Reize in de binnen-landen van Zuid-Africa

[p. 168]

[17 Juli 1803]

ZONDAG den 17e JULY. Ten agt uuren vertrokken wy van hier, cours houdende naar het noorden ten oosten. Het land ging hoe langer hoe meerder afhellende. Links van ons zagen wy een weinig agterwaards, de bergen aan welke de baake legd, door den Gouverneur Van Plettenberg gesteld,⁶¹⁹ en schuins voor uit de zogenaamde Toverberg.⁶²⁰

Tegens den middag kwamen wy aan Van der Walts Fonteyn en hielden daar ons middagmaal. De heeren jagers doode weder drie elanden en eenige bonte bokken. Onder deze geschoten elanden waren twee bullen die de inwoonders zeiden niet van de grootste te zyn, en tog ieder wel 900 ponden wogen; de vellen dezer dieren zyn by den landman zeer in waarde. Wy moesten ons enige uuren ophouden om de geschoten elanden afteslachten en in te zouten.

De Commandant Joh: van der Walt was een weinig vooruit gereden om Boschjesmans op te sporen, ten einde hun by den Gouverneur te brengen. Hy had op twee à drie plaatsen vuuren aangelegd om hun tot een teken te dienen, het welk zy op hunne beurt mede deden. Korte tyd daar na kwamen drie à vier dezer wilden by ons en scheenen zeer vertrouwelyk, voor al toen men hun van een eland die geschoten was eenige stukken uitreykte, daar zy met gretigheid op aanvielen, en byna rauw verslonden.

Tegens den avond kwamen wy tusschen twee bergen aan een mooye groote fonteyn met riet bewasschen⁶²¹ gelykende veel na onze vaderlandsche kolken of wielen.⁶²² Wy sloegen aan het zelve onze tenten⁶²³ en

619 Die ‘Gordon's Keerombergen’, met die ‘Moskeeberg’ of ‘Chinese Hoed’ ten weste van Seekoeirivier (Vgl. infra voetn. 641). Die afstand van die waarnemingspunt was ongeveer 16 myl weswaarts.

620 Tooverberg (Toringberg, Torenberg, Toornberg, Toorberg) tans die bekende Coleskop (5, 601 vt.) by Colesberg. Oor die vroeë geskiedenis van die omgewing en die naam, F.A. Steytler, ‘“Dag Verhaal” van eerw. Erasmus Smit, 1815, Wilde Boesmans in die kerk,’ Hertzog-Annale van die S.A. Akademie vir Wetenskap en Kuns, 5de Jg., nr. 8, Des. 1956, pp. 67-89. Die sendingwerk onder die Boesmans deur die Londense Sendinggenootskap het in 1814 by Toringberg begin, en ook by Hepsibah. Die dorp Colesberg het in 1830 sy naam gekry (Aanwins 709 (Colesberg), Kaapse Argief, Gedenkskrif 1952).

621 Die roete van Van der Waltsfontein was waarskynlik al langs die Van der Waltsrivier af, links af oor die huidige nasionale pad (op Buffelsvallei) na Rietpoort, op die plaas Rietfontein, waar vermoedelik die kamp op 17 Julie in die poort gestaan het. (Afdelingskaart Colesberg, 1900, en kaart 329 I, Kaapse Argief).

622 'n Kolk wat ná 'n oorstroming oorbly.

623 Die amptelike joernaal meld dat kmdt. Linde kort na die aankoms die goewerneur laat versoek het om 'n blouwildebees te besigtig wat hy geskiet het, dat toe die mate van die dier akkuraat geneem is ‘en (Paravicini di Capelli?) schetste hetzelve naauwkeurig in teekening af’ voordat dit afgeslag is om die vel saam te neem. (G.M. IV, p. 190). Die ‘Gnou’-akwarel kom in die handskrif voor by die inskrywing van 24 Julie.