Nauwkeurige Beschrijvingh van Groenland

Korte Vervattingh vande Bejegeningh der Seven Persoonen, Welcke op Spitsbergen inde Mauritius-Bay hebben overwinterd, in 't Jaer Christi 1633. en 1634.

't SOu de Noordsche Maetschappy in Nederland geen kleyn voordeel geven, ⁺ soo ten opsight der Walvisch-vanghst, als om eenige andere redenen, indien Groenland, of dat gedeelte daer van, 't welck hedensdaeghs bekend is, soodaenigh bewoond kon worden, dat'er geduerende 't gantsche Iaer Volck moght blijven. Om nu een Proef hier van te nemen, soo sijn den 30. der Ooghst-maend des Iaers 1633. (wanneer de Vloot, nae gewoonte, van hier afvoer) seven Persoonen vrywilligh te Land gebleven op Spitsbergen in de Mauritius-Bay, gelegen op de Noorder-breette van 80. Gr. 3. Min. om te sien ofmen hier sou konnen overwinteren. Sy hebben een Dagh-boeck gehouden van alles wat haer bejegend is; waer uyt wy maer alleen eenige weynige dingen hier ter neer sullen stellen. Haere naemen waeren Jacob Zegersz. vander Brugge,⁺ Opper-Bevelhebber. Jan Henricksz. van Zierck-zee, Kuyper, Alef Willemsz. uyt Gelderland, Kock. Karsten (of Christiaen) Andriesz. van Frederick-Stad. Marten Jacobsz. Tandel, van Dantzick. Adriaen Rutgersz. Goud, uyt 't Land van ter Goes, Timmerman, en Marcus Paulusz. van Amsterdam.

Dickmael saegense Walvisschen, maer vermitsse te swack van Volck waeren, soo kondense niets opdoen. ⁺ Sy vonden op een Bergh seecker slagh van Salaed, ten naesten by de Water-kors gelijck sijnde, welcke

+ Seven Personen blijven vrywilligh op Spitsbergen, om daer t'overwinteren

+ Naemen derselver.

+ Salaedbergh.

[p. 115]

Kost haer naederhand seer wel te pas quam tot verversschingh; gelijck oock Sueringh, in gedaente en smaeck die van ons Land bynae gelijck. Den 26. der Herfst-maend begon 't alreeds soo fel koud te worden, ⁺ dat haer Water, Bier, en voorts alles wat nat was bevroos. Maer naederhand wierd het noch vry arger. Den 14. der Wijn-maend is 't weer-gesmoltene Bier, in haere Loots maer ontrent 8. voeten van 't Vyer leggende, op nieuws tot den Bodem toe bevrooren; soo datse 't Vat opslaen, 't Ys daer uyt hacken, en 't selve smelten moesten; doch deese dranck was doe niet beeter als Water. Haere gekarnde Melck (in Bloey-maend uyt 't Vaderland mee genoomen) moestense desgelijcks uyt 't Vat hacken: Echter bevonse deselve noch seer goed van smaeck, nae dat'er wat soetigheyd en een Kan Wijns by gedaen was; soo datse haer diende tot een mercklijcke vervarsschingh. Doch sonder Wijn, Syroop en Gengibar wasse gantsch vunts.

Den 1. der Winter-maend saegense de schemeringh des daghs noch een weynigh in 't Zuyden, of immers sy vermoededen deselve te sien. Haeren dranck was nu soo sleght geworden, datse de moeyte des hackens en smeltens niet waerdigh was. ⁺ De Vorst wierd soo strengh, dat, onaengesien de groote Vyeren, welckese in de Kagchel en op den Haert stoockten, sigh echter niemand in sijne Koy of Slaep-plaets kon verwarmen, dies moestense, uyt vrees van te sullen bevriesen, voor 't Vyer gaen sitten; want maer een weynigh van 't selve af-sijnde, was 't niet te harden. Door al 't stoocken kondense soo veel niet te weegh brengen, dat in de Tent sigh yets begon t' ontlaeten. ⁺ Dickmael quaemen'er Beeren voor deselve, van welcke wel eenige geschooten wierden, maer echter 't meeste deel ontquaemen 't door de vlught, onaengesien sy aldus gewond waeren.

Den 25. der Winter-maend koocktense, om Kersmis te houden, een Ham, en een Rheenen Hutspot. ⁺ Oock nuttighdense een Back met heete Wijn; en yeder kreegh 7. duym Taback met een schoone Pijp. Seecker, men moest soodaenige Waegh-halsen op deese kleynigheden sulck een nauwe maet niet geset hebben. De Beeren waeren nu soo stout, datse quaemen snuyven door 't Schuyf-gat haerer Tent. Somtijds waeren'er 3. 4. jae 6. by den anderen; welcke al brullende rondom haere wooningh liepen. Veellight sijnse aldus toegeschooten op den reuck van 't Kocks-Water, 't welck voor deselve wierd uytgegooten. Nauwlijcks waerense twee of drie uyren van deese Beesten vry. ⁺ Den 3. der Lou-maend begondense weer een weynigh light te sien. Den 15. 's naghts vroor 't in de Stockvisch-baly (welcke dight aen den Haerd stond) bynae een hand dick Ys. Den 19. was de koude seer strengh, insonderheyd 's naghts: Soo datse, onaengesien de Kagchel wel gestoockt was, al t'saemen uyt haere Koyen moesten gaen, wijlse vreesden, dat haere Beenen souden dood gevrooren hebben. 't Spanwerck haerer Tent,

+ Aenvangh der felle koude

+ Die geduerigh meer en meer toeneemd.

+ Beeren koomen dickmael ontrent haere Tent

+ Sy houden haere Kersmis

+ Felle Koude en Vorst, selfs in haere Tent;

[p. 116]

wierd door de Vorst soodaenigh getrocken, datse meenden, al de Plancken wierden afgeruckt. Eenen der haere uyt een Aerden Kan drinckende, soo bleef ondertusschen sijnen Baert aen deselve bevrooren. Haere Vaten met Fransche Wijn en Azijn waeren tot de grond toe niet als Ys. ⁺ 't Kocks-Watervat, niet meer als twee treeden van 't Vyer, en tegens de Kagchel aenstaende, bevroos binnen drie uyren meer als een pinck dickte. De nood sou echter soo groot niet sijn geweest, indiense maer een dighte en goede Loots hadden gehad.

Op den 25. der gedaghte Lou-maend haddense alreeds soo veel scheemeringh van 't light bekoomen, ⁺ datse op den middagh in een Psalm-boeck konden sien te leesen. Sy bevonden nu haere Fransche Wijn wel wat ontlaeten, maer echter in 't drincken soo geweldigh koud te sijn, datse meenden Tongh, Lippen en gevoel verlooren te hebben. Haer Bier moestense uyt de Ton hacken, en in een Pot over 't Vyer hangen. Gesmolten sijnde, scheptense met een houtene Back daer uyt soo veel als haer lustede. Haere Kaes, in stucken gevrooren, droop en viel nu van een. ⁺ Den 7. der Gras-maend vingense en doodedense een Walrusch. Den 11. hebbense desselven Tongh gekoockt, met Peeper en Asijn gestoofd, en alsoo gegeeten. Den 16. hieldense haere Paesschen, koockende een Peeckel-ham, waer by sy een Back heete Wijn opsetteden, en sigh daer mee vroolijck maeckten.

In even deese Maend was 't somtijds noch soo koud, ⁺ dat niemand buyten de Tent, noch 's avonds ter Koy wou gaen, uyt vrees datse vervriesen moghten. Selfs in Bloey-maend vroor 't dickmael noch gantsch strengh, maer van doe af begon 't wat beeter te worden. Den eersten der laetst gedaghte Maend kreegen de Maets twee Kannen goed Bier, en een Back warme Wijn, om daer mee de Spitsberghsche Kermis in te stellen. ⁺ Den 27. quaemen de Scheepen uyt 't Vaderland hier weer aen, en alsoo saegense tot haere seer groote blijdschap, weer Menschen, nae datse hier alleen waeren geweest den tijd van 9. Maenden min 5. Daegen. Aldus sijn de gedaghte seven vrywillige Persoonen, op Spitsbergen overwinterd hebbende, gesond en met het leven daer afgekoomen. Doch soo geluckigh sijn niet geweest d'andere seven, van welcke wy nu een weynigh spreecken sullen.

+ En vlack aen 't Vyer.

+ Beginnen weer light te sien

+ Walrusschen Tongh gegeten

+ Strenge vorst in Gras en Bloeymaend.

+ Aenkoomst der Schepen uyt 't Vaderland.