Reize in de binnen-landen van Zuid-Africa

[p. 196]

[12 Augustus 1803]

VRYDAG den 12e AUGUSTUS, reden wy van deze plaats en kwamen vroegtydig aan den voet van het Mosterthoeksgebergte;⁷³⁹ de wagens hadden om der zelver zwaarte wille, veel moeite deze klipachtige steiltens op te komen; evenwel zouden wy nog al spoedig door deze weg gekomen zyn, zoo de menigvuldige driften der Bergrivier⁷⁴⁰ die men moet overtrekken niet eenige uuren hadden opgehouden; twee maal hadden wy het ongeluk dat ossen midden in de drift uit hunnen jukken geraakten, het welk met geen weinige moeite werd hersteld.

Tegens vyf uuren in de nademiddag zagen wy ons tog buiten deze doortogt en aan het begin van het Roode Zand.⁷⁴¹ De verlangst om aan Kaapstad te komen deed ons besluiten te paard de wagens te verlaten en aan de zorge van den Luitenant Gilmer overtegeven gelyk wy dan ook dien avond nog te paard de Roode Zandkloof doortrokken en een uur verder reden.⁷⁴²

739 Die Mostertshoekpad, heen en weer oor Dwarsrivier waar dit tussen Witsenberg en Mostertshoekweg deurbreek. Die eerste pas is in 1765 deur Jan Mostert gebou ‘die 't eerst den weg daardoor gevonden en gemaakt heeft...’ (B.R. 131, Dagverhaal van die reis van landdros H. van de Graaf, 1805, pp. 797 e.v.; vgl. ook Burman, pp. 132-138). Eers op 1.12.1848 is die Michellspas deur A.G. Bain hier voltooi en in gebruik geneem.

740 Lees: Breederivier (Dwarsrivier).

741 ‘Roodezand in 't Land van Waveren’ wat die volgende jaar deel van die distrik Tulbagh sou word; die punt hier was ongeveer die huidige Wolseley.

742 Nie die ou pad oor Oukloofsberg nie, maar die huidige deurgang langs Klein-Bergrivier (V.R.V. 11 (Lichtenstein), p. 115 en Burman, pp. 49-55).
Die handskrif verswyg hier dat D.G. van Reenen en sy seun Daniel saam vooruitgery het. Daar is die aand van 12 Augustus oornag op Barend Frederik Liebenberg se plaas De Vogelvaley (tans nog Vogelvallij O. Stell. F. 2.200) destyds bewoon deur Liebenberg se stiefseun, Josef de Klerk (V.R.V. 18 (Van Reenen), p. 256 en 257, voetn. 313).