Prozawerken in Maastrichtsch dialect

[p. 199]

Derde afdeeling.
Verspreide stukken.

Pianolès.

Opins sjoot ‘de Kop’ in ene lach, wie heer et Advertentieblaad zaot door te kieke in z'n kompenij, die geweend waor in ene kaffee langs et Vriethof bijein te komme. Allemaol zaoge z'em vraogend aon. ‘Höbder dat oets gehuurd’, vroog heer, ‘dat moot miech get zien’. En heer begós veur te leze:

Piano spelen binnen het uur.

Zij, die wenschen in ééne les piano te kunnen spelen, gelieven hunne aanvragen te richten onder letters B.H. bureau van dit blad. Prijs per les 25 cent.

D'n eine keek t'n andere mèt opgetrokke-n-ougsbraoje-n-aon.

- ‘Dat waor get veur diech, Dikke’, zag ‘d'n Douwpiering’ tege-n-ene soliede kompeer, dee tege-n-em euver zaot.

- ‘Je ...h’, zag tee, dao zèkste zoe get. Et waor te perbeere. Wee zou noe neet veur e wöllemke wèlle kinne piano speule? Kins tiech et, Radja?’

‘Nein’, winkde de Radja. - ‘Diech wel, heh, Sjouwe?’

‘Da's te zèGGe’, begós tee, mer d'n andere onderbraok em: ‘de späöls toch alles, waste wèls’. - ‘Da's te zèGGe’, góng ‘de Sjouwe’ door, ‘zonder meziek. Iech kin wel get pianospeule op et gehuur, mer iech kin gein noot zoe groet wie e sjèlderhoes’.

- ‘Wat tunks uuch?’, stèlde ‘et Veule’ veur, ‘es veer dee maan ins heij leete komme? Aon e wöllemke zien veer noets bedrage’.

- ‘Dat waor 'n idee’, mèrrekde ‘de Kroekestop’ op, ‘mer wee zeet tiech, tot et ene maan is? Et kaan ouch 'n juffrouw zien’.

- ‘Zoeväöl te beter’, reep ‘de Boer’, ‘veer kóste-n-ins sjrieve op tie advertensie, ins zien, wat et is. Vraog tee persoon um ins heij te komme beveurbeeld 'n Dinsdaggenaovend zoe tege-n-'n oor of nege. Dat waor 'n fóf’

Et ‘idee’ vont ingaank. Pen en ink woort gevraog en e kerteer later waor 'n vrunteleke imvitaassie gesjreve aon d'n onbekinde muzikus um, op bepaolden daag en oor, zoe good te wèlle zien en te komme lès geve.

D'n aovend kwaom. De ganse kompenij, nog verstèrrek door de nudige belangstèllende, waor in de kaffee bijein.

Dao piebde de greun geboereerde deur en 'n faassie loerde zeukenteere nao binne. Et waor e soort sjaopekop mèt 'n oetdrökking, boevaan me neet zjus zèGGe kós, ofse zoe onnuzel waor of zoe onnuzel gehawe woort.

‘Kom in, meister, et trèk!’, reep eine en binne sjuivde e soort hierke in ene greune versjote jas. Jas en hierke waore zoe get tösse de fieftig en sestig.

‘Mós der heij zien?’, vroog t'n hospes, en wie et hierke em euver et

[p. 200]

buffèt get in z'n oer gefluusterd had, kondigde dee aon: ‘hiere, heij is te perfesser veur de pianolès.’

Heer pidzde 'n uigske debij, want tee had al dadelek door, wat tat veur n pianolès zou geve.

- ‘Noe val um’, fluusterde eine van de aonstaonde lierlinge, ‘et is miech werechtig Sint Kerfitsel.’ Onder dee bijnaom waor de maan in Mastreech bekind. Heer rippereerde meersjoeme piepe, perreplu's en monika's, sjoor peerd en hun, zat nuij haore op ene striekstek en gaof, wie et sjeen, ouch mezieklès.

- ‘Numt miech neet koelek, hiere’, begós heer, ‘iech meinde, tot et veur de kinderkes waor.’

- ‘Aoch, da's niks’, stèlde-n-em al dadelek ‘et Veule’ gerös, ‘veer kinne-n-ouch niks tevaan. Gaot mer ins mèt us, dan kinne veer al dadelek beginne.’

Et gans gezèlsjap leijde de perfesser e stök of ach trappe-n-op nao et achterlokaal, boe de piano stónt. Al gaw zant t'n arties mèt ene groete pot beer neve ziech aon et instermint en de ganse kompenij in ene groete krink t'rum. D'n ‘Dikke’, dee de ierste lès zou kriege en e paar han had wie de prezenteerblajer, zat ziech neve-n-em.

- ‘Zeedder, hiere’, begós Sint Kerfitsel, ‘pianospeule da's gein kuns, dao is niks aon; lèt mer ins good op, wie iech et uuch veurdaon en daan doot geer miech mer zjus zoe nao.’ En mèt eine vinger begós er: Do, ré, mi, mi-fa, sol, mi, mi-fa, sol, mi, mi-ré, ré-do. - ‘Noe zèt eure vinger ins heij’, zag er tege d'n ‘Dikke’ en plaodzde ene klaw van dee twie oktave hoeger op te tóssje. ‘Noe same, ezzebleef’. Nao e paar kiere deneve te höbbe geslage waos et begin van et wijske al zoe good te ondersjeije, tot te ‘Boer’ mèt begós te neurieje: ‘In den Bosch lei een dragonder, een dragonder,’ en zoe veurts.

- ‘Zeedder noe wel!’, reep Sint Kerfitsel, gaans kontent euver z'n eige en euver zene lierling, ‘zeedder noe wel, d'n hier kint et al. Noe de twie ander regels.’ E paar menute later klonk ouch te finaal, begeleid door et koor, wat tr'um zaot:

‘Laat ze maar gaan,
Laat ze maar gaan,
Want die meid heeft niets gedaan!’

'n Donderend applodiessemint beloende et ierste resultaat. Sint Kerfitsel luvde zene groete pot beer ins op tege z'n bewondereers en dronk em in einen aosem oet. Direk stónt ene nuije volle pot neve-n-em en ouch ene nuije lierling. D'n ‘Dikke’ naom ondertösse de felisitaassies van z'n vrun in ontfangs. Noe waor de bäört aon de ‘Sjouwe’, dee et mèt ziene vinger binne-n-et kerteer wis te bringe tot:

‘Hoh, hoh, hoh Pie,
Hoh, hoh, hoh Pie,
Zeve sent ene reiperok,
Mörrege sleit te boter op’,

wat ouch weer door de meziekleefhöbbers mèt bravo's en ‘bies’-geroop beloend woort. Ouch tee offreerde zene zjeniale meister ene nuije pot aajt.

[p. 201]

Naodat ziech iers e paar hiere geklop hadde, um aon de piano te komme, kraog et ‘Veule’ 'n bäört. De perfesser begós evels miejer kunsveerdigheid van z'n lierlinge te vordere.

- ‘Zeedder’, eksplikeerde heer, ‘die twie dinger heij onder aon de piano, dat zien de pedale. Die zien um de meziek helder of stèlder te laote klinke. Huurdder?’ En heer sloog e paar akkoorde aon, die et versjèl dooge-n-oetkomme.

Et ‘Veule’ woort onderweze in de melodie van: ‘Herromans z'n kooj is doed.’

Drei van z'n veer pu brach heer daobij in beweging en wel mèt zoenen naodrök, tot Sint Kerfitsel opins opsprong en hiel beleef opmèrrekde: ‘Pas-op, menier, geer stampt miech op m'n eekstrouve.’ Daonao waor et poos. In de röstied ontspon ziech e zier muzzekaal gesprek tösse de Kroekestop en de perfesser euver e nès jong fikse, die hun oere móste gesnooje weurde. Et sprik van zellef, tot ene muzikus väöl belang stèlt in de gooj oere van andere en zoe booj de perfesser ziech aon, um de fikse die te bezörrege aon fieftig sent per haaf dozijn. Et akkoord woort weer mèt ene groete pot beer beklonke.

Sint Kerfitsel begós lollig te weurde en wie de ‘Kop’ em vroog: ‘zoudder us neet liever wèlle danslès geve, dat kint geer toch zeker ouch,’ toen begós heer al seffes aon te geve:

‘Meisje, wil je met mij verkeeren,
Ik zal jou de polka leeren.’

In ein-twie-drei waor de ‘Conservatoire’ veranderd in ene wupzaol. Mèt te veuj kóste de ‘élève’ beter geweerde es mèt te han. De ‘Kop’ pakde de ‘Sjouwe’, et ‘Veule’ de ‘Boer, d'n “Douwpiering” d'n ,Dikke’, de ‘Kroekestop’ de ‘Radja’; ouch te andere pakde ziech vas en mèt te bevalligheid van enen tróp keuj, die ze in 't vreugjaor de wei inlaote, bódzde de koppele tegeneinop en ouch wel ins tege de perfesser, dee ziech evels neet van de wijs leet bringe, al danzde ze de krök onder em oet, boe er op zaot. Zeker begeisterd door et beer en alle wöllemkes, die er zou kriege, späölde heer mer door, tot te dansers op et lèste aon de ope vinsters laoge nao Toch te snakke. Ze zwèdde en de perfesser neet minder. Ze wouwe ziech wel get röste, wie de ‘Sjouwe’ aon euze virtuoos vroog, of heer ouch dèks get kós speule oet enen opera.

- ‘Aoch’, verklaorde heer, astrant gewoorde door ze reuze-sukses, ‘iech späöl uuch alle opera's.’ En zonder ziech te bedinke begós er:

‘Sjeel is me zuster, mottig is me broor,
Dan höb iech nog 'n ander, die is zoo greun es poon.’

Hoera! Carmen, Carmen! klonk et door de zaol en allemaol zonge ze mèt: ‘Toreador, en ga-ha-har-harde!’, wie de ‘Radja’, dee rindsslachter waor, opins reep: ‘heij is te stier, heij is te stier!’

Heer zat ene stool umgedrejd op zene kop en mèt te veer pu veuroet stoot er d'n ‘Douwpiering’ et understebove. ‘Bravo, Toro!’, reepe de andere en opins waor et tooneel weer veranderd in het sirkus van Sevilla, boe-in de ‘Radja’ zier verdeenstelek es stier optrooj. Mèt zene stool veuroet rende heer door et zäölke wie ene bezetene. Heer stambde en brölde en stoot nao de taofelklèdsjes, die z'em veurheele. Taofele mèt

[p. 202]

glazer beer en aal leep er et understebove. Euver steul en benk, tot op te kachel vlögde de picadors en toreadors.

Dao kraog ouch te perfesser ene stoet tege z'n ribbe en vloog tege de wereld in ene pool beer, en wie heer opstónt waor d'n ongelökkige maan et mikpunt van de stier. Van d'n eine kant van et sirkus nao d'n andere zat er em nao. Alles sjriewde doorein: ‘Bravo, Toro! Pas op, heer pak uuch op z'n heures! Red uuch, perfesser, red uuch! Sprink euver et barreer! Sprink euver et barreer!’

En opins, zeker wie heer wouw laote kieke, tot er ziech ouch kós in de kuns van et edel stieregevech, dao sprong miech Sint Kerfitsel mèt ene prachtige sprunk te vinster oet nao et Leliesträötsje in.

Plotseling waor et doedstèl in et sirkus......

- ‘Heer sprink ziech kepot’, hoort me d'n ‘Dikke’ nog zèGGe, want te straot laog zeker twie meter lieger es te vloer van et zäölke. Me verwagde ziech op et erregste. Oet te straot klonk geine boe. Niks, totaal niks hoort me.

Toen gónge-n-ers e paar mèt benajde geziechter aon de vinster kieke, mer in et Leliesträötsje waor ouch niks mie te zien.

- ‘Perfesser, boe zeedder?’, reepe ze. ‘Heila, perfesser, moodder eur sent neet höbbe?’

Mer Sint Kerfitsel waor in d'n duuster verdwene. Ze höbbe-n-em ouch noets mie trök gezeen.