Bonn
18 juni 1956 werd Soekarno bij aankomst op het vliegveld Wahn, nabij de Westduitse hoofdstad met groot ceremonieel ingehaald. Bondspresident Heuss, kanselier Adenauer en het voltallige kabinet waren aanwezig. Ook hier had onze ambassadeur getracht roet in het eten van Soekarno te gooien. De Duitsers kozen eieren voor hun geld. Achter elkaar bracht Soekarno werkbezoeken aan Krupp, DEMAG, Guttehoffnungshütte, Siemens, AEG, Mercedes Benz-Daimler en bijvoorbeeld de haven van Hamburg, waar naar de Indonesische productenhandel werd gehengeld in geval het tot een volledige breuk tussen Djakarta en Den Haag zou komen.
Aan de universiteit van Heidelberg richtte Soekarno zich in een felle anti-imperialistische rede tot de Duitse jeugd. ‘Het is waar, dat toen wij Indonesiers na honderden jaren van buitenlandse overheersing ons eigen land van de Nederlanders terugkregen, vier en negentig percent van ons volk nog analphabeet was. Het zal moeilijk zijn voor jullie om te begrijpen met wat voor vreugde wij nu onze kinderen naar school zien gaan. Ook is het een feit, dat wij economisch achter zijn gebleven. Het koloniale systeem heeft ons een mono-cultuur opgedrongen. Hoewel wij één der rijkste landen ter wereld zijn hebben wij bijvoorbeeld de eerste jaren van onze onafhankelijkheid ieder jaar 130 miljoen dollars moeten uitgeven om rijst in te voeren.’ Hij zei, dat het nauwelijks chauvinisme was, wanneer een land als Indonesie zich inspande om de verloren tijd in te halen. ‘Onze cultuur is ouder dan het Boeddhisme, het Christendom en de Islam. Toen bij jullie Kant, Goethe, Newton en Voltaire bekendheid kregen verkeerden wij in duisternis. In 1940, het laatste jaar van de volledige Nederlandse heerschappij, telden wij 72 miljoen mensen, van wie slechts 88.000 de lagere school hadden bezocht. Acht duizend Indonesiers hadden een middelbare schoolopleiding genoten en slechts 1.800 een universiteit gevolgd.’
Grosso modo werden deze cijfers door Nederlandse bronnen gedekt. Brugmans schreef, dat in het jaar 1939 niet meer dan 204 Indonesiers in Indie een einddiploma middelbare school behaalden. Professor Kahin van Cornell University signaleerde dat in 1940 slechts 637 Indonesiers universitair onderwijs genoten. Zeven en dertig Indonesiers zouden dat jaar een universitaire graad ontvangen.
Auteursrechtelijk beschermd