De verraders

New York City

1 Mei 1963. De New York Times meldde, dat Soekarno tot grote zoon van de Papoea's was uitgeroepen. Hollandia zou Soekarnopoera heten. Indonesie kon men verder failliet verklaren met een staatstekort van 36 miljard roepia's. Maarschalk Malinovsky van de Sovjet Unie had Generaal Nasoetion een tegenbezoek gebracht en te verstaan gegeven, dat wanneer Indonesie zelfs de rente op haar schuld van anderhalf miljard dollars niet zou kunnen opbrengen, de republiek voorlopig niet op Russische steun behoefde te rekenen. Het Chinese staatshoofd Lioe Shao-chi volgde in Malinovsky's voetstappen, bracht hulde aan Soekarno's anti-kolonialistische en anti-imperialistische politiek en zegde volle steun toe van de Chinese Volksrepubliek. Lioe toonde belangstelling voor de aankoop van Indonesische olie, maar er waren geen tankers om de olie naar China te vervoeren.

Een die dagen nieuw ontstane verwikkeling in zuidoost Azie

[p. 214]

bracht de aanstaande uitroeping van de Federatie van Maleisie met zich mee. Malakka zou zich fuseren met Singapore en de voormalige Britse gebieden van Noord Borneo. Indonesie was en bloc tegen. Denis Warner heeft in zijn boek, ‘Reporting southeast Asia’, aangegeven waarom generaal Nasoetion, die hij als een Indonesier omschreef, die 350.000 geweren vertegenwoordigde, tegen was. Nasoetion vreesde, dat de Chinezen in Singapore en Maleisie de overhand zouden krijgen en zodoende een springplank voor Peking zouden gaan vormen.

Aidit en zijn miljoenen partijleden van de P.K.I. waren tegen, omdat zij de vorming van Maleisie als een imperialistische samenzwering zagen gericht tegen zowel Indonesie, als de bevolking van noord Kalimantan. Een nieuwe confrontatie was in de maak. Soekarno, de koorddanser tussen de twee voornaamste machtsblokken in zijn land, het leger en de Partai Kommunis Indonesia zat op rozen.

Als een uitvloeisel van zijn bezoek aan president Kennedy had de regering in Washington enkele vooraanstaande economen naar Indonesie gezonden om een rapport op te stellen over de toestand van de Indonesische economie, waarbij suggesties zouden worden gedaan, hoe men tot een meer efficienter management van 's lands begroting zou kunnen komen. Ambassadeur Howard Jones overhandigde Soekarno op 1 augustus 1962 het zogenaamde Humphrey rapport. Of de president met zijn spreekwoordelijke minachting voor cijfers, getallen en meetkundige reeksen, het ooit heeft gelezen is een open vraag gebleven.

Hij zette zijn prestige projecten, als hotel Indonesia, het Boengkarno stadion, de aankoop van Convair straalvliegtuigen voor de Garoeda Indonesian Airways, de bouw van Azie's grootste moskee, het zogenaamde GANEFO complex, waar Afro-Aziatische conferenties zouden kunnen worden gehouden - een soort Aziatische Verenigde Naties - zonder enige aarzeling door. De eerste berichten over voedsel tekorten en relletjes in de buitengewesten bereikten Djakarta, maar dat hield Boengkarno er niet van terug met een groot gevolg op gezette tijden naar het buitenland te reizen, waarbij de nachtclubs van Wenen en Tokio tot zijn geliefde verpozing bleven behoren.