De verraders

[p. 165]

Washington

24 April 1961 landde president Soekarno in Washington. Hij werd door president Kennedy persoonlijk opgewacht en met groot ceremonieel verwelkomd. De stemming was meteen goed. Details van deze eerste ontmoeting met J.F.K. bracht Soekarno, toen ik hem in oktober 1966 in zijn bungalow bij het zomerpaleid van Bogor 's avonds opzocht, opnieuw naar voren. Hij informeerde met ongeveinsde belangstelling naar de toenmalige senator van New York, Robert F. Kennedy. ‘Die kent ons. Die heeft zich tenminste de moeite gegeven ons hier te komen opzoeken’, aldus Soekarno. ‘Op het Witte Huis besprak president Kennedy de werkelijk belangrijke vraagstukken met mij in zijn slaapkamer.....’

‘Jacqueline Kennedy’, vertelde de president, ‘kwam met een in Peking gedrukt boek van mijn collectie schilderijen (deze geste was gesouffleerd door ambassadeur Zain, wat Soekarno nooit heeft geweten) en zij zat naast mij op de grond. Het boek lag in mijn schoot. Deze charmante Jackie was werkelijk in kunst geinteresseerd.’

President Kennedy leidde het persoonlijke gesprek met Soekarno meesterlijk. Nà de internationale diplomatieke positie van de V.S. in Berlijn, in Vietnam, op Cuba uiteengezet te hebben - de mislukte C.I.A. invasie aan de Varkensbaai op Cuba had juist enkele dagen tevoren plaatsgehad - overrompelde J.F.K. Soekarno met de vraag, ‘Wat zou u in mijn positie doen, mijnheer de president’.

Hier was een Amerikaanse president, die bereid was werkelijk naar wat Soekarno te zeggen had te luisteren. ‘Het enige waar Eisenhower met mij over sprak, waren de laatste films die uit Hollywood waren gekomen’, heeft Soekarno mij gezegd.

‘President Kennedy heeft mij overtuigd, dat zijn regering oprechte bedoelingen jegens ons had en dat hij daadwerkelijk steun wilde verlenen zonder zich in onze binnenlandse aangelegenheden te mengen. Ik vertrouwde de Kennedy's’, aldus Soekarno in 1966 Na zijn gesprek op het Witte Huis riep Soekarno zijn adviseurs bijeen. Dr. Soebandrio vertrok volkomen onverwacht naar Moskou met een speciale opdracht. En Soekarno gaf te kennen, dat hij J.F.K. de volgende ochtend vóór vertrek naar New York opnieuw wilde ontmoeten, buiten het van tevoren opgestelde programma om. Kennedy stelde één van zijn helicopters beschik-

[p. 166]

baar, zodat Soekarno rustig met hem zou kunnen spreken, terwijl zijn gevolg reeds per auto naar de luchthaven zou vertrekken.

De grote Boeng zou per hefschroefvliegtuig na komen. Ook deze ontmoeting à l'improviste zou warm en prettig verlopen. Ik weet, dat Soekarno aan de Kennedy's de meest aangename herinneringen heeft behouden. Ergens in zijn paleis stond een groot kleurenportret van J.F.K. en diens gezin, gesigneerd door de Amerikaanse president met gloedvolle bewoordingen.

Professor Schlesinger schreef later over Soekarno's tweedaags verblijf in Washington, ‘de president bleef glad en humeurig, maar hij scheen gevleid door de attenties hem door Kennedy bewezen’.