Reize in de binnen-landen van Zuid-Africa

[8 Juni 1803]

WOENSDAG den 8e JUNY: den voorleden nacht wierd ons camp door een groot aantal wolven en jakhalsen bezogt. Zy ontrustede verscheide malen het vee, zelfs dat aan de wagens vastgebonden stond; een der boeren kwetste een hunner welke tog niet in zyn magt viel maar het verder gevaar ontkwam, slegts een spoor van bloed nalatende. De plaats alwaar wy campeerden niet

[p. 108]

ryk van gras voorzien zynde, was dit oorzaak dat onze ossen op een verdere afstand waren gedreven om voedzel te vinden.

Hier uit ontstond dat wy pas ten half tien uuren afreden; de weg was minder effen dan gisteren, echter niet moeylyk; het weder was zeer ongunstig, de O.N.O. wind hield aan, en tegens den middag viel er een onophoudelyke regen, welke tog eensdeels om het zware stof zeer dienstig was. De jagers dooden dezen dag een aanmerkelyk getal springbokken, welke hier het gantsche veld als overdekken; onder deze bevind zich eene geheele witte bok welke als iets zeldzaams aangezien word.⁴⁰⁵

Een der boeren commandanten, Pieter Human genaamd,⁴⁰⁶ die vermaard is als een uitmuntende schutter had zodra deze zeldzame witte springbok niet bemerkt tusschen misschien drie duizend anderen, of hy zyde tot de Generaal. Edel heer, wagt ik zal hem gaan schieten, en als een pyl uyt een boog snelde hy te paard een ander cours uit, als welke de bokken hielden, zoo dat wy meende dat de man raaskalde, maar de by ons zynde boeren meesmuylde⁴⁰⁷ over onze aanmerking, daar de springbokken altyd gewoon zynde om tegens de wind in te loopen, en nu daar in door onze nabyheid verhinderd geweest zynde, wel spoedig hunne oude cours hernamen en op deeze wyze door eene by ons onverwagte zwenking Human op twintig schreden moesten voorby snellen. Even zoo als gezegd was geschiede het, en Human die wel wist wat hy te doen had, reed nu met alle mogelyke snelheyd op den trop los, die door hunne menigte gedrongen, veel tyd nodig hadden om zich met die groote colonne te wenden, van welke gedwongen stilhouden hy gebruik maakte, en ook de witte springbok met de kogel in de agterbout geschoten mede terug bragt, en aan den Generaal vereerde.

Verscheiden der landlieden zegden dat zy de zelfde bok hier meermalen gezien dog vergeefsch getracht hadden te vangen. Wy streken de huid af, het welk de Gouverneur verkoos te bewaren. Tegens den middag zagen wy aan onze linke hand de afgebrande plaats van de oude goussé,⁴⁰⁸ zynde de eerste plaats van het district van Bruintjes Hoogte het welk links voor ons uitlegd. Ons voornemen was nog drie à vier uren te ryden maar de aanhoudende regens deden besluiten te overnachten, gelyk dan ook ons leger werd nedergeslagen

405 'n Mutasie wat in so 'n mate by die springbok voorkom dat daar al sedertdien troppe wit springbokke geteel is. Lichtenstein deel mee dat Janssens die vel van hierdie bok aan ene Perron gegee het wat op pad van die Suidsee by die Kaap aangedoen het, en dat dit toe in die museum van die Institut National in Parys geplaas is waar dit as besondere aardigheid beskou is. (V.R.V. 10, pp. 389-390).

406 Sien supra voetn. 44.

407 Het in die vuis gelag.

408 Na alle waarskynlikheid Ockert Gous, ged. 12.10.1755 en getr. op 3.2.1782 met Magdalena Gous (G.R. I, A-J, p. 266). Hy het op 26.10.1785 die plaas De Hartebeestefontein geleegen in de Noutoesberg tusschen de Bosjesmans en Vischrivieren op ordonnansie gekry. (R.L.R. 42, p. 36; R.L.R. 78r; G.R. 14/16 (Lys van verlate plase sedert 1795 van rekognisie vrygestel) en G.R. 14/17, p. 45).

[p. 109]

op de plaats Ziekfontein gehorende zekere Geerkens.⁴⁰⁹

409 Op die plaas Modderfontein van die veldkornet (Georg) Diederik Geere, geb. in Kaapstad en ged. 3.2.1765. (G.R. II, A-O, p. 75 en Hoge (a), p. 108). Geere was in 1795 een van die leiers van die ‘volkstem’ wat landdros Maynier uit Graaff-Reinet verjaag het (Marais, pp. 82 en 84 voetn. 39). Hy was begin 1816 nog in lewe (H.C.V. Leibbrandt, De Rebellie van 1815 algemeen bekend als Slachters Nek, Kaapstad 1903, pp. 656-657).
Die plaasnaam Ziekfontein is nie teruggevind nie; deur G.D. Geere is egter die plaas Modderfontein op ordonnansie geneem nadat dit op 20.12.1778 oorspronklik aan G.H. Rautenbach toegeken was (R.L.R. 78^a). Vgl. die huidige Modderfontein (SOM 17.6) 20 myl suid van Somerset-Oos). De Mist en sy geselskap het op 21.1.1804 hier aangekom en oorgebly op ‘de eerste (plaats) van Bruintjes-hoogte, waar de eigenaar D. Geer (sic) nog niet weder op was...’ (B.H.D. III, p. 165). Sien oor Geere en sy onstuimige seun Karel Geere (1811-1901) die verwysing by H.C. Hopkins, Maar Een soos Hy. Die lewe van kommandant C.A. van Niekerk, Kaapstad, 1963, p. 19.