| |
'n Röstige naobersjap.
Jao, dat waor et lange jaore gewees, in de straot, boe Keubeke Tinteleers mèt ze zuster Trijnsje woende. In de hoeshawes veranderde neet väöl. De meiste bewoeners waore, of et zoe zien mós, korten tied naoein es jonglui in 'n rij hoezer komme woene, waore dao same in aajt gewoorde, hadde hun kinder groet getrokke, boevaan de meiste waore-n-oetge-trouwd, en, dao ze groetendeils in hun eige woeninge woende en aon hun aw zake gebonde waore, zoe woort te naobersjap gaondeweeg zoe röstig en stèl wie e kevintsje van aw wijfkes. Eeder góng z'n eige tuijelke
| |
| |
en hoegstens woort al ins aon d'n achterkant van oet te vinsters e wäördsje gewisseld euver et weer of te eerappele-n-en de boter.
In 'n aajt, lieg huiske, wat op z'n hoeke zaot tösse twie flinke winkelhoezer, woende al zeve-n-en daartig jaor Jacobus Tinteleers mèt ze zuster Trijnsje. Aon de vinster tösse twie gipse pupkes stónt e zwart plenkske, boe-op te naom stónt mèt nog altied: ‘hoeden- en pettenmaker’ rontelum, allewel et niemes mie in zene kop krijg, um ziech enen hood op maot te laote make.
Tinteleers, in de wandeling Keubeke geheite, waor dus eigelek mötsemeeker van ze gelouf.
Väör aon de straot hadde ze hun gooj kamer, d'rachter e keukensje. Op te innige väörkamer bove sleep Trijnsje en achter had Keube z'n slaopkamer, die geliekertied veur wèrrekplaots deende.
Kint geer noe e röstiger ambach es mötsemeeker? Iemes, dee mer altied zörreg, tot te lui good ‘gemöts’ zien, kaan neet anders es e kontent karakter höbbe, en dat had Keubeke.
Soms, es heer mèt te vinster wagewied ope achter z'n blompötsjes aon z'n taofel zaot, hoort me niks es et knippe van de sjier, boemèt heer de lepkes van de boojem en de kartong veur de klep knibde, en et zach roesje van ze nejmasjien.
Daag-in, daag-oet fitselde heer mer door en es Trijnsje snaomiddags get tied had, zat zij de trinskes aon en et knuipke op te klep, wat te mötse hun lèste fatsoen doog kriege.
E paar kiere per week broch Keube z'n kunsstökker nao de groete winkel, boe heer veur wèrrekde. Dan sjoor heer ziech propel z'n bool-blasse zakwange, versjuivde zene groete brèl ins van de punt van z'n neus nao bove, zat ziech zellef e prachmodel van 'n hoeg lake möts op zene blinketige kale kop mèt e krenske krölkes en, gruuts op ze werrek, trok heer mèt zene stapel ‘kopdèksele’ op z'n hand te straote door.
Wee zou noe Keubeke get in de veuj lèGGe, wie heer altied mèt e geziech van ene jong, dee d'n ierste pries veur good gedrag gekrege had, door de wereld góng? En Trijnsje al eve min, dat al e geziech trok van: ‘da's ongepermeteerd’, es ze zaog ene koejong e muiske vaange of ene sjróbummer umtrèkke.
Van de röstige naobersjap waore Tinteleers en ze zuster wel de röstigste luikes.
Mer et zou anders weurde!
Kort nao ein waore de naoste hoezer door sterrefgevalle leeg gekomme en hadde mèt en mèt nuij inwoeners gekrege. In et hoes neve hun rechs kwaome-n-e paar jong lui te woene, die, mèt te bèste intensies van rös en vreij, de ierste staassie verheurde aon ene Waol mèt z'n vrouw, lui zonder kinder, die wel 'n hunneke mètbrachte, en de twiede staassie aon 'n aw jong dochter, juffrouw Kwartelslaag, mèt häör ketteke.
Et ketteke, nao iers t'n awwe kenarievogel van Tinteleers, dee al in jaore geine bek mie had opegedoon, te höbbe-n-opgevrete en Trijnsje eine kier ene stómp bloodweurs en enen andere kier e gebakke botsje van et portaol te höbbe geklawd, opende op ene zeuten aovend van eine van de nege zomerse daog in Miert e kattekonzèr oppe taak en heel sints teen tied te geweente, dao aon häör sentimenteel geveules loch te geve.
| |
| |
De Waol, dee ziech in de ierste weeke hiel koesj had gehawe, bleek te geweente te höbbe, 's Maondags, Saoterdags en Sondags mèt e solied stök in, tege-n-'n oor of twellef, haaf ein, nao hoes te komme en dan de boel op te sjöppe. Ouch Sondagsmörreges, es heer z'n vrouw häör sent mós geve en die noets genóg kraog, dan waos et ‘donder in de glazen’. Zij neet op häöre mond gevalle, ratelde, tot me-n-et zeve hoezer wied huurde en heer tierde dao tege-n-in, houwde mèt vuus op taofel en vlookde ganse litteneijje.
Dan loerde Tinteleers bedinkelek en Trijnsje sloog stèl häör han inein. De jong lui van onder woorte-n-al gaw mèt enen twierling gezegend, dee sjijns väöl van varjaassie heel, want es et ei keend oetsjeide mèt keeke, dan begós et ander weer. Dèks keekde ze ouch alletwie tegeliek. ‘Da's 's werelds loup’, zag taan Keubeke, mer toch goejde heer al ins z'n sjier get hel op taofel, want tat aliewig gebeuks krievelde-n-em toch wel get. Keubeke waor d'n erregste neet. Es anders in de naobersjap al ins ene Mei of 'n broelof gevierd woort en me zong en ammuzeerde ziech e good stök te nach in, dan laog heer mèt ene griemslach van plezeer in ze bèd tenao te luustere, mier dat gemaws van die kat, dat sjriewe van de Waol en dat gejiemer van die kinder eederkier - nein - et waor toch tát neet, netoer?
Ondertösse had enen aonnummer et hoes aon d'n andere kant gekoch; z'n ierste werrek waor, de twie Tinteleerkes hun sjoen oetziech te bederreve, et ierste werrek van eederen aonnummer. Ze höbbe-n-et bouwe aon hun eige en zien neet kontent, veur ze et lèste bebouwbaar pläötske höbbe volgetummerd.
In de ruimen hoof woont ene peerdsstal gebouwd en dao bove 'n sjriene-wèrrekers-wèrrekplaots. Al gaw weerklonk te gansen achteroet van kloppe, zeege, tummere, fluite, zinge-n-en nog mie. Ouch tat kós Keubeke wel verdrage. E spiktakel, boemèt te lui hun broed verdeende, dao kós me niks tege zèGGe, mer toch bódzde-n-et em: wel ins in zene kop. Heer mos van allein al get helder spreke, um door Trijnsje verstande te weurde. Ongelökkigerwijs waor d'n aonnummer muzikaal, te zèGGe, er heel väöl van meziek. Z'n twie döchterkes móste piano liere en dat moot gezag zien, ze studeerde hiel ieferig. Et ajtste späölde minstens veer kiere op enen daag ‘La prière d'une Vierge’ en de res van d'n tied, veural in de lang zomerfekansie, maakde de jongste vingeroefeninge en späölde in alle toene, van lieg tot hoeg: ‘meer, dao lik e keend in 't water, meer, dao lik e keend in 't water’. - ‘En daan komme de bläöskes’, zag Keube, es te oefeninge lestiger woorte.
Op ene veize kier woort ouch te naobersjap nog verras mèt ene grammofoon. De sleipende wijs van d'n doejemarsj van Chopin waor et leevelingsstök van d'n aonnummer. Er kós neet genóg tevan kriege!
Z'n vrouw, e boere mins, mie praktieser van natuur, die, wie alle lui van boete, toch nog geere get vie d'rop nao heel in de stad, sjavde ziech 'n tien hinne-n-aon mèt enen haon.
Trijnsje, die zjus wie d'n aonnummer en z'n familie, aon de väörkant sleep, hoort te kippe wel ins geere kakele, mer had van d'n haan geine las es tee al um drei oore onder Keube z'n vinster begós te kreje es heer
| |
| |
pas ingeslómmerd waor nao et laat dispuut van de Waol en z'n vrouw of enen duo van d'n twierling. Heer begós slech pet te zien.
Mer noe bleek, tot t'n aonnummer ene waakhond nudig had en zoe weerklonk op zeker nach et melankoliek gejank van ene jongen hond.
Noe waore alle oore van de klok vol, tot Sondagsmiddags tou, es alle spiktakel gedoon waor en d'n aonnummer mèt z'n hoeshawe oet wandele góng, dan begós Dolly van drei tot nege te janke, boebij heer van ach tot twellef gehollepe woort door de ‘foxterrier’ van de Waole, es tie nao de ‘Cinema’ waore, - snachs jenkde heer altied. En daan, es me de wèrreklui neet hoort, dan mós et Sondags regene, tot te ganse bende toes bleef. Godsgleujetige nog tou! Dat waos veur errem zin te kriege of wel oet ze vel te springe. De kater en d'n twierling, de Waol mèt z'n vrouw, ‘Meer, dao lik e keend in 't water’, La prière d'une Vierge’ of t'n doejemarsj, d'n haon mèt te tien hinne, de foxterrier en boven alles oet Dolly mèt ze laankgerèk hartversjäörend gegèl.
En de kós toch neet te gansen tied op straot in de rege loupe. Et waos te róstige naobersjap wel! Keube waos zenewechtig gewoorde. Deen hond, deen hond, deen iewigen hond! Et woort Tinteleers te mechtig. Op ene mörrege um haaf fijf, wie heer de ganse nach ziech van de ein zij op te ander gegoejd had, sprong heer op, trok ziech get aon, vloog te straot op en ringelde dreimaol bij d'n aonnummer aon de bel. Toen staok ene vrouwekop mèt 'n slaopmöts op oet te vinster. ‘Medam’, sjriewde Tinteleers, ‘doot t'n hond toch z'n moul hawe, de ganse naobersjap kaan toch gein oug mie tou doen!’
De medam winkde ins mèt häör hand, tot heer neet zoe e leve mós make, doop te vinster hie! verziechtig tou en Keubeke kroop gans opgeloch weer in ze bèd, mer...... d'n hond bleef janke. E paar daog tenao spraok Keubeke ins enen deender, boe heer 'n möts veur gemaak had, aon en doop ze beklaag naomens alle naobers. D'n deender leep ins bij d'n aonnummer aon, brach te klachte euver, waarsjouwde tege ‘nachtelijk burengerucht’, mer Dolly bleef op te steiweeg, boe heer laog en góng ongesteurd mèt ze lammentabel gejank door.
Trijnsje raojde aon ins nao de Dierebesjerreming te goon en, es tat neet hollep, nao de Gezondheidskommissie.
Tinteleers, de kalleme, röstige mötsemeeker, daag en nach maondelaank geplaog, waor oprech koed. Zouw heer, dee dao zeve-n-en daartig jaor gewoend had, moote goon verhuize en dat door d'n euverlas van z'n naobers en nog wel veurnaomelek veur enen hond? Nein, dat noets! Ruizing zeuke laog neet in zenen aard, dao waos heer te fatsoenelek veur en toch - zoe kós et neet blieve. Heer euverlag en prakkezeerde um tot 'n gooj oplossing te komme.
'n Sjoen zomernach, tot t'n daag haos neet van d'n hiemel aof is, sjrok Trijnsje opins wakke.r Dao klonk, wie 'n bazuin van et lèste oordeil e geweldig getoeter door de gaansen umtrèk. Hoortse good? Waor dat bij häör, op Keube z'n kamer? Hèllige drei mötskes, wat waor gaande? Brand? Nein, want et waor e löstig deunsje watse hoort en ouch gein onbekind meziek, al had ze dat in jaore neet mie gehuurd. Geinen twiefel mie, et waos häör broor, dee zoe toedde.
| |
| |
Ze slóvde nao achtere en, jewel! dao stónt Keube in z'n onderbrook mèt ene boojem tot op z'n hakke veur de ope vinster en blaozde oet alle mach op 'n sjuiftrompöt: ‘Ik heb nog nooit zoo'n lol gehad, - zoo'n lol gehad, - zoo'n lol gehad!’
- ‘Keube! Keube, biste gek gewoorde? Wat goon veer noe beleve?’ kuimde Trijnsje.
- ‘Laot miech geweerde,’ zag Keube, dee, mèt te sjuiftrompöt oet te vinster, zene kop eve-n-umdrejde, ‘noe zal et gedoon zien, dat kaveer iech tiech!’ En Keube blaozde door, tot er geinen aosem mie in had. Groete verbazing in de naobersjap, de vollegende mörrege. Wee zou em dat geflik höbbe? Niemand kwaom in et begin op te gedachte aon Keubeke, mer wie later op t'n daag d'n doejemarsj van Chopin weer begós mèt akkompanjemint van Dolly en de foxterrier, - dao begós ouch te sjuiftrompöt van Keube.
Wie de ierste nach te bèste de Waol weer begós te sakkere, koelek waor heer aon de gaank of tao klonk et: ‘ik heb nog nooit zoo'n lol gehad!’
- ‘Cré nom de milliard! Qu'est ce que c'est...?! Ch! vas de var-addji!’, keekde de Waol en mèt ene smak kladzde heer de vinster tou. Keubeke kraog zjenie in de zaak en dao rebde of reurde ziech niks mie of te sjuiftrompöt leet ziech hure.
Tinteleers had in z'n jong jaore dat instermint get liere bespeule en wie heer ins in 'n fantazie oet enen opera dat trèkske es solo had moote blooze, had heer et zoe good ingestudeerd, tot er et noets mie vergete had. Wie heer ins get op zolder te zeuke had, waos em et aajt instermint in de oug gevalle en dat had em op te idee gebrach, z'n vraak te keule. Wange had er wie de blaosballeke en van z'n tan had heer väör nog zjus genóg stökskes euver um et mondstök te tege te hawe en zoe toeterde Keube tot em z'n ouge oet zene kop kwaome.
Generaole verontweerdiging in de gaanse naobersjap! Me staok te köp bijein. Me spraok sjan devan.
- ‘Iech wouw, tot teen awwe de kramp kraog’, preutelde de sjriene-wèrrekers. ‘Bloos tiech kepot!’, reepe ze.
Keube steurde ziech aon niemes mie.
Et ierste heel juffrouw Kwartelslaag Trijnsje aon op straot.
- ‘Meh foj, juffrouw Tinteleers’, zag ze, mèt neergeslage ouge en drejenteere mèt häöre kop, ‘kaant geer eur broor neet inser zèGGe, tot heer toch oetsjeijt mèt tat ongenutig getuuts, me weurd toch gaans zeneweesechtig tevan’.
- ‘Jeh, huurt inser heij, juffrouw Kwartelslaag’, antwoordde Trijnsje en ze trok häöre mond in de ploeje, ‘hawt geer eure kater binne. Es tee zoe snachs lik te prouze-n-en te grouze, da's veur enen andere ouch neet louzig’. En ze góng.
- ‘Zèkt ins, Tinteleers’, spraok em de jonge vajer van d'n twierling aon, ‘wat moot tat lawej op teen doedelzak beduije? Este al zoe'n koppel kwakers höbs, die diech t'n nachrös benumme, dan biste al genóg gestraof, mer zoe e spiktakel heet me toch neet nudig te verdrage.’
- ‘Luuster ins, naober’, zag Keube, ‘die kinder doen wie ze wies zien. Iech höb, m'n ziel, niks tege die drubbelkes, mer dat gaodsdeerelek ge- | |
| |
vlooks van deen inwoener van diech; van dee Waol, en dat bij nach en ontij, dat hink miech noe de keel oet. Kaanste dao neet e stekske veur steke? Dee vlook tiech toch te zege-n-oet et hoes. Zörreg tiech, tot tee ziech in et vervolleg koesj hèlt, dan zalste van miech geine las mie höbbe.’ De Waol woort te heur opgezag.
Noe waor d'n aonnummer aon de bäört.
Kazjeweel, tot Tinteleers mèt ene stapel mötse de deur oet góng, kwaom em dee tege. Breid en plomp, mèt e minachtend geziech bleef heer veur et mötsemeekerke stoon en bekeek em van bove-n-aof.
- ‘Bis toe dat, dee mèt teen toedeletoet te lui zoe laam maak?’, begós heer.
- ‘Jao, dat bin iech,’ zag Keubeke kordaot, en heer voolt, tot z'n wange begóste te beve.
- ‘Dan doeg miech e plezeer en sjeij oet taomèt, wa? Moot tat gepróts ouch al meziek verbeele? De blaos toch mie speij es aosem in d'n knaktuut. En dan altied etzellefde; sjaoms toe diech neet?’
- ‘Wèl iech toe ins get zèGGe?’, begós Tinteleers oen heer heel mèt twie han z'n mötse vas, totse neet umveele. ‘Tot tien wèrreklui mer boenkere tot et kraak, tot tien kinder mer piano speule es hun dat plezeer deit en dee gramofoon mèt zenen doejemarsj geef iech tiech nog oppe koup tou, mer tot-s-toe de ganse naobersjap al maonde laank lies koejeneere door dee vermallesjeerden hond, door zoe'n janketige kring, dat vin iech krimmeneel, jao, krimmeneel, dat is...... dat is onbesjóf. En boeveur zou iech miech sjaome? Sjaoms toe diech, um de lui zoenen euverlas aon te doen? Drej diech tienen doerak te nek um, dan zalste mie gekeutel neet mie hure. En dat zèk iech tiech nog tebij: zoelang es toe deen hond lies beuke, blaos iech te tege-n-op, tot tiech hure-n-en zien vergeit. Noe biste gewaarsjouwd’, besloot Keube en happenteere wie 'n kerrep trok heer langs t'n dikken aonnummer door mèt z'n mötse en leet tee gaans verpópzak tao stoon.
Saoves bleek Dolly gaans achterdoor in et wèrrekhoes te zien verhuis; me hoort em nog mer hiel evekes oet te veerte.
De naobers, iers nog get koed, kwaome-n-ins get tot naodinke en móste eindelek lache mèt te vons van Tinteleers en em geliek geve. Zoe kwaom d'n umtrèk get tot bedare. Zoe röstig en stèl, wie et vreuger waor, kós et noets mie weurde, mer et waor noe te verdrage, teminste de sjuiftrompöt is weer nao de zolder verhuis.
|
|