Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 3

XIII. Hoofdtstuk.
Van het vierde Geslacht of Familie der Wyses genoemt, van de Beteekenis van 't Woordt, hunne Soorten, en verscheidene Familiën. Hoe de tydt van Bremaw verstreeken zynde, hy ten Hemel vaart, en de tweede Waerelds Ouderdom door een Geweldige windt en onweer eindigt.

⁺ Eindelyk de vierde Zoon van Pourous, die Wyse werd genoemt, bestemt zynde om Kunsten en Handwerken uit te vinden, en in 't werk te stellen, zoo worden alle Kunstenaren onder zyn Geslacht begreepen. De Voorschriften van Bremaws Boek die 'er op betrekkelyk zyn, dienen alleen ter onderwys voor de Kunstenaren om zich bequaamelyk in hunne Handwerken te gedragen.

De naam van Wyse beteekent een Loontrekkend Man of waarvan men zich bedient, nademaal deeze menschen voor iemandt arbeiden die hun noodig heeft; gelyk Wyse deed, en deeze die van hem afkomstig zyn. Men noemt hen nu Jentiven.

Tweederlei soorten zyn 'er; eenige leeven gelyk de Benjanen met onthouding van Vleeschen den Wyn, of nuttigen 't zelden; anderen zyn Jentiven van Visceraun, die Jentiven bezoedelt of onrein genoemt worden, nademaal zy de vryheit neemen vleesch, visch en andere bezielde dingen te eeten. Zodanig als de boeren of het slechte volkje zyn, die men Coulées noemt.

⁺ Alzoo de zuiverste soort deezer Jentiven veel overeenkomst in stoffe van den Godtsdienst met de Cutteries heeft, komen ze ook gezamentlyk wegens het getal hunner Familiën overeen, bestaande in een zes en dertigtal, die mede het getal der Handwerken en hunne verrichtingen uitmaaken, als onder hen in gebruik zyn. Aanmerklyk is 't dat ze om zaaken uit te voeren die zy maaken willen, de minste werktuigen gebruiken die hun mogelyk zyn, en dat byna alles 't welk zy maaken tegens de wyze der Christenen strydt. Dusdanig is omtrent den Inhoudt van de derde Verhandeling van Bremaws Boek, de vier Geslachten of Familiën betreffende.

Dit Boek aan Bremaw gegeeven, behelsde, gelyk wy gezien hebben, het Voorschrift van den Godtsdienst en 't Bestier. Hy deelde het vervolgens den Braminen van zynen tydt mede, die het den Volke te kennen gaven, hun den Godtsdienst leerende waarvan zy moesten belydenis doen, en hoedanig een ieder in zyn Geslacht leeven moest; Ingevolge hier van, hielden, die het Gezag van 't Bestier was aanbevolen, den Volke in Orde en onder hunne gehoorzaamheit, neemende ieder zyn beroep waar. De Priesters of Braminen onderweezen het Volk in den Godtsdienst; de Kooplieden dreeven den handel; en de Handwerkslieden oeffenden hunne verscheidene handteeringen, ten dienst der geenen die hun noodig hadden. De zaaken aldus in de tweede Waereldt geregeldt, ging alles wel. De Godtsdienst wierd geëert, men droeg Godt zyne Gebeden op, en ook aan Bremaw, Wisteney, en Ruddery op. De oevers der Rivieren wierden vlytig bezogt, en de dagelyksche en gewoone wasschingen wierden geenzins verzuimt.

Maar naar maate dat de Waereldt vermeerderde,⁺ wierden de menschen boozer, en ontaarden van hun eerste zuiverheit. De Braminen wierden Huichelaars; de Cutteries of die bestierden, wierden hoogmoedig en trots, niets denkende dan om den Volke te onderdrukken, en hun Gezag te misbruiken; de Kooplieden wierden bedriegers, de Handwerkslieden luiaarts, en wierden voor hunnen arbeidt niet betaalt.

De Waereldt dus t'eenemaal bedorven zynde, vertoornde zich Godt anderwerf tegen het menschelyk geslacht. Hy daalde op den Berg Meroburbatée neder, alwaar hy aan Bremaw te kennen gaf hoedanig de boosheit der menschen de overhandt had, dat zy zich te bekeeren hadden, en dat hy hun weeten liet dat het oordeel over hunne misdaaden naby en aanstaande was. De Waereldt hoorde wel een weinig naar deeze vermaaning; maar eerlang verviel zy weder in haar eerste misdryf; dit noodzaakte Bremaw voor de menschen te smeeken: maar Godt liet zich niet verbidden, en hy nam Bremaw weg, doordien de tydt van zyn verblyf op Aarde verstreeken was, en opdat hy mede het on-

+ Hoe het Geslacht van Wyse tot Kunsten Ambacht oeffening bestemt zy, 't welk uit Benjanen en Jentiven bestaat.

+ Waarin ieder in 't byzonder hun bedryf bestond,

+ en hoe het ver val van ontaardt gedrag, oorzaak tot de verdelging van des tweeden Waerelds ondergang gegeeven heeft.

[p. 102]

geval, dat de menschen overkomen zoude, niet zag.

Vervolgens gaf Godt aan Wisteney kennen dat hy van voorneemen was de menschen te verdelgen. Hy sprak insgelyks voor hen, overzulks zyn Ampt was 's menschen behoudenis te bezorgen: maar Godt wilde hem niet hooren, en beval aan Ruddery, die gestelt was om de quaaddoenders te straffen, dat hy uit de Ingewanden der Aarde een geweldigen windt deed voortkomen, om de menschen uit te rooien.

⁺ Ruddery eerlang gehoorzaamende, borst de windt met zodanig een hevigheit uit, welk zoo een vreemde t'zamenwringing op Aarde veroorzaakte, dat 'er de gansche Waereldt van waagde. De dag wierd duister als de nacht, de heuvels en bergen wierden om ver geworpen; de Ganges stroomde buiten zynen Oever. Dus verdelgde dit verschrikkelyk onweder het menschelyk geslacht, behalven zeer weinige, die Godt aan Wisteney gedoogt had te bewaaren, om ter bevolking der Waereldt in haaren derden standt te dienen.

+ Die door een verschrikkelyke storm vergaat.