Prozawerken in Maastrichtsch dialect

XIII. Honden.

Wie me nog gaar gein of mer wienig belasting betaolde veur enen hond. kriejoelde de stad van die bieste. Lui, die haos zellef gein ete hadde, heele

[p. 36]

toch enen hond, mer wie ze drei gölde móste betaole en eeder hond ene penning mós drage, begóste ze nao te laote. Die geine penning drooge woorte opgevange.

Ekspoziessies heel me nog neet tevan en stambuim nog väöl minder, zoedat me wienig rashun tegekwaom. Fox-terriers, collie's, boxers, ayredalers, bassets kós me heij neet, evenvin es te groenendaler poliessiehond. Wel zaog me väöl Dalmatiners, zoegenaomde tiegerhun. Die waore sjoen zwart gestippeld op e wit vel en ze móste ein broun oug höbbe en ein blouw um raszuver te zien. Es rashun zaog me: fikse, poedele, smuiskes, takse, sjipperkes, haozewindsjes, en heij en dao ene St. Bernardshond, dee de rieke lui ziech mètbrochte van de St. Gotthard, es ze in Zwitserland waore gewees, of oet Italië euver de Alpe waore trökgekomme. Veur de res zaog me mierendeils te onmeugelekste modelle door de straote sjeigele, en es me d'n eigeneer van zoe'ne basterd tan ins vroog: ‘wat is tat veur e soort?’ dan zag heer neet wie noe: ‘ene strietterrier’, mer: ‘enen dobbel gepoedelde pum’. - ‘Pum’ hèdde toen de mieste mèllekboere-hun, wie allewijl ‘Max’.

Um en in de kazernes vont me ouch 'n hiel rezjemint hun, die dao hunne kos kwaome hoole, mer dan gebäörde et ouch wel ins, dat op ene Zondagmiddag zoe'n hiel veerveutig bataljong de Boschstraot kwaom aofgekets, eeder mèt 'n ratsmarmit aon zene start, dweers door de meitskes, die dan zjus oet te Hèllige Familie kwaome, wat tan 'n ganse konsternaassie gaof.

In de heitste daog van de zomer, es te hondsstaar saoves aon d'n hiemel stónt, dan waore veer in de hondsdaog en dan zachte de lui, dat te hun raozetig woorte en móste die de moelben drage. Naturelek mie 'n krenkde van d'n doors es van de staar, mer in eeder geval móste ze de moelben drage. Mèt tie staar aon d'n hiemel versjeen ouch te vèlder mèt ze nèt in de straote. Zaog heer enen hond zonder moelband, dan vóng heer em op en zat em in de kelder onder et Stadhoes. Kwaom d'n eigeneer binne de 24 oore zien bies reklameere, dan kraog heer zienen eigendom trök mèt e proses-verbal van drei gölde op te koup tou. Kwaom heer em, neet hoole, dan marsjeerde de vèlder mèt ze slachoffer aon 'n touw de Boschpoort oet nao de peerdskoul um em dao door ene kogel wijer te belètte, de lui in gevaor te bringe.

Tege de hondskrenkde kabde me de jong hun et puntsje van hunne start aof, en et pastuurke van St. Pieter brande hun mèt ene sleutel veur hunne kop; dan woorte ze neet raozetig. Had enen hond iemes gebete, dan trokke z'em 'n plous haore oet (d'n hond, begrebder) en ze lachte dat op te beet. Had eine de slieperskrenkde, dan mós ene jongen hond op z'n veuj slaope, en es iemes door ene raozetigen hond gebete waos, dan woort te won oetgebrand of te pasjent doop ene beijweeg nao St. Hubeer in de Ardenne.

Wie et slachhoes nog in de Hèlstraot laog, woort et vleis op 'n groete zwarte handkaar, boe-aon e paar vervierleke hun trokke, nao de slachters gebroch, en behalleve de bespanning van d'n drekmaan had ouch Jannes te leimboer e stèl trèkhun aon z'n kaar. Jannes z'n vrouw leep te hoezer aof en reep aon de deure: ‘moot geer leim?’, en heer zellef

[p. 37]

sjöbde de bestèlde leim in de kórrefkes en brach ze nao de kelders. Jannes, z'n vrouw, de kaar en de hun hadde allemaol dezellefde leimkleur, mer noe de lui gein fomme mie make um d'n heerd te stooke en et vuur in te rekene, zien - bij et versjijne van de völkachels en de antrasietkole - leim, leimboer, vrouw, kaar en hun verdwene.