Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 2

XXI. Hoofdtstuk.
Van de voornaamste Processien te Rome geduurende den Oktaaf van Sakramentsdag; en de Feestdagen die in de Maanden Juny en July geviert worden.

⁺ Op den Sakramentsdag, gaat men na de Vesper in Processie naar de Kerk van de Lieve Vrouw van Overwinning.

Des Vrydags 's morgen, naar die van Minerva.

Des Zaturdags naar S^ta. Maria Maggiora en de Lieve Vrouw des Volks.

's Zondags 's morgens gaat men naar die van Anima of der zielen, voor den Hoogduitschen Landaardt, en voor de Fransche

+ Verscheiden Processiën te Rome op en na den Sakramentsdag gedaan, en hoedanig.

[p. 46]

Natie naar St. Louïs, alwaar de Fransche Kardinalen den Dienst bywoonen. Vervolgens is 'er een andere schoone Processie naar St. Apollinaris in Trastevere, en den zelven ogtendt een naar S^ta. Maria de l' Horto, alwaar zich alle de Broederschappen vinden laaten die 'er opgerecht zyn, en 's avondts naar S^ta. Maria in Trastevere en de Lieve Vrouw der Bergen. Op den zelfden dag is 'er na de Vesper een Processie naar St. Jan van Lateranen, S^ta. Maria de la Scala en naar de Transpontynen.

Des Maandags is 'er een naar de Gebroederschap des Doodts en naar de Kerk van de Drievuldigheit van den Berg.

's Dingsdags 's avondts is 'er een in de Kerk der H. Apostelen.

's Woensdags is 't Processie naar de Lieve Vrouw del Pianto en naar die van Rotonda.

Des Donderdags op den dag van den Oktaaf, gaat men 's morgens in Processie naar St. Laurens in Damaso, naar St. Adries Delle Fratta, naar de Lieve Vrouw van den Berg Serrato, naar St. Blasius de la Pagnota, en naar St. Marcus, alwaar de Overheden des Roomschen Volks tegenwoordig zyn. Maar de uitmuntenste van alle deeze Processiën is die van Jesus, wegens de kostelyke Koorkappen en gewaaden der Jezuïten, bestaande uit dierbaare stoffen geborduurt, en met paerlen en edelgesteente van groote waarde versiert. Des avondts word dan deezen dag met een Processie naar St. Laurens in Lucina, naar St. Jacob van Spanje en naar St. Pieter besloten; en door het Kapittel van deeze Hofdtkerk dien Oktaaf geëindigt.

In de Maandt Juny.

^+ Op den 1^sten. is 't een Feestdag van St. Theobaldus van der Camaldulen Orde, en word in de Kerken deezer Orde geviert.

2^den. Is 't Feest van St. Pieteren St. Marcellinus, Martelaars, in hunne Kerken.

3^den. Viert men het Feest van St. Pelerinus van der Camaldulen Orde in de Kerken van die Orde.

4^den. Word den dag van St. Quirinus Bisschop en Martelaar in S^ta. Maria in Trastevere geviert, in welke Kerk zyn lichaam rust.

5^den. Is 't een Feestdag van St. Bonifacius Bisschop en Martelaar, van der Benediktynen Orde, die in de Kerken deezer Orde word geviert.

6^den. Word den dag van St. Claudius Aartsbisschop van Besanzon in de Kerk der Bourgonjons van 't Fransche Comté geviert; insgelyks die van St. Artemius den Martelaar in St. Martyns der Bergen, alwaar zyn lichaam rust; als ook die van St. Norbertus Bisschop en Stichter der Premonstratenzen.

7^den. Is 't Feest van St. Robertus Abt der Cistercienzen in de Kerken zyner Orde.

9^den. Word het Feest van St. Primus en Filicianus in St. Stevens Kerke geviert; en alsdan is 't den dag van Inwying van St. Pieter Montorio.

10^den. Is 't een Feestdag wegens de overvoering van St. Philippus Benizi, Stichter der Serviten, in St. Marcels Kerke.

11^den. Word het Feest van St. Barnabas den Apostel in St. Pieter geviert, over de overvoering van 't lichaam van St. Gregorius den Nazianzener.

12^den. Viert men het Feest van de Heiligen Basilius, Cirinus, Naborus en Nazairus, alle Martelaars, in de Kerk der H. Apostelen, alwaar hunne Reliquiën zyn; insgelyks dat van Onufrius in zyne Kerke; als ook het Feest van St. Leo den III. Paus in St. Pieters Kerke.

13^den. Is 't een Feestdag van St. Antoni van Padua in St. Antonis Kerke der Portugezen; in de Kerken van St. Franciscus Orde, en in St. Pieters Koorkapel. Op den tweeden Zondag van Juny is 't Feest in de Kerk van de Lieve Vrouw van Vertroosting.

14^den. Word 'er op den dag van St. Basilius den Grooten in zyne Kerke en in St. Pieter Kapel gehouden, en zyn Feest geviert.

15^den. Viert men het Feest van St. Vitus en Modestus, Martelaars, in hunne Kerke.

16^den. Is 't een Feestdag van St. Quiricus en S^ta. Julita in hunne Kerken; en in S^ta. Pudentiana en andere Kerken van der Cistercienzen Orde, ter eere van de Maagdt Lutgarda.

18^den. Viert men den dag van St. Marcus en St. Marcellyn Martelaars, in de Kerken van St. Cosmus en Damianus in Campo Vaccino, alwaar hunne lichaamen rusten.

19^den. Is 't Feest van St. Gervatius en Protasius, Martelaren, in St. Vitals en St. Karels Kerke in de Loopstraat.

20^sten. Viert men den dag van St. Novatus, broeder van S^ta. Pudentiana en Praxeda, en word in hunne Kerken en in die van Ara Coeli ter eere van den gelukzaligen Franciscus Salano geviert.

21^sten. Is 't Feestdag van S^ta. Demetria, Maagdt en Martelares, zuster van S^ta. Bibiana, in haare Kerke; en in die der Jezuïten ter eere van den gelukzaligen Lodewyk Gonzaga.

+ Feestdagen geduurende de maandt Iuny geviert, en ter eere van wie, aangeweezen.

[p. 47]

22^sten. Word den dag van St. Paulinus Bisschop en Belyder in St. Bartholomeus op 't Eilandt geviert, alwaar zyn lichaam rust.

23^sten. Is 't Feest van St. Jan, Priester en Martelaar, in S^ta. Bibianâs Kerke, en in St. Sylvester in Capite, alwaar zyn lichaam rust.

24^sten. Is 't St. Jan den Doopers Geboortendag, alsdan houd men Pausselyke Kapel in St. Jan van Lateranen; de Kardinaal Aartspriester zingt 'er de Mis; dan is 't mede een Feestdag in St. Jan der Florentynen, in St. Jan der Genuezen en in andere Kerken van St. Jan en in St. Sylvester op 't Veldt van Mars, alwaar zy meenen het hoofdt van St. Jan den Dooper te bezitten. Eertyds zong men op den Geboortendag van St. Jan den Dooper drie Missen, als een op den Kersdag. Om een gedeelte van dit gebruik te onderhouden, doet men 's nachts een groote Mis in de Kerk van St. Maurus twee mylen van Parys.

25^sten. Is 't Feestdag van St. Eloi, Bisschop en Belyder in zyne Kerken.

26^sten. Word den dag van St. Jan en Paulus, Martelaars, in hunne Kerken geviert.

28^sten. Viert men het Feest van St. Leo den II. en St. Paulus den I. beide Pausen in St. Pieter. Na de Vesper word 'er Pausselyke Kapel gehouden. Vervolgens vereert de Afgezant van den Koning van Spanje aan den Paus een Telpaerdt prachtig uitgedost met een Zaal en een Dekkleedt, waar op 's Pausen Wapens zyn gestikt. Die het Paerdt leidt heeft een beurs van gestikte zyde, waarin een Wisselbrief van zeven Duizend Dukaten voor het Leenrecht van 't Koningryk Napels, sedert eenige eeuwen, zoo de Pausen meenen, afhankelyk van den H. Stoel geworden. Deeze Plechtigheit werd onder het Pausschap van Clemens den XII. zynen Troonvolger opgeschort: Maar Innocentius de XIII. deed die weer herleeven; welke Ceremonie op deeze orde^(a) geschied. ‘Jaarlyks, 's Daags voor St. Pieter, vertrekt de Afgezant van Spanje, of eenig Vorstelyk Leenman van den Katholyken Koning uit zyn Paleis met een Ruiterstoet, byna als een Gezantschap ter Gehoorzaal ingeleid. Het Telpaerdt volgt onmiddelyk deezen Afgezant tusschen 's Pausen Lyfwacht geleid en van Staffiers en Staatdienaren van den Afgezant in nieuwe livry gekleedt, verzelt.’ 's Avonds ziet men dan niet als Vuurwerken en Verlichtingen op 't Kasteel van St. Angelo en de Plaats van Spanje, als ook den volgenden avondt.

29^sten. Is 't St. Pieters en Paulus Apostelen dag; alsdan word 'er Pausselyke Kapel in St. Pieter gehouden. De Paus zingt 'er een Pausselyke Mis en voert 'er in 't Latyn een gemeenzaame Les na het Euangeli. Ook is 't een Feestdag in St. Paulus en St. Jan van Lateranen, en men stelt 'er hunne hoofden ten toon. Insgelyks is 't Feest in hunne andere Kerken, in St. Karel de Cantinari en in 't Gebedehuis van Gonfalon.

30^sten. Word den dag van de Gedachtenisse van St. Paulus in St. Paulus Kerk by de drie Fonteinen geviert, en in de Kerk van Overwinning, enz.

(a) Zie Aymon Tafereel van 't Roomsche Hof.

In de maandt July.

Op den 1^sten. Oktaaf van St. Jan den^+ Dooper, is 't Feestdag in St. Jan van Lateranen.

2^den. Is 't Kerkbezoeking van de Lieve Vrouw in S^ta. Maria Maggiora en in andere Kerken van de H: Maagdt; in S^ta. Elizabet der Hoogduitsche Bakkers, by de Dochters van de Bezoeking in Longara, en in St. Pieter ter eere van St. Processus en Martinianus, Martelaars.

3^den. Viert men het Feest van St. Lanfrank Bisschop en Belyder, van St. Benediktus Orde, in de Kerken van zyne Orde.

4^den. Is 't Feestdag van S^ta. Elizabet Koningin van Portugal, in St. Antoni der Portugezen, en in de Kerken van St. Franciscus.

5^den. Is 't den dag van St. Zoé, Martelaar, en word in St. Pieters Kerke geviert.

6^den. Is 't den Oktaaf van St. Pieter en Paulus, alsdan word 'er in St. Cosmus en Damianus ter eere van den Martelaar St. Tranquillinus Feestdag gehouden.

7^den. Viert men den dag van de Overvoering van St. Tomas van Cantorbië in de Kerk van S^ta. Maria van Cacabari.

8^den. Is 't Vierdag van St. Aquillus en Priscillus, in St. Priscas Kerke.

9^den. Viert men het Feest van St. Seno en de Martelaars zyne Medegezellen in St. Vincents Kerke by de drie Fonteinen.

10^den. Is 't een Feestdag van de Martelaars St. Ruffinus en Secundus in hunne Kerken by 't Vatikaan en den Tyber; insgelyks in St. Cosmus en Damiaan ter eere van St. Leoncius den Martelaar; en in St. Marcel voor de zeven Zoonen van Sta. Felicita, als Martelaars gestorven.

+ Heilige dagen die dagelyks in de maandt Iuly te Rome worden geviert, aangeweezen.

[p. 48]

11^den. Word den dag van Paus St. Pius in St. Pieter geviert, alwaar zyn lichaam rust.

12^den. Viert men den dag van St. Jan Gualbert, stichter van der Vallombreuzen Orde, in S^ta. Praxedâs Kerke.

13^den. Is 't Feestdag van den Paus en Martelaar St. Anacletus in St. Pieter, alwaar zyn lichaam rust.

14^den. Viert men den dag van den Kardinaal St. Bonavontura in alle de Kerken van St. Franciscus Orde, en men houd Pausselyke Kapel in de Kerk der H: Apostelen.

15^den. Is 't den dag van St. Henrik Keizer, en word in de Kerke van Jesus geviert, alwaar zyne Reliquiën zyn.

16^den. Is 't Inwyings dag van de Kapel der H: Harders, en word in S^ta. Pudentiana, in de Kerk der Transpontynen, en in die der Lieve Vrouw van de Bergen geviert. Noch is 't een Feestdag van de Lieve Vrouw van Karmel, en op den volgenden Zondag in St. Martyn der Bergen en in St. Chrysogonus van de zelfde Orde.

17^den. Viert men het Feest van St. Alexis in zyne Kerke, in St. Paulus, en in S^ta. Maria in Porticu; als ook in St. Pieter, ter eere van St. Leo den IV.

18^den. Is 't Feestdag van S^ta. Symphorosa en haar zeven Zoonen als Martelaars gedoodt, in de Kerk van den H: Engel aan de Vischmarkt, alwaar hunne Lichaamen rusten.

19^den. Word den dag van St. Epaphrus, Martelaar en Leerling van Paulus in S^ta. Maria Maggiora geviert, alwaar zyn lichaam rust.

20^sten. Is 't een Vierdag ter eere van S^ta. Margareta, Maagdt en Martelaresse, in haare Kerk over den Tyber; en in die der Transpontynen ter eere van St. Elias.

21^sten. Viert men het Feest van S^ta. Praxeda in haare Kerke, in S^ta. Pudentiana by de vier Kroonen en in St. Jan van Lateranen.

22^sten. Is 't het Feest van S^ta. Maria Magdalena, in haare Kerke, by de Bekeerden aan de Loopstraat, en in St. Celsus, alwaar van haare Reliquiën zyn. S^ta. Maria Magdalena word voornamentlyk in Provence geëert. Men ziet 'er^(a) de beruchte Spelonk, alwaar men verzeekeren wil dat Magdalena haar geduurende den tydt van dertig Jaaren onthield. De plaats van de Spelonk alwaar zy de ongereldheden van haare Jeugdt beweende, is door een yzere tralie geslooten, alwaar de toortsen nacht en dag haar ter eere branden. Hooger ziet men de St. Pilon of H: Pilaar. Dit is de plaats alwaar deeze Heilige door de Engelen zevenmaal 's daags opgebeurt wierd.

23^sten. Viert men den dag van St. Apollinarius, Bisschop en Martelaar in zyne Kerk; insgelyks in St. Celsus ter eere van den Bisschop St. Liborius, en in S^ta. Maria Maggiora voor de H: Romula en Redempta.

24^sten. Word het Feest van S^ta. Christina, Maagdt en Martelares in S^ta. Maria Maggiora geviert, alwaar haare Reliquiën zyn.

25^sten. Viert men het Feest van St. Jacob den Apostel, in alle zyne Kerken.

26^sten. Word 'er een Feestdag van S^ta. Anna in haare Kerken en in St. Paulus gegeviert; ook viert men in S^ta. Francisca Romana een Feest ter eere van den Martelaar St. Sempronius.

27^sten. Is 't Feestdag van den Martelaar St. Pantaleon in zyne Kerke.

28^sten. Viert men het Feest van St. Nazairus, Celsus, en Victor, alle Martelaars, in St. Pieter; en ter eere van St. Victor, in St. Martyn op de Bergen voor den Paus St. Innocentius.

29^sten. Is 't een Feestdag van S^ta. Martha in haare Kerken; als ook in S^ta. Maria Maggiora ter eere van de Heiligen Simplicius, Faustinus en Beatrix, alwaar hunne lichaamen rusten; ingelyks in St. Cosmus en Damiaan ter eere van St. Felix den II. Paus en Martelaar.

30^sten. Is 't een Feestdag van St. Abdo en Sennenus Martelaars, in St. Markus, alwaar hunne lichaamen rusten.

31^sten. Viert men den dag van St. Ignatius, den stichter der Jezuïten, in de Kerken van hun Genootschap.

(a) De Heilige Balzem, zoo aardig door P: Pieter van St. Louis beschreeven, in zyn Gedicht van Magdalena.