestelyken. Hoedanig hun gedrag is enz. Zie Engelschen (De Geestelyke) |
| Engelsche Reformatie. Op hoedanige manier dezelve is begonnen. D. VI. 3. Men schaft de Beroepingen op het Hof van Romen af. 4. Op welken tyd de Engelschen ontslagen zyn van de gehoorzaamheid die zy eertyds aan den Roomschen Stoel hadden beweezen. ibid. |
| Engelsche Reformatie. Artikelen opgestelt in 't jaar 1536. door de Vergadering der Engelsche Geestelykheid, en welke naderhand door den Koning zelf in zyne hoedanigheid als Hoofd der Engelsche Kerk zyn overzien geworden. D. VI. 6. Afschaffing en vernietiging der Kloosters. 7. Verkooping welke men doedt van de Landeryen der afgeschafte Kloosters. ibid. 't Gezag des Paus nietig en onwettig verklaart. ibid. De Beeldendienst en de Reliquiën vernietigt, door de ontdekkinge van de bedriegeryen en schelmeryen der Monniken. 8. De Paus voor een Tyran en Usurpateur van het weereldlyk Gezag uitgekreeten. 9. Wet welke gemaakt wierd om de verscheidenheid van Gevoelens te weeren. 9. Op welken tyd het leezen der H. Schriftuur in alle Kerken wierd ingevoert. 10. Wet door het Parlement gemaakt tot voortzettinge der Reformatie. 12. Op welken tyd men het eens wierd, dat de Misse zoude worden verandert in het H. Avondmaal. 13 |
| Engelsche Reformatie. Op wat tyd men de Bisschoppen gebood nieuwe Lastbrieven van den Koning te neemen. D. VI. 14. Om welke redenen men noodig oordeelde voort te gaan in het bidden voor de afgestorvene Geloovigen. ibid. en 15. Onderzoek 't geen men doedt over verscheidene Feesten, en wat men daar in veranderde. ibid. Last welke aan eenige Leeraaren wierd gegeven om de Officiën of Diensten der Kerk te onderzoeken. 18. Verandering, welke men in die Officiën maakte. ibid. Afschaffinge der Vryspreekinge, welke de Priester aan de Gebiegte Boetvaardigen geeft. 19. Andere gebruiken welke insgelyks wierden afgeschaft. ibid. De ongehuwde staat der Priesteren krygt in de Vergadering des Parlements meede eene beurt. 20. Om welke redenen men de Priesteren toeliet te mogen trouwen. ibid. Bezoek 't geen in den jaare 1549. in het Koningryk geschiedde, om eenige gebruiken te hervormen. 21 |
| Engelsche Reformatie. Op welken tyd men gebood aan de Gemagtigden des Konings over te leveren alle de Boekken dienende tot gebruik des Ouden Godsdiensts. D. VI. 21. Artikelen der Geloofs-belydenis van de Gereformeerden van Engeland opgestelt. 22. Reglementen, welke geduurende den loop van 't jaar 1552. wierden gemaakt. 23. Begin en Opkomst der Presbyteriaanen. ibid. Godsdienstige plegtigheden en Gebruiken der Anglicanen. 42. Aartsbisschoppen, welke zig aan 't Hoofd der Anglicaansche Hiërarchie of Kerk-regeering bevinden. ibid. Wat 'er geschied, wanneer 'er een Bisdom open valt. 43. Verordening en Bedieninge der Priesteren. ibid. |
| Engelsche Reformatie. Op hoedanige manier de Aanstelling en inwyding der Engelsche Aartsbisschoppen geschied. D. VI. 49. en volg. Waar in de Devotie der Anglicaanen bestaat. 56. Lyst der Feesten van de Engelsche Kerk. 60 |
| Engelschen. Ossen, welke dezelve eertyds in hunne Heidensche Feesten gebruikten. D. VI. 2de S. 62. A. Gewoonte welke zy zederd dien tyd hebben onderhouden, en welke zy nog heden ten dage onderhouden, van zig op te vullen met het vleesch deezer dieren. ibid. A. |
| Engelschen (De Geestelyke) zyn byna altoos eigenzinnig en Pedant. D. VI. 44. Omzigtig en geheim in hunne Vermaaken. ibid. Hunne Meesteressen, en op hoedanigen wyze zy galant zyn. ibid. Hoe zy zig dronken drinken. 45. Zy verkeeren in de Koffyhuizen en Herbergen. ibid. |
| Ensabatés, of Sabotés, of Sabatés; Zie Armen van Lions. D. V. 287. A. |
| |
| |
| Enthymius Zigabenus aangehaalt. D. VI. 2de S. 151 |
| Epigonatium; Zie Genual. |
| Epimanicia. Wat dat is. D. V. 79. A. |
| Epiphanie, of Drie-Koningen; Zie Feest der Koningen |
| Ericson. (Gustavus) Doedt de Staaten van Sweeden vergaderen om 't Lutheraandom aan te nemen, en om den ouden Godsdienst af te schaffen. D. V. 266 |
| Erpenius aangehaalt. D. VI. 2de S. 95. en 96 |
| Eschrakiten, of Verlichten. Eene Secte waar aan men dien naam geeft. D. VI. 2de S. 282. Hoedanigen Denkbeeld dezelve van God hebben. 283. Wat gebruik zy van den Alcoran maaken. ibid. Wie zy zyn welke deeze Secte aanhangen. ibid. Hunne maniere van leeven. ibid. Zyn Beminnaars van de Muziek en Poëzy. ibid. Hunne goede hoedanigheden. ibid. |
| Eslamdom of Islamdom. Naam welken de Navolgers van Mahomet aan hunnen Godsdienst geven. D. VI. 2de S. 11. Zie Godsdienst der Tur ken. |
| Espahis, of Spahis. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 257. A. |
| Eteriën. (Hugo van) Boek tegen de dwaalingen der Grieken wegens den uitgang van den Heiligen Geest door denzelven aan den Paus Alexander den III. aangeboden. D. V. 10. |
| Ethiopië, hedendaags genaamt Abassie. D. V. 180 |
| Evangelischen. Naam welken de Quakers of Bevers zig geven. D. VI. 112 |
| Euchelaïon. Beteekenis deezes woords. D. V. 111 |
| Eulogië, of Antidorum. Wat de Grieken door die woorden verstaan. D. V. 91 |
| Eumolpes, Zoon van den Poëet Museus. D. VI. 150. en 151. A. |
| Eumolpides. Wie zy zyn aan welke men eertyds dien naam gaf. D. VI. 150. en 151. A. |
| Evodius aangehaalt. D. VI. 2de S. 205. A. |
| Euripides aangehaalt. D. VI. 2de S. 192. A. |
| Excommunicatie, of Ban. De Engelschen hebben daar van tweederhande soorten. D. VI. 65 |
| Ezan. Beteekenisse deezes Arabischen woords. D. VI. 2de S. 278. A. |
| Ezra (Aben) aangehaalt. D. VI. 2de S. 165 |
| |
F.
| FAge, doedt zig te Londen voor een Profeet houden, en voor een die door den Geest is aangeblaazen. D. VI. 161. Bepaalinge welke men daar van geeft. 162 |
| Fagius. Proceduren die gemaakt zyn tegen zyn dood lichaam. D. VI. 25. A. |
| Fardh. Naam welken de Mahometaanen geven aan al 't geen in den Alcoran klaar is geopenbaart. D. VI. 2de S. 114 |
| Farel, predikt opentlyk den nieuwen Gereformeerden Godsdienst. D. V. 271 |
| Fatio de Duillier, van geboorte uit Geneve of Zwitserland, beschuldigt van weinig Godsdienst te hebben. D. VI. 162. Word gehouden voor den Geheimschryver of Secretaris en Inblaazer, of Inspirateur der Profeeten uit de Cevennes. D. VI. 162 |
| Faucher, van Chartres, Aalmoessenier van Boudewyn den Eersten, aangehaalt. D. V. 132 |
| Faveurs. Naam welke men in Engeland geeft aan de Bruilofts-livreyen. D. VI. 84 |
| Favin aangehaalt. D. VI. 66 |
| Feest der Koningen, of Drie-Koningen. (Epiphanie) Gewoonte by de Koningen van Engeland op dees dag in gebruik. D. VI. 62. Of 't Gebruik van de Boon en van le Roi boit, of de Koning drinkt, by de Christenen is gekomen in de plaats van de Saturnalia der Heidenen. ibid. A. |
| Feest der Maan. Waar in dit Feest by de Mahometaanen bestaat. D. VI. 2de S. 252. Hoedanig men het zelve verkondigd. ibid. Vermaakelykheden welke men op dien dag pleegt. ibid. |
| Feesten, of Heilige dagen. Hoedanig men dezelve in Engeland vierd. D. VI. 58. Nuttigheid daar van. ibid. |
| Febr, toegenaamt Koraïsch. D. VI. 2de S. 18. en 19. Zyne dapperheid en stoutmoedigheid. ibid. Zyne Zoonen. ibid. |
| Fell. Haar Huwelyk met Joris Fox, Apostel der Quakers. D. VI. 115 |
| Fenelon (De Abt de) houd een mondgesprek met Madame Guyon, en treed in deszelfs belangen. D. VI. 216. A. |
| Fenelon. (De Abt de) Onderzoek dat men van zyne Schriften doedt. D. VI. 241. Een zyner Brieven, ibid en volgend. Hy word benoemt tot het Aartsbisdom van Kameryk. 243. Artikelen welke men hem doedt teekenen. 244. Antwoord 't welk hy geeft op eenige zwaarigheden, welke hem waren voorgestelt noopende dat stuk. ibid. Plegtigheden zyner inwydinge. 248. Predikatie welke hy doedt voor de Karmeliten van St. Jacob, waar zig zeer veele menschen ergeren. 250. Teekening welke hy voorsteld van eene schildery, waar door men waande te vertoonen alle levens-staaten en alle driften bevreedigt en overwonnen door den Geest des Gebeds. 254. Brief welken hy schryft aan eene Geestelyke Dogter welke hy bestierde over een zyner Werken. ibid. A. Voorstellingen, getrokken uit zyn Boek, en gecommuniceert aan het gantsche Collegie der Kardinaalen door bevel van de Congregatie van het H. Officie. 258. Brief welken hy aan den Paus schryft. 264. Zyn af beeldsel met een Byschrift. ibid. Mandement 't geen hy opstelde voor zyne Geestelyken. 265. A. |
| Ferrara. Concilie aldaar gehouden in het jaar 1438. D. V. 17. Verschil aldaar gereezen tusschen de Grieken en Latynen. ibid. |
| Ferrier, Gereformeerd Predikant, geëxcommuniceert op de Synode te Privas gehouden. D. V. 365 |
| Fetfa, Zie Fetua. |
| Fetua, of Fetfa. Een naam welke men te Constantinopolen geeft aan de beslissinge of vonnis van den Mufti over eenige zaak. D. VI. 2de S. 284. A. |
| Fleuit. Gehouden voor een Muziek instrument, dat geheiligt is door 't gebruik dat Jacob en de andere heilige Herderen van het Oude Testament daar van hebben gemaakt. D. VI. 2de S. 221 |
| Fierté of Beenderbusse van St. Romain: wat dat is, en eene Geschiedenisse noopende dat stuk. D. VI. 70 |
| Fiet. (Jan) Zyne Convulsiën. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Fitzwater. Zyn verschil met Keith. D. VI. 129 |
| Flamel aangehaalt. D. VI. 154. A. |
| Flassade. Beteekenis deezes woords. D. VI. 157. A. |
| Flavianus, Patriarch van Antiochiën, doedt Adelphius uit Syriën verdryven. D. VI. 160. Zie Adelphius. |
| Fleury, (Den Abt) Auteur eener Kerkelyke Historie, aangehaalt. D. V. 6. 10. A. |
| Florence. Concilie aldaar gehouden in het jaar 1439. D. V. 17 |
| Flossoye. Beteekend een grof overtreksel, van het grofste en slegtste vlas, of zelfs van werk gemaakt. D. VI. 157. A. |
| Flotar. Onder het getal der Profeeten van de Cevennes gestelt, van welke hy bereids Agent en Thesaurier was. D. VI. 162 |
| Fludd, (Robbert) een Engelsch Auteur, welke de pen voor de Roozenkruis-broeders heeft opgevat. D. VI. 155. A. |
| Foi. (Sainte) Synode, welke aldaar gehouden is in 't jaar 1577. en wat men aldaar heeft vast gestelt. D. V. 355. A. |
| |
| |
| Foligny, (De welgelukzalige Angelica de) gestelt onder 't getal der gener, welke het Mysty kendom hebben opgeregt. D. VI. 211 |
| Follard (De Ridder) door de miraculeuse Stuip trekkingen van verscheide zwakheden en ziek tens geneezen. D. VI. 168. Cierlyke beschry vinge van zyne Dweepery, en van de Stuiptrek kingen waar van hy is aangetast. 171. A. |
| Fontein waar uit de Mahometaanen, die tot het Paradys verordineert zyn, drinken zullen ten tyde der algemeene Opstandinge. D. V. 231 |
| Fontein van Munster, eene Provincie in Ierland, zeer gevaarlyk om aan te raaken. D. VI. 94. |
| Fonteinen welkers wateren voor miraculeuse by de Grieken wierden gehouden. D. V. 129 |
| Forbesius, vermaard Schotsch Godgeleerde, gestelt in den rang der geener, die getragt hebben om de Protestanten met de Roomsch-gezinden te vereenigen. D. V. 285. In wat opzigt hy de Roomsch-gezinden verdeedigd. ibid. Werk van deezen Auteur. D. VI. 2de S. 86. A. |
| Fossombrone, (Pierre de) een der voornaamste Leeraaren van de Fratricellen. D. VI. 158 |
| Fouquet, (De Heer) Graaf van Vaux en Zoon van den Heer Fouquet Opper-Intendant der Financiën. D. VI. 213. A. Zyn Huwelyk met eene Dogter van den Heer Guyon. ibid. |
| Fox, (Joris) Hoofd der Quakers, of Bevers. D. VI. 112. Hoedanigen gevoelen zyne Navolgers van hem hebben. ibid. Op welken tyd en plaatse hy gebooren wierd. ibid. Stillen en droefgeestigen aart welken hy van zyne Kindsheid af aan heeft gehad. ibid. Zyne zeeden in zyne eerste jeugd. ibid. Boekken welke hem ten onregte worden toegeschreeven. 113. Zyne lange en geduurige Meditatiën. ibid. Waar over alle zyne redeneeringen heen liepen. ibid. Op hoedanige wyze hy de eerstemaal gewaar wierd dat hy door den Geest wierd gedreven. ibid. Hy begint het ambagt van Schoenmaaker te verlaten, en gaat hier en daar prediken. ibid. Zyne Disputatiën tegen de Godgeleerden en tegen de Predikanten. ibid. Vervolgingen welke hy van de zyde des Satans had uit te staan. 114. Zyne Gezigten, en gewaande Profetiën. ibid. |
| Fox (Joris) begint Aanhangers te krygen. D. VI. 114. Zamenstelsel van Leer door hem gevormt. ibid. Hy laat zyn Ambagt van Schoenmaaker gansch en gaar dryven. ibid. Op hoedanige wyze hy de Menschen tot zig trok. ibid. Zyn uitvaaren tegen de Kerk en tegen de Kerkelyken. ibid. Hy word te Nottingham gevangen gezet. ibid. Zyne stoutheid in de Predikanten in hunne Predikatiën te stooren. 115. Word zes maanden lang te Darby in een Verbeterhuis opgesloten. ibid. Op welken tyd men hem en zyne Leerlingen den naam van Quakers, of Bevers, gaf. ibid. Straffen welke hy op verscheidene plaatsen heeft moeten ondergaan, en waarom. ibid. Geduld waar meede hy alle beledigingen leed. ibid. Zyn Huwelyk. ibid. Op hoedanige wyze hy zig den Regters aanbood. ibid. Eerbewyzingen welke hy van Cromwel ontfangt. ibid. |
| Fox. (Joris) Zyne reize in Ierland. D. VI. 115. Hevigheid waar mede hy de Leere en Discipline der Episcopalen en der andere Protestan ten handeld. 116. Hy gaat over naar Amerika. 125. Hy word by 't wederkeeren van zyne reize gevangen gezet, en vervolgens wederom in Vryheid gestelt. ibid. Brieven alderwegen door hem gezonden. ibid. Zyn dood. ibid. Zyn Karacter. ibid. |
| Fox, (Joris) bygenaamt de Jonge, en onderscheiden van den voorgaanden, leeverdeen Vertoog of Remonstrantie over aan den Koning ten voordeele zyner Broederen de Quakers. D. VI. 117 |
| Francken, (Augustus Herman) Leerling en Verwonderaar van Spener. D. VI. 224. A. Collegie 't geen hy te Leipzig met eenige zyner Vrienden stichtte in 't jaar 1686. ibid. Moet veel verdriet uitstaan ter zaake van zyne Leere. ibid. Hy word tot Predikant te Erfort beroepen. ibid. Hy word van zyne bedieninge berooft, en genoodzaakt om te vertrekken. ibid. Hy word van den Keurvorst van Brandenburg aangestelt in de nieuwe Universiteit van Halle. ibid. Zyn dood. ibid. Zyn Karacter. ibid. |
| Fratricellen, (De) schreeven het Antichristendom aan den Paus en aan Romen toe. D. V. 258. Op welken tyd dat soort van Monnikken in Italië te voorschyn kwam. D. VI. 158. Waarom men hen ook den naam gaf van Bizogues, en van Frerots. ibid. Wie derzelver eerste Leeraaren waren. ibid. Hun Hoofd. ibid. Hun dwaalend' en zwervend' leeven. ibid. Leere welke zy verkondigden. ibid. en volgend. |
| Frederic den Derden, Palts-Graaf en Keurvorst des Roomschen Ryks. D. V. 355. Zyne Geloofs-Belydenisse. ibid. A. |
| Free-Massons, of Vrye-Metselaars. Naam welken men aan de gene geeft, die in Engeland een zeeker Gebroederschap uitmaaken. D. VI. 233. Doorlugtige Personagien, welke zig in die Maatschappy begeven. 234. A. Diep stilzwygen 't geene zy houden omtrent alles wat in hunne Vergaderingen omgaat. ibid. By eenige aangezien voor eene Verzaamelinge van Vrygeesten en Godisten. ibid. By andere voor Alchymisten, voor Broeders van het Roozenkruis, en voor Dweepers enz. ibid. Hunne Logies worden in Holland verboden. ibid. Geregtveerdigt omtrent verscheide beschuldigingen hen aangetegen. ibid. Afgrysselyke Eed welken men zegt dat zy gehouden zyn te doen. ibid. Op welken tyd die Opregting heeft begonnen. ibid. Een der Regelen van dat Gebroederschap. ibid. Hoe veel ieder Lit by deszelfs intreede gehouden is te betaalen. ibid. Hoe veele Persoonen eene Logie konnen uitmaaken. ibid. Welke hunne Kenteekenen en hunne vercierselen zyn. 235. Processie of Omgang welke zy opentlyk in Koetsen langs de straaten van Londen doen. ibid. |
| Frerots: Zie Fratricellen. |
| Friesland. Vermaakelyke gewoonte aldaar eertyds in gebruik. D. V. 347 |
| Fromman aangehaalt. D. VI. 157 |
| |
G.
| GAbriel, Aartsbisschop van Philadelphia, voerd de Transubstantiatie in, op dezelve wyze als die by de Latynen in gebruik is. D. V. 37. Hoe zyne werken gedrukt zyn geworden. 38. |
| Gabriël. (Den Engel) Kragt, welke de Mahometaanen hem toeschryven. D. V. 230 |
| Gagnier (De Hoogleeraar) aangehaalt. D. V. 2de S. 1 |
| Gaïa, Auteur der Verzameling der Huwelyks-Plegtigheden van allerlei Natiën. D. V. 191 |
| Galanus. Werk deezes Auteurs. D. V. 195 |
| Galeas (J.) Hertog van Milaan, voor een Heilig gehouden, en waarom. D. V. 250. A. |
| Galeniten. Naam welken men aan zeekere Mennisten geeft. D. VI. 186. Hunne Disputen over de Godheid van Jesus Christus. ibid. Zie Galenus. |
| Galenus, een Geneesheer en Predikant, welke naar zynen naam de Galeniten heeft doen noemen. D. VI. 186 |
| Galilaeum. Wat dat is. D. V. 186 |
| Gap. Synode aldaar gehouden in het jaar 1603. D. V. 355. A. |
| Garasse. Zyne misslagen. D. VI. 176 |
| Gardiner, Bisschop van Winchester. Of hy de waaragtige Auteur is van de zes nieuwe Artikelen over den Godsdienst, welke in den jaare 1530. of 1540. in Engeland wierden voorgestelt. D. VI. 9. en in de A. |
| |
| |
| Gardiner. Poogingen welke die Prelaat in Engeland deed om aldaar den Roomschen Godsdienst staande te houden. D. VI. 16. Hoe zeer hy zig aankantte tegen de Predikatiën, en tegen de Mandementen der Bezoekers of Visitateurs. ibid. A. Word gestraft met de Gevangenisse, en waarom. 19 |
| Gargouille. Draak aldus genaamt. D. VI. 69. A. |
| Garrin, (De Heer) Deeken en Pastoor van Gex, beklaagt zig aan Vader la Combe over de Leere welke dezelve aldaar verbreidde. D. VI. 213. A. |
| Gassaniten, Koningen van Syrië: van wie dezelve zyn afgedaalt. D. VI. 2de S. 6 |
| Gayank. Wat dat is. D. V. 197. A. |
| Gebaïten. Leere welke men hen toeschryft. D. VI. 2de S. 267 |
| Gebed. (Het) Door de Mahometaanen genaamt de Sleutel des Paradys. D. VI. 2de S. 249 |
| Gebeden (De) in 't openbaar en des morgens geschiedende, zyn reeds by de Heidenen bekend geweest. D. VI. 56 |
| Geboden der aanstaande Egtgenooten. Die der Anglicaanen worden drie Zondagen agter een in 't openbaar afgekondigt. D. VI. 81 |
| Gebroederschap van de Vrye-Metselaars; Zie Vrye Metselaars. |
| Gebroederschap van 't Roozen-kruis; Zie Roozen - kruis. |
| Gebroeders des Lydens. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. VI. 10. A. |
| Geesselaars, (De) zouden konnen worden aangezien voor een soort van Adamiten. D. VI. 197. Wie den uitvinder geweest is van de Vrywillige Geesselingen. ibid. A. |
| Geestdryvery (De) is eene besmettende ziekte. D. V. 115 |
| Geesten. Of dezelve stoffelyke zelfstandigheden zyn. D. VI. 316 |
| Geestelyk Beneficie. Waar in dat in Engeland bestaat. D. VI. 55. A. |
| Geestelyken, of Kerklyken, doen den Godsdienst bestaan in alles in den Afgrond te laten storten. D. VI. 33. Zyn zeer noodzaakelyk voor de Zamenlevinge, en om welke redenen. 58. A. |
| Geëxcommuniceerden. Wat denkbeeld de Grieken daar van hebben. D. V. 107 |
| Geïllumineerden of Verlichten van Languedoc. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. VI. 149. Hunne Leere. ibid. Kleedinge hunner Opperhoofden. ibid. |
| Geïllumineerden of Verlichten van Spanje, (De) moeten aangemerkt worden voor Bespiegelaars van 't gevaarlykste soort. D. VI. 155. Waar in hunne Leere bestond. ibid. Hoe veele Dwaalingen de Inquisitie hen optelde. ibid. Hunne voort gangen gestuit. ibid. Worden gantsch verkeerdelyk vermengt met de Roozenkruis-broeders. ibid. |
| Geïllumineerden of Verlichten van Nederland. Op wat tyd dezelve te voorschyn kwamen. D. VI. 155. Wie hunne Hoofden waren. ibid. Hunne Leere. ibid. |
| Gekken (De) meenigmaalen by de Mahometaanen genomen voor Lieden die gedreeven of aangeblaazen worden door den Geest Gods, en voor heilige menschen. D. VI. 2de S. 285 |
| Gemeenschappen onder den naam van Societeiten in Holland opgeregt. D. V. 325. Godvrugtige Vrysters en Vrouwen worden daar in aangenomen. ibid. Waar van zig die Godvrugtige Refugiées in die afgezonderde plaatsen moeten ontdoen. ibid. |
| Genebrard, Aartsbisschop van Aix: wat dezelve van de Protestanten zegt. D. VI. 2de S. 82 |
| Gennadius, (De Monnik) Hoofd der Party, die zig tegen de Roomsche Kerk aankanteden, bedreigd met de alderuiterste rampen, de geene die de vereeniging tusschen de Grieken en Latynen gemaakt, zouden willen aannemen. D. V. 18 |
| Genua (Ste. Catharine van) heeft geschreeven op den Mystyken trant. D. VI. 212 |
| Genual, of Knieband (De) of Epigonatium. Wat dat is. D. V. 79. A. |
| Genutiis, (Hieronimus) Bisschop van Ascoli, aangehaalt. D. V. 260. A. |
| Geofroy Heer van Coventry, beroofd die Stad van haare voorregten, en waarom. D. VI. 92. Aardige Historie daar van. ibid. |
| George (St.) van Capadociën, een der grootste Heiligen by de Grieken. D. V. 100. A. |
| Georgianen. Op hoedanigen wyze hunne Huwelyken gemaakt worden. D. V. 143. en volgend. |
| Gerber (Meester) aangehaalt. D. V. 323 |
| Gerganus, Bisschop van Arte: zyn Catechismus. D. V. 49. Wederlegginge deezes Catechismus, door Cariophilus, titulair Aartsbisschop van Iconiën. ibid. A. |
| Geuniëerde Broeders. Naam welke men aan de Monnikken van de Orde van St. Dominicus, die zig in Armenië hebben neergezet, gegeven heeft. D. V. 199. Kloosters door dezelve op verscheide plaatsen gebouwt. ibid. en 200 |
| Gezalfden van Engeland. Onder welk Hoofd deeze Secte heeft begonnen. D. VI. 104. Hunne Leer. ibid. Bekend onder den naam van Millenarii. ibid. Zie Millenarii. |
| Gezeegend, of Gewyd Brood. Oorsprong der gewoonte van het zelve uit te deelen. D. V. 91 |
| Gholaïten. Gevoelens welke men hen toeschryft. D. VI. 2de S. 270 |
| Giabarienzen. Gevoelens welke aan die Gezindheid worden toegeschreeven. D. VI. 2de S. 265. Onvermydelyke noodzaaklykheid waar aan dezelve den mensch onderwerpen. D. VI. 2de S. 268. Worden verdeelt in Strenge en Gematigde. ibid. Gevoelens deezer beide takken. 269. |
| Gjadis. In welk Land hy zig ter neder zettede na de verwarringe der spraaken. D. VI. 2de S. 4. |
| Gjadisiten. Verdreeven door Hasan. D. VI. 2de S. 5. Zie Hasan. |
| Gianb. Eene Arabische Familie aldus genaamt. D. VI. 2de S. 7 |
| Gilles. Hoofd der Intelligenten van de vyftiende Eeuw. D. VI. 211. A. Gave welke hy waande te bezitten. ibid. |
| Gjorair. Zyn oorsprong. D. VI. 2de S. 8. om welke redenen dezelve genaamt word de Joseph zyner Natie. ibid. |
| Giorham. Naam van den Stichter des Koningryks van Heyaz, of Hegiaz. D. VI. 2de S. 2. Zyn oorsprong. ibid. |
| Gjositen. Oorsprong deezer Arabische Familie. D. VI. 8 |
| Gitanos. Naam welke de Spanjaarden aan de Bohemers geven. D. VI. 157. A. |
| Glasser, was de geen die in 't begin der Reformatie tegen de Vasten op den Predikstoel van St. Paul te Londen predikte. D. VI. 15 |
| Glauber aangehaalt. D. VI. 154. A. |
| Glycas aangehaalt. D. VI. 2de S. 156 |
| Goar (Vader) aangehaalt. D. V. 77. A. |
| Gobelet of Groote Drinkbeeker van St. Magnus. (De) Wat dat is. D. VI. 94 |
| God. Of die lichaamlyk is. D. VI. 316. Hoedanig dezelve door de Mahometaanen wordt beschreeven. D. VI. 2de S. 124. A. Denkbeeld 't geen zy daar van hebben. ibid. en volg. |
| Godiva. Naam der Gemalinne van Geofroy, Heer van Coventry. D. VI. 92. Zie Geofroy. |
| Godgeleerdheid. Waar in de Cursus Theologiae in zeekere Protestantsche Landen bestaat. D. VI. 109. A. Hoe veelerhande soorten men daar van onder de Mahometaanen onderscheid. D. VI. 2de S. 264 Hoofdstukken, waar toe zy de Punten, welke het onderwerp hunner scholastyke Godgeleerdheid zyn, brengen. ibid. |
| Godsdienst. Op hoedanige wyze gemeenlyk de verschillen in den Godsdienst eindigen. D. V. 2. en 3 |
| Godsdienst der Turken. Hoe zeer de verderventheid
|
| |
| |
| der Christenen deezen Godsdienst begunstigt heeft. D. VI. 2de S. 62. En van gelyken de Val van het Roomsche of Grieksche Keizerryk, te gelyk met dien van de Persiaansche Monarchie. 63. Wat de Christenen wel het aldermeest tegen deezen Godsdienst verbitterd. 64. Om welke redenen men daar zoo weinig kennisse van heeft. 85. Aan wat kant dezelve zig lofwaardig heeft gemaakt. 86. Of het noodig is denzelven te onderzoekken, en zig daar in te oeffenen. 88. Om welke redenen dezelve zig geduurig staande houd, en zelfs onbeweeglyk schynt. 97. Om welke redenen men alhier den Mahometaanschen Godsdienst verdeedigd in zeekere gevallen. 98 |
| Godsdienstig Mensch. Bepaaling welke men daar van geeft. D. VI. 328 |
| Goede Vrydag. Tyd op welken men in Engeland de aanbiddinge des Kruisses, welke op dien dag geschiedt, vernietigde. D. VI. 18. Is den strengsten Vastendag der geheele Paasch-Vasten by de naauwbezette Engelschen. D. VI. 67. |
| Golius aangehaalt. D. VI. 2de S. 96 |
| Gomarus. Een ieverig tegenstreever van Arminus. D. VI. 301. A. |
| Gontier. (Pierre Martin) Een der Fransche Convulsionarissen. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Gophti. Naam aan Egypten in den Talmud gegeven. D. V. 171. A. |
| Goulart aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Grand (Den Abt le) aangehaalt. D. V. 184. A. en 186. A. |
| Gould. Werk van dien Abt over het waare Geloof der Roomsche Kerk. D. VI. 29. A. |
| Graf van Mahomet bewaart door eenen Engel. D. VI. 2de S. 39. Gebeden die men moet doen, wanneer men zig bereid om dat Graf te gaan bezigtigen ibid. Beschryvinge van de Devotie welke den Pelgrim heeft te verrigten. 60 |
| Grafsteden. 't Gebruik van Grafsteden (Kerkhoven) te bouwen rondom en by de Kerken, heeft wel deegelyk stand gegreepen by de Heidenen. D. VI. 50 |
| Gray, (Elizabeth) Eene der Profetessen in de Cevennes. D. VI. 162. Haare gewaande Mirakelen. 164. Haare Zamenspraaken met Lacy, een berugt Profeet van die zelve order. ibid. Haare Profeetische verrukkingen. ibid. |
| Gregoras (Nicephorus) belet dat men handeld aan de vereeniging der Grieksche met de Latynsche Kerk. D. V. 14 |
| Gregorius den VII. Paus, houd een Concilie te Romen, waar in Nicephorus Botaniatus geëxcommuniceert word, en veroordeelt als een onregtmaatig Bezitter des Ryks. D. V. 9 |
| Gregorius den XIII. Paus, sticht eene Kerk en een schoon Collegie voor de Grieken. D. V. 21. en 22 |
| Gregorius de Groote. (St.) Ontslag, 't geen hy de Engelschen verleende om hen tot het Christendom te winnen. D. VI. 2de S. 62. A. |
| Grelot aangehaalt. D. VI. 2de S. 164. |
| Grenade (Louis van) is een der Auteuren die op den Mystyken trant geschreeven hebben. D. VI. 212. |
| Grieken. Oorsprong van derzelver scheuringe. D. V. 3. Nieuwe Beweegredenen hunner verwyderinge met de Latynsche Kerk. 7. Ketteryen hen te laste gelegt. ibid. Geloof en Leerstukken der Grieken in 't gemeen. 25. Lyst hunner dwaalingen. 26. Redenen waarom zy de Misse der Latynsche Kerk veroordeelen. 28. Of zy het Sacrament van 't Vormsel, en van 't laatste Oliesel erkennen. 29. Op hoedanigen wyze zy het Sacrament na de Consecratie aanbidden. 30 Waar op zy grondvesten het houden van 't Nagtmaal onder de beide gedaantens. ibid. Zy gelooven niet dat de Biegt iets anders is, dan een vastgestelt en Geestelyk Regt. ibid. Hun gevoelen noopende 't Huwelyk. 31. Zy eeten geenerlei gestikt vleesch, nog bloed. ibid. Willen den Voorrang des Roomschen Paus boven hunne Patriarchen niet erkennen. 32. In welken rang zy het Onder-Diakenschap stellen. ibid. Zy komen met de Latynsche Kerk niet overeen wegens de Feesten-en Vasten-dagen. 33 |
| Grieken. Hun gevoelen noopende 't Vagevuur. D. V. 33. A. Noopende het Paradys en de Helle. ibid. en volgend. Hunne zedeleer is weinig verschillende met die van de Latynsche Kerk. 35. Waar ontrent hunne Kerkelyken beschuldigt worden. 36. Derzelver groote onwetenheid. ibid. Hunne waare gevoelens over het Nagtmaal. ibid. Om welke redenen hunne Geestelyken genoodzaakt zyn de Goddelyke Geheimen te koop te veilen 61. Hoe grooten agtinge zy voor het Monnikschap hebben. ibid. Waar in hunne Vastens verschillen van die der Latynsche Kerk. 64. Eerbewyzinge welke zy aan de Beelden doen. ibid. Overleveringen waarop zy voor het meerengedeelte hunne Plegtigheden vestigen. 64. Waar van zy zig bedienen in de plaats van Klokken. 77. Waar van de Turken hen 't gebruik hebben benomen. ibid. 't Gebruik der Sermoenen is by hen byna t' eenemaal afgeschaft. ibid. Uiterlyke gestaltenisse hunner Devotie. ibid. |
| Grieken. Hunne Sacramenten. D. V. 102. Hoedanig den Doop onder hen word bedient. 103. Of de Biegt ook onder hen in gebruik is. 105. Welke de bewyzen zyn van de Heiligheid hunner dooden. 107. Op hoedanigen wyze hunne Huwelyken worden geslooten. 108. Hunne Lyk-plegtigheden. 114. en volgend. Kragt welke zy toeschryven aan zeekere Fonteinen. 129. Hun gevoelen van den Nyl. ibid. Hunne Geneeskunde. ibid. Hoe zeer zy haaken naar Kerken en Kapellen te bezoekken, vooral wanneer dezelve op steile en gevaarlyke plaatsen gelegen zyn. ibid. |
| Grieksche Kerk, Lyst der Kerken afhankelyk van het Patriarchaat van Constantinopolen. D. V. 22. A. Eertytelen, welke het meerengedeelte der Hoofdkerken onder de Grieken nog hedendaags behouden. 23. In hoedanigen staat alle die Kerken tegenwoordig zyn. 24 |
| Grieksche Nonnen. Afbeelding daar van opgegeven. D. V. 125 |
| Grindal, Aartsbisschop van Cantelberg, Beschermer van zeekere Collegiën in Engeland opgeregt. D. VI. 307. Zie Collegiën. |
| Gronovius aangehaalt. D. VI. 2de S. 177. A. |
| Groote Drinkbeeker van St. Magnus; Zie Gobelet van St. Magnus. |
| Grotius. Hoe zeer dezelve wenschte de Vreede des Christendoms. D. V. 284 |
| Grubelius. Naam eenes Dweepers, die in Zwitserland het Volk tot Oproer verwekte. D. VI. 175 |
| Grynoeus aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Guadagnoli aangehaalt. D. VI. 2de S. 182 |
| Gualter aangehaalt. D. VI. 2de S. 151 |
| Gui, (Den Abt) welke leefde in de elfde Eeuw, aangezien voor den uitvinder der Vrywillige Geesselaars. D. VI. 197. A. |
| Guichelpoppen (De) dienen de Turken tot vermaakelykheden. D. VI. 2de S. 219 |
| Guillaume, (Anne) beschuldigt over misdaadige en bloedschandige ommegang of vermenging. D. VI. 263 |
| Guillot. Naam van een zeekere Biegtvader, die zyn verstand bedorven had door het leezen van een klein boekje van Madame Guyon. D. VI. 215. A. |
| Guyon. (De Heer) Vader van den genen die volgd. D. VI. 213. A. Adeldom waar toe hem de Kardinaal de Richelieu deed verheffen, vermits hy het Canaal van Briare te doen graven had on- |
| |
| |
| dernomen. ibid. Zeer groote Rykdommen welke hy verzaamelde. ibid. |
| Guyon, (De Heer) Gemaal van Madame de Guyon. D. VI. 213. Redenen waar door hy bewogen wierd die Dame ten huwelyk te nemen. ibid. Zyn dood. ibid. |
| Guyon (Madame) verspreid het Quiëtistendom in Vrankryk. D. VI. 212. Haar oorsprong. 213. A. Haare fraaye hoedanigheden. ibid. Haar Huwelyk. ibid. Neemt een jong Leermeester in haar huis voor haaren Zoon, na de dood van haaren Man. ibid. Zy maakt eene naauwe Vriendschap met Madame de Hertoginne van Beauvilliers. ibid. Aanbiedinge welke zy doedt aan Messire Jean d'Aranthon de Alex, Bisschop van Geneve. ibid. Reis welke zy naar Gex doedt. ibid. Meenigvuldige bezoekken welke zy ontfangt van Vader la Combe. ibid. Zy vertrekt naar Tonon in het Klooster der Urseliner Nonnen, alwaar zy haare gevaarlyke spiritualiteit of Geestelyke gevoelens begint in te boezemen. ibid. Omkeeringe en verandering welke zy aldaar verwekt. ibid. Zy vertrekt van daar, en begeeft zig naar Turin. ibid. 't Geen zy al mede genoodzaakt word te verlaten, en komt zig neder te zetten te Grenoble. ibid. Groot getal menschen by welken zy aldaar aanhang krygt. ibid. Zy word aldaar bezogt door Vader la Combe. ibid. Verbod aan haar gedaan door den Bisschop van Grenoble, van haare byeenkomsten voort te zetten. 214. A. Zy gaat naar Verceil, een Stad in Piemont, Vader la Combe, die zig derwaards had begeven, vinden. ibid. Word genoodzaakt, om uit de Staaten des Hertogs van Sayoye te vertrekken. ibid |
| Guyon. (Madame) Brief welken zy schryft aan den Heer d'Aranthon, om verlof te bekomen van zig te mogen komen nederzetten te St. Gervais, Voorstad van Geneve. ibid. Een haarer Brieven. 215. A. Zy begeeft zig naar Parys. ibid. Word door order des Konings in hegtenisse genomen. ibid. En verkrygt vervolgens haare Vryheid op voorspraak van Madame de Maintenon. 216. A. Zy houd byeenkomsten van Devotie te Parys. ibid. Zy vind gelegentheid om met den Abt de Fenelon te spreeken, die in haare belangen treed. ibid. Brief welken zy aan den Bisschop van Meaux schryft. 242. Zy vertrekt zig in het Klooster der Visitatie van Meaux. ibid. Artikelen welke men haar doedt teekenen. 246. Verklaaringe, waar door zy zig regtvaardigd van de Afschouwelykheden welke men haar te laste lei. 247. Andere Verklaaringe van die Dame. 248. Acte welke zy van den Bisschop van Meaux krygt. 249 |
| Guyon. (Madame) Attestatie welke de Bisschop van Meaux haar geeft. D. VI. 249. Word door Bevel des Konings in hegtenisse genomen, en om welke redenen. 250. Zy wordt overgebragt van Vincennes in een Nonnen Klooster te Vaugirard, na by Parys. 252. Verklaringe door haar geteekent. ibid. A. |
| |
H.
| Haakjes en Oogjes Volk. (Het) Naam welken men aan zeekere Mennisten geeft. D. VI. 186. A. |
| Haan van Mahomet. Wonderen welke men daar van verhaald. D. VI. 2de S. 58 |
| Habba. Rok, of Tabberd, welke de devote Mahometaanen om hunne schouderen hangen na de Wassinge. D. VI. 2de S. 250 |
| Hadith. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 262. A. |
| Haberti aangehaalt. D. V. 72. A. |
| Hadramawt. Zuidelyk gedeelte van Arabië aldus genaamt. D. VI. 2de S. 2 |
| Hagar, Huisvrouw van Ibrahim, naar Mekka verbannen. D. VI. 2de S. 10. Haare dood. ibid. |
| Hagjar, Metgezel van Ali. D. VI. 2de S. 8. |
| Hajectiënsen, of Hajectiten. Wat Denkbeeld zy zig vormden van Jesus Christus. D. VI. 2de S. 267 |
| Haïretiten, of Verwonderaars. Een soort van Pyrihoniaansche of twyfelende Mahometaanen, aan welke men dien naam geeft. D. VI. 2de S. 283. Waarom men hen dien naam geeft. ibid. Hunne Leere. ibid. Om welke redenen zy wyn drinken. 284 |
| Hakem Ben-Haschem. Op welken tyd dees valsche Profeet voor den dag kwam. D. VI. 2de S. 271. Dekkleed of Mom welke hy droeg. ibid. Aanmerkelyke aanhang welke hy zig verkreeg door zyne snedigheid en behendigheid. ibid. Jooden en Christenen welke hy aan zyne zyde trok. ibid. Hoedanige Leere hy leeraarde. ibid. Werpt zig, tot het uiterste gebragt, in eene kuip met sterk water, om aan zyne Discipelen te doen gelooven dat hy niet dood was. ibid. Hoe langen tyd na zyne dood zyne Secte zig heeft staande gehouden. ibid. |
| Halal. Wat dat is. D. VI. 2de S. 114 |
| Halberstad. Op wat tyd de Reformatie aldaar is ingevoert. D. V. 272 |
| Halsband (Yzeren) waar van zig de Monnikken van van den Berg Athos bedienen, wanneer zy eenen nieuwen Caloyer in hunne Orde aannemen. D. V. 128 |
| Hamal. Wanneer hy geboren wierd. D. VI. 2de S. 12. Zyne Zoonen. ibid. |
| Haman. Of Haman, Tydgenoot van Mordechai, door Mahomet geplaatst is in de Eeuw waar in Pharao en Moses hebben geleeft. D. VI. 2de S. 183 |
| Hamdan. Nakomelingschap uit hem gesprooten. D. VI. 2de S. 8 |
| Hamiar. Een der Zoonen van Saba. D. VI. 2de S. 5. Stammen uit hem afgedaalt. ibid. |
| Hamilton. (Patric) Waarom men hem het leven deed verliezen. D. VI. 31 |
| Hamptoncourt. Byeenkomst welke aldaar was onder de Regeeringe van Koning Jacobus den I. en wat aldaar wierd verhandelt. D. VI. 99 |
| Hanbaliënsen. Secte aldus genaamt. D. VI. 2de S. 266. Oorsprong hunnes naams. ibid. Arabiërs door welke deeze Secte wierd aangehangen. ibid. |
| Hannisiënsen. Leere welke hun Hoofd verkondigde. D. VI. 2de S. 266 |
| Haram. Wat dat is. D. VI. 2de S. 114 |
| Haratch; Zie Charatch. |
| Hartford (De Graaf van) verheven tot de waardigheid van Beschermer des Koningryks van Engeland onder de minderjaarigheid des Konings. D. VI. 14. Hy was het Hoofd der Party welke naar eene volkomene Hervorming stond. ibid. |
| Hardali. Wat dat is. D. VI. 2de S. 281 |
| Haschemiënsen. Wat denkbeeld dezelve van God hebben. D. VI. 2de S. 267 |
| Hashem, Groot-Vader van Mahomet. D. VI. 2de S. 22. Word toegenaamt den Verhevenen, en waarom. ibid. Historie die van hem word verhaalt. ibid. Zyne pragtighied. ibid. Groote Heeren welke by hem haar Hof komen maaken. 23. Zyn dood. ibid. |
| Hatem. Een Arabiër wiens uitnemende Edelmoedigheid en mildheid zeer geroemt word. D. VI. 2de S. 7. Spreekwoord waar toe hy gelegentheid heeft gegeven. ibid. |
| Hattem, (Pontiaan van) Predikant in Zeeland, beschuldigt de gevoelens van Spinosa weder levendig te hebben gemaakt. D. VI. 314. Gelykheid zyner Leerstukken met die van Spinosa. 320. en 325 |
| Hattemisten. Placaat tegen hen uitgekomen. D. VI. 314. Zie Hattem. |
| Haudh. Een Boek behelzende de ondervindingen noopende de Tooverkonst. D. VI. 167 |
| |
| |
| Haye (De Heer de la) aangehaalt. D. V. 127. A. |
| Hebdjesu; Zie Abdjesu. |
| Heber; Zie Hûd. |
| 's Heeren Regt. Wat dat is. D. VI. 2de S. 4 |
| Hegjaz. Eene Provincie van Arabië welke aldus genaamt word. D. VI. 2de S. 3 |
| Heginnenos. Wat dat is. D. V. 122 |
| Heidenen. Verdraagzaamheid en liefdaadigheid der oude Heidenen. D. V. 2. |
| Heidon, (John) een Engelsch Auteur, die de pen opgevat heeft voor de Roozenkruis-broeders. D. VI. 155. A. |
| Heikel. Wat dat is. D. V. 175 |
| Heilig. Hoe zeer het Karakter waar aan men eenen waaren Heilig kan kennen, ingewikkelt is. D. VI. 112. A. |
| Heilig Vuur der Grieken. (Het) Misselyke Plegtigheid. D. V. 130. Waar in dat bestaat. 131. Gewaande oorsprong deezer Bygeloovigheid. 132 |
| Heilige of Goddelyke Boekken. Hoedanigen denkbeeld de Mahometaanen daar van hebben. D. VI. 2de S. 126. Op hoedanige wyze zy dezelve groeten na hun Gebed. ibid. |
| Heimelyke Trouw. Hoedanig dezelve in Engeland geschied. D. VI. 83. Hoe oud een Jongman en eene jonge Dogter moeten zyn om te konnen trouwen. ibid. |
| Heldendrift der Grieken: wat dat is. D. VI. 114. A. |
| Helle. Hoe veelerlei soorten van Zielen daar in worden gevonden. D. V. 34. A. |
| Hendrik de II. Koning van Vrankryk, vervolgd zeer streng de Lutheraanen en Calvinisten in zyn Ryk. D. V. 278 |
| Hendrik de VIII. Koning van Engeland, zoekt den Paus te vergeefsch aan om in zyne Egtscheidinge met Catharina van Arragon toe te stemmen. D. V. 269. Tast eerst de Geestelykheid aan. ibid. Verbied aan zyne Onderdaanen, van geene Expeditie van het Roomsche Hof, strydig zynde met zyn souverein gezag, meer aan te nemen. ibid. Verkrygt van zyn Parlement den Tytel van Souverein Hoofd der Kerke en der Geestelyken van Engeland. 270. Doedt eenige Lutheraanen verbranden. ibid. Doedt Anna van Boulen kroonen. ibid. Sententie van 't Hof van Romen tegen de Egtscheidinge van dien Vorst. ibid. Hy brengt gansch Engeland tot de Reformatie. ibid. |
| Hendrik den VIII. Koning van Engeland: zyn Karakter. D. VI. 1. Aangezien voor den Auteur der scheuringe in Engeland voorgevallen onder zyne Regeeringe. ibid. Zyn Huwelyk met Catharina van Arragon. 2. Van welken Paus hy den Tytel van Beschermer des Geloofs had ontfangen. 1. A. Is de Auteur van een Boek geschreven tegen Luther. ibid. Hy bezat veel Kennisse. ibid. Zyne drift voor Anna van Boulen. 2. Historie van zyne Egtscheidinge met Catharina van Arragon. 2. en volgend. Verbied aan zyne Onderdaanen, van 't Hof van Romen eenige uitvaardigingen te trekken, strydig zynde met zyn Gezag. 3. Oordeel 't welk de Engelsche Geestelykheid ten zynen voordeele veld. ibid. Word door de Geestelykheid der Provincie van Canterbury verklaart voor 't Opperhoofd en Beschermer der Kerke en der Kerkelyken van Engeland. 4. Word gedreigt met den Ban. ibid. |
| Hendrik den VIII. Koning van Engeland, appelleerd van den Paus aan eene Algemeene Kerkvergaderinge. D. VI. 7. Welk zyne eerste daad was van zuivere en volslagene Kerkelyke Opperhoofdigheid. ibid. Word door den Paus in den Ban gedaan. 9. Wat hy deed om zig over den Paus te wreeken, die den Ban tegen hem had uitgeblixemt. ibid. Zyne haat tegen de Sacramentarissen, welke hy vervolgde. ibid. Hy keurd de Wet, om de verscheidenheid der Gevoelens voor te komen, voor goed. ibid. Waar in hy de Protestanten begunstigde. 13. Zyne verwoedheid tegen de Hervormers en tegen hunne aanhangeren. ibid. Wat zyn heftigen en oploopenden aart heeft te weeg gebragt. 14. Of hy als een goed Catholyk is gestorven. ibid. A. Beschuldigt van zyne voornaamste Ministers te hebben doen ombrengen. ibid. Tot hoe verre hy ieverzugtig was omtrent zyne Kerkelyke Opperhoofdigheid. ibid. Waarmede hy van een Monnik gedreigt was. ibid. Zyne Lykpligten. 14 |
| Hendrik, een Discipel van Pieter de Bruis, en Hoofd eener Secte, genaamt Henricianen. D. VI. 173. Zyne Leere. ibid. |
| Heng, Benge, of Benghe. Een soort van Droogeryen waar van de Turken gebruik maaken. D. VI. 2de S. 216. A. |
| Henricianen; Zie Hendrik. |
| Herderinne van Cret; Zie Bergere de Cret. |
| Hermant (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Hervorming; Zie Reformatie. |
| Hick, Anabaptistisch Predikant, verwyt de Quakers dat zy geen Christenen zyn. D. VI. 125 |
| Hiërarchie, of Kerkregeering. De Anglicaansche steund op het Koninklyk Regt. D. VI. 46 |
| Hiëromnemon. Aan wien de Grieken dien naam geven. D. V. 74 |
| Hiëromonachi. Monnikken waar aan de Grieken dien naam geven. D. V. 122 |
| Hillernesse, (Willem van) een Hoogduitsch Carmeliter, en een der Hoofden van zeekere gewaande Intelligenten van 't begin der vyftiende Eeuw. D. VI. 211. A. |
| Hinkelman aangehaalt. D. VI. 2de S. 149. A. |
| Hochstraate, Dominicaner Monnik, aangehaalt. D. V. 260 |
| Hodaïbia. Burgt behoorende onder Mekka, gelegen op 't uiterste van den geheiligden bodem deezer Stad. D. VI. 2de S. 43. Water 't geen de Profeet Mahomet aldaar uit een put deed ontspringen door middel eener Flesse. ibid. |
| Hodgias. Naam welken de Mahometaanen aan hunne Predikanten geven, welke te gelyk ook Leeraars en Regesgeleerden zyn. D. VI. 2de S. 244 |
| Hodgkins, Wybisschop van Bedfort, aangehaalt. D. VI. 29 |
| Hofman. (Melchior) Of hy de Patriarch der Anabaptisten in Nederland en in Neder-Duitschland is. D. VI. 172. Zyne Historie. ibid. Verwyt 't geen Luther hem deed. ibid. Zyne Dweepersche gevoelens. ibid. en volgend. |
| Holstenus. (Lucas) Redeneering van dien Auteur. D. V. 30. A. |
| Homeidiërs; Zie Amediërs. |
| Hond. Of dezelve by de Mahometaanen voor een rein Dier word gehouden. D. VI. 2de S. 187 |
| Hoofdstoffe; Zie Elementen. |
| Hoogduitschers. Hoedanigen afkeer zy hebben van 't Water. D. V. 346. Hebben altyd groote voorraad van Huwelyks-gezangen en Bruilofts-liederen. ibid. |
| Hooper, Gereformeerd Bisschop, welke niet wilde gewydt worden in Bisschoppelyke cieraaden. D. VI. 22. Men kan hem aanmerken als 't eerste Hoofd der Nonconformisten, of Puriteinen. ibid. A. |
| Hooper. Dwalingen, welke hy den Anabaptisten te laste legt. D. VI. 180 |
| Hoorenbeek aangehaalt. D. VI. 2de S. 86. A. en 146 |
| Horbius, Predikant te Traarbach, vaart uit tegen den uiterlyken Godsdienst des Lutheraandoms. D. VI. 223. Word tot Predikant van eene Luthersche Gemeente te Hamburg aangestelt. 226. Vergaderingen welke hy aldaar houd. ibid. Leere welke hy verkondigde. ibid. Word voor een Quaker uitgekreeten, en genoodzaakt te vertrekken. ibid. |
| |
| |
| Hornius aangehaalt. D. VI. 2de S. 146 |
| Horremi. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 272. A. |
| Horstius. Heeft de hand geleent aan de bevordering en voortplanting der Mystyke Leer. D. VI. 212 |
| Hospinianus aangehaalt. D. V. 270 |
| Hossein; Zie Hussein. |
| Hoton (Elizabeth) was de eerste Vrouw die opentlyk het Quakerdom heeft durven prediken. D. VI. 115 |
| Hottinger aangehaalt. D. V. 49. A. D. VI. 2de S. 96. |
| Houams. Naam welke gegeven word aan zeeker soort van omzwervende menschen onder de Arabiërs. D. VI. 197. Misdaaden, waar mede zy beschuldigt worden. ibid. |
| Houstet (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Hubmeyer, (Balthasar) een van de Hoofden der Anabaptisten, brengt zyne Leer over in Zwitserland. D. VI. 175. Begeeft zig naar Moraviën. ibid. En word te Weenen verbrandt. ibid. |
| Hûd. Of hy denzelven is met Heber. D. VI. 2de S. 3. Word gezonden aan de Haditen, om dezelve de Eenigheid van eenen God te prediken. ibid. Historie van zyne zendinge. ibid. Waar zyn Graf word gevonden. ibid. |
| Huet, (De Heer) Bisschop van Avranche, aangehaalt. D. V. 284 |
| Huisseau, (D') Auteur van een werk, genaamt la Reunion du Christianisme. D. V. 284. Wederlegging van dat Boek. ibid. Hy word voor een Deïst aangezien, en waarom. ibid. A. |
| Humbert. (De Kardinaal) Misbruik 't geen hy aan de Grieken van zynen tyd verwyt. D. V. 7. Antwoord door hem gegeven aan eenen zeekeren Nicetas Pectoratus. 8 |
| Hus (Jan) verbrandt op het Concilie van Constans. D. V. 258 |
| Hussein, of Hossein, of Feest der Kinderen van Aly. D. VI. 2de S. 254. Wat men op dien dag gemeenlyk doedt. ibid. |
| Hussiten. Op welke tyd dezelve zig afzonderden van de Calixtinen. D. V. 300. Zy wierden Taboriten genaamt, en waarom. ibid. Nog hedendaags bekend onder den naam van Weeskinderen. ibid. |
| Hutter, Voortplanter van de Leere der Anabaptisten in Moravië. D. VI. 175. Zynen heftigen en oploopenden aart. ibid. A. Te Inspruk verbrandt. ibid. |
| Hutterianen. (De Broeders) Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. VI. 175 |
| Huwelyk. Hoe het zelve geschied by de Mahometaanen. D. VI. 2de S. 224. en volg. Verscheide soorten van Huwelyken by hen in gebruik. ibid. en volgend. Plegtigheden gebruikelyk in de Huwelyken der groote Heeren van Staat met de Ottomannische Princessen. 228 |
| Huwelyk der Georgiaanen. D. V. 143 |
| Huwelyk der Grieken: hoedanig het zelve word geslooten. D. V. 108. Gewoonte van de Ge trouwden te zamen te wiegen, en van dezelve d'een aan d'andere met een kousseband vast te binden. 111 |
| Huwelyk der Muscoviters. Vereeringen welke daags voor de Bruiloft aan de Bruid worden gegeven. D. V. 247. Plegtigheden welke daar ontrent worden waargenomen, tot het laatste Bedryf toe. 247. en 248 |
| |
I.
| JAar. Uit hoe veele dagen het Mahometaansch jaar is zaamen gestelt. D. VI. 2de S. 251 |
| Jaarlyksch Gebruik der Melkboerinnen. Waar in dat bestaat. D. VI. 93 |
| Jabajahiten, of Jabajachiten. Waar in zy stellen dat de kennisse Gods bestaat. D. VI. 2de S. 279 |
| Jacob. Een berugt Hungaar, die van Monnik, zoo als hy in zyne jeugd was geweest, tot de Mahometaanen overging, en zig vervolgens naar Europa begaf, onder de hoedanigheid van Profeet en Verlichten. D. VI. 147. Steld zig aan 't Hoofd der Pastoralen. ibid. A. Zyne verkeeringen met de H. Maagd en met de Engelen. ibid. Lam 't geen hy in zyne standaarden had. ibid. Zyne Predicatiën. 148 |
| Jacobiten. Uitgestrektheid hunner Secte. D. V. 169. Hun geloof nopende de Eenheid der Natuur en des Persoons Jesu Christi. ibid. |
| Jacobus den I. Koning van Engeland, schynt gewenscht te hebben naar de vereeniging der Protestanten met de Roomsch-gezinden. D. V. 283. Vereenigd in zyn persoon de Koningryken van Engeland en Schotland. D. VI. 36. Pogingen welke hy deed om 't Bisschopschap in Schotland te herstellen. ibid. Predikanten welke hy in Engeland deed komen, en welke hy deed wyden in 't jaar 1610. ibid. Verandering welke hy in de Anglicaansche Liturgie maakte. 39 |
| Jagt van het Roomsche Beest. (De) Een Boek aldus betytelt. D. VI. 12. A. |
| Jamniquen. Naam door de Roomsch-Catholyken aan de Bohemers gegeven, en waarom. D. V. 302. Zie Bohemers. |
| Jan. (de Christenen van den Heiligen) Waar in hunnen Godsdienst bestaat. D. V. 224. Waar zy hun verblyf houden. 225 |
| Jannissar-Agasi. Of de Generaal der Janitsaaren. D. VI. 2de S. 257. A. |
| Jaquin. (Catharina) Proceduren tegen deeze Vrouwe. D. VI. 263 |
| Jasiden, of Jasidiërs. Waar in hunne Godsdienst bestaat. D. VI. 2de S. 278. A. |
| Iberiërs. Geloof van die Volkeren. D. V. 136. Hoedanig hunne manier van doopen is. 137. By welke gelegentheden zy de Communie geven. ibid. en 138. Hunne onwetenheid ten opzigte van den Godsdienst. ibid. In welke gevallen zy zig van hunne Vrouwen afscheiden. ibid. Groot gezag van hunne Prinssen en Edellieden. ibid. |
| Ida. Naam eenes Berg in 't Eiland Creta, nu Candia genaamt. D. VI. 2de S. 79. en in de A. |
| ĪĪ“Ī¹į½ĻĻį½ĻĪ¼ĪæĪ¹. Monnikken in de Levant waar aan men dien naam geeft. D. V. 62 |
| Idris. Of hy denzelven is met Enoch. D. VI. 2de S. 127. A. |
| Jeremias, Patriarch van Constantinopolen. Of dezelve door de Lutheraanen verzogt is om zig te vereenigen met de Geloofs belydenisse van Augsburg. D. V. 19 |
| Jesu. (Thomas de) Moet niet gelooft worden aangaande 't geen hy geschreeven heeft over het geloof der Abyssiners. D. V. 182 |
| Ignatius, Aartsbisschop van Constantinopolen, afgezet. D. V. 4. Weigerd zyne afzettinge te erkennen. ibid. Word vervolgt van Photius. ibid. Geweld 't geen hem in 't Concilie word aangedaan. ibid. Smaadheid waar mede hy word afgezet. ibid. |
| Imans. Aldus noemen de Mahometaanen hunne Parochie Priesters. D. VI. 2de S. 244. Welke hoedanigheden zy moeten hebben. ibid. Waar in hunne verkiezinge bestaat. ibid. |
| Independenten. (De) Zyn dezelve met de Congregationisten. D. VI. 106. en 107. Wierden eertyds door de Protestanten in Vrankryk aangemerkt als verschrikkelyke Monsters. ibid. A. Verdeedigt en geregtveerdigt door den Predikant Louis du Moulin. ibid. A. Gedaante hunner Kerkelyke Regeeringe. ibid. |
| Ingebeelde Chaos. Wat de Leere van den Auteur deezes Werks is. D. VI. 326. A. |
| Innocentius den III. Paus, tragt de Grieken daar toe te bewegen, dat zy zig voegen by de Latynen in de Kruisvaarten, dienende om de Mahometaanen het Heilig Land af te nemen. D. V. 10. Brief door hem ten dien opzigte geschreeven
|
| |
| |
| aan den Griekschen Keizer, en aan den Patriarch van Constantinopolen. ibid. |
| Instelling des Bloeds. Waar aan men die naam heeft gegeven. D. VI. 9. A. |
| Interim. Geschiedenisse van het berugte Interim, opgestelt door drie Hoogduitsche Godgeleerden. D. V. 275 |
| Interimisten. Wie ze zyn waar aan men dien naam heeft gegeven. D. V. 275 |
| Inwyding. Hoedanig de Inwyding der Anglicaansche Kerken geschied. D. VI. 42 |
| Joachim, Keurvorst van Brandenburg, verlaat den Roomsch-gezinden Godsdienst, en waarom. D. V. 272 |
| Johannes den VIII. Paus, dreigd den Patriarch Ignatius in den Ban te doen. D. V. 6. Brief door hem geschreven aan Photius. 7 |
| Johannes den XXII. Paus, zend Nuntiussen naar Constantinopolen, om aldaar te handelen over de Vereeniging der Grieksche met de Latynsche Kerk. D. V. 14 |
| Joasaf, Patriarch van Constantinopolen, door ordre van Mahomet afgezet. D. V. 68. A. |
| Joncourt, (De Heer de) Predikant in den Haage. D. VI. 239. A. Waarom men zyn Pensioen hem afnam. ibid. |
| Jonston aangehaalt. D. VI. 152. A. |
| Jooden. Meenigmalen ten onregte beschuldigt door hunne Tegenstreevers. D. VI. 2de S. 79. en 80. |
| Jordaan. Kragten welke de Grieken aan deszelfs Wateren toeschryven. D. V. 133 |
| Joris. (David) Geboortig van Delft. D. VI. 175. Op welken tyd hy zyne Leere verkondigde. 176. Dwaalingen welke men hem toeschryft. ibid. Hy bergt zig te Bazel. ibid. Historie wel ke men daar van verhaald. ibid. |
| Joris. (St.) Processie of omgang welke de Ridders van de Kousseband doen, op den dag dat het Feest deezes Heiligs geviert word. D VI. 69 |
| Joseph, toegenaamt Dhu-Nowas, word beschuldigt van de Christenen met wreedheid te hebben gehandelt. D. VI. 2de S. 9 |
| Jovet. Misslagen van dien Auteur. D. V. 304 Beschuldigt van Contradictiën, onkunde, en kwaade trouw. D. VI. 104. A. |
| Isabeau. Naam eener kleine Profetesse, welke Cavalier, een van de Generaals der Camisards, dag en nagt verzelde. D. VI. 147. Haare Geestdryveryen. ibid. |
| Islebiërs; Zie Antinomianen. |
| Ismaël. Deszelfs Geboorte-plaats. D. VI. 2de S. 10. Op welken tyd hy besneeden wierd. ibid. Word weggezonden naar Mekka. ibid. Volkeren met welke hy zig verzwagerde. ibid. Vrouwe welke hy trouwde, ibid. Zyne kinderen. ibid. |
| Israfiël. Een Engel, welke, volgens het gevoelen der Mahometaanen, het Trompet zal blaazen, om de zielen der Afgestorvene wederom in hunne lichaamen te roepen. D. VI. 2de S. 130. A. |
| Juda (Leo de) aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Julacha, (Simon) Monnik van den Regel van St. Pachomus, word Patriarch der Nestoriaanen. D. V. 148 |
| Julianus. (de Kardinaal) Hoedanigen glimp hy bestond te geven aan de trouwloosheid der Christenen. D. V. 18 |
| Jurieu (de Heer) aangehaalt. D. V. 255. A. Heeft een duizend jaarig Ryk willen opregten. D. VI. 104. A. Zyn Tyd-begin. ibid. Op hoedanige wyze hy de Jooden vleidde. ibid. |
| Jurieu. (De Heer) Voorbeeld van zeer groote ligtgeloovigheid van dien Predikant. D. VI. 141. 142. en 143. Zyne vrugtbaarheid in redenen, om eene kwaade zaak te verdedigen. ibid. |
| Jurieu. (Mevrouwe) Is van het getal der Profetessen van de Cevennes. D. VI. 167. A. |
| Jus Patronatûs; Zie Regt van Patroonschap. |
| |
K.
| KAdezadeliten. Op welken tyd dezelve begonden voor den dag te komen. D. VI. 2de S. 280. Hun eerste Hoofd. ibid. |
| Kadigja. Naam eener Koopvrouwe van welke Mahomet op zyn twintigste jaar Factoor of Gemagtigde wierd. D. VI. 2de S. 34. Verklaaringe welke zy aan hem doedt van haare liefde. 35. Zy trouwd met hem. ibid. Haare dood. 39 |
| Kaïs, Zoon van Modhar. D. VI. 2de S. 16. Hoe zeer hem God vermaard maakte. ibid. Stammen welke uit hem gesprooten zyn. ibid. |
| Kanonikaale Uuren der Roomsch-Gezinden: waar by vergeleken. D. VI. 2de S. 250 |
| Karel den I. Koning van Engeland. Vasten welken de Anglicaansche der eere van dien Vorst hebben toegewydt. D. VI. 63 |
| Karel den II. Koning van Engeland, agtte het van zynen pligt om aan de Bisschoppen hun gezag en inwyjing wederom te geven. D. VI. 36. Lutheraansche Predikanten welke hy in 't jaar 1664. naar Londen deed komen, en welke tot Bisschoppen wierden gewydt door den Bisschop van Winchester. ibid. |
| Karel den V. Keizer van dien naam, houd Paus Clement den VIIden gevangen. D. VI. 2 |
| Kathân, of Yoktan. Naam eenes Arabiërs. D. VI. 2de. S. 2. Word gehouden voor den Vader der Regte Arabiërs. ibid. Zyne Zoonen. ibid. |
| Kau. Naam eenes Persiaans. D. VI. 156. A. Fabel noopende die zaak. ibid. |
| Kaulissen uit Persië. Hunne Leevenswyze. D. VI. 156. Landen waar in zy verspreidt zyn. ibid. |
| Kauly. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 156. A. |
| Kawlan. Arabische Familie aldus genaamt. D. VI. 2de S. 7 |
| Keemel. (De) In den Alcoran voorgestelt als een voorbeeld der Goddelyke wysheid. D. VI. 2de S. 263 |
| Keith. (Joris) Brengt veel toe om de Secte der Quakers te vermeenigvuldigen. D. VI. 116. Word tot Leeraar of Hoogleeraar deezer Dweepersche Secte verkooren te Philadelphia. ibid. Verschil 't geen hy aldaar heeft met zyne Broederen. 128. Hy word afgescheiden van de Vergadering zyner Broederen. 129 |
| Kelbië. Landschap waar aan men dien naam geeft. D. V. 222 |
| Kelbiten. Volkeren waar aan men dien naam geeft. D. V. 223 |
| Keramiënsen. Wat denkbeeld zy van God hebben. D. VI. 2de S. 265 |
| Kerken. (Examineerende) Welke die zyn waar aan men in Holland dien naam geeft. D. V. 366. en 367. Reglement deezer Kerken. 367 |
| Kerkelyken; Zie ook Geestelyken. |
| Kerkregeering; Zie Hiërarchie. |
| Kersdag. ('t Feest van) Op welken tyd het zelve is vastgestelt. D. VI. 61. Vereeringen welke men op dien tyd in Engeland doedt. ibid. Vermaarde Pastei welke men daar in de Familiën toebereid. ibid. |
| Kers-Pastei. Waar in die in Engeland berugte Pastei bestaat. D. VI. 61 |
| Khazregjiten. Hun Oorsprong. D. VI. 2de S. 6. Plaats alwaar zy zig ter neder zetteden. ibid. Hoedanig hunne magt vermeerderde. ibid. Verbond 't welk zy met Mahomet opregtten. ibid. |
| Kibth. Naam door de Arabiërs aan Egypten gegeven. D. VI. 171. A. |
| Kidar. Naam van een der Kinderen van Ismaël. D. VI. 2de S. 12. Is dezelve met Kedar of Cedar. ibid. Gunsten waar meede God hem had begiftigt. ibid. Hoe veele Vrouwen hy trouwde. ibid. |
| Kilar Agasi. Wie hy is aan welken de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Kimchi. (David) Wat dees Rabyn aan de Persiaanen verwyt. D. VI. 2de S. 165 |
| |
| |
| Kirch-misse. Feesten waar aan de Hoogduitschers dien naam geven. D. V. 317 |
| Kircher (De Vader) aangehaalt. D. V. 171 |
| Kirchweye. Beteekenisse deezes woords. D. V. 317 |
| Kitab. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 100 |
| Klerk. Het zeggen hy leest als een Klerk, was eertyds eene groote lof. D. VI. 54. A. Wat het woord Klerk eertyds beteekende. ibid |
| Klokken. 't Gebruik daar van aan de Grieken door de Turken verbooden. D. V. 77 |
| Knight naar Romen gezonden over de Egtscheidinge van Koning Hendrik den VIII. D. VI. 2 |
| Knipperdolling. Gewaande Openbaaring welke die Wederdooper had, en welke aan Jan van Leiden gelegentheid verschafte van zig tot Koning van Munster op te werpen. D. VI. 177 |
| Knoop-gebed. Wat dat is. D. V. 180 |
| Knox (John) zyn Karakter. D. VI. 26. Hoe hy de Engelsche Liturgie van Eduard noemde. ibid. A. Zyne oproerige Grondstellingen. ibid. Hy bemoeid zig met voor Profeet te speelen. ibid. Aangezien voor den Apostel der Gereformeerden van Schotland. ibid. |
| Knox predikt opentlyk tegen den Paus op verscheidene plaatsen van het Koningryk Schotland, en deeld het H. Avondmaal uit naar de wyze der Protestanten, by verscheiden Schotsche Edellieden. D. VI. 32. Verdeedigings Brief welke hy aan de Koninginne Maria schryft. ibid. Waar voor de Koninginne dien Brief aanzag. ibid. Word binnen Edenburg in zyn Afbeeldsel verbrandt. ibid. Zyne reis naar Geneve. ibid. Hoedanige zyne Grondregelen waren. 35. A. |
| Knox voerd in zyn Land in de Discipline van Geneve, met de Grondstellingen en de Leere van Calvinus. D. VI. 35. Artikelen hy hem opgestelt voor de Kerkelyke Politie. ibid. |
| Koboalis. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 156. A. |
| Kodha'a, Koning van de Provincie van Shagr. D. VI. 2de S. 5. Zyne oorsprong. ibid. Stammen uit hem gesprooten. ibid. |
| Koeyen. Redenen van de Godsdienstige eerbewyzingen welke de Oostersche Indiaanen aan die Dieren geven. D. VI. 2de S. 263 |
| Koffy. Gebruik 't geen de Turken daar van maaken. D. VI. 2de S. 216 |
| Koninklyk, of Keizerlyk Nieuw-jaar. Burgerlyk Feest waar aan de Persiaanen dien naam geven. D. VI. 2de S. 254 |
| Koraïshiten (De) worden geheel en al geslagen door de Musulmannen, D. VI. 2de S. 41. Op welken tyd die berugte slag geslagen wierd, waar in Mahomet tegenwoordig was. ibid. |
| Korbetis. Beteekenisse van dat woord. D. VI. 156. A. |
| Kotter. Zyne Profetiën by een verzamelt door Comenius. D. VI. 143. A. |
| Koul. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 242 |
| Kousseband. (De Ridders van de) Processie welke zy houden op den dag dat het Feest van St. Joris word geviert. D. VI. 69. Instelling hunner Orde. ibid. Hun getal. ibid. Hun blaauw Lint, en hunne Kousseband. ibid. Wie zy zyn aan welke men die waardigheid toestaat. ibid. Hoedanig dezelve door den Koning worden verkooren. ibid. |
| Kraam-vrouw (De) haar Kraam - bed verlaten hebbende, op hoedanige wyze zig dezelve in Engeland gedraagt. D. VI. 63 |
| Krooning. Plegtigheden by de Krooning der Koningen van Engeland in gebruik. D. VI. 43. A. |
| Kropgezwellen. Op hoedanige wyze die ziekte geneezen word. D. VI. 66 |
| Kropzweeren. De gaaf van dezelve te geneezen de Koningen van Engeland toegeschreeven. D. VI. 66. Of Koning Eduard den Belyder de eerste is geweest, die de kragt bezeeten heeft om dezelve te geneezen. ibid. Hoe deeze Plegtigheid toegaat. ibid. |
| Kruisvaart in Vrankryk door de Minnebroeders gepredikt. D. V. 12 |
| Kuptar; Zie Ischiouptar. |
| |
L.
| LAatste Oliesel der Grieken. D. V. 111. en 112 |
| Labadie, word Protestantsch, na eerst Jesuit te hebben geweest, en word Predikant te Middelburg. D. VI. 230. Zyn Karakter. ibid. Zyn verschil met Wolzogen, Predikant te Utrecht. ibid. Word van zynen dienst afgezet door het Synode in 't jaar 1669. te Dordrecht gehouden. ibid. Leere welke hy verkondigde. ibid. Word gehouden voor een Aarts Quaker. 232. A. Beschryvinge eener nieuwe Kerke welke hy te Middelburg had begonnen op te regten. ibid. en volg. A. Op hoedanige wyze hy ondervond of de Ziele eener jonge wedergeboorene Zuster waarlyk geconcentreert was in het Mentaale Gebed. 235. Gevaarlyke Leere welke hy zyne Navolgers inboezemde. ibid. Vergelykinge tusschen hem en Antoinette de Bourignon. ibid. Hy gaat sterven te Altena. 236 |
| Labid. Een Arabisch Poëet en een groot Voorstander van Mahomet. D. VI. 2de S. 104 |
| Labis. Wat dat is. D. V. 90. A. |
| Lachm. Huisgezinnen welke uit hem zyn gesprooten. D. VI. 2de S. 8 |
| Lacy, een Engelsch Edelman, geeft zig uit voor een Profeet. D. VI. 162. Geeft een groot Boek van Profetiën in 't Licht. ibid. Hy moet, of voor een Gek, of voor een Guit worden aangezien. ibid. A. Hy vertrekt uit Londen, en vind zig met den Profetischen Geest bezeten. 163. Wonderwerk 't geen hem word toegeschreeven. 164. Hy voerd eene nieuwe wyze, van 't Sacrament des H. Avondmaals te houden, in. 165 |
| Lahir, (Pierre) een der Convulsionarissen van Vrankryk. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Laillier. (Jan) Wat hy in 't volle der Vergadering van de Sorbonne deed in 't jaar 1485. D. V. 258 |
| Lainez. Smaadheden welke dien Jesuit tegen de Protestanten, op de Byeenkomst te Poissi vergadert, uitbraakte. D. V. 280 |
| Lamberti (Vader Archangelus) aangehaalt. D. V. 145 |
| Lampers. Op wat tyd het gebruik van hangende Lampers te dragen in Holland is ingevoert. D. V. 351. A. |
| Landen der Takkebosschen (De) zyn die, alwaar men de Ketters verbrand. D. VI. 91 |
| Larroque. Werk van dien Auteur. D. V. 360 |
| Lascaris (Theodorus) werpt zig op tot Keizer te Nicea in Natolië. D. V. 11 |
| Lasco, Poolsch Edelman en eersten Predikant van de buitenlandsche Protestantsche Kerken te Londen. D. V. 355. A. Geloofs-belydenisse door hem in 't jaar 1552. uitgegeven. ibid. |
| Latitudinaires, of Ruimgemoedde, een haatelyke bynaam, gesmeed ter eere van zeekere gewaande Godisten. D. VI. 314 |
| Laurens, Minderbroeder, schept eenige hoop van vereeniging tusschen de Grieksche en Latynsche Kerken. D. V. 12 |
| Ledran (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Lée, (Roeland) een Priester die de plegtigheid des Huwelyks van Koning Hendrik den VIII. met Anna van Boulen verrigtte. D. VI. 4. A. Of men deszelfs goede Trouw niet en verraschte. ibid. |
| Leenhof. Een Predikant en Auteur van een Boek, betyteld den Hemel op Aarde. D. VI. 139. A.
|
| |
| |
| Grondbeginselen door hem daar in vastgestelt. ibid. Word door zyne Medebroederen wederlegt, en gehandelt even als een Vrygeest of Godverzaaker. ibid. |
| Leger aangehaalt. D. V. 288. Beschuldigt van onwetendheid en van vrypostigheid. 291. A. |
| Lehoc (Louis) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Leiden, (Jan van) of Jan Boekhold. Een der Hoofden van de dweepersche Wederdoopers van de zestiende Eeuw. D. VI. 173. Werpt zig op tot Koning van Munster. 177 |
| Leo den IX. Paus, maakt eenen grooten ophef van de dwaalingen der Grieken. D. V. 7 |
| Leo den X. Paus, beschuldigt niets anders te zoekken dan den ondergang der Kerke. D. V. 259. Regt een Monopolie op van de zaligheid aller Christenen. ibid. Ten welken opzigte hy voorgenomen had vollen Aflaat aan gansch Europa toe te staan. ibid. Decreet by hem uitgegeven tot handhaving van de waarde der Aflaaten. 261. Hy tragt te vergeefsch den Keurvorst van Saxen te gewinnen. ibid. Geeft aan Hendrik den VIII. Koning van Engeland den Tytel van Beschermer des Geloofs. D. VI. 1. A. |
| Leo de Philosooph, Zoon van Basilius en deszelfs Opvolgers, verjaagt Photius uit den stoel van Constantinopolen. D. V. 7 |
| Lero. Wonderwerk in zyn persoon gewrogt. D. VI. 167 |
| Lessenaar. (De) Op welken tyd bekend geworden. D. VI. 65. A. |
| Libavius aangehaalt. D. VI. 155. A. |
| Lichtmis. (Het Feest van) Op welken tyd men in Engeland de Kaarssen afschafte welke men op dien Feestdag ontsteekt. D. VI. 18 |
| Ligtgeloovigheid. Welk het alderbekwaamste middel zoude wezen om dezelve uit te breiden. D. VI. 2de S. 259. A. |
| Lingam. Wat dat is. D. V. 167. A. |
| Linnen Overkleed. Een verciersel 't geen in Engeland wel 't meest diend om eenen Geestelyken van eenen Leek te onderscheiden. D. VI. 52. Eerbiedigheid welke zeekere Anglicanen daar voor hebben. ibid. Wat d[...] Witheid te kennen geeft. ibid. Word van eenige buitenspoorige Presbyterianen aangezien voor het Livrei van den Antichrist. ibid. |
| Liturgie in Engeland onder de Regeering van Eduard den V. opgestelt. D. VI. 20 |
| Lock (De Heer) aangehaalt. D. VI. 109. A. |
| Locman. Heiligheid van dien Arabiër. D. VI. 2de S. 3. Omgang welke hy had met God. ibid. |
| Īį½¹Ī³Ļ°Ī·. Beteekenisse deezes woords. D. V. 79 |
| Logothetos. (De groote) Naam welken een der Bedienden van de Grieksche Patriarchen draagt. D. V. 74 |
| Lollars. Wat men aan die Ketters toeschryft. D. V. 258. Hadden de wegen voor de Schotsche Re formateurs gebaant. D. VI. 31. |
| Lollart aangehaalt. D. V. 288 |
| Lombard (Bartholomeus) aangehaalt. D. V. 168. A. |
| Lombarts. Maatschappy van Kooplieden aan welke men eertyds dien naam gaf. D. VI. 237. A. |
| Long (Vader le) aangehaalt. D. V. 283 |
| Lot der Pylen. Wat dat is. D. VI. 2de S. 217 |
| Lotharingen. (De Kardinaal van) Gevoelen door hem op de byeenkomst te Poissi voorgestelt. D. V. 279 |
| Louvigny (Bernieres de) heeft zyn best gedaan om den Mystyken Godsdienst voort te zetten. D. VI. 212 |
| Lucanus. Veers van dien Auteur, waar in het gantsche zaamenstelsel van Spinosa legt opgeslooten. D. VI. 315. A. |
| Lucar (Cyrillus) treed in dienst van Meletius, Patriarch van Alexandriën. D. V. 47. Gaat zyne Letter-oeffeningen te Padua vervolgen. ibid. Zyne wederkomste te Alexandriën. ibid. Word door Meletius gezonden naar Wallachyen. ibid. Zyne byeenkomsten met de Protestanten van Duitschland. ibid. Hy maakt kennis met de Engelsche en Hollandsche Ambassadeurs die aan de Porte gezonden waren. ibid. De Jesuiten schreeuwen hem opentlyk uit voor eenen Ketter. 48. Zyne Geloofs-belydenis. ibid. Sterke Aanhang welke hy te Constantinopolen had, tegen de Jesuiten en tegen het Hof van Romen. ibid. Word tot Patriarch verkooren. ibid. Hy word afgezet en gebannen naar het Eiland Rhodes. ibid. Word weder herstelt in zyn Patriarchaat. ibid. Wreekt zig over de Jesuiten. ibid. Word door bevel des Grooten - Heers geworgt. 49 |
| Lucas (Maximiliaan) Auteur van eene Levens beschryvinge van Spinosa, wiens Leerling hy was geweest. D. VI. 315. A. Andere werken van dien Auteur. ibid. |
| Ludicra Sacramentalia. Aldus is 't dat de Presbyterianen spottender wyze de Godsdiensts - plegtigheden noemen, welke onderscheid maaken tusschen den Priester en den Bisschop. D. VI. 49 |
| Lullius (Raymond) aangehaalt. D. VI. 154. A. |
| Lustratie over de velden welke de Engelsche doen onder het zingen van Psalmen en groote Lofzangen. D. VI. 68 |
| Luther vaart zeer heevig uit tegen den Paus en tegen de Roomsche Kerk. D. V. 257. en 258. Jaagt zynen aanhang in 't harnas. ibid. Staat waarin de Christen Kerk was wanneer hy begon voor den dag te komen. ibid. Hy steld zig tegen de Aflaaten, en waarom. 259. Theses of Stellingen door hem uitgegeven. 260. Brief door hem aan den Paus geschreeven. ibid. Word door den Paus gedagvaart om naar Romen te komen. ibid. Door wien hy ondersteunt word. ibid. De Kardinaal Cajetanus aan hem tot Regter gegeven. ibid. Hy beroept zig van den Paus op een Algemeen Concilie. 261. Hy tragt Erasmus op zyne zyde te krygen. ibid. Zyne zaamenspraaken met Eckius in de tegenwoordigheid van den Keurvorst van Saxen. ibid. Hy onderneemt om de Communie onder de beide gedaanten of teekenen te verdeedigen. ibid. Brief welken hy aan Keizer Karel schryft. ibid. Tractaat 't geen hy aan den Paus opdraagt. 262. Bulle door den Paus tegen hem uitgegeeven. ibid. Waar na hy geen ontzag meer toond. ibid. Hy neemt den Titel van Ecclesiastes en Prediker van Wittenberg aan. ibid. Hy verbrand opentlyk de Bulle van den Paus en de Decretalen. 263. Hy begeeft zig naar de Ryksvergadering te Worms. ibid. Zyne zaamenspraaken met den Keurvorst van Trier. ibid. Edict des Keizers tegen hem uitgegeven. ibid. |
| Luther. Zyne Leer gecensureert door de Universiteit van Parys. D. V. 263. Zyn antwoord aan den Koning van Engeland. ibid. Word door den Paus in den Ban gedaan. ibid. en 264. Zyne oorlogs verklaaring aan de geheele Roomschgezinde Kerk. ibid. Hy legt de laatste hand aan zyn ontwerp van Hervorming. ibid. Zyne verkeering met den Duivel. ibid. A. Hy geeft zyne overzettinge van het Nieuw Testament uit. ibid. Zyn gevoelen noopende de belofte der kuisheid. 265. Zyn Tractaat tot wegneeminge der Monniken - Ordens en Kloosteren. ibid. Onlusten tusschen hem en Carlostad gereezen. 266 |
| Luther. Zyn huwelyk met Katharina Borre, eene Nonne. D. V. 267. Hy verklaard zig voor de Ubiquiteit. 268. Concilie te Parys tegen zyne Leere gehouden. ibid. Op hoedanige voorwaarden hy zig verbind van Bucerus met de zynen voor zyne Broederen te zullen erkennen. 272. Zyne dood. 273. Verwytingen welke men hem gedaan heeft nopende de buitenspoorigheid zyner driften en vervoeringen. ibid. A. Zonderlinge zaak welke men in hem bespeurde, terwyl hy zyn verblyf hield in het Klooster te Erfort. ibid. |
| |
| |
| Lutheraandom (Het) word in Deenemarken en Zweeden opgeregt. D. V. 265. en 266. Het slaat over tot in Vrankryk en in Vlaandre. ibid. Het krygt geheel en al de overhand in Deenemarken door de bezorging van Bugenhagen. 272. Deszelfs opregtinge in Misniën en Thuringen. ibid. Als mede in Polen. 275. Deszelfs voortgang in het Venetiaansche Gemeene best word gestuit. ibid. |
| Lutheraanen. Welke Algemeene Conciliën dezelve erkennen. D. V. 314. Hun Gevoelen noopende de Verdiensten der Werken. ibid. Noopende de Predestinatie. ibid. Hoe veele Sacramenten zy erkennen. 315. Hun eigentlyk gevoelen aanbelangende het Heilig Avondmaal. ibid. en in de A. Zy verwerpen de Eerbewyzingen aan de Heiligen en aan de Reliquiën. 316. Op hoedanigen wyze zy de Inwydinge hunner Kerken verrigten. ibid. Op hoedanigen wyze zy hunne Predikanten verkiezen. 319. Hunne Vergaderingen, en wat daar in geschied. 322. Hunne Predicatiën. ibid. Welke gebruiken zy van de Roomsche Kerk hebben overgehouden. 324. De Lutheraanen hebben een soort van Kloosters overgehouden voor Vrouwen en jonge Dog ters. ibid. en 325. Feestdagen welke dezelve na de tyden der Reformatie nog hebben behouden. ibid. en 326. Hunne openbaare Vreugde-bedryven in het vieren van het Jubilé hunner Hervorming. 327. Hunne wyze van het Avondmaal te houden. 333. Hun gebruik van Wasch-kaarssen op den Altaar te ontsteeken. 334 |
| Lutheraanen. In hoe grooten agtinge zy de Oorbiegte houden. D. V. 337. Hoedanig dezelve geschied, en wat daar op volgd. ibid. en volgend. Hunne buitengewoone dagen van Boete. 339. Boete waar op de Excommunicatie of Kerkban volgd. 340. Hunne wyze van den Doop te bedienen. ibid. Waar in derzelver Vormsel verschild van dat der Roomsch - gezinden. 342. Hunne Kerk-orde ten aanzien van het Huwelyk. 343. Aandagtige en Godvrugtige wyze waar op hunne Lyk-pligten verrigt worden. 348. Laatste Pligten welke zy aan hunne dooden bewyzen, om derzelver Gedagtenisse onder de menschen leevendig te houden. 351 |
| Ly. Naam eener Persiaansche Vrouwe. D. V. 156. A. Fabeltje daar van verspreidt. ibid. |
| Lyk-Plegtigheden der Grieken. D. V. 112. Kleederen waar meede den Overleedenen gekleedt word. 114. Zielmissen die voor de dooden worden gedaan. 115. Beschryvinge van den Uitvaard eener Vrouwe van Milo. ibid. |
| Lykstaatsiën der Russen. D. V. 249. Vraagen welke men aan de Dooden doedt. ibid. Op hoedanigen wyze men hen kleedt. ibid. Waar de Doodkist van gemaakt is. ibid. Orde der Lykstaatsie. ibid. In welke dranken men zyn rouw en droef heid gaat afspoelen. 250. Hoe veele Gastmaalen men geduurende den rouw houd. ibid. |
| Lyons. Nationaal Synode aldaar gehouden in den jaare 1563. D. VI. 35. A. |
| Lyst der Armenische Kerken. D. V. 193. |
| |
M.
| MA'ad. Oorsprong van den naam deezes Arabiërs. D. VI. 2de S. 13. Zyne Gevegten en uitloopen tegen de Israëliten. ibid. |
| Maagd van Kent; Zie Barton (Elizabeth.) |
| Maagdenburg. Op welken tyd de Reformatie al daar is ingevoert. D. V. 272 |
| Maan-Feest; Zie Feest der Maan. |
| Maand. Naamen welke de Mahometaanen aan hunne Maanden geven. D. VI. 2de S. 251 |
| Maccovius aangehaalt. D. VI. 2de S. 162. A. |
| Mack-Milian, een Schotschen Hooglander, en Bestierder van eene Vergadering van Dweepers. D. VI. 166 |
| Mactouh. Wat dat is. D. VI. 2de S. 114 |
| Madhegi. Huisgezinnen welke van hem zyn afgestamt. D. VI. 2de S. 8 |
| Madmoud - Ben faray wil zig doen houden voor Mozes van den dooden wederom opgestaan. D. VI. 2de S. 272 |
| Magdalene. (Ste.Marie) Waarom de Anglicanen haar Feest hebben vernietigt. D. VI. 72 |
| Mahomet. Denkbeeld 't welk hy zig van den Godsdienst vormde. D. V. 229. Waar in de geen, welke door hem is ingevoert, bestaat. ibid. Schriften waar uit hy den Alcoran heeft opgestelt. 230. Hy word aangezien voor Gods Afgezant. ibid. Zyne Wonderwerken. ibid. |
| Mahomet, of Mohammed. Zyn oorsprong. D. VI. 2de S. 9. Word toegenaamt Abul-Kasem. ibid. Tyd en plaats, wanneer en waar hy wierd gebooren. 32. Op hoedanige wyze zyne geboorte aan gantsch Arabië wierd aangekondigt. ibid. Wonderen welke toen ter tyd geschiedden. ibid. Dood zynes Vaders. ibid. Zyne groote Zuiverheid. 33. Hy gaat over onder de Voogdy eenes Ooms. ibid. Word voor Gods Apostel erkent. ibid. Zeegel der Profetiën tusschen zyne schouderen gedrukt. 34. Wysheid en Zeedigheid waar meede zyne Jongelingschap bestempelt was. ibid. Om welke redenen hy genoemt wierd Al-Amin, of Geloovigen ibid. Op welke jaaren zyns ouderdoms hy de wapenen droeg onder Abu-Taleb. ibid. Koopvrouwe welkers Gemagtigde of Factoor hy word op zyn twintigste jaar. ibid. Mirakelen welke hy te Bosra deed. ibid. Liefdens-verklaaringe welke de Koopvrouw, genaamt Kadigja, hem doedt. 35. Zyn Huwelyk met haar. ibid. En kinderen welke hy uit haar teelde. ibid. Hy begeeft zig tot de afgezonderde eenzaamheid. ibid. Op welke plaats hy zyn afgezonderd leven lei. ibid. Word van God tot Profeet verklaart op zyn veertigste jaar. ibid. |
| Mahomet. Waar in zyne zending bestond. D. VI. 2de S. 35. Denkbeeld 't geen hy zig vormde van 't Christendom. ibid. Wie zy zyn welke hy waare Geloovigen noemde. 36. Nagt, geduurende welke hy de waaragtige Gaven der Profetie ontfing. ibid. Mitsgaders de Zending. ibid. Op welken tyd hy gewoon was zig zelven af te zonderen in zyne spelonke. ibid. Woorden welke den Engel Gabriël met hem sprak, en wat hy denzelven voor antwoord gaf. ibid. Flaauwte waar in hy verviel na een gezigte. 37. Plegtigheid der Wasschinge en des Gebeds, welke de Apostel Mahomet ten tyde deezes eersten Gezigtes ontfangt. ibid. Op welken tyd hy zyne Roepinge opentlyk verklaarde. ibid. Hy gaat de waarheid opentlyk verkondigen. ibid. Werving welke hy doedt van nieuwe Gelovigen. 38. Word door zyne vyanden beschuldigt van Tovery. ibid. Hoe zeer hy zyn leven waagde voor de voortplantinge zyner Leere. ibid. Wat overeenstemming men kan vinden in den Arabischen Profeet met Jesus Christus. ibid. |
| Mahomet. Reize welke hy van Mekka naar Jerusalem deed, en daar na naar den bovensten Hemel. D. VI. 2de S. 39. en 40. Nieuwen Eed van Getrouwheid welke zyne Nieuw-bekeerden aan hem doen. 40. Word genoodzaakt om van Mekka naar Medina te vlugten. ibid. Zyn Huwelyk met een Meisje van negen jaaren oud. ibid. Hy begint den Heiligen oorlog tegen de ongeloovigen van Mekka. ibid. Moské welke hy te Medina bouwd. ibid. Bevel 't geen hy aan alle zyne Geloovigen geeft, om zig te keeren naar den Tempel van Mekka, ten tyde wanneer zy hunne gebeden zouden doen. ibid. Hy steld den grooten Vasten van Ramadhan in. 41. Overwinninge welke hy op de Koraïshiten behaald. ibid. Zyne nieuwe overwinningen. ibid. Om welke redenen hy aan zyne Geloovi- |
| |
| |
| gen verbood wyn te drinken. 42. Water 't geen hy uit een Put deed ontspringen, door 't middel eener. Flessche welke hy gebood daar in te werpen. 43. Teekenen van de agtinge welke de Musulmannen voor hem hadden. ibid. Voornemen 't geen hy smeed, om Afgezanten te zenden aan alle buitenlandsche Souvereinen. 45. Vorsten aan welke hy schreef. ibid. Oorlog welken hy met de Jooden voerd. ibid. |
| Mahomet. Toestel waat mede hy zyne Pelgrimaadgie naar Mekka deed. D. VI. 2de S. 46. Hy doedt den Grieken den oorlog aan. 47. Ambassadeurs en Afgezondenen, welke hem eerbewyzingen komen doen. 49. Hy behaald de geestelyke overwinninge over de Thakisiten, een nabuurig volk van Arabië. ibid. Nieuwe Pelgrimaadgie welke hy naar Mekka doedt, met honderd duizend mannen tot zyn geleide. 50. Hy hervormd den Arabischen Maand-wyzer of Almanach. 51. Valt in eene gevaarlyke Krankheid. 52. Orders welke hy in het hevigste zyner krankheid, by wege van weezentlyke Artikelen zyner uiterste wille, naliet. 53. Laatste getuignisse zyner haat op de Jooden. 54. Hy schenkt alle zyne slaaven de Vryheid. ibid. Zaamenspraak welke hy had met den Engel Gabriël, en met den Engel des Doods. ibid. Zyn dood, en op welken dag dezelve voorviel. ibid. Hoe oud hy geworden is. ibid. Wasschinge welke men van zyn gantsche lichaam na deszelfs afsterven deed. ibid. Zyne Lykstaatsie, en gebeden welke men voor hem deed. 55. Wat men van zyn Graf verhaald. ibid. Afbeeldinge welke men van zyn lichaam geeft. 56. Lof welken de Musulmannen van hem verkondigen. ibid. Men kan hem houden voor een groot Personaadgie. ibid. |
| Mahomet. Wat men verhaald van zyne ingetoogendheid, en van zyne maatigheid. D. VI. 2de S. 56. Hoe veele Vrouwen hy had. 57. Wonderheden van den Haan deezes Profeets. 58. Hoe veele Zwaarden Mahomet had, alle om 't wonderlykst. ibid. Verhaal van zyne anandere wapenen. ibid. Voorregt 't geen hy [zig] had voorbehouden, namentlyk van eene Vrouwe op eenen Vastendag te mogen kussen. 59. Insgelyks van alle vreemde Vrouwen verliefde lonken te mogen toewerpen, en met dezelve om een hoekje te mogen gaan. ibid. Zyn graf word door Engelen bewaart. ibid. Zie Graf van Mahomet. |
| Mahomet. Zyn Karakter. D. VI. 2de S. 66. Welke maatregelen hy in 't werk stelde om zyn nieuw zaamenstelsel van Godsdienst in te voeren. ibid. Op hoedanige wyze men zyne Veelwyvery ontschuldigd. 66. Arabisch Sterrekundige welken hy op zyne zyde trekt. ibid. Om aan het Volk te verkondigen de groote omkeering welke hy ging te weeg brengen. 67. Om welke re denen hy een Tempel te Medina deed bouwen. 68. Vergelykinge tusschen Mahomet en Luther. 83 |
| Mahomet. Of hy dien Pharao, die Mozes deed opvoeden, vermengt heeft met dien, welke den laatsten dwingeland speelde over het Volk Gods, en welke in het roode Meir verdronk D. VI. 2de S. 191. Word beschuldigt dat hy de Stad Mekka in het Land der Hammoniter heeft geplaatst. 192. en volg. Als meede, van in zynen Alcoran zig zelven te hebben tegengesprooken, wanneer hy nu eens zegt dat hy niet kon leezen, dan wederom eens dat hy leezen kon. 194. Andere tegenstrydigheden waar van men hem beschuldigd. ibid. en 195. Of hy steld dat de Mensch geformeert word uit een Bloedzuiger. 205. Of hy de Onsterfelykheid der ziel heeft ontkent. 206 |
| Mahomet Efendi. Naam van een Ongodist te Constantinopolen geregt, overmits hy onvoorzigtiglyk had gesprooken tegen het aanweezen Gods. D. VI. 2de S. 280. Argument waar van hy zig bediende om zyn afgryslyk gevoelen staande te houden. ibid. Standvastigheid waar meede hy stierf, zonder van gevoelen te willen veranderen. ibid. en 281 |
| Mahometaandom; Zie Godsdienst der Turken. D. VI. 2de S. 62 |
| Mahometaanen. Denkbeeld 't geen zy van de Wet van Mozes, en van die van Jesus Christus hebben. D. V. 229. Hunne Boekken. 230. Waar in het voornaamste Artikel hunnes Geloofs bestaat. ibid. Wonderwerken welke zy hunnen Wetgeever toeschryven. ibid. Hoedanig een gevoelen zy van God hebben. ibid. Hoedanig een van de Engelen. ibid. Wat zy van de Opstandinge der Dooden gelooven. ibid. En wat van het Vagevuur. 231. Beschryvinge welke zy van hun Paradys geven. ibid. Hunne Leer, aanbelangende het stuk der Predestinatie. 232. Hoe zeer de goede Werken by hen in agtinge zyn. ibid. en 233. Waar in, volgens hun gevoelen, de Boete bestaat. ibid. Waar in hunne Zedekunde bestaat. ibid. Schoone lessen welke zy geven om zig zelven van zyne driften te ontdoen, en om alle gebreeken te vermyden. ibid. Tegen welk der gebreeken zy 't aldermeest uitvaaren. ibid. Tot hoe verre hunne Godvrugt gaat. ibid. Onderscheid by hen gemaakt tusschen het geen men verpligt is te doen door Goddelyk bevel, en het geene men schuldig is na te komen door menschelyke instellingen. 234. Hunne verscheide gebeden. ibid. |
| Mahometaanen. Hunne Wasschingen. D. V. 234. Groot getal hunner Secten. 235. Welke van die men moet stellen voor alle andere. 236 |
| Mahometaanen. Of het wel eene waarheid is, dat zy vyanden zyn van over den Godsdienst te zintwisten. D. VI. 2de S. 88. en 90. Wat men omtrent dit stuk moet onderscheiden. 91 |
| Mahometaanen. Hoedanigen Denkbeeld dezelve hebben van de Profeeten des Ouden Testaments. D. VI. 2de S. 111. Hoe veele zy 'er afzonderen tot Apostelen, geschikt om de Menschen te doen wederkeeren uit hunne verdorvendheid. ibid. Of zy ook de Ruimgemoedde, dat is die den weg des Hemel gemakkelyk maaken, zyn toegedaan. 112. Wat denkbeeld zy hebben van de oneindigheid des Oppersten Weezens. 113. Hunne Geloofs-belydenissen. 115. en volgend. Wat zy voor gedagten hebben van de Voorzienigheid en van de Predestinatie. 116 |
| Mahometaanen. Of het waar is, dat zy alle schepselen aanbidden. D. VI. 2de S. 160. Worden beschuldigt dat zy de Voorzienigheid loochenen. 161. Of zy belyden te gelooven, dat God zelf voor Mahomet bid. ibid. Of zy loochenen dat 'er eene Helle is. 162. Hoe veele Paradyzen zy stellen. 163. A. Worden ook beschuldigt te gelooven, dat het genoeg is zig zelven dikwils te wasschen, om de zonden en vuiligheden der ziele weg te nemen. 164. Of, volgens hunne Grondregelen, de Duivelen Vrienden van God en van Mahomet zyn. 166. Hoe veele onderbeurtige verstandige Weezens zy erkennen. 167. Of zy ook toestaan dat 'er Engelen van 't Vrouwelyk geslagt zyn. 168 |
| Mahometaanen. Of zy vast zyn aan de stellingen van Origenes. D. VI. 2de S. 172. Worden beschuldigt dat zy een gantsch vleeschelyk Paradys stellen. 174. En dat zy vast stellen, dat de Vrouwen niet in 't Paradys zullen komen. 178. Of zy erkennen dat Jesus Christus gestorven zy. 185. Of zy den Hond voor een rein Dier houden. 187. Dieren welke zy niet aanraaken. 188. Of het wel waar is dat zy, volgens een grondregel hunnes geloofs, meinen dat het hen vrystaat hunne Tractaaten te schenden,
|
| |
| |
| welke zy met de gene, die van hen Ongeloovigen worden genoemt, hebben aangegaan. 188. Of het hen, volgens de beginselen hunnes Godsdiensts, geoorloft is, zoo veele Vrouwen te mogen trouwen als zy 'er konnen onderhouden. 197 |
| Mahometaanen. Of dezelve geene voorzorge altoos gebruiken om hun aangezigt te wasschen. D. VI. 2de S. 203. Hunne gewoonelyke vermaaken. 219. Hebben zeer veel op met het Huwelyk. 224. Binnen welken graad zy hunne Bloedverwanten trouwen. 226. Tot welke straffe zy een getrouwd Man verwyzen, die zyne Vrouw van overspel beschuldigd, zonder het zelve te konnen bewyzen. 227. Op hoedanige maniere zy hunne dooden begraven. 234. en volgend. Hunne Rouwe. ibid. Verheeventheid welke in hunne gebeden zig opdoedt. 249. Wat zy aan God in hunne Gebeden verzoekken. ibid. Werktuigen van Devotie en Aandagt waar van zy zig bedienen. 250. Hunne Feesten. ibid. en volgend. Hoe veele maanden zy in hun jaar hebben. 251. Wie zy onder hen zyn, die vermaard zyn voor waare Retgzinnige. 266. |
| Mahometaansche Catechismus, of Uittreksel van de Godgeleerdheid der Mahometaanen. D. VI. 2de S. 123 |
| Mahometaansche Monnikken; Zie Dervis. |
| Mahometaansche Tydrekening. Op welke tyd dezelve een aanvang heeft genomen. D. VI. 2de S. 251 |
| Mai (Du) aangehaalt. D. VI. 66 |
| Maichel (De Heer) aangehaalt. D. V. 313. A. en 315. A. |
| Maintenon (Madame de) verkrygt van Lodewyk den XIV. Koning van Vrankryk, de vryheid voor Madame de Guyon. D. VI. 216. A. Hoe grooten agting zy voor die Dame had. ibid. |
| Maizeaux (De Heer des) aangehaalt. D. VI. 51 |
| Malabar. Aart der Christenen van Malabar. D. V. 166 |
| Malaval (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Malek. Op welken tyd hy leefde. D. VI. 2de S. 266. Secte aan welke hy zynen naam heeft gegeven. ibid. |
| Maliké. Naam van een Mahometaansch L[eeraar]. D. V. 235 |
| Mammillares. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. VI. 178. A. |
| Mandra. Oorsprong en Beteekenisse deezes Woords. D. V. 75. A. |
| Mandra latebra. Wat dat is. D. V. 122. A. |
| Mandya; Zie Mandyum. |
| Mandyas. Beteekenisse deezes Woords. D. V. 119. A. |
| Mandyum, of Mandya. Beteekenisse deezes Woords. D. V. 123 |
| Manilius. Veers van dien Poëet. D. VI. 63. A. |
| Manzir. Naam door de Mahometaanen gegeven aan eenen der Engelen welke de Dooden moeten ondervragen. D. V. 231 |
| Manzius. (Felix.) Naam van een zeeker Dweeper. D. VI. 175. Word verdronken door bevel van de Magistraat in Zwitserland. ibid. |
| Mar-Abraham tot Bisschop aangestelt in de plaatse van Mar-Joseph. D. V. 157. Zyne Geschiedenisse. ibid. |
| Mar-Joseph. Geschiedenisse deezes Nestoriaanschen Bisschops. D. V. 157 |
| Mar-Thomas, of Thomas Cana, Armenisch Koopman, van welken zig de Christenen van St. Thomas zeggen afkomstig te zyn. D. V. 165. Vrouwen welke hy getrouwt heeft. ibid. Hoedanig zyne Nakomelingen vermenigvuldigt zyn. ibid. |
| Maracci (De Abt) aangehaalt. D. VI. 2de S. 82 |
| Marahaïten. Oorsprong deezer Stam. D. VI. 2de S. 6 |
| Marais (Reineir des) aangehaalt. D. VI. 63. A. |
| Marbachius. Op hoedanigen wyze die ieverige Lutheraan zig uitdrukt, schryvende tegen een Sacramentaris. D. V. 311 |
| Marca (De) Aartsbisschop van Parys, trag de Protestanten met de Roomsch-gezinden te vereenigen. D. V. 283 |
| Margariten. Beteekenisse deezes Woords. D. VI. 90. A. |
| Marechal (Maria) beschuldigt wegens misdaadigen en bloedschandigen omgang. D. VI. 263 |
| Marets. (Des) Werk van dien Auteur. D. VI. 268. A. |
| Maria, Koninginne van Engeland D. VI. 24. Haar dood was ook teffens die der Roomsche Godsdienst, en de verryzing der Hervorming. 27 |
| Maria. Of de Maagd Maria, volgens 't gevoelen der Mahometaanen, bevrugt is geworden door het eeten van Daadelen. D. VI. 2de S. 185 |
| Marinus, Paus, Opvolger van Joannes den VIII. veroordeeld Photius. D. V. 7 |
| Marion geeft zig te Londen uit voor een Profeet, en van den Geest gedreeven. D. VI. 162. Word veroordeelt als aangeklaagt en overtuigt van onbeschaamtheid, bedrog, en Godloosheid. 165 |
| Marionetten; Zie Guichelpoppen. |
| Maron. (De Abt) In welken tyd hy leefde. D. V. 213 |
| Maroniten. (De) Of zy hunnen oorsprong aan den Abt Maron verschuldigt zyn. D. V. 213. Of zy onder de Monotheliten zyn geweest. ibid. Waar hun Patriarch zyn verblyf houd. 214. Op hoedanigen wyze die Patriarch verkooren word. ibid. Huwelyken hunner Geestelyken. ibid. Hoe zeer zy het Klooster-leeven aanbeveelen, en hoe groote agtinge zy daar voor hebben. ibid. Op hoedanige wyze zy hunne Officiën beginnen. 216. Waar in hunne Vasten bestaat. ibid. Op welken tyd de Bisschoppen de Ordens opdraagen. ibid. Op hoedanige wyze zy het Sacrament des Doops bedienen. ibid. In welke lichaams gesteldheid zy biegten. 217. Hunne Zalvinge der zieken. ibid. |
| Marot (Clement) aangehaalt. D. VI. 2de S. 170. A. |
| Marpurg Byeenkomst aldaar gehouden om de Lutheraanen met de Zwingliaanen te vereenigen. D. V. 269 |
| Marsigli (De Graaf de) aangehaalt. D. VI. 2de S. 262. A. |
| Marsolan, (Jean) eerste Chirurgyn des Hertogs van Orleans, aangehaalt. D. VI. 168. A. |
| Martin (Etiennette) beschuldigt wegens misdaadigen en bloedschandigen omgang. D. VI. 263 |
| Martinius aangehaalt. D. VI. 2de S. 161. A. |
| Martinus den IV. Paus, weigerd aan de Ambassadeurs van Michiel Paleologus gehoor te verleenen, en doedt hem in den Ban. D. V. 16 |
| Martyr, (Petrus) een vermaard Hervormer, komt op de noodiging van Cranmer in Engeland. D. VI. 20 |
| Marville aangehaalt. D. VI. 62. A. |
| Mason, Aartsdiaken van Norfolk, aangehaalt. D. VI. 29. A. |
| Massaliaan, of Messaliaan. Oorsprong deezes woords. D. VI. 157. A. |
| Mathias, (Joannes) een Zweedsch Bisschop, schryft eenen Brief aan Karel Gustaaf, waar in hy dien Vorst sterk aanzet, om te arbeiden aan de Vereeniging der Christenen. D. V. 284. Word van zyne waardigheid berooft door de Staaten van Zweeden. ibid. |
| Matthieu, (Jean) een van de Hoofden der Anabaptisten, in de belegering van Munster omgebragt. D. VI. 177 |
| Maupoint. (Guillaume-Antoine) Proces Verbaal wegens de Stuiptrekkingen waar door hy aangetast wierd, en welke verklaart wierden vrywillig en geenszins miraculeuse te zyn. D. VI. 168. A. |
| |
| |
| Maurato, (Pieter) een van de eerste Leeraaren der Fratricellen. D. VI. 158 |
| Maurus (Johan-Andreas) aangehaalt. D. VI. 2de S. 86. A. |
| Mazdac. Leere welke hy leeraarde. D. VI. 2de S. 63. A. Groot getal Aanhangers 't welk zig dees Bedrieger verkreeg. ibid. |
| Meaux (De Bisschop van) steld de Artikelen op, welke de veroordeeling behelzen van alle de dwaalingen, begreepen in de Werken van den Heer de Fenelon en van Madame Guyon. D. VI. 241. Brief welken hy ontfangt van de laatstgemelde. ibid. Hy bied de gemelde Artikelen aan den Heer de Fenelon aan, om dezelve te teekenen. 243. Ook bied hy Madame Guyon al zulke Artikelen aan, als welke op haar betrekkelyk zyn. 246. Attestatie welke hy haar geeft. 249. Byeenkomsten welke hy houd, om het Quiëtistendom uit te roeyen. 250. Hy maakt zig gereed om zyne Uitgebreide Ophelderingen over de verscheidene Staaten des Gebeds uit te geven. 259. Goedkeuringe welke hy daar op van den Heer de Fenelon verzoekt, die hem dezelve weigerd. ibid. |
| Medicis. (Katharine de) Haare Staatkunde. D. V. 279. Brief door haar aan den Paus geschreeven tot voorstand van de Zaamenkomst te Poissi. ibid. |
| Megander aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Meiron. Wat dat is. D. V. 186 |
| Melaatsheid, of Schurftheid. Of de Koningen van Engeland eertyds de gave hadden van deeze ziekte te konnen geneezen. D. VI. 66 |
| Melaatsheid. Wat gelegentheid verschaft om te gelooven dat 'er onder de Israëliten zeer veele Melaatschen waren. D. VI. 2de S. 79. A. |
| Melancholie, of Zwaarmoedigheid (De) brengt de menschen tot het zien van Gezigten, tot verrukkingen enz. D. VI. 114. A. |
| Melanchton. Auteur van de vermaarde Augsburgsche Belydenisse. D. V. 269. Zend zyne twaalf Artikelen aan François den Eersten. 272. Kenteekenen zyner geneigdheid tot vereeniging. ibid. |
| Melchiten, of Konings-gezinden. Volkeren aan welke men dien naam geeft, en die van het gevoelen der Grieken zyn. D. V. 134. Waarom dezelve aldus genoemt worden. ibid. Hunne gevoelens. ibid. Om welke redenen zy groote vyanden zyn van de Roomsche Kerk. ibid. en 135. Hun Patriarch aan welken zy onderdaanig zyn. ibid. |
| Melec. Beteekenisse deezes woords. D. V. 134 |
| Melelavis. Mahometaansche Monnikken aldus genaamt. D. VI. 2de S. 246. Zie Mevelaviten. |
| Meletius, Aartsbisschop van Ephesen, antwoordt op verscheidene Vraagen welke hem voorgeslagen waren door eenige Godgeleerden van Leiden. D. V. 50 |
| Meletius Syrigius, Onder-Patriarch en Leeraar der Kerke van Constantinopolen. D. V. 40. A. |
| Melkboerinnen; Zie Jaarfeest der Melkboerinnen. |
| Meneses (Alexis de) is de geen die van alle de Zendelingen het meeste werk heeft gemaakt om de Indiaanen van St. Thomas met de Roomsche Kerk te vereenigen. D. V. 156. Word verkoren tot Aartsbisschop van Goa. ibid. Neemt den Tytel van Primaat van 't Oosten aan. ibid. Zyne Historie, opgestelt uit zyne Gedenkschriften. ibid. Middel door hem in 't werk gestelt om de Christenen van St. Thomas oneenig te maaken. 158. A. Dwaalingen welke hy hen te laste leide. 159. Kerkelyke Vergadering door hem te Diamper, in het Koningryk van Cochin, belegt, om aldaar te overwegen alles wat tot den Godsdienst betrekkelyk was. 161. Middelen door hem in 't werk gestelt om zyn oogwit te bereiken. ibid. en 162 |
| Menno. Door wien hy tot het Anabaptistendom wierd bekeert. D. VI. 184. Hy geeft zynen naam aan die van zyne Gezindheid. ibid. Iever waar meede hy aan de Hervorming van 't Anabaptistendom arbeidde. ibid. Waar in men hem regt moet doen. ibid. Zyn dood. 185 |
| Mennoniten, of Mennisten (De) verfoeyen de Dweeperyen der eerste Anabaptisten. D. VI. 184. Oorsprong hunner naam. ibid. Beuzelagtige verschillen waar door zy verdeelt geworden zyn, en welke de oorzaak zyn geweest der scheuringen onder hen. ibid. en 185. Worden beschuldigt van list en bedrog in hunnen handel te gebruiken. ibid. Zy bragten in den jaare 1572. aan Willem den Isten, Prins van Oranje, onderstandgelden op. ibid. Steden en Provinciën welke weigerden hen te dulden. 186. Synoden welke zy op verscheidene tyden hebben gehouden om hunne verschillen by te leggen. ibid. Twee groote takken welke zy tegenwoordig in Holland hebben. ibid. Onderscheid 't geen 'er is tusschen de Geloofs-artikelen van iedere deezer takken. 187. Uitlegginge hunner Leere. ibid. en 188. en volgend. |
| Merrie-paard door last van de Inquisitie voor eene Tooverhex gevat. D. V. 238. A. |
| Messaliaan; Zie Massaliaan. |
| Messaliënsen. Omzwervende en verstrooide volkeren in Bulgariën en Thraciën. D. VI. 157. Op welken tyd zy eerst te voorschyn kwamen. 158. Wierden bygenaamt Satanisten, en waarom. 157. A. Hunne Leere. 158. Hunne overeenkomst met de Bohemers, of Heidens. ibid. Hunne groote leedigheid. ibid. Misdaaden waar mede zy beschuldigt wierden. ibid. Afgrysselykheden welke zy bedreeven in hunne Byeenkomsten en Vergaderingen des nagts. ibid. Worden ook Adelphiënsen genaamt. ibid. Op hoedanige wyze dezelve zig allengskens verwyderden van het Land alwaar zy gebooren waren. 160. Welke Landen zy doorliepen. ibid. De naam hunner Secte word verandert in die van Bogomylen. ibid. Worden vermengt met de Bohemers. ibid. |
| Mesgret. Eenige zyner Voorstellingen veroordeelt door de Faculteit van Parys. D. V. 267. A. |
| Mesrop. Een Kluizenaar welken de Armeniërs houden voor den uitvinder hunner Letteren. D. V. 200 |
| Metagniai. Wat dat is. D. V. 127. A. |
| Methodius. Deszelfs Afzettinge. D. V. 69 |
| ĪĪµĻĪæĻ
Ļį½·ĻĻĪ¹ĻĖ. Of dit woord zedert korten tyd is uitgevonden. D. V. 38 |
| Metrophanes Critopulus. Werk van dien Auteur. D. V. 47. Deszelfs Reizen door Engeland en Duitschland. ibid. |
| Metsala. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 157 |
| Mevelava. Oorsprong en Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 246 |
| Mevelaviten, of Melelavis. Mahometaansche Monnikken aldus genaamt. D. VI. 2de S. 246. Waar in hun Regel bestaat. ibid. Hunne Kleedinge. ibid. |
| Meyboomen welke men eertyds in alle Kerken door gansch Saxen plantte op Hemelvaarts-dag. D. V. 327 |
| Meyer, een Hoogduitsch Auteur, die de Verantwoording der Roozenkruis-broeders heeft geschreeven. D. VI. 155. A. |
| Mezzachuliënsen. Hunne Leere. D. VI. 2de S. 279. Of zy dezelve zyn met de Maghuliten. ibid. A. |
| Michiel (de Keizer) word omgebragt door 't bevel van Basilius, zynen Metgezel in 't Keizerryk. D. V. 5 |
| Michiel. (St.) De Engelschen hebben zyn Feestdag behouden. D. VI. 71 |
| ĪĪ¹Ļ°ĻĪæĻĻĪ·Ī¼ĪæĪ¹Ė Grieksche Monniken aldus genaamt. D. V. 62 |
| Mill, (Gautier) een oud Priester die zig voor de Protestanten verklaarde. D. VI. 33 |
| Millenarii. Zaamenstelsel van verscheidene Auteuren die het duizend-jaarig Ryk hebben vastgestelt. D. VI. 104. Leere van verscheide hedendaagsche Voorstanders van het duizend-jaa- |
| |
| |
| rig Ryk. ibid. en 105. en 106 |
| Milletiere (La) genoodzaakt om van Godsdienst te veranderen, ter zaake dat hy getragt had de Protestanten met de Roomsch-gezinden te vereenigen. D. V. 284. In den Ban gedaan door de Godgeleerden van Charenton. ibid. |
| Mingreliërs (De) biegten niet, zelfs niet wanneer zy op sterven leggen. D. V. 137. Gewoonte op eenige plaatsen van Mingrelië in gebruik, van de hoofd-peuluwe van onder 't hoofd der stervenden weg te nemen, op dat de zieltoogende te rafser zou stikken. D. V. 145 |
| Ministres. (Aldus worden by de Franschen de Leeraars genoemt, die by de Nederlandsche Gereformeerden den naam van Predikanten dragen.) Oorsprong van dat woord. D. V. 359. A. |
| Ministre de l'Olive, of Predikant van den Olyf. Wie hy is aan welken de Gereformeerde Synoden dien naam geeven. D. V. 361 |
| Minutius Felix aangehaalt. D. VI. 58. A. |
| Mirakelen. Daar worden 'er gevonden, die beeter een fabelagtig Vertellingtje zouden vercieren dan het Leven of de Legende van eenen Heilig. D. VI. 112. A. |
| Mirandola. (Picus van) Redenvoeringe door hem gedaan in het Concilie van Lateraan. D. V. 259. A. Aangehaalt. D. VI. 2de S. 172. A. |
| Mischna. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 265 |
| Misdadigers. De Misdadigers in Engeland verwezen zynde, beginnen hunne Belydenisse, met te bekennen dat zy in gebreeke zyn gebleven met het Godsdienstelyk onderhouden van den Zondag. D. VI. 58 |
| Misgewaad. Beteekenisse deezes woords. D. V. 320 |
| Misse. Plegtigheden der Misse by de Grieken. D. V. 79 |
| Misson. Auteur van het Boek genaamt Theatre Sacré des Cevennes, en die bekend is door zyne Reizen door Italië. D. VI. 162. A. |
| Mobah. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 114 |
| Moderateur. Naam welken men geeft aan den Voorzitter van iedere Synode in de Gereformeerde Kerken. D. V. 361. Zyn ampt. ibid. |
| Modhar. Zyne heerlyke hoedanigheden. D. VI. 2de S. 13. Zyn Godsdienst. ibid. Zyne Kinderen. 16 |
| Modrecah. Deugden van dien Arabiër. D. VI. 2de S. 17 |
| Mogiassemiënsen. Hoedanigen denkbeeld zy van God hebben. D. VI. 2de S. 265 |
| Moharram. Naam welken de Mahometaanen aan eene hunner Maanden geven. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. By de oude Arabiërs voor heilig gehouden. ibid. |
| Molhediten, of Molhedoun. Beteekenisse deezes woords. D. V. 223 |
| Molhedoun; Zie Molhediten. |
| Molinos. (Michiel) Op welken tyd hy in Italië gerugt begon te maaken. D. VI. 126 |
| Molinos brengt het Quiëtistendom tot eene Secte. D. VI. 212 |
| Mollas; Zie Moulas. |
| Monasteriaci. Monnikken van 't Oosten aan welke men dien naam geeft. D. V. 64. A. |
| Moni. Werk deezes Auteurs. D. V. 25. A. |
| Monier (Vader) aangehaalt. D. V. 96. A. |
| Monkir. Engel aan welken de Mahometaanen dien naam geeven. D. VI. 2de S. 12. A. |
| Monnikken. Door eenen der Ouden genaamt de Wysgeeren des Christendoms. D. V. 122. Wat men op hen al kan toepassen. ibid. Onderscheid 't geen men kan maaken tusschen Monnikken en Wysgeeren. ibid. |
| Monniken. Hoe veelderleie soort 'er tegenwoordig in de Levant worden gevonden. D. V. 62 |
| Monnikken van het groot Gewaad. Wie zy zyn aan welke de Grieken dien naam geven. D. V. 123. Op hoedanige manier dezelve leven. ibid. |
| Monnikken van het klein Gewaad. Zyn een soort van Monnikken welke aldus door de Grieken worden genoemt. D. V. 123 |
| Montbelliard. Ontwerp van Vereeniging bezogt tusschen de Lutheraanen en Calvinisten op het Colloquium van Montbelliard. D. V. 280. en 281 |
| Montluc, (Jean de) Bisschop van Valence, begunstigd de Gevoelens der Calvinisten. D. V. 279 |
| Moolen (Een zeer berugte) welke niet konde maalen op een Zondag. D. VI. 94 |
| Moraditen. Van wien dezelve afstammen. D. VI. 2de S. 8. |
| Moraguary. Wat dat is. D. V. 137 |
| Moraud (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169 |
| Mordichour. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 236 |
| Morel (François) zit voor in het eerste Synode te Parys gehouden. D. V. 278 |
| Morgengab, of Morgengaaf. Wat dat is. D. V. 344 |
| Morhof aangehaalt. D. VI. 155. A. |
| Morin (Vader) aangehaalt. D. V. 26 |
| Mornius. Aangenomen voor knegt van de Maatschappy van Rosay. D. VI. 155 |
| Morteira, Leermeester van Spinosa, doedt vergeefsche moeite om denzelven van gevoelen te doen veranderen. D. VI. 317 |
| Moschabeïten. Vergelykinge welke zy maaken tusschen God en de Schepselen. D. VI. 2de S. 268 |
| Mosseilama, toegenaamt de Leugenaar by de Mahometaanen. D. VI. 2de S. 271 |
| Mostarabiërs. Naam welken men geeft aan de gene die Arabiërs geworden zyn, 't zy met zig onder dezelve te vermengen, 't zy met zig te verzwageren met de regte Arabiërs. D. VI. 2de S. 2. Van wien dezelve afstammen. ibid. |
| Mosteheb. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 114 |
| Mosul. Naam welken de Arabiërs aan Assyriën geven. D. VI. 157. A. |
| Motanabbi, dweepersch Poëet, welke in 't begin der derde Eeuw van de Hegira leefde. D. VI. 2de S. 273. Secte welke hy tragtte te verwekken. ibid. Word genoodzaakt zyne herssenschimmen door zynen hals te haalen. ibid. |
| Motazalers. Wat zy geloofden van de Eigenschappen Gods. D. VI. 2de S. 265 |
| Mothe, (Vader de la) Barnabiter en Broeder van Madame Guyon. D. VI. 212 |
| Moulas. Regters en Leeraaren in Turkyen welke men dien naam geeft. D. VI. 2de S. 243 |
| Moulin. (Louis du) Zyn Boek ten voordeele der Independenten. D. VI. 106. A. |
| Moyne (De Heer le) aangehaalt. D. VI. 2de S. 156 |
| Mozdariënsen. Wat denkbeeld dezelve van God hadden. D. VI. 2de S. 268 |
| Muëzims. Naam welken de Mahometaanen geven aan de gene die tot het Gebed roepen. D. VI. 2de S. 244 |
| Mufti. Bediening van dit Hoofd der Turksche Geestelykheid. D. VI. 2de S. 242. Hoe veele Bedienden hy onder zig heeft. 243. Plaats alwaar hy zyn verblyf houd. ibid. |
| Mugletonianen. Wie zy zyn aan welke men dien naam gegeven heeft. D. VI. 129 |
| Muley-ibn-Hamet. Naam van eenen der Roozenkruis-broeders van Barbaryen. D. VI. 155. A. Historie die van hem word verhaalt. ibid. |
| Muller, Lutheraansch Leeraar: zyn uitvaaren. D. V. 223 |
| Mum-Sconduren. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 282 |
| Munster. Veroveringe van die Stad door de Anabaptisten. D. VI. 177 |
| Muntzer. Een van de Hoofden der dweepersche Anabaptisten van de zestiende Eeuwe. D. VI. 173. Groote agtinge welke hy in 't begin verkreeg. 174. Hoe zeer hy oploopend was. ibid.
|
| |
| |
| Oorlog door hem veroorzaakt. ibid. Monnik welken hy tot Raadsman had. 175. Hy word gevangen genomen, en het hoofd afgeslaagen. ibid. |
| Muscoviters; Zie Russen. |
| Muserrim. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 280. Zie Ongodisten. |
| Mutafaracas. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 257. A. |
| Myconius aangehaalt. D. V. 355. A. |
| Mystyken. Wat men door dat woord moet verstaan. D. VI. 209. A. Verwyt tegen de hedendaagsche Mystyken. 210. A. Wie zy zyn welke men kan aanzien voor Hoofden en Stigters des Mystykdoms. 211 |
| |
N.
| NAaktheid. Geduurende de Lupercalia, of Feesten van Pan, liep men gansch naakt over straat. D. VI. 193. Dat zelve naakt loopen heeft meede plaats gehad onder de Grieken. ibid. Van gelyken ook onder verscheide Anachoreten en Monnikken van Palestina. ibid. |
| Nabet. Naam van den oudsten Zoon der zoonen Ismaëls. D. VI. 2de S. 12. Hy volgd zynen Vader op. ibid. |
| Nakib-Escureb. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 243. A. |
| Nakir. Engel aan welken de Mahometaanen dien naam geven. D. VI. 2de S. 127. A. |
| Namstod. (Adriaan) Op welk jaar zyns ouderdoms hy gedoopt is. D. VI. 2de S. 84 |
| Nasseriërs (De) zyn nog Mahometaanen nog Christenen. D. V. 222. Welk Land zy bewoonen. ibid. Hun aart. ibid. Haat dien zy den Mahometaanen toedragen. ibid. Hunne Taal. 223 |
| Natuur (De) is standvastig in haare wetten ten opzigte van alle Weezens. D. VI. 152. A. |
| Navarre. Of de Koningen van Navarre eertyds de Krop-zweeren hebben geneezen. D. VI. 66 |
| Naudé aangehaalt. D. V. 167. A. D. VI. 155. A. |
| Naulum. Beteekenisse deezes woords. D. V. 337 |
| Nazar. Deszelfs heerlyke hoedanigheden. D. VI. 2de S. 13. Zyne Zoonen. ibid. Verdeelinge welke hy maakte van zyne Goederen. ibid. |
| Nazareën. Navolgers van Ali D. V. [222]. D[...] beeld 't geen zy van de Godheid hebben. ibid. |
| Nazianzenus (St. Gregorius) aangehaalt. D. VI. 7. A. |
| Neal aangehaalt. D. VI. 26. A. |
| Nef. Oorsprong deezes woords. D. VI. 42 |
| Nekir. Engel by de Mahometaanen aldus genaamt. D. V. 231 |
| Nestorianen. Uitgestrektheid hunner Secte. D. V. 148. A. Artikelen van hun Geloof. 150. Zy zyn niets anders dan een en dezelve Secte met de Indiaanen of Christenen van St. Thomas. 155. Zie Thomas. (De Indiaanen van St.) |
| Nevill. Naam eenes Aartsbisschops van York, die op den dag zyner inwyding voor agt of tienduizend menschen ter maaltyd deed opdisschen. D. VI. 47. A. |
| Nicephorus (De Keizer) verbied de Kerkgeheimenissen en Plegtigheden in 't Latyn te verrigten. D. V. 7 |
| Nicephorus, Patriarch van Constantinopolen, aangehaalt. D. V. 52 |
| Nicetas Pectoratus. Verwytingen welke hy aan de Latynen doedt. D. V. 8. Antwoord 't geen hem de Kardinaal Humbert geeft. ibid. |
| Nicetius. Op welken tyd die Bisschop leefde. D. VI. 56. A. Of hy den Auteur is van het Te Deum. ibid. |
| Nicolaas den I, Paus, zend Gezanten aan Photius. D. V. 4. Hy verklaard het Getuigenisse van Ignatius, Patriarch van Constantinopolen, en de Aanstellinge van Photius, voor nietig en van geender waarde. ibid. Concilie door hem te Romen vergadert, en wat daar op voorviel. ibid. Met hoedanigen hevigheid hy de bedreigingen des Griekschen Keizers beantwoordde. ibid. Word afgezet door Photius. 5. Zyne eisschen op Bulgarië, ten nadeele der Grieken. 6 |
| Nicolaas den III. Paus. Wat hy van de Grieken eischt. D. V. 14 |
| Nicon (St.) tragt te vergeefsch de Armeniërs met de Roomsche Kerk te vereenigen. D. V. 196. A. |
| Nierenberg (Eusebius van) is een der geener die op den Mystyken trant hebben geschreven. D. VI. 212 |
| Niërses, Patriarch der Armeniërs. D. V. 196. A. |
| Nilus Doxopatrius, Auteur van eene Lyst der Grieksche Kerken welke van die van Constantinopolen afhankelyk zyn. D. V. 22 |
| Nimbus. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 260. A. |
| Noailles, (Louis Antoine de) Bisschop van Chalon, word benoemt tot het Aartsbisdom van Parys. D. VI. 250 |
| Noble Leyçon. Tytel van een oud Boek der Waldenzen. D. V. 290 |
| Nonnen die in gemeenschap leeven, en in de Kloosters onder den Regel van St. Basilius zyn opgeslooten. D. V. 63. Haare levenswyze. ibid. |
| Northampton (De Marquis van) bediend zig van het voorbeeld van Hendrik den VIII. Koning van Engeland, opentlyk trouwende eene tweede Vrouw terwyl de andere nog leefde, van welke hy zig zelven gescheiden had om overspel. D. VI. 17. Redenen welke hy bybragt om zig te verontschuldigen. ibid. De Hervorming spreekt de zaak ten zynen voordeele uit. ibid. |
| Noyer (Madame du) aangehaalt. D. VI. 147. A. |
| Nyl (De) by de Grieken genaamt de Koning der Rivieren. D. V. 129. Hun gevoelen van denzelven. ibid. |
| Nyl. Kruis 't geen de Kopten daar in werpen om denzelven te doen afnemen. D. V. 178 |
| |
O.
| OChin. (Bernardus) Of by de Stigter is der Polygamisten. D. VI. 179. A. |
| Odad Zyne hoedanigheden. D. VI. 2de S. 12. Word gehouden voor den eersten van de Nakomelingen van Ismaël, die leerde zig te bedienen van Riet om daar meede te schryven. ibid. |
| Oecolampadius verloopt van de Roomsche Kerk, en word tot eersten Predikant aangestelt. D. V. 267. Leere welke hy predikte. ibid. Hy trouwd met een jong en schoon Meisje. ibid. |
| Olaus Petri, voerd het Lutheraandom in Zweeden in. D. V. 266 |
| Olearius aangehaalt. D. V. 239. A. D. VI. 2de S. 197 |
| Ollarii. Oorsprong deezes naams. D. VI. 178. A. |
| Olon (De Heer de St.) aangehaalt. D. VI. 2de S. 165 |
| Oman. Tot hoe langen tyd dit Koningryk in wezen is geweest. D. VI. 2de S. 7 |
| Ommias. Werk deezes Auteurs. D. VI. 2de S. 86 |
| Omphalopsychen. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. VI. 211. A. |
| Omra. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 258 |
| Onania, of Onanismus. Misdaad waar aan men dien naam geeft. D. VI. 2de S. 143 |
| Ondervraaging in het Graf. Wat dat is. D. VI. 2de S. 116 |
| Ongodisten, of Godverzaakers. In welke Gelegentheden men dezelve moet aanzien als verderflyk en straf baar in den Burgerstaat. D. VI. 25. A. |
| Ongodisten. Hoe bezwaarlyk het is eenen waaren Ongodist te vinden. D. VI. 313 |
| Ongodisten. Secte van Ongodisten bekend onder den naam van Muserrim. D. VI. 2de S. 280. Hunne Leer. ibid. Overgroot getal van men- |
| |
| |
| schen te Constantinopolen, welke van die Secte zyn. ibid. Ongemeene Vriendschap, welke dezelve d'een voor den anderen hebben. 281 |
| Onverdraagzaamheid. Zeeker soort van Onverdraag zaamheid is noodzaakelyk, om te beletten dat de Vrygeestery niet in den Godsdienst sluipe. D. VI. 25. A. |
| Onverschillige. Gezindheid van Onverschillige, welke onder de Mahometaanen word gevonden. D. VI. 2de S. 285. Worden door de Sonniten en Schiïten aangezien voor Heidenen. ibid. |
| Oordeel. Geloof waar in de Mahometaanen zyn, dat 'er een Dag des Oordeels zal zyn. D. VI. 2de S. 118 |
| Opium. Deszelfs gebruik door de naauwbezette Musulmannen verboden. D. VI. 2de S. 216. A. |
| Opstandinge. Wat denkbeeld de Mahometaanen daar van hebben. D. VI. 2de S. 117 |
| Oquamiris. Offerhanden aldus genaamt. D. VI. 146 |
| Ordening der Grieken. D. V. 118 |
| Oreb. Plaats deezes Bergs alwaar de Profeet Je remias te Tafelen der Wet verborg. D. V. 133 |
| Orleans. (Vader) Wat hy van Hendrik den VIII. Koning van Engeland zeide. D. VI. 1. A. |
| Ortlibenses. Leere deezer Ketters. D. V. 298 |
| Ottius. Jaarboek-schryver der Anabaptisten. D. VI. 175 |
| Ouch-talac. Soort van Egtscheidinge waar aan de Turken dien naam geven. D. VI. 2de S. 230 |
| Ouderlingen. Oorsprong der Ouderlingen in de Hervormde Kerken. D. V. 364 |
| Oven, (St.) Cancelier van Vrankryk, volgd op St. Romain in 't Bisdom van Rouaan. D. VI. 70. A. |
| Overkleed. Een cieraad der Engelsche Bisschoppen, zoo wel als der Kanonniken en Dekens in de Cathedrale Kerken. D. VI. 52. Zie ook Linnen Overkleed. |
| Overspel. Stokslagen waar toe de Turksche Mannen worden verweezen, wanneer zy hunne Vrouwen van Overspel beschuldigen, zonder haar zulks te konnen bewyzen. D. VI. 2de S. 227 |
| Ovidius aangehaalt. D. VI. 2de S. 130. A. |
| Oxford. Hoe langen tyd men moet gestudeert hebben, alvorens men daar kan worden Meester der Vrye Konsten, Baccalaureus en Docter. D. VI. 54 |
| |
P.
| PAap. Beteekenisse deezes woords. D. V. 66 |
| Paaschen. (De) Wat dezelve beteekend. D. VI. 64 |
| Pachymere aangehaalt. D. V. 14 |
| Pajon (De Heer) aangehaalt. D. V. 254. en 255. A. |
| Païsius Ligaridius. Afzweeringe welke hy te Jerusalem van de Leerstukken der Latynsche Kerk doedt. D. V. 32. A. |
| Palamas, (Gregorius)Hoofd der Palamiten. D. V. 15. A. Zie Palamiten. |
| Palamiten. Quiëtisten welke zig onder de Monnikken van den Berg Athos opwierpen. D. V. 15. Oorsprong hunnes naams. ibid. A. Zie Palamas. |
| Paleologus, (Constantinus) laatste Keizer der Grieken. D. V. 18. Zyne poogingen om de Vereeniging tusschen de Grieken en de Latynen te weege te brengen. ibid. |
| Paleologus, (Joannes) Opvolger van Cantacuzenus, bied den Paus aan de Grieken met de Latynen te vereenigen. D. V. 15. Zend aan denzelven eenen zyner zoonen tot Gyzelaar. ibid. Magt door hem aan den Legaat des Paus te Constantinopolen gegeven. ibid. Zyne reis naar Romen, om den bystand der Latynsche Vorsten tegen de Turken te verzoeken. ibid. Zyne Geloofs-belydenisse geheel en al overeenkomstig met de belangen van den Paus. ibid. Zyne te rug komst. ibid. |
| Paleologus, (Manuël) Opvolger van Joannes Paleologus, schryft Brieven aan den Paus Bonifacius den IX, en by welke gelegentheid. D. V. 16. Zyne reis naar de Westersche Vorsten, om van dezelve bystand tegen de Turken te erlangen. ibid. Zend Ambassadeurs aan het Concilie van Constans. ibid. |
| Paleologus (Michiel) neemt de Stad van Constantinopolen by verrassinge in. D. V. 12. Ban door Arsenus tegen hem uitgeblixemt. ibid. Schryft aan den Paus om Vreede en Vriendschap. ibid. |
| Palet. Wat dat is. D. VI. 2de S. 250 |
| Pallo. Oorsprong en beteekenisse deezes woords. D. VI. 90 |
| Palma (Hugo de) aangehaalt. D. VI. 210. A. |
| Palmzondag. Plegtigheid welke eertyds te Muscou op Palmzondag in gebruik was. D. V. 66. A. Op welken tyd men in Engeland de Palmtakken, welke men op dien dag plagt te dragen, afschafte. D. VI. 18 |
| Ī Ī±Ī¼Ī¼Ī¹Ī³ĪµįæĻĖ. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 160. A. |
| Panagia. Kerk te Corfu deezen naam dragende. D. V. 113 |
| Paolo. (Fra Pietro) Afzweering welke die Piëtistische Monnik deed. D. VI. 263 |
| Papadie. Naam welke aan de Vrouw van een Armenisch Priester word gegeven. D. V. 202 |
| Papas. Beteekenisse deezes woords. D. V. 66 |
| Paracelsus. Voorzegginge welke men hem toeschryft. D. VI. 152. A. |
| Paradys. Beschryvinge welke de Mahometaanen van hun Paradys geven. D. V. 231 |
| Paradys. Denkbeeld 't geen de Grieken en andere Oostersche Volkeren zig daar van maaken. D. V. 34. Denkbeeld 't geen zig de Mahometaanen daar van vormen. D. VI. 2de S. 121 |
| Paraeus, Protestantsch Godgeleerde, tragt de Calvinisten met de Lutheraanen te vereenigen. D. V. 281 |
| Paranymphen. Wie zy zyn aan welke men hedendaags dien naam geeft. D. VI. 85. A. |
| Paris. (De Abt) Brief over zyne Mirakelen. D. VI. 331. en volg. Hoe zeer de gevoelens daar omtrent verschillende zyn. ibid. Redenen voor en tegen zyne Mirakelen bygebragt. 333. en volg. Zwaarigheid om te doorgronden wat 'er eigentlyk van die zaak is. ibid. |
| Paris. (De Abt) Mirakelen welke 'er op zyn graf zyn uitgewerkt. D. VI. 168. Oorsprong daar van ibid. Groote gestrengheid waar in hy leefde. ibid. Eene Vrouw genezen door een weinig aarde van zyn graf. 169 |
| Parisman. Bygeloovig Boek der Oostersche Indianen. D. V. 167 |
| Parker. Ieverig Voorstander der Hervorminge in Engeland. D. VI. 29. Op welken tyd hy tot Aartsbisschop van Cantelberg wierd ingewydt. ibid. Of zyne inwyding wel kon gelden. ibid. |
| Parma, (Jan van) Generaal van de Orde der Minder-broeders, afgezonden naar Griekenland met het Karakter van Legaat des H. Stoels. D. V. 12. Wierd gehouden voor den Auteur van het Eeuwig Evangelie. ibid. A. En word afgezet van zyn Generaalschap. ibid. |
| Parsopa. Wat dat woord beteekend. D. V. 151 |
| Parthenius, Patriarch van Constantinopolen, beschuldigt van de besluiten der Synode van Moldavië te Constantinopolen te hebben gesmeedt. D. V. 44. A. |
| Parys. Tyd op welken de eerste Gereformeerde Kerk in Vrankryk binnen die Stad wierd opgeregt. D. V. 273. Wie de eerste Predikant daar van was. ibid. |
| Pascal. (De Heer) Listige sluitreden van dien Philosooph. D. VI. 333. Zyne Gevoelens over de Mirakelen onderzogt en wederlegt. 334. en 335 |
| Pasquier aangehaalt. D. VI. 54. A. |
| |
| |
| Passagins. Leerstukken deezer Ketters. D. V. 299. |
| Passau. Waar in men by het Tractaat van Passau voorzag. D. V. 276 |
| Pastoralen. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. VI. 147. A. Ongeregeltheden welke zy in Vrankryk hebben bedreven. ibid. |
| Pater Patrum. Wat deeze uitdrukkinge wil zeggen. D. V. 66. A. |
| Pathen-gelt. Beteekenis deezes woords. D. V. 342 |
| Patriarch. Hoe veele 'er de oude Christen-Kerk erkent heeft. D. V. 66. Getal der Armenische Patriarchen. 67 |
| Patriarch van Constantinopolen neemt den tytel aan van oecumenischen of Algemeenen Patriarch. D. V. 67. Beweegredenen die menigmaalen onder de Patriarchen van Romen en Constantinopolen verdeeldheden hebben verwekt. ibid. Tyd op welken 't beslist is, dat die van Constantinopolen den eersten rang niet zoude hebben dan na dien van Romen. ibid. Die van Constantinopolen heeft altoos geregeert onder het oog van een weereldlyk Opperheer. ibid. Tribut welke hedendaags door hem betaale word. 68. en 69 |
| Patriarch van Rusland. Hoedanigen magt hy had, alvorens de Czaar Pieter-Alexiowits zig zelven tot Hoofd der Russische Kerk verklaarde. D. V. 66. A. |
| Patroonen van de Kerk. Wie zy zyn aan welke men in Engeland dien naam geeft. D. VI. 50. A. |
| Paulus den III, Paus, beroept een algemeen Concilie te Mantua, en in 't vervolg te Vicenza; dog 't geen egter niet dan te Trenten is gehouden. D. V. 272 |
| Pausdom. Daar is een Land alwaar de voortgang des Pausdoms van een afgrysselyker gevolg schynt te wezen, dan die van het Deïsmus en van de Onverschilligheid in den Godsdienst. D. V. 280 |
| Payton. Bedreiginge welke die Monnik deed aan Hendrik den VIII. Koning van Engeland. D. VI. 14 |
| Pêcherie. Oorsprong deezes woords. D. V. 69 |
| Penn. (William) Op welken tyd hy begon bekend te worden. D. VI. 117. Zyn Karakter. ibid. Hy word in hegtenisse gezet. 118. Hy doorzoekt grondig de stellingen des Quakerdoms. ibid. Op hoedanigen wyze hy zig vertoonde aan zynen Vader, na dat hy een Quaker was geworden. ibid. Word uit het huis zyns Vaders weggejaagt, dog naderhand met denzelven verzoent. ibid. Groote goederen welke hy erft. ibid. Gezag 't geen hy daar door verkrygt. ibid. Tot hoe verre zyne verdraagzaamheid ging. ibid. Word in hegtenisse gezet ter gelegentheid van een Boek, 't welk de Drieeenheid vernietigde. 124. Hy doedt zyn voordeel met de gunstbewyzinge van Koning Jacobus den II, om zig aan die van zynen aanhang ten nutte te maaken. 126. Geschrift door hem in 't licht gegeven om zig te verdedigen van de beschuldiging van Papery. ibid. Een Brief welke hy ontfangt van Jacobus den II, gevlugt naar 't Hof van Vrankryk, brengt hem in agterdogt, 't geen hem noodzaakt zig alleen by zyn Huisgezin te houden. 127 |
| Penn (William) Provincie van America welke de Koning en het Parlement hem in Eigendom en souvereiniteit geven. D. VI. 127. Stad aldaar door hem gebouwt. ibid. Verbond 't geen hy met de Wilden van rondsom maakte. ibid. Wetten door hem ingevoert. ibid. |
| Ī Ī·Ī½į½¶ĪæĪ½Ė. Beteekenisse deezes woords. D. V. 94. A. |
| Pensylvanië. Eene Provincie van America, aldus genaamt naar deszelfs Souverein William Penn. D. VI. 127. |
| Pentateuchon; Zie Boekken Mozis. |
| Perek, of Pirka. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 100 |
| Periodeuton. Waar in de bedieninge des geenen bestaat, aan wien de Grieken deezen naam geven. D. V. 75 |
| Peristera. Een soort van een strook door de Grieken alzoo genaamt. D. V. 120 |
| Perry. Beschryvinge welke hy opgeeft van het geene voormaals te Muscou op Palmzondag in gebruik was. D. V. 66. A. |
| Persiaanen. Hoe veele Feesten dezelve hebben. D. VI. 2de S. 254 |
| Pescos; Zie Peskesi. |
| Peskesi, of Pescos. Een Tribut, 't geen de Patriarchen van Constantinopolen moeten betaalen by hunne komste tot het Patriarchaat. D. V. 69. Oorsprong deezes woords. ibid. |
| Petit. (Samuël) Zyn ontwerp om de Godsdiensten in eenigheid te brengen. D. V. 284 |
| Petrobrusiaanen. Ketters aan welke men deezen naam gegeeven heeft. D. V. 289 |
| Peyrere. (De Heer la) Zyn Zaamenstelsel van Leere over den oorsprong des menschelyken Geslagts. D. VI. 198. en volgend. Tegenstrydigheden welken in dat gevoelen worden gevonden. 200 |
| Peucerus. Beschuldigingen tegen deezen Geneesheer ingebragt. D. V. 313 |
| Pfaf. Beteekenisse deezes woords. D. V. 66 |
| Pfaff (De Heer) aangehaalt. D. V. 313. A |
| Pfeiffer. Een verloopen Monnik die zig by Muntzer vervoegde. D. VI. 175. Word het hoofd afgeslaagen. ibid. Zie Muntzer. |
| Pflug, Bisschop van Naumburg, een der Hoogduitsche Godgeleerden die 't berugte Interim hebben opgestelt. D. V. 275 |
| Phallus. Wat dat is. D. V. 167 |
| Phelipeaux, (De Heer) Leeraar der Sorbonne: Memoriën, of Gedenkschriften welke hem worden toegeschreeven. D. VI. 212. A. |
| Phelonium. Naam welken de Grieken aan de Kasuifel geven. D. V. 79. A. |
| Phuadelphen. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeeven. D. VI. 129 |
| Philadelphia, Hoofd-stad van Pensylvanië. D. VI. 127. Waarom dezelve aldus wierd genaamt. ibid. A. Zie Pensylvanië. |
| Photius. Tyd op welke hy tot Patriarch van Constantinopolen wierd verkooren in plaats van Ignatius. D. V. 4. Gehouden voor den waaren Auteur der Kerkscheuring tusschen de Grieken en Latynen. ibid. Zyne Geleerdheid. ibid. Zyn Karakter. ibid. Gezanten door hem naar Romen gezonden, om den Paus te onderregten van alles 't geen tusschen hem en Ignatius was voorgevallen. ibid. Hy verzoekt dat hem door den Paus insgelyks Gezanten mogen worden toegezonden. ibid. Concilie door hem te Constantinopolen beroepen. ibid. Voorval 't geen hem het momaanzigt geheel en al doedt afligten. ibid. Hy zet den Paus Nicolaas in een Algemeen Concilie af. ibid. Brief van Uitschryvinge door hem naar den Patriarch van Alexandrië gezonden. ibid. Hy word door den Paus Marinus en door den Paus Adrianus veroordeelt. 7. Word verjaagt van zyn stoel door Leo Philosophus. ibid. |
| Ī¦ĻĪæĪ½ĻĪ¹Ļį½“ĻĪ¹Ī±Ė Wat dat is. D. V. 122 |
| Pibrac, (Egidius de Bertran) Eerste Chirurgyn der Koninginne van Spanje, aangehaalt. D. VI. 168. A. |
| Picard, (Jean) Opper-Hoofd der hedendaagsche Adamiten. D. VI. 196 |
| Picarts. (Kettery der) D. V. 288 |
| Pictet, (B.) Predikant te Geneve, heeft geschreven tot voorstand van de vereeniging der Calvinisten met de Lutheraanen. D. V. 282 |
| Pierre, Abt van Clugny, aangehaalt. D. VI. 2de S. 174. en in de A. |
| |
| |
| Piëtisten. Uittreksel uit eenen hunner Catechismussen. D. VI. 217. A. Hoe veelerleie soorten 'er zyn. 222. en volg. |
| Pinkey (De Slag van) door de Engelschen op de Schotten gewonnen, op denzelven dag op welken men de Beelden in Londen vermelde. D. VI. 16. A. |
| Pinxter. (De) Witten Zondag genaamt by de Engelschen, en waarom. D. VI. 68 |
| Pisa. Verklaaringe gedaan op het tweede Concilie te Pisa, gehouden in 't jaar 1505. D. VI. 257 |
| Pius den Tweeden, Paus, aangehaalt. D. VI. 2de S. 161 |
| Platonische Liefde. Waar in zy bestaat. D. VI. 2de S. 233 |
| Plinius aangehaalt. D. VI. 27. A. |
| Plutarchus berispt. D. VI. 2de S. 80 |
| Pocock aangehaalt. D. VI. 2de S. 25 |
| Poiret, Predikant, spand alle zyne kragten in tot voortplantinge van de Leere der Piëtisten in de Nederlanden. D. VI. 212 |
| Poiret tragt aan te toonen dat de stud ën veragtelyk zyn. D. VI. 225. A. Leere deezes Predi kants. 227. A. Zyn ontwerp van Vereeniging der Roomsch-gezinden met de Protestanten. D. V. 285 |
| Pola. Een soort van cieraad aldus by de Grieken genaamt. D. V. 79. A. |
| Ī ĪæĪ»Ļ
ĻĪ½Ļ
Ī¼ĪæĪ¹Ė Beteekenisse deezes woords. D. VI. 160. A. |
| Polygamisten. Of Bernardus Ochinus daar van den Stigter is. D. VI. 179. A. |
| Pomeranus; Zie Bugenhagen (Johannes.) |
| Poniatovia, (Christina) Profetesse van Polen in den jaare 1628. verliest die luisterryke gave van Profetie, na dat zy was wakker geworden uit eene diepe slaapzugt, waar in zy was vervallen. D. VI. 176. A. Het Huwelyk doedt haar insgelyks de hoedanigheid van Zienderesse verliezen. ibid. |
| Popen. Naam welke aan de Priesters der Muscoviters word gegeven. D. V. 239 |
| Pordage. Heeft zig vermaard gemaakt onder de Engelsche Mystyken. D. VI. 217. A. |
| Porrei, of Ajuin, waar meede de inwoonders van de Provincie van Wales hunne hoeden vercieren op den dag van St. David, hunnen Patroon. D. VI. 93 |
| Porte (Pierre la) een der Fransche Convulsionarissen. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Posset. Wat dat is. D. VI. 85 |
| Postel aangehaalt. D. VI. 152. A. |
| Pouent. Voorstellingen deezes Auteurs door de Faculteit van Parys veroordeelt. D. V. 267. A. |
| Praag (Hieronimus van) verbrandt op het Concilie van Constans. D. V. 258 |
| Prateolus aangehaalt. D. VI. 130 |
| Preadamiten. Redenen waar meede de Heer la Peyrere onderneemt te bewyzen dat 'er Menschen zyn geweest voor Adam. D. VI. 198. en volg. Op hoedanige wyze deeze Preadamiten gezondigt hadden. ibid. Redeneering welke den Auteur eenen deezer Preadamiten doedt voeren. 200 |
| Precisianen. Een naam welken de Engelschen eertyds gaven aan de Presbyterianen. D. VI. 100 |
| Predestinateurs. Hun ontaart gedrag tot Vrygeestery of tot Wanhoop vervallen. D. VI. 21 |
| Predestinatie. Hoedanig het gevoelen der Turken noopende de Predestinatie is. D. V. 232 |
| Predikant van den Olyf; Zie Ministre de l'Olive. |
| Predikatiën. Oorsprong der gewoonte onder de Engelschen ingevoert van de Predikatiën voor te leezen. D. VI. 11. Oordeel over de Predikatiën der Engelschen. 73. |
| Presbyterianen. (De) Hunne opkomst. D. VI. 25. Die van Schotland tasten den Hoogmoed en de verwaandheid der Engelsche Bisschoppen aan. 47 |
| Presbyterianen. Zwaarigheden welke dezelve maakten in den jaare 1564. van de Discipline der Anglicaansche Kerk te onderteikenen. D. VI. 95. Waar het by toekomt, dat men hen den haatelyken naam heeft gegeven van Puriteinen. ibid. Hunne scheidinge van de Anglicaanen is niet anders dan uiterlyk. ibid. Hunne Vergaderingen wierden onder de Regeeringe van de Koninginne Elisabeth niet anders aangezien, dan voor scheurmaakende Gezelschappen. 97. Kwaade behandelingen welke men hen aandoedt, en op hoedanige wyze zy zig zelven verdeedigen. ibid. Dorp alwaar zy hunne eerste Kerk oprigtten. ibid. Op welken tyd zy tragtten zig eene afzonderlyke Discipline te vormen. 100. Hun Karakter. ibid. Worden van de Anglicaanen Precisianen genoemt, en om welke redenen. ibid. |
| Presbyterie. Wat dat is. D. VI. 42 |
| Priesters. Hoedanig de inwyding der Anglicaansche Priesters geschied. D. VI. 44. Hunne Bedieningen. ibid. en 45. en 46 |
| Priesters der Grieken, worden onderscheiden in weereldlyke en geregelde. D. V. 118 |
| Prierio, (Sylvester de) een vyand van Luther. D. V. 260. A. |
| Processie op Palmzondag. Op hoedanigen wyze de Muscoviters dezelve eertyds deeden. D. V. 243 |
| Prodicus. Op welken tyd hy leefde. D. VI. 194. Aangezien voor het Hoofd van een zeeker soort van Adamiten. ibid. |
| Producere. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 125. A. |
| Profeeten. Hoedanig de geene, welkers verzamelingen wy hebben in de Heilige Schriftuur, hunne Profeetiën uitspraken. D. VI. 2de S. 107. Hoedanig die van 't Heidendom zulks deeden. ibid. Aan wien de verzamelinge der Profeetiën van de Sibyllen wierd aangeboden. ibid. |
| Profeeten van het Daufiné. Op welken tyd de Dweepery hen overkwam. D. VI. 141. Hoedanig hun getal ver meerderde. 143. Dees Profeetische Geest verspreidde zig op veele andere plaatsen, en sloeg over tot in het hooge Languedoc. ibid. Wat hunne Redeneeringen beloofden. 144. Hoedanig verward en in kwaad Fransch opgestelt de Profeetiën of Voorzeggingen van die lieden waren. ibid. Voorbeelden van kleine kinderen welke profeteerden. ibid. En op hoedanige wyze zulks toeging. ibid. en 145. Op hoedanige maniere de schelmeryen uitkwamen. 145. A. |
| Profeeten van de Cevennes, of Convulsionarissen van Engeland. Redenen welke die Profeeten bewogen naar Engeland over te steeken. D. VI. 161. Welke zy waren die zig aldaar voor hunne Beschermers verklaarden. 162. Eenvoudigheid waarmede hun profeetisch Schelmstuk een aanvang nam. ibid. Mirakelen waar door zy zig tragtten te doen gelden. 163. Verscheidene wyzen welke de Profeeten in hunne beweegingen van Verrukkinge hadden. ibid. Hunne Hoofden of Bestierders opentlyk aan de kaak of Pillory ten toon gestelt. 165. Smeekschrift door hen de Koninginne van Engeland aangeboden. ibid. Zy belooven en verbreiden eene nieuwe Opstandinge, die mislukt. ibid. Nieuwe maniere van het Sacrament des Avondmaals welke zy hadden ingestelt. ibid. |
| Profetie. De gebreken van zaamenhang en ordre zyn altyd goedgekeurt geweest, zoo wel in de Profetie als in de Poëzy. D. VI. 144 |
| Propertius. Twee fraaie Veerzen van dien Poëet. D. VI. 194. A. |
| Prosphora. Beteekenisse deezes woords. D. V. 80. A. |
| Protecdicus. Wie hy is aan welken men onder de Grieken dien naam geeft. D. V. 74 |
| Protestanten. (De) Gronden in het algemeen by hen aangenomen. D. V. 253. Waarop zy de Vryheid welke ieder Handwerks-man heeft om
|
| |
| |
| de Heilige Schriftuur te onderzoekken, en van de Leere hunner Predikanten te oordeelen, grondvesten. ibid. Zwaarigheden uit zoodanige gevoelens ontstaande. 254. Tegen werpingen den Protestanten deswegens gemaakt. ibid. Gelastert door de Roomsch-gezinden. D. VI. 2de S. 81 |
| Protbesis. Wat dat is. D. V. 79 |
| Protonotaris (de Groote) der Grieksche Patriarchen: zyne Bedieninge. D. V. 74 |
| Protopapas. Beteekenisse deezes woords D. V. 74 |
| Protopapassen. Wie zy zyn aan welke de Grieken dien naam geven. D. V. 119 |
| Publique, of Openbaare Vrouwspersoonen. Hoedanigen gebruik men daar van maakt in Persië en in Turkyen. D. VI. 2de S. 277 |
| Puffendorf aangehaalt. D. V. 284 |
| Puriteinen. Hoedanig gevoelen zy hebben van de Feesten of heilige Dagen, en van de Vigiliën of heilige Avonden. D. VI. 59 |
| Puriteinen (De) stellen de noodzaakelykheid van de Roeping tot het Predikt - ampt vast. D. VI. 107. Hoedanig de order hunner Godsdienst is. 108. Hoedanig hunne Predikatiën moeten wezen. ibid. Op hoedanige maniere zy de Sacramenten bedienen. ibid. Plegtigheden hunner Huwelyken. 109. Schoolen by hen tot onderwyzinge der Jeugd ingestelt. ibid. Hoe 't in hunne Consistoriën toegaat. ibid. Op hoedanige manier men de gene straft welke van Kettery overtuigt zyn. 110. Welke stoffen in hunne Kerkvergaderingen (Classen) en op hunne Synodes werden verhandelt. ibid. |
| Pylaar van Genade; Zie Crucifix van Boxley. |
| Pyrrhonische Mahometaanen; Zie Haïretiten. |
| Pyrrhus. Of hy de geene die de Miltzugt hadden konde genezen. D. VI 66 |
| |
Q.
| QUake. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 112. A. |
| Quakers, of Beevers. Op welken tyd men hunnen Oorsprong moet vast stellen. D. VI. 112. Aan wien zy hunnen oorsprong verschuldigt zyn. ibid. Om welke redenen zy zig zelven den naam geven van Evangelischen en Apostolischen. ibid. Welke de Regel en Leidsman hunner daaden is. ibid. Schuddingen welke zy zeggen een gewrogt des H. Geests te wezen. 113. A. Waar meede de aldereerste onder hen hunne redenvoeringen plagten te beginnen. ibid. Hunne voortgangen. 115. Zy konnen door Cromwel niet worden omgekogt. ibid. Op welken tyd zy hunne eerste algemeene Vergaderinge hielden in het Graafschap van Bedfort. ibid. Zy maaken groote voortgangen in Ierland. ibid. Hunne veragtinge, zoo voor de Burgerlyke als Godsdienstige betaamelykheden. 116. Waarom men hen zomtyds gehandelt heeft als Zotten en als Beroerders van den Staat. ibid. Worden beschuldigt van Vrygeesterye en Godloosheid. ibid. Hunne convulsive bewegingen. ibid. Leere welke zy verkondigden. ibid. |
| Quakers. Vleyen zig met wat meerder rust by de komste van Karel den II. tot den Throon. D. VI. 116. Zy maaken een begin met wat minder oploopendheid van geest te laaten blyken. ibid. Eed welken zy weigeren aan den Koning te doen. 117. 't Geen een dekmantel was van onverdraagzaamheid ten hunnen opzigte. ibid. Zy worden verdagt van Jesuiten onder de gedaante van Quakers te dulden. ibid. Zy beginnen regelen van hun geloof op te stellen, en eene Kerkelyke Discipline te maaken. 118. Zy stellen Predikanten of vaste Herders aan. ibid. Hunne algemeene Vergaderingen. 119. Zy hebben geenerlei Feesten welke zy vieren, nog eenige plegtigheden welke zy waarneemen. ibid. Hunne oeffeningen van Devotie. ibid. Cierlyke Beschryvinge van het geen in hunne Vergaderingen omgaat. ibid. Waar hunne welleevendheid op uitkomt. 120. en 121. Veragtinge welke zy hebben voor de kennisse der taalen en wetenschappen. ibid. Zy verwerpen alle eertytels. ibid. A. |
| Quakers. Waar aan, volgens hun gevoelen, de Herderlyke Roepinge is vastgemaakt. D. VI. 121. Waar in het onderhoud hunner Predikanten bestaat. 122. Welke middelen zy gebruiken, om te ontgaan de vervolgingen welke zy eenen langen tyd hebben uitgestaan ter zaake van 't geven van lasten en schattingen. ibid. Zy hebben nog Doop nog H. Avondmaal. 123. Hun afkeer van den Eed en 't Eedzweeren. ibid. Hun gevoelen over 't Huwelyk, en welke plegtigheden zy daar omtrent waarnemen. ibid. Hunne Begraaftenissen. 124 |
| Quakers. Kwaade behandelinge welke men met hen hield in den jaare 1670. D. V. 124. Byeenkomst welke zy te Londen hadden met de Anabaptisten in 't jaar 1674. ibid. Overeenkomste welke 'er gevonden word tusschen hunne Leerstukken, en die der Quiëtisten. 126. Eenige van hen steeken over naar de Coloniën in de nieuwe Weereld. 127. Hoe zeer zy aldaar wierden mishandelt in het begin. ibid. Verschillen welke zy onder zig in den Godsdienst hadden, en by welke gelegentheid. 128. Oneenigheden, welke tusschen deeze, en tusschen de Quakers te Londen opreezen. 129. Synode welke zy hielden om hunne verschillen by te leggen. ibid. Hun Godsdienst smelt te Londen van dag tot dag. ibid. |
| Quakers. Invoering hunner Godsdienst in verscheide Steden der Vereenigde Provinciën. D. VI. 131. Zy gaan over tot in Westphalen. ibid. Op welken tyd zy in Holland waarlyk wierden vastgestelt. ibid. Pogingen welke zy deeden om op verscheide plaatsen te konnen ingang vinden. ibid. |
| Quakers. Hoe moeyelyk het valt, om het gantsche Lichaam der Quakersche Leere naauwkeurig zaamen te voegen. D. VI. 132. Duisterheid hunner taal. ibid. Onderscheid 't geen zy stellen tusschen een deugdzaam Heiden en een Christen. ibid. De Heilige Schriftuur is, volgens hun gevoelen, de waare Regel nog Leidsman niet van de Leere en Christelyke Zedekunde. ibid. Hunne gevoelens nopende den invloed des H. Geests. 133. Door welk getuigenisse zy waanen dat men eene zeekere proeve kan hebben van de waarheid des Christendoms. ibid. Welk soort van Ministerie zy in de Kerk toelaaten. ibid. Grondbeginsel waar uit zy waanen dat 'er waare Leden van de Kerk onder de Jooden, Turken en Heidenen konnen zyn. 134. Om welke redenen zy de Vrouwen toelaten te prediken. ibid. Redenen waar om zy niet willen dat men Pensioenen of loon tot onderhoud der Predikers vaststelle. ibid. |
| Quakers. Welke hunne gevoelens zyn van den waaren Christus. D. VI. 134. Wat zy leeren noopende de Vergevinge der zonden. ibid. En noopende den Oorlog en Doodslag. 135. Hun gevoelen aangaande de uiterlyke Gebeden. ibid. Als meede aangaande den Doop. 136. Waar in zy de Eeuwige Gelukzaligheid der ziel stellen te bestaan. ibid. Wat denkbeeld zy van de Wederopstandinge des lichaams hebben. 137. Wat zy gelooven van den Hemel alwaar God en de Welgelukzaligen hun verblyf houden. ibid. Om welke redenen zy waanen dat de nieuwe openbaaringen noodzaakelyk zyn. ibid. Leerstuk onder eenige van hen, noopende de Verhuizinge der zielen. ibid. Andere wederom onder hen hebben 't gevoelen van Plato, van de Geduurzaamheid der Driften en van de Verlangens in de Booze na dit leven, weder vernieuwt. ibid. en 138 |
| |
| |
| Quatertempers, of Viergetyden. Oorsprong deezes naams. D. VI. 65. Wat men eertyds geduurende die Vaste-dagen at. ibid. Waarom dezelve van de Engelschen genoemt worden Weeken der beete Asschen. ibid. |
| Quecboué. Wat dat is. D. V. 206 |
| Quiëtisten van 't Oosten, of Oostersche Quiëtisten. Gevoelens, welke men hen toeschryft. D. VI. 2de S. 285 |
| Quintyn. Een Steenhouwer en 't Hoofd der Nederlandsche Geïllumineerden. D. VI. 155. Waar in zyne Leere bestond. ibid. |
| Quiryn. (St.) Draak welken hy t' onderbragt door den stoel van St. Nicaise. D. VI. 71. A. |
| |
R.
| RAbia. Naam van eene Maand der Mahometaanen. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. |
| Rabutin (Bussy) aangehaalt. D. VI. 277 |
| Raimond Lullius. Zyne Disputen met de Mahometaanen. D. VI. 2de S. 90 |
| Raleig (Walter) aangehaalt. D. VI. 101. A. |
| Rapin (De Heer de) aangehaalt. D. VI. 3. A. |
| Reducere. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 125. A. |
| Réevianen. Oorsprong deezes woords. D. VI. 129 |
| Reformatie, of Hervorming (De) is in 't algemeen geweest een Vrugt der Staatkunde. D. V. 257. Was geen Werk Gods, gelyk de opregting des Christendoms, en de stichtinge der Christelyke Kerk. D. VI. 37. Redenen welke deeze waarheid bewyzen. ibid. |
| Reformatie in Engeland genaamt Bisschoppelyke. D. VI. 36 |
| Reformatie (De Presbyteriaansche) is de Meesteresse in Schotland. D. VI. 36 |
| Reformatie van Schotland; Zie Schotland. |
| Regensburg. Byeenkomst aldaar gehouden tusschen de Roomsch-gezinden en Protestantsche Godgeleerden. D. V. 273 |
| Regt van Patroonschap. (Jus Patronatus) Wat dat is. D. VI. 50. A. |
| Reinier aangehaalt. D. V. 288. A. |
| Reinigingen. Hoe veelerleie soorten 'er de Mahometaanen erkennen. D. VI. 2de S. 135. Wat zy doen moeten voor de Reiniging. 136. Redenen om welker wille dezelve noodzaakelyk is. ibid. |
| Reliquiën. Schelmeryen welke in den dienst der Reliquiën en in dien der Beelden ontdekt zyn geworden toen men in Engeland de Kloosters vernietigde. D. VI. 8 |
| Remonstranten; Zie Arminianen. |
| Renaudot (De Abt) aangehaalt. D. V. 145. A. D. VI. 29. A. |
| Resjeb. Naam van eene der Maanden der Maho metaanen. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. Wierd van de oude Arabiërs voor heilig gehouden. ibid. |
| Rets. (Robbert de) Werk deezes Auteurs. D. VI. 2de S. 86 |
| Retz (De Kardinaal de) aangehaalt. D. V. 352. en in de A |
| Reynold. Historie van de twee Gebroeders Reynold. D. VI. 300. A. |
| Rhamadan. Naam van eene der Maanden der Mahometaanen. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid |
| Rhamadham. Vasten aldus by de Mahometaanen genaamt. D. VI. 2de S. 253. Word gehouden voor eene regte sorteering van Godsdienst en Brasseryen. ibid. |
| Rhynfeld. Byeenkomste welke aldaar gehouden is in den jaare 1651. tusschen zeven Godgeleerden, tot vereeniginge der Lutheraanen met de Calvinisten. D. V. 281 |
| Rhynsburgers; Zie Collegianten, Collegiën en Codde. |
| Ricaut (De Heer) aangehaalt. D. VI. 2de S. 68 A. |
| Ricaut. (De Ridder) Wat zyn zeggen is van Cyrillus Lucaris, Patriarch van Constantinopolen. D. V. 19. A. |
| Richard, (Vader François) Jesuit, aangehaalt. D. V. 28. A. |
| Richelieu (De Kardinaal de) tragt de Protestanten met de Roomsch-gezinden te vereenigen. D. V. 283. Op hoedanige wyze hy wilde dat men te werk zoude gaan om deeze vereeniging te weeg te brengen. ibid. Zyn dood verydeld dat ontwerp. ibid. |
| Ridders van de Kousseband; Zie Kousseband. (De Ridders van de) |
| Ridders van 't Bad; Zie Bad. (de Ridders van 't) |
| Ridders van St. Jan van Jerusalem in Engeland vernietigt. D. VI. 10 |
| Ridley (De Bisschop) schaft de Vercierselen van den Altaar in zyn Bisdom af. D. VI. 22. A. |
| Riviere (La) word te Parys tot Predikant van de eerste Gereformeerde Kerk in Vrankryk aangestelt. D. V. 273 |
| Robert, Pastoor van Seure, beschuldigt van het Quiëtismus te leeraaren. D. VI. 262. Sententie tegen hem geslagen, waar door hy verwezen wierd om levendig te worden verbrandt. ibid. Zyne vlugt naar Romen. ibid. A. Word te Florence in hegtenisse genomen en voor het H. Officie gebragt. ibid. A. |
| Roderic (Vader Christoffel) afgezonden van den Paus naar Egypten. D. V. 169. Deszelfs Byeenkomst met de Cophten noopende hunne vereeniging met de Roomsche Kerk. ibid. |
| Rodriguez heeft geschreven op den trant der Mystyken. D. VI. 212 |
| Roggeveen. (Jacob) Werk door hem in 't licht gegeven, en 't geen door een Placcaat der Staaten van Holland en Westvriesland word verboden. D. VI. 314. en 315. A. |
| Romain. (St.) Op hoedanige wyze hy een Draak, die de omleggende Landen van Rouaan verwoestede, overwon. D. VI. 70. en 71. A. |
| Rosay; Zie Maatschappy, of Societeit van Rosay. |
| Rosenkruis. (De Broeders van 't) Op welken tyd dezelve in Duitschland voor den dag kwamen. D. VI. 150. Historie van derzelver oorsprong. ibid. Welke de voorwaarden hunner Gebroederschap waren. ibid. Ontwerp 't geen zy gevormt hadden om de Geneeskunde wederom te herstellen. ibid. A. Geheimen welke zy voorgaven te hebben gevonden. 151. Hunne afkeer voor de Leere van den Paus en van Mahomet. ibid. Sacramenten welke zy beleeden. ibid. Magt welke zy zig zelven toeschreeven. ibid. Auteuren welke ten hunnen voordeele hebben geschreeven. 155. A. Gerugt 't geene zy in den beginne der voorgaande Eeuw in Vrankryk hebben gemaakt. ibid. |
| Ross. Behandelt als een Werkman by de elle, en om welke redenen. D. VI. 106 |
| Rossi. (Conacchio) Berigts-punten aan hem door 't Hof van Romen gegeven. D. V. 21 |
| Rough (Jean) aangehaalt. D. VI. 32 |
| Rous is vermaard geweest onder de Engelsche Mystyken. D. VI. 217. A. |
| Rousseau. Puntdigt van dien Poëet. D. V. 279. A. |
| Royalisten; Zie Melchiten. |
| Runcaires. Ketters aldus genaamt. D. V. 298. Wanstallig gevoelen 't geen men hen toeschryft. ibid. |
| Rusbrosch. Regelen welke hy waande op te geven, om het waare Mystiek te onderscheiden van het valsche. D. VI. 211. A. |
| Russen (De) neemen het Christendom aan. D. V. 236. Op welken tyd men dezelve met de Latynsche Kerk poogde te vereenigen. 237. Hunne aankleevinge aan den Godsdienst hunner Voorouderen. ibid. Maakten eertyds zeer veel werks van hunne Baarden. 238. A. Ondeugden,
|
| |
| |
| welke men hen toeschryft. ibid. Op hoedanige wyze men hen gedwongen heeft hunne onwetenheid af te leggen. ibid. Eerbiedigheid welke dezelve hunne Geestelyken toedragen. 239. Welke hoedanigheden hunne Priesteren moeten hebben. ibid. Hoe zeer zy het bouwen van Kerken beminnen. ibid. Hun geloof. 240. Zy ondernemen niets, dan na alvorens het teeken des Kruis te hebben gemaakt. 244. Op hoedanige wyze zy den Doop bedienen. ibid. Hun Huwelyk. 245. Welke hoedanigheden de Vrouwen hunner Priesteren moeten bezitten. 246. Hunne Lykpligten. 249 |
| Rutilius aangehaalt. D. VI. 2de S. 80. A. |
| Rutven. (Mylord) Antwoord door hem gegeven aan de Koninginne van Engeland. D. VI. 33 |
| |
S.
| SA'ad. Om welke redenen hy wierd toegenaamt de Vader van het talryk Huisgezin. D. VI. 2de S. 8 |
| Saaddiah Gaon. Een Arabisch Auteur aldus genaamt. D. VI. 2de S. 5 |
| Saba. Arabische Stammen, welke uit hem gesprooten zyn. D. VI. 2de S. 5. Getal zyner Zoonen. ibid. |
| Sabatés; Zie Ensabatés. |
| Sabbatharissen, of Sevendays. Hunne Leere. D. VI. 106 |
| Sabëers. Een soort van Sabëers welke onder de Mahometaanen worden gevonden. D. VI. 2de S. 282. Wat denkbeeld dezelve van de Zon en van de Maan hebben. ibid. Sterrekykers en Geneeskundige welke van deeze Secte te Constantinopolen worden gevonden. ibid. Zy haaken weinig naar wraak te zoekken over 't ongelyk of beledigingen hen aangedaan. ibid. |
| Sabi. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. V. 225 |
| Sabotés; Zie Ensabatés. |
| Sacasec. Naam eener Arabische Familie. D. VI. 2de S. 8 |
| Sacellarius. (De Groot-) Naam welken men aan eenen der Bediendens van den Patriarch der Grieken geeft. D. V. 74. Zyn Ampt. ibid. |
| Sacramentarissen. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. V. 267 |
| Sadus. Hoofd eener Arabische Stam. D. VI. 2de S. 7 |
| Saleb. Oorsprong deezes Arabiërs. D. VI. 2de S. 4. Word gezonden naar de Thamuditen, om hen de Eenheid Gods te prediken. ibid. Word verzogt om een Mirakel te doen. ibid. Op wat tyd hy gestorven is. ibid. |
| Sales (St. Franciscus de) is een der gener die geschreeven hebben op den trant der Mystyken. D. VI. 212 |
| Salihiten. Waar deeze Volkeren hun verblyf hielden. D. VI. 2de S. 6. Door wien zy zyn overwonnen geworden. ibid. |
| Salomon. Wetenschap welke de Mahometaanen hem toeschryven. D. VI. 2de S. 128. A. |
| Salomons Ring. Een Boek aldus genaamt. D. V. 167 |
| Samarcand. Meir aldus genaamt. D. V. 93 |
| Samothraciërs (De) waren de middelen ter bewaaring der gezondheid aanbetrouwt. D. VI. 151. A. En insgelyks de gene, welke dienden tegen de Armoede. ibid. |
| Sannazar. Wat wy uit zyne Poëzy leeren. D. VI. 20 |
| Santons. Naam aan zeekere Monnikken gegeven. D. VI. 2de S. 248. Ongeregeldheden waar aan zy zyn overgegeven. ibid. Hunne kleedaagie. ibid. Zyn bekend onder den naam van Calenders, of Calenderans. ibid. Streeken welke dezelve ten uitersten gevaarlyk maaken, zoo in den Godsdienst als in den Burgerstaat. ibid. |
| Sanuto onderneemt de Grieken met de Latynen te vereenigen. D. V. 14 |
| Saphar. Naam van eene der Mahometaansche Maanden. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. |
| Sara. Haare Minne-yver tegen Hagar. D. VI. 2de S. 10 |
| Sarazynen. Oorsprong deezes woords. D. VI. 2de S. 1 |
| Sarchini. Boek van dien Jesuit. D. V. 171. en in de A. |
| Satanisten; Zie Messaliënsen. |
| Saunier. Voorstellingen van dien Auteur door de Faculteit van Parys veroordeelt. D. V. 267. A. |
| Savonarola (Hieronimus) verbrandt in den jaare 1498, en waarom. D. V. 259. Aangehaalt. D. VI. 2de S. 174 |
| Saurin (Elias) aangehaalt. D. VI. 2de S. 162. A. |
| Saxische Belydenisse. (De) Op wat tyd dezelve is opgestelt. D. V. 314 |
| Scha-Abas, Koning van Persië. Zyne Overwinningen op de Armeniërs. D. V. 192 |
| Schaak-spel. Om welke redenen het meerengedeelte der Mahometaansche Leeraaren het Schaakspel goedkeuren. D. VI. 2de S. 219. Of Mahomet het zelve verboden heeft onder de Benaaminge van Beelden. ibid. |
| Schafeïten. Secte aldus genaamt. D. VI. 2de S. 266. Hun opperhoofd. ibid. |
| Schamalgani. Leere welke men hem toeschryft. D. VI. 2de S. 284. Tot hoe verre zyne onbeschaamdheid gaat. 285 |
| Schedad, Zoon van Ad, word gehouden voor het eerste Opperhoofd of Koning der Aditen. D. VI. 2de S. 2. Luister en Heerlykheid waar meede hy regeerde. ibid. Tot hoe verre zyne hoogmoed ging. ibid. |
| Scherpe Brugge. Deeze is, volgens 't gevoelen der Mahometaanen, de gene welke alle menschen des weerelds eenmaal zullen moeten overgaan. D. VI. 2de S. 120. Op hoedanige maniere de Regtvaardigen daar over zullen gaan. ibid. |
| Scheuringe in Engeland voorgevallen onder de Regeering van Hendrik den VIII. D. VI. 1. Wat daar toe gelegentheid verschafte. ibid. |
| Schiïten (De) worden gehouden voor waare Navolgers van Aly. D. VI. 2de S. 269. Hoe veele voornaame Secten daar in worden onderscheiden. 270. Hunne gevoelens. ibid. |
| Schlecht. Geschrift van Erasmus tegen hem opgestelt. D. V. 302 |
| Schmidlin, (Jacobus-Andreas) Smit van zyn Ambagt, verheft zig zelven tot eenen Godgeleerden, en word Predikant aan de zyde der Lutersche Ubiquisten. D. V. 281. A. |
| Scholarius (Georgius) Naam welken Gemadius voerde. D. V. 39. A. |
| Schory aangehaalt. D. VI. 29. en 30 |
| Schotland. Wat gelegentheid verschafte aan de beginselen der Reformatie in Schotland. D. VI. 12 |
| Schotland. Op welken tyd men de Reformatie van Schotland moet bepaalen. D. VI. 35. Artikelen welke toenmaals wierden vast gestelt. ibid. |
| Schultingius. aangehaalt. D. V. 330. A. |
| Schuurmans, (Anna-Maria) geeft zig geheel en al over aan de belangen van Labadie. D. VI. 235 |
| Sciscidensen. Waar in hunne Leer verschild van die der Waldenzen. D. V. 299 |
| Secten. Hoe veele 'er onder de Jooden, Christenen en Mahometaanen, zyn. D. VI. 2de S. 265 |
| Sedre. Naam eertyds door de Persiaanen aan hunnen Oppersten Priester gegeven. D. VI. 2de S. 244. Hoedanigen rang hy bekleedde. ibid. |
| Seelzorger. Beteekenisse deezes woords. D. V. 337. A. |
| Sefatiënsen. Hoedanige gevoelens die Secte heeft. D. VI. 2de S. 268. In welke smaldeelen dezelve verdeelt word. ibid. |
| Sekinah. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 270. A. |
| |
| |
| Seldenus aangehaalt. D. VI. 2de S. 146 |
| Selictar-Aga. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 256. A. |
| Sendomir. Algemeene Synode te Sendomir in Polen, in den jaare 1570, gehouden, tusschen de Predikers der Augsburgsche Belydenis, en die van Zwitserland en van Bohemen, tot vereeniging deezer drie Geloofs-belydeniffen. D. V. 281 |
| Sendomir. Acte van Vereeniging welke aldaar gemaakt is tusschen de Lutheraanen, de Bohemers en de Zwingliaanen. D. V. 356. A. |
| Sergius. Of het wel waar is dat dees Monnik aan Mahomet de middelen heeft aan de hand gegeven om den Godsdienst van deszelfs Vaderland te hervormen. D. VI 2de S. 34. A. |
| Serres. (Joannes de) Gereformeert Predikant en Auteur van l'Inventaire de l'Histoire de France. D. V. 283. Onderneemt om de Protestanten te vereenigen met de Roomfch-gezinden. ibid. Werk of Boek door hem ten dien einde uitgegeven. ibid. Is een der vier Predikanten die den Koning Hendrik den Vierden verzeekerden dat men zalig konde worden in den Roomschen Godsdienst. ibid. A. |
| Servetianen. Wie zy zyn aan welke zeeker Auteur dien naam heeft gegeven. D. VI. 178. A. |
| Servetus te Geneve verbrandt. D. V. 277. A. |
| Seton, een Dominicaner Monnik, gehouden wordende voor een der eerste Auteuren van de Schotsche Reformatie. D. VI. 31 |
| Sevendays; Zie Sabbatharissen. |
| Seyssel (Claude) Aartsbisschop van Turyn. D. V. 288. A. |
| Siaban. Naam van eene der Mahometaansche Maanden. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. |
| Sicard. (Vader) Waarom een Cophtisch Bisschop niet wilde toelaten dat hy de Misse deed in zyne Kerk. D. V. 173. A. |
| Siciditus. Gevoolen deezes Monniks over het Nagt maal. D. V. 53 |
| Siene (Ste. Catharina van) heeft geschreven op dan trant der Mystyken. D. VI. 212 |
| Sjewal. Naam van eene der Mahometaansche Maanden. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. |
| Sigismond, Koning van Polen, geeft een streng Placcaat uit tegen de nieuwe Gevoelens, en verbied de Werken van Luther te leezen. D. V. 266 |
| Sil- Al- Arem. Een soort van Zundvloed, waar aan de Alcoran dien naam geeft. D. VI. 2de S. 6 |
| Simeon van Thessalonica. Zyne werken. D. V. 56 |
| Simon. (Vader) Verwyt 't welk men denzelven doedt, van den Mahometaanschen Godsdienst geblanket te hebben. D. VI. 2de S. 106. A. |
| Sioniter (Gabriël) aangehaalt. D. V. 134. A. D. VI. 2de S. 165 |
| Sjumada. Naam welken de Mahometaanen aan eene hunner Maanden geven. D. VI. 2de S. 251. Hoe veele dagen dezelve heeft. ibid. |
| Slingerkoorden. Dezelve worden door de Turken over de straaten gespannen op den dag van het Feest der Maan. D. VI. 2de S. 252 |
| Smalcalde. Ongelukkige gevolgen van het Smalcaldisch Verbond. D. V. 274 |
| Smirmar. Vogelen waar aan de Arabiërs dien naam geven. D. V. 93 |
| Smith, (De Heer) een Protestant van de Engelsche Kerk. D. V. 38. Werk deezes Auteurs. ibid. Hy is genoodzaakt te bekennen dat de Transubstantiatie by de Grieken word erkent. ibid. |
| Socinus. Op welken tyd hy leefde. D. VI. 267. A. |
| Societeit, of Maatschappy van Rosay. Op welken tyd men dezelve tragtte te formeeren. D. VI. 154. en 155. Deszelfs Auteur. ibid. Welke de drie Hoofd-geheimen deezer Broederschap waren. 155 |
| Socinianen. Op hoedanige wyze zy zig uitdrukken aangaande de dubbelde Natuur der Vleeschwordinge van Jesus Christus. D. VI. 269. Hoedanig de manier van verkiezing der Leeraaren volgens hunne Discipline geschied. ibid. Zyn byna gestadig vermengt met de Anabaptisten. D. VI. 182. A. |
| Socotora. Half-Christenen welke door St. Franciscus Xaverius in dat Eiland gevonden zyn. D. V. 168 |
| Solaks, of Janitsaaren die den Boog en Pylkooker op de schouderen draagen. D. VI. 2de S. 257. A. |
| Sondag. Geregeldheid en uiterlyke devotie welke men geduurende dien dag in Engeland onderhoud. D. VI. 58 |
| Sonna. Naam welken de Mahometaanen aan de Overleveringen of Traditiën geven. D. VI. 2de S. 114 |
| Sophocles aangehaalt. D. VI. 2de S. 175. A. |
| Sorberiana. Plaats welke men daar in ontmoet uit een Brief van Calvin. D. V. 277. A. |
| Sorbier. (De Heer) aangehaalt. D. VI. 169. A. |
| Soufi. Soort van Fynen aan welke de Persiaanen dien naam geven. D. VI. 2de S 255 |
| Spanheim (Frederik) aangehaalt. D. VI. 2de S. 219. A. |
| Spanje (Jan van) gepreezen en veragt. D. VI. 2de S. 165. A. |
| Sparrow, Bisschop van Norwich, aangehaalt. D. VI. 61. A. |
| Spener, Predikant te Frankfort, vaart uit tegen den uiterlyken dienst des Lutheraandoms. D. VI. 223. Hy word te Dresden beroepen tot Prediker van den Keurvorst. 224. Zyne groote strengheid. ibid. Zyne Leere, en zyne Navolgers. 225. Hy sterft met den tytel van Kerkelyken Raadsman te Berlyn. 243 |
| Spinola, Bisschop van Tina in Croatiën, Auteur van een ontwerp den Protestanten voorgeslagen. D. V. 285 |
| Spinosa. Gevoelens van dien Wysgeer wederom leevendig gemaakt door Pontiaan van Hattem en Woutelaar. D. VI. 314. Zie Hattem, en Woutelaar. Plaats van Spinosa's Geboorte. 315. Zyne Letter-oeffeningen in de Hebreeuwsche taal. ibid. Op hoedanige maniere hy zig daar in gedroeg, om de waarheid te ontdekken. ibid. Waar zyn zaamenstelsel op uitkomt. ibid. Zyne Zeeden en Gedrag. ibid. Hoe zeer hy de waarheid lief had. 316. By welke gelegentheid hy by 't gemeen verdagt word gehouden. ibid. Word genoodzaakt voor zyne Regters te verschynen. 317. Word gebannen. ibid. Antwoord 't geen hy geeft aan den genen die hem daar van de tydinge brengt. ibid. Hy werpt zig in de armen der Christenen. 318. Leerd het Latyn. ibid. Word aan de Magistraat van Amsterdam aangeklaagt als een Godverzaaker. ibid. Hy word gebannen. ibid. Vertrekt naar Rhynsburg. ibid. En van daar vervolgens naar Voorburg, digt by den Haag. ibid. Hy eindigd zyn leeven in den Haag. ibid. Geleerden welke aan hem brieven hebben geschreeven. ibid. Hoe zeer hy ervaren was in de Joodsche Oudheden. ibid. Op hoedanige wyze hy aan zyne Tegenstreevers geantwoort heeft. ibid. Zyne veragtinge voor de Rykdommen. ibid. Hoe veel hy daaglyks verteerde. 319. A. Hy weigerd eene Erfenisse. 319. Denkbeeld welk hy van de Godheid gaf. ibid. |
| Spon. (De Heer) Vermaakelyke inbeelding welke hy den Turken toeschryft. D. V. 93. A. |
| Stamelaars. Of het voorregt om dezelve te doen spreeken eertyds toegestaan is geweest aan de Koningen van Spanje, en aan de Vorsten uit het Huis van Oostenryk af komstig. D. VI. 66 |
| Staupitz, (Joannes) Algemeen Vicaris der Augustyner Monniken, noopt Luther om tegen de Aflaaten te prediken. D. V. 259 |
| Staaropegium. Wat dat is. D. V. 92 |
| |
| |
| Steen welke omtrent Betlehem word gevonden, en welke de Grieken zeggen wit te zyn gebleeven van de Melk der Gezeegende Maagd. D. V. 132. Hoedanigen kragt dezelve heeft. ibid. |
| Steen (uitgeholden) digt by Cork, die eertyds daaglyks zoo veel wyn uitleverde, als men van nooden had om de Misse te doen. D. VI. 94 |
| Steen der Zalvinge. Wat dat is. D. V. 132 |
| Sterke Geesten. Eenige van hen hebben in onzen tyd getragt het zaamenstelsel van de Ziel des weerelds, en de Eeuwigheid van d'eene en d'andere wederom levendig te maaken. D. VI. 326. Hunne vergaderingen. ibid. A. |
| Steven, Hoofd der Waldenzen, te Weenen verbrandt. D. V. 301 |
| Sticharium. Een soort van Misgewaad. D. V. 119 |
| Stoecharium. Een heilig verciersel waar aan de Grieken dien naam geven. D. V. 79. A. Waar van het zelve een zinnebeeld is. ibid. |
| Stork, of Storch. Een van de Hoofden der Anabaptisten. D. VI. 174. Zyne Geboorte-plaats. ibid. |
| Stouppe. (De Heer) Auteur van het Boek voor tytel voerende Religion des Hollandois. D. VI. 130. Of men aan 't geen hy verhaald geloof moet geven. ibid. Sneuveld in den slag by Steenkerken. ibid. |
| Stubner, een van de Hoofden der Anabaptisten. D. VI. 174 |
| Suacbas. Naam welken de Russen geeven aan de twee Toeziensters, voorzittende op hunne Bruiloften, de eene aan de zyde der jonge Dog ter, en de andere aan de zyde des Jongmans. D. V. 247 |
| Subachi. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 257 |
| Suidas aangehaalt. D. VI. 2de S. 180 |
| Suprematie (De) van de Koningen van Engeland: waar in dezelve bestaat. D. VI. 44 |
| Surma. Eene byzondere Droogery, zeer in gebruik by de Turksche Dames. D. VI. 2de S. 226. A. |
| Suscit. Beteekenisse deezes woords. D. V. 143 |
| Swenkfeldianen. Of dezelve eene byzondere sekte uitmaaken. D. VI. 175. en 176 |
| Sword. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 24. A. |
| Swynen; Zie Verkens. |
| Sylvius (AEneas) aangehaalt. D. V. 300 |
| |
T.
| TAbac. Gebruik 't geen de Turken daar van maaken. D. VI. 2de S. 216 |
| Tabecba. Stammen welke aan hem hunnen oorsprong verschuidigt zyn. D. VI. 2de S. 17 |
| Tabor. Stad in Bohemen waar van zig de Hussiten meester maakten onder Zisca, hun Hoofd. D. V. 300 |
| Tabor. Naam eenes Bergs digt by Praag. D. V. 300 |
| Tacitus aangehaalt. D. VI. 129. A. 2de S. 79 |
| Talingen, of jonge Entvogelen, welke zig niet lieten vangen dan in den naame Gods en van St. Colman. D. VI. 94 |
| Tanchelmus; Zie Tandemus. |
| Tandemus, of Tanchelmus. Een Ketter van de Twaalfde Eeuw. D. VI. 145. Word beschuldigt van het Cynismus of de Hondschheid der oude Adamiten te hebben vernieuwt. ibid. |
| Tanuchiten. Oorsprong deezer Volkeren. D. VI. 2de S. 6 |
| Taricb. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 127. A. |
| Tarteren. Naam welken de Saxen aan de Boheemers of zoogenaamde Heidens geven. D. VI. 156 |
| Tasm. Vader der Tasmiten. D. VI. 2de S. 4. Wat land hy bewoonde. ibid. |
| Tau. (De Letter) Wat dezelve by de Egyptenaaren beteekende. D. V. 167. A. |
| Tavernen. Naam welken men in Engeland aan de Herbergen geeft. D. VI. 45 |
| Tavernier aangehaalt. D. V. 155 |
| Tauler; (Jan) Een der Stichters van de hedendaagsche Mystyken. D. VI. 208 |
| Tchiaous, Zie Chiaous. |
| Tchinguins. Publyke Danssers aan welke de Mahometaanen dien naam geven. D. VI. 2de S. 220 |
| Te Deum. Aan wien men dat moet toeschryven. D. VI. 56. A. |
| Teeken des Kruis. Op hoedanige wyze het zelve by de Anglicaanen word aangezien. D. VI. 80. A. |
| Tenhard. Een Gezigt - ziender en halve Gek. D. VI. 148. Zyne Discipelen en Navolgers. ibid. Leere welke hy leerde. ibid. |
| Tertullianus. Plaats van dien Auteur, begunstigende het verschilstuk 't welk Bayle heeft verhandelt in zyne Gedagten over de Cometen. D. VI. 315. A. Aangehaalt. D. VI. 2de S. 81 |
| Thaboriten. Ketters aldus genaamt, en om welke redenen. D. V. 300. Waar in zy zig verwyderden van de Gevoelens der Roomsche Kerk. ibid. |
| Thamud. Vader der Thamuditen. D. VI. 2de S. 3. In welk Land hy zig ter nederzettede, na de verwarringe der spraaken. ibid. |
| Thamamiënsen. Gevoelens welke men hen toeschryft. D. VI. 2de S. 268 |
| Thammus. Of hy dezelve is met Adonis en Osiris. D. VI. 2de S. 254. A. |
| Thamuditen. Profeet welke God aan hen zond. D. VI. 2de S. 4 |
| Theodosius Coenobiarchus. Een Heilig der Grieksche Kerk. D. V. 100 |
| Theologie; Zie Godgeleerdheid. |
| Theophanes aangehaalt. D. VI. 2de S. 213 |
| Theophanie. Naam welken men eertyds gaf aan het Feest der Geboorte van Jesus Christus. D. VI. 61 |
| Theresia. (Ste.) Haare Mystyke Schriften. D. VI. 212 |
| Thevenot aangehaalt. D. VI. 197 |
| Thibet. Overblyfselen des Christendoms welke [b]innen Thibet worden gevonden. D. V. 168 |
| Thomas. (St.) Of hy niet in de Indiën heeft gepredikt. D. V. 158. en in de A. |
| Thomas (De Indiaanen van St.) zyn niet anders dan een en dezelve gezindheid met de Nestoriaanen. D. V. 156. Wie zy zyn die wel het aldermeest gearbeidt hebben aan derzelver Vereeniging met de Roomsche Kerk. ibid. Gewelddadigheden welke de Portugeesen ten hunnen opzigte hebben bedreeven. ibid. en 157. Dwaalingen waar meede men hen beschuldigd. 159. en volgend. In verscheidene opzigten geregtveerdigt. 161. en volgend. Hoe veele Vlekken zy nog heden ten dage beslaan. 165. Water by hen wordende genomen aan de deuren hunner Kerken 167. Gewoonte by hen in gebruik, van uit Godsdienstigheid in de Kerken te gaan slaapen. 168 |
| Thomas de Jesus aangehaalt. D. VI. 2de S. 151 |
| Thoorn. Synode aldaar gehouden in den jaare 1595. D. V. 281 |
| Thusia. Plegtigheid waar aan de Grieken dien naam geven. D. V. 92 |
| Tiersault (Claude-François) zyne gewaande Miraculeuze Stuiptrekkingen. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Toland. Werk van deezen Engelschen Auteur. D. VI. 288. Deszelfs gevaarlyke grondbeginselen 289. en volgend. Word gehouden voor een Ongodist. ibid. A. Antwoord 't geen hy geeft op de tegenwerpingen welke hem waren voorgestelt. 297. Bepaalinge welke hy van de Mirakelen geeft. ibid. Welk, volgens zyn gevoelen, de oorsprong is geweest van de Verborgentheden des Christendoms. ibid. Vergelykinge welke hy maakt tusschen de geheime Plegtigheden des Christendoms en die des Heiden- |
| |
| |
| doms. 299. Voorbeeld van eenen zyner kwinkslagen van Ongodsdienstigheid. ibid. |
| Tonneins. Synode welke aldaar in het jaar 1614. is gehouden, en wat daar op verhandelt wierd. D. V. 356. A. |
| Tonstal. Zyne poogingen om den Roomschen Godsdienst in Engeland staande te houden, en om te beletten de voortgangen welke de Hervorming aldaar maakte. D. VI. 15. |
| Toovenaars. Hoedanig het gemeen Volkje in Engeland de Toovenaars belet binnen hunne huizen te komen. D. VI. 92. |
| Torgau. Formulier van Eendragt aldaar gemaakt in het jaar 1576. en wat daar by verhandelt wierd. D. V. 313. |
| Tournefort (De Heer) aangehaalt. D. V. 61. A. |
| Tournon (De Kardinaal de) tegenwoordig op de Byeenkomst te Poissi. D. V. 279. |
| Transubstantiatie. Op welken tyd men dat woord heeft uitgevonden, en met wat oogmerk. D. V. 37. A. |
| Trente. Concilie aldaar gehouden. D. V. 273. |
| Trevisan (Le) aangehaalt. D. VI. 154. A. |
| Trisagium. Wat dat is. D. V. 76. |
| Tritecte. Gezang aldus genaamt. D. V. 86. A |
| Tritheïten. Wie zy zyn aan welke zeeker Auteur dien naam heeft gegeven. D. VI. 178. A. |
| Trouw. Hoedanige de Plegtigheden van den Trouw onder de Engelschen zyn. D. VI. 81. en volg. |
| Trouw der Priesters. Op welken tyd in Engeland geoorloft was. D. VI. 20 |
| Trypmaaker, Stedehouder van Melchior Hofman. D. VI. 172. Word in den Haag met de dood gestraft. ibid. A. Zie Melchior Hofman. |
| Tsala. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 157. A. |
| Turcomannen, of Curden. Volkeren aldus genaamt. D. V. 224. Zyn Landloopers en Vagabonden. ibid. Hun Godsdienst. ibid. |
| Turenne. (De Maarschalk de) Wat de Kardinaal de Retz van hem heeft gezegt. D. V. 352. |
| Tussiau. (Maria) Aangetast door Stuiptrekkingen, welke voor miraculeus wierden aangezien door de Voorstanders van den Abt Paris. D. VI. 168. A. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Typica. Boeken waar aan de Grieken dien naam geeven. D. V. 76. |
| Tyrier (Willem de) aangehaalt. D. V. 213 |
| |
V.
| VAche à Colas (La). Of Theodoor Beza de maaker van dat Liedje is. D. VI. 13. A. |
| Vageb. Naam welken de Mahometaanen geven aan alles 't geen door de Reeden klaar is. D. VI. 2de S. 114. |
| Vagevuur. Waaraan men het Gevoelen van een stoffelyk Vagevuur verschuldigt is. D. V. 34. A. |
| Valdio; Zie Valdo. |
| Valdis. (Pieter van) Of de Vaudoisen, anders gezegt Waldenzen, van hem hunnen oorsprong hebben. D. VI. 287. |
| Valdo, Tydgenoot van Berengarius, en onderscheiden van den genen die volgd. D. V. 287. Of het aan deezen Valdo is dat de Vaudoisen, of Waldenzen, hunnen waaren oorsprong verschuldigt zyn. ibid. |
| Valdo, Waldo, of Valdio. (Jan, of Pieter) Of het van deezen is dat de Vaudoisen, of Waldenzen, hunnen naam hebben. D. V. 287. Oorsprong zyner roepinge. ibid. |
| Valentyn. (Het Feest van St.) Waar in dat koddig Feest bestaat. D. VI. 64. |
| Valois (Margarita van) Koninginne van Navarre, begunstigde opentlyk genoeg alle die de nieuwe Reformateurs aanhingen. D. V. 271. Werk door haar in 't ligt gegeven. ibid. |
| Van-Beeker, of Kraam-Bokaal. Waar in dat gebruik, aldus in Holland genoemt, bestaat. D. V. 348. en in de A. |
| Vanslebe (Vader) aangehaalt. D. V. 172. en in de A. |
| Varne. Veldslag aldaar gelevert tusschen Ladislaus, Koning van Hungarië, en Amurat, Keizer der Turken. D. V. 19. |
| Vasten. Noodzaakelyke voorwaarden op dat dezelve naar behooren en Gode welbehaaglyk zy. D. V. 2de S. 142. Hoe veele zaaken denzelven onnut maaken, en deszelfs kragt wegnemen. 143. Waarom de Mahometaanen aan denzelven den naam van Zacat geven. ibid. |
| Vasten der Grieken, zeer verschillende van die der Latynen. D. V. 64. |
| Vasten. (Groote) Deszelfs oudheid en verdiensten. D. VI. 64. Wat de Vastens van dien tyd beteekenen. ibid. |
| Vaudoisen, of Waldenzen. Hunne vereeniging met de Calvinisten. D. V. 272. |
| Vaudoisen, of Waldenzen. Van wien zy hunnen oorsprong hebben. D. V. 287. Hoe zy hunne Kerk noemen. 288. Dwaalingen welke men hen te laste legt. ibid. Oorsprong hunnes naams. ibid. Hoedanig de Evangelische Waarheid in hun Land is bewaart geworden. ibid. In Languedoc Albigenzen genoemt. ibid. Armoede waar door zy zig van de andere Christenen onderscheiden. 289. Voornaamste Punten van hun Geloof. ibid. Zedert welken tyd zy niet meer verschillen van de Protestanten van Zwitserland en Geneve. 293. Geloofs-belydenis welke zy in het jaar 1556. tegen de vervolgingen van het Turynsche Hof opstelden. ibid. Andere Geloofs-belydenis welke die van Provence aan François den eersten, Koning van Vrankryk, in den jaare 1544. aanboden. ibid. Op welken tyd zy bereids de Bybel in de Fransche Taal hadden. 294. Misdaaden en Nagt-ongeregeldheden waar meede men hen beschuldigt heeft. ibid. Worden door de Roomsch-gezinden afgebeeldt met een oog, staande in 't midden hunner Voorhoofden, even als de Cyclopen, en in hunne monden vier ryen lange en zwarte tanden. 295. Beschuldigt van de kleine Kinderen gantsch gebraden op te eeten ibid. |
| Vaudoisen, of Waldenzen. Eenvoudigheid hunner Kerkelyke Discipline. D. V. 295. Op hoedanigen wyze zy heden ten dage den Doop en het Nagtmaal bedienen. 296. In welke taal zy in de Valleyen prediken. ibid. Colloquium, of Classis welke zy op iederen eersten Vrydag der Maand in eenige Valleyen houden. ibid. Hunne Ouderlingen. 297. Met hoedanige gestrengheid zy zig d'een den anderen kastyden. ibid. Zonden over welke zy van 't Avondmaal worden geweert. ibid. Hoe zy wederom worden aangenomen in den schoot der Kerke. ibid. Onderzoek 't geen hunne Proponenten genoodzaakt zyn te ondergaan. 298. Hunne Schoolen. ibid. |
| Veaulderie. Kettery waar aan een Fransch Digter dien naam geeft. D. V. 288. A. |
| Ubiquiteit. Waarin dat gevoelen bestaat, waar voor zig Luther verklaarde. D. V. 268 |
| Veceus, (Joannes) Patriarch van Constantinopolen, bezwagteld het verschil, noopende den uitgang des H. Geests. D. V. 13. Hy doedt alle de geene die weigeren de Roomsche Kerk voor Moeder en Hoofd-Kerk aller andere te erkennen, in den Ban. ibid. |
| Venus. Of dezelve door de Mahometaanen word aangebeden. D. VI. 2de S. 156 |
| Venus van agteren. Wat zulks te zeggen is. D. VI. 2de S. 233. A. |
| Verdelging der Paapsche Afgodery. (De) Een Boek aldus betytelt. D. VI. 12. A. |
| Verhandeling over den Godsdienst der Anglicanen of Episcopalen. D. VI. 1 |
| Verkens, of Swynen. Waarom de Mahometaanen dezelve niet mogen eeten. D. VI. 2de S. 106. A. |
| Veron. Met wat oogmerk hy de Societeit der
|
| |
| |
| Jesuiten verliet. D. V. 282. A. Is den Auteur van een Boek, genaamt Regle generale de la Foi Catholique. ibid. Lof van dat Werk. ibid. |
| Verschillen in den Godsdienst. Gewoonlyke gebreeken in de Boekken over die verschillen handelende. D. V. 2. 3. Waar eindelyk op uit komen. ibid. Op hoedanige wyze dezelve op zeekere tyden een soort van eene algemeene ziekte zyn. 262. A. |
| Vertabiërs. Naam welken de Armeniërs aan hunne Leeraaren geven. D. V. 199. A. Dezelve nemen de hoogerhand van de Bisschoppen die geen Leeraars zyn. ibid. Waar in de Wetenschap der gener die met dien tytel bekleedt zyn, bestaat. ibid. Magt welke zy zig zelven toeëigenen. ibid. Waar van dezelve leeven. ibid. |
| Verwonderaars; Zie Haïretiten. |
| Vespasianus. Geneezingen welke de Oudheid aan zyne hand en aan zynen voet heeft toegeschreeven. D. VI. 66 |
| Viaticum. Beteekenisse deezes Woords. D. V. 336. A. |
| Viergetyden; Zie Quatertempers. |
| Vigenere aangehaalt. D. VI. 2de S. 146. A. |
| Vilars, (Elie Col de) Geneesmeester, aangehaalt ter gelegentheid van de Fransche Convulsionarissen. D. VI. 168. Zie Convulsionarissen van Vrankryk. |
| Villeneuve. (Arnold van) Leere welke men hem toeschryft. D. V. 258. Aangehaalt. D. VI. 154. A. |
| Vilte Hoeden met hangende Lampers of Rouwbanden en neergeslagene boorden, waar van men zig eertyds in Holland bediende. D. V. 351. A. |
| Vincent, (Broeder) Cordelier doedt in Congranor Kerken bouwen op de wyze als in Europa. D. V. 156. A. |
| Virgilius aangehaalt. D. VI. 328. A. |
| Virgilius (Polydorus) aangehaalt. D. VI. 2de S. 165. A. |
| Uitgang des Heiligen Geests. Tyd waarop men het verschil heeft gedreven, of de H. Geest uitging van den Vader en van den Zoon. D. V. 3. Of dit Verschil de voornaamste oorzaak is geweest van de scheuringe tusschen de Latynsche en Grieksche Kerken. ibid. |
| Vitré. Synode welke aldaar gehouden is in 't jaar 1583. D. V. 281 |
| Vitri (Jacob van) aangehaalt. D. V. 213. D. VI. 2de S. 158 |
| Vivaldo. (Dom Martin Alphonsus) Werk deezes Auteurs. D. VI. 2de S. 86 |
| Vlamingen. Naam welken men geeft aan eenen tak der Mennoniten, of Mennisten. D. VI. 186 |
| Unitarissen (De) geeven voor dat de Kerkvaders der drie eerste Eeuwen hunne gevoelens begunstigen. D. VI. 269. A. |
| Universiteiten, of Hooge Schoolen: zenden hunne Afgevaardigden in 't Parlement. D. VI. 53 |
| Voetius. Zyne gestoordheid tegen Descartes. D. V. 106. A. 't Hoofd eener party Wederstreevers der Coccejanen. D. VI. 236. Leere welke hy leeraarde. ibid. Zyn Karakter. 237. Zyn begin van oneenigheid met Coccejus. ibid. Aangehaalt. D. VI. 2de S. 146 |
| Voetius. Navolgers van Voetius; Zie Voetius. |
| Volaterranus aangehaalt. D. VI. 2de S. 204 |
| Volder, (Pieter de) Eutychiaansch Monnik, en in 't vervolg Patriarch van Antiochiën. D. V. 206. A. |
| Voles. Wie zy zyn aan welke men eertyds dien naam gaf. D. VI. 156 |
| Volsey (De Kardinaal) Zyn konstenaryen brengen veel te weeg, om Hendrik den VIII. Koning van Engeland wys te maaken de nietigheid van deszelfs Huwelyk met Katarina van Arragon. D. VI. 2 |
| Vorminge. (De) Op hoedanige wyze dezelve by de Grieken bedient word. D. V. 104 |
| Voorleezer. Waar in zyne bedieninge bestaat onder de Grieken. D. V. 119 |
| Urbanus den VIII. Paus. Zendelingen door hem naar de Iberiërs afgevaardigt. D. V. 136 |
| Vries, (Simon de) een Vriend van Spinosa, wil hem eene Vereering doen van twee-duizend guldens, 't geen dees weigerd. D. VI. 316. Wil hem aanstellen tot zynen Erfgenaam, 't geen dees Wysgeer insgelyks weigerd. ibid. |
| Urna van Amorgos. By de Grieken aangezien als de Godspraak van den Archipel. D. V. 130. Deszelfs gewaande wonderwerken. ibid. |
| Vrouca. Beteekenis deezes woords. D. V. 107 |
| Vroucalaquen. Naam welken de Grieken geeven aan de gene die in den Ban gedaan zyn. D. V. 107. Oorsprong deezes woords. ibid. |
| Vrydag. By de Mahometaanen gehouden voor den Saturdag by de Joden, en den Zondag by de Christenen. D. VI. 2de S. 250. en 251. Loftuitingen welke de Mahometaansche Schryvers aan dien dag geven. 251. En dat zy denzelven noemen den Vorst en den alderuitmuntensten aller dagen. ibid. |
| Vrye Metselaars; Zie ook Free-Massons. |
| Uskan, Armenisch Bisschop: zyne Reizen. D. V. 193. En in de A. Zyn dood. 194 |
| Uxiensens, of Uxianen. Naam van zeekere Volkeren die de gebergtens van 't Groot Armenië bewoonen. D. VI. A. Voorzeggingen waar meede zy zig bemoeiden. ibid. |
| Uz; Zie Aws. |
| |
W.
| WAidiensen, of Waiditen. Hoedanige gevoeiens die Ketters hebben. D. VI. 2de S. 269 |
| Waldenzen. Wie zy zyn aan welke men dien naam heeft gegeven. D. V. 287 |
| Waldo; Zie Valdo. |
| Wandsworth. Een Dorp vier mylen van Londen gelegen, alwaar de eerste Presbyteriaansche Kerk is gesticht geweest. D. VI. 97 |
| Warmona. Naam van een Dorp in Holland, alwaar het eerste Collegie is opgeregt geworden. D. VI. 306. Zie Codde, Collegie, Collegianten. |
| Warnerus (Levinus) aangehaalt. D. VI. 2de S. 213 |
| Waterlanders. Wie zy zyn aan welke men dien naam geeft. D. VI. 184. Hunne Leere. ibid. |
| Weckius. Werk deezes Auteurs. D. VI. 229. A. |
| Wederdoopers. Hun gevoelen in Engeland aangetast in het begin der Hervorming. D. VI. 21. Straffen welke men eenige onder dezelve deed ondergaan. ibid. |
| Wederdoopers, of Anabaptisten. Of Melchior Hofman de Patriarch der Wederdoopers in Nederland en in Neder-duitschland is. D. VI. 172. Tot hoe hoog men moet opklimmen om hunne gevoelens na te spooren. 173. Zy hebben hunne Voorgangers en Voorloopers even als alle andere nieuwe Secten. 174. Hunne drie voornaame Hoofden. ibid. Op hoedanigen wyze zy vermeenigvuldigden. 175. Vuiligheden welke men aan hunne eerste Hoofden verwyt. 176. Boek door hen uitgegeven. ibid. Zy maaken zig meester van de Stad Munster. 177. Artikelen waar op zy hunne Leere bepaalden in den jaare 1529. ibid. Hoe veele Anabaptistische of Wederdoopersche Secten 'er worden gevonden. 178. A. Hunne Dwaalingen en Kerkelyke Discipline. 180. Antitrinitarissen en Sociniaanen welke onder de Anabaptisten of Wederdoopers der Vereenigde Provinciën worden gevonden. 182. A. |
| Week van Verwagtinge. Naam welke men in 't Engelsch geeft aan den Zondag en aan de Week, welke op Hemelvaartsdag volgd. D. VI. 68 |
| Week der heete Asschen; Zie ook Quatertempers. |
| Weeskinderen. Naam aan de waare Hussiten na de dood van Zisca hun Hoofd gegeven. D. V. 300 |
| |
| |
| Weigelius. Leerstukken welke hy in Misnië leeraarde. D. VI. 226 |
| Weko Walles. Voorstellinge welke dees Mennonit beweerde in eene Vergaderinge zyner Broederen in den jaare 1637. D. VI. 186. Verbod 't geene aan zyne Navolgers wierd gedaan van te mogen vergaderen. ibid. Word gebannen uit de Provincie van Groeningen. ibid. Zyne vlugt naar Vriesland, van waar hy insgelyks wierd verbannen. ibid. |
| Weymouth, (Mylord) Groot-Meester der Free-Massons, of Vrye Metselaars. D. VI. 234. A. |
| Wheler, een Engelsch Reiziger, aangehaalt op het stuk van het Geloof der hedendaagsche Grieken. D. V. 59. en 60 |
| Whiston. (De Heer) Kaart door dien Auteur in 't licht gegeven, en aan welke hy den naam geeft van Regel des Christelyken Geloofs. D. VI. 30. A. |
| Whiston. (De Heer) Op welken tyd hy bepaalde zyn Duizend-jaarig Ryk en den Val des Antichrists. D. VI. 105 |
| Whitgift, Aartsbisschop van Cantelberg: doedt het Tractaat van Bound over den Sabbat vernietigen. D. VI. 98. Zie Bound. |
| Wicellius. (Georgius) Arbeid aan eene algemeene Vereeniging tusschen de Protestanten en de Roomsch-gezinden. D. V. 282. Werk door hem ten dien einde uitgegeven. ibid. |
| Wiclef. Hoe grooten vyand hy van den Paus was. D. V. 258. Zyn zaamenstelsel der Leere hangt veel beeter aan een, dan dat van alle zyne voorgangers. ibid. Had den weg gebaant zoo wel voor de Schotsche als de voor de Engelsche Hervormers. D. VI. 31 |
| Winckler. (Godefrooy) Op welken tyd hy de gaave der Profetie kreeg. D. VI. 149 |
| Wind. Gevaarlyke uitwerkinge van een wind die in Arabië regeerd. D. VI. 2de S. 3 |
| Witsius (De Heer) aangehaalt. D. VI. 240 |
| Witte Zondag; Zie Pinxter. |
| Wratislaw. Synode aldaar gehouden in den jaare 1583. D. V. 281 |
| Wedhu. Een soort van afwassching aldus genaamt by de Musulmannen. D. VI. 2de S. 54 |
| Woeker (De) by de oude Romeinen gehouden voor eene zeer verderffelyke zaak. D. VI. 2de S. 222 |
| Wolodimir - Basilius, Czaar van Muscovië, laat zig doopen, en neemt den Christelyken Godsdienst aan. D. V. 236 |
| Wolsogen, (De Heer) Predikant: zyne verschillen met Labadie. D. VI 230. en in de A. |
| Word. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 24. A. |
| Woutelaar, een Hollander, beschuldigt van de gevoelens van Spinosa weder levendig te hebben gemaakt. D. VI. 314. Gelykheid zyner Leerstukken met die van Spinosa. 320. Heimelyke Vergaderingen welke hy te Amsterdam belei. ibid. Waar uit hy gebannen wierd.ibid. Leerstukken welke hy leeraarde. ibid. en volg. |
| Woutelaars. Placcaat tegen hen uitgegeven. D. VI. 314. en 315. A. Zie Woutelaar. |
| Wyeth, een Quaker, en de Auteur van een Boek, voor tytel voerende Spitsroede voor de Slang. D. VI. 133. A. |
| Wyn (De) aan de Mahometaanen verboden door een bevel des Alcorans. D. VI. 2de S. 137. A. Waar in het bevel Mahomets noopende dat artikel bestaat. ibid. |
| |
Y.
| YArab. Naam van den Stichter van Yemen, of 't Gelukkig Arabië. D. VI. 2de S. 2 |
| Yatreb. Naam eenes Bergs digt by Mekka. D. VI. 2de S. 25. A. |
| Yemen, of Gelukkig Arabië. D. VI. 2de S. 2. Door wien dat Ryk gesticht is. ibid. |
| Yoktan; Zie Kathân. |
| Yze. (Alexis d') Werk door dien Predikant in 't licht gegeven om de beide Godsdiensten in Vrankryk te vereenigen. D. V. 284. Word afgezet van zyne Bedieninge. 285 |
| |
Z.
| ZAïd, toegenaamt Kosa. D. VI. 2de S. 20. Zyne fraaye hoedanigheden. ibid. Zyn Huisgezin. ibid. |
| Zaka. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 142. A. |
| Zalf-olie. Waar van de Zalf-olie der Grieken gemaakt word. D. V. 104. |
| Zampi (Vader) aangehaalt. D. V. 140. |
| Zeiler, een Hoogduitsch Historie-schryver, aangehaalt. D. VI. 175. A. |
| Zelfmoord. Is in Engeland een gewrogt der zwaarmoedigheid. D. VI. 88. en in de A. |
| Zemzem. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 24 |
| Zendik. Beteekenisse deezes woords. D. VI. 2de S. 278. A. |
| Zenon, 't Opperhoofd der Stoïsche Wysgeeren. D. VI. 174. Zyn grond-regel. ibid. A. |
| Ziel. In welken zin dat woord in de Heilige Schriftuur genomen word. D. VI. 316. Gevoelen van eenige Philosophen over de ziel. 326. A. |
| Zielen. Of 'er tweederlei soorten in de Helle zyn. D. V. 34. Of men aan dezelve stoffelyke straffen moet toeschryven. ibid. |
| Zigabenus. (Euthymius) Werk van dien Auteur. D. VI. 157. A. Aangehaalt. D. VI. 2de S. 187 |
| Zigeuner. Oorsprong deezes woords. D. VI. 154. A. |
| Zigeuners. Naam welken de Hoogduitschers aan de Bohemers geven. D. VI. 156. Zie Bohemers. |
| Zindikiten. Of dezelve de Sadduceën van 't Mahometaandom zyn. D. VI. 2de S. 278. A. Leere welke men hen toeschryft. ibid. Worden door eenige Auteuren vermengt met de Parsis, of Gauren. ibid. Beschuldigt van de Zielsverhuizing te gelooven. ibid. |
| Zinehz, of openbaare Vermaakelykheden welke jaarlyks te Constantinopolen en elders geschieden, wanneer 'er een Prins in het Serrail word gebooren. D. VI. 2de S. 258 |
| Zisca, Hoofd der waare Hussiten. D. V. 300. Daad welke men hem toeschryft. 301 |
| Zobaïditen. Oorsprong deezer Familie. D. VI. 2de S. 8 |
| Zohaïr. Een der zeven berugte Auteuren van de Moallakaks. D. VI. 2de S. 17. |
| Zonnar. Beteekenisse deezes woords. D. V. 136 |
| Zwinglius (Ulric) verklaard zig tegen het verderf in de Kerk, en voor de noodzaakelykheid om de misbruiken daar uit weg te nemen. D. V. 261. zyne Leere. 265. Droom welken hy had 267. Zyn Dood. 270 |
EINDE. |
|
Auteursrechtvrij