De tooneelwerken (3 delen)
(1921-1955)–Willem Ogier–
Auteursrecht onbekend
[pagina 19]
| |
 | |
Sesde uytkomst.AND'UYT, EN HANS.
And'uyt.
TIendeman en neme 't my niet quaelijck af: ick moet u eens wat vragen,
340[regelnummer]
Seght eens de rechte Waerheyt hebd' u niet misdragen,
Met dat Meysen, dat daer binnen besich is met de dooy Vrouw',
't Is maer een vraegh? sy gaet groot dunckt my, ist niet van ou?aant.
Biecht u eens recht uyt, ick belooft k'en sal u niet beclappen.
Hans.
Meynde dat ick een Rekel ben, ghelyck ghy? die de voetstappen,
Vande heete Pryen besnuffelt, en alle weyigheidt bespiet?aant.
Kyck desen vuylen Pieutoor, neen, men kendt onsen And'uyt niet:aant.
En desen Gast dorst my sulcken vraegh vragen?
Waer ick me gebrilt ben, van my een Kint dragen?
Wel dat en can ick niet vergeten.
And'uyt.
Toch hoe verr' worpt hy dat:
Naer degelycken Man!
Hans.
350[regelnummer]
Ia trotst jemant inde Stadt,aant.
En desen mottigen Luyfel sal hier mijn Eer schenden,aant.
And'uyt.
Een die dat fraey Figuer niet soo wel, als ick, en kenden,aant.
En my dunckt, dat gy my slacht, dat gy in groote reputatie steckt.
Sou meynen dat hy noch wat waer, soo trots als hy spreckt:
| |
[pagina 20]
| |
Hans.
Altoos niemant en can segghen dat ick den echten Staet heb te cort gedaen.
And'uyt.
Ick heb het soo gemeynt, dan laet dat overslaen,aant.
Wy syn Vrienden, en moeten Vrienden blyven.
Hans.
Ten gaet niet wel daer Vrienden t'samen Kyven.
And'uyt.
K'en seydt niet om te kyven maer tot u groodt profyt,
360[regelnummer]
Ick dacht, nu wordt den Thiendeman de Koe, met Kalf quyt,aant.
Hans.
Hoe waerde met die sorgh belaeyen?
And'uyt.
Wel ja, ick dacht datmense aen Droncken-heyn sou draeyen:
Nu syn Vrouwe Doodt is, s'en can maer eens Doodt syn:
En hoe het gaet oft niet, hy moet goet Erven van Iakemyn,
Terwyl dat hy droncken is t'waer licht haer de Vrou te maken.
Hans.
Soo sou hy van de Doode weer aen een levende geraken,
And'uyt.
Hy is eenen wonderen Vent, ick wed' ick draeyer hem aen,
Hans.
Laet ons haer eens roepen, hoe sy 't sal willen verstaen:
Helpt de sloor aan de Man, want s'is nu in't verdriet,
370[regelnummer]
Daer is een Quant hy heeftse bedrogen, en hy begeertse niet,
En s'en weet niet beter oft s'en gaet van hem groot.
And'uyt.
Treften ick dan den Nagel niet wel op syn Hoot?
En, oft ghy schoon seght, dat het een ander ghedaen ‘ heeft,
Ick seg' datter hem Thiendeman aen misgaen ‘ heeft.
Hans.
Neen And'uyt, en siet my daer niet voor aen.
And'uyt.
g'En sult maer als Vader, op den Kersten Boeck staen,aant.
And'uyt.
Sy en cander alleen niet aen geraken,
Sy moet ommers hulp hebben gehadt?
Hans.
380[regelnummer]
Het schynt soo ghy spreeckt dat ick alleen ben inde Stadt,
And'uyt.
Daer synder wel meer maer k'en weet niet wie 'tsou willen bestaen,
And'uyt.
t'Is u Nicht, en ick en ken het Meysen niet:
Kost gy my dat op den Hals laeyen.
Hans.
Waerom soude anders soo gewilligh syn in het Koppel draeyen?
Ten waer, dat gy'er jet me had' te doen, wat ging het u anders aen?
And'uyt.
Dat sou ick om uwen t'wil, uyt deirnis, hebben gedaen,
Om dat gij niet ensout in twist met u Vrou leven.
BYKOMINGH ESTER.
Hans.
390[regelnummer]
NU And'uyt u spottery is u al vergeven,
Daer comt sy aen werpt dat eens van Heyn op het bert,
En maeckt datter eenen slemp af gekregen wert.aant.
| |
[pagina 21]
| |
And'uyt.
Wel Dochter, hebdy soo alleen den last vande Doode aengenomen?aant.
Ester.
Neen, want ken wasser niet langh oft daer is hulp gecomen,
Vande Gebueren: die holpen my ter Noodt,aant.
Seker ick bender af ontstelt, dat sulcke haesten Doodtaant.
De Vrou soo onversiens is comen te verrassen.
Hoe sal haeren Man op hooren?aant.
And'uyt.
Hy en sal daer niet op passen,
Met de oud' Vrouwens Gelt cryght hy een jonghe Vrouw.
Hans.
400[regelnummer]
Seker Nicht dat waer rechts een Man voor ou,aant.
Ester.
Voor my? hoe sou dat connen geschieden?
Hans.
Met hem een lutsken u gunst te bieden.aant.
Ester.
t'Gaetter slecht daer't Hooy t'Peert moet naer gaenaant.
And'uyt.
g'En moet u dat niet Belgen, t'wort nu meest alsoo gedaen:
t'Is nu al const te geraken aen den Man,
Sy is geluckigh die haer naer den Noodt voegen can,
Ester.
Wat noot is dat, men can den Man licht derven.
And'uyt.
Nochtans synder veel die door verlangen sterven,
Hans.
Maket cort en goet Nicht, dat ick op u Feest com.
And'uyt.
410[regelnummer]
En ick sal't oock houwen met Thiendeman aen den brom,aant.
Ester.
K'en can ommers geenen dans alleen maken?
And'uyt.
Ick sal voorsien dat ghy aen hulp van Heyndrick sult geraken,aant.
Nu syn Vrou Doodt is daer is seer goet profyt aen
Ester.
Wel Cosyn wat seghde soude my daer toe raen?
Raeyt my ommers, wat sal ick loven, op syn bien?aant.
Hans.
K'en weet u niet te seggen, Nicht cruypt op u bloote Knien,aant.
Den heelen Sirckel vanden Ommeganck, voor dit groot geluck,
Dat u aengeboden wort, ja waert soo wel myn, als u stuck,
Ick meyn, k'en sou my niet langh bedencken, ick sou den Koop haest maken:
420[regelnummer]
En schencken And'uyt noch een treffelijck Mantel-laken:
Ester.
Gy weet wat datter is geschiet?
En hoe't de vreese my gebiet,
Te laten: dit te waegen,
Och, och, ick soudt beclagen.
Hans.
Laet de vreese henen gaen,
Vrees' heeft dickwils quaedt gedaen,
De Vrees doet dickwils vresen,
Aen t'geen geluck sou wesen.
And'uyt.
En latet nievers om, syt nievers in verveert,
430[regelnummer]
Oft Hansken inde Kelder waer: ick sweert,
Ick draeyer u aen: en oft hy't quaem daer naer te weten,
| |
[pagina 22]
| |
g'En sulter niet eens worden om gesmeten.aant.
Hans.
Hy is seer goedt van aerdt dan, dat hy dickwils drinckt,aant.
And'uyt.
Dat's dat d'ou-vrouwens Gelt hem soo in d'ooren Klinckt.
Hy magh met een jonge Vrou het drincken laten.aant.
Hans.
Ia wel, denckt het is nu t'Iaer van Lyen,aant.
Gy sult hem selver moeten Vryen,
Daer is't vol seet,
Ester.
Ick hem Vryen?
Hans,
Lief Nicht den Noot en heeft geen Wetten,
440[regelnummer]
Die wel wilt vercoopen moet den Winckel wel veur setten,aant.
En schaemen sigh niet te Liegen: een blood' Hert seld' bedyt:
En als gy niet ghevreên en wordt, soo siet, dat ghy selfs Vryt,aant.
Ester.
O verkeerde Wereldt?aant.
And'uyt.
Avontueret Dochter ick salder sulcken Bockspronck onder doen,aant.
Dat gy noch sult Houwelijck syn den eersten Noen.aant.
Hans.
Ghy sult hem syn Vrouwens Doodt eens veur legghen:
En hem met een effen Backhuys seggen,
Dat syn Vrou, u heeft aen hem voor een Testament gemaeckt.aant.
450[regelnummer]
En schiet hem eenen Vyer-peyl in, dat syn Hert raecktaant.
En oft u dan misluckt, soo seght dat gy'er maer me en spotten,
And'uyt.
Ist dat g'et maer begint het Houwelyck sal wel botten,aant.
Ester.
Ick sal't soo wagen, al sou't my wesen daer naer leet
And'uyt.
Ick weet voorseker hy staet voor u al gereet.
Hans.
Nicht wy sullen hem gaen halen wilt hier wat wachten,
And'uyt.
Nu ghy Pryken ghy sult haest met den Man vernachten.
Binnen.
Ester.
Mijn Hert door schrick, en schoom, dat tommelt gins en weer,aant.
De hôop hout my om hoogh, den grouwel, jaeght my neer:aant.
Door haer gedreygh: soo dit my niet en magh gelucken,
460[regelnummer]
Soo barst door schaemt en spyt mijn Hert in vele stucken:
Het is een Sot bestaen voor my dat ick soo dwaes
Mijn schande geve bloot: dan mits het nu soo is! helaes
Wat wil ick doen? t'versoecken dickwils doet vercrygenaant.
Wie treften ooyt geluck met al te stil te swyghen?aant.
* Hoe canmen swygen daer 't gemoet het spreken terght
* En oock t gesicht ontdeckt al dat de spraeck verberghtaant.
* Och mocht ick eens van deegh myns Herten gront ontdecken!
* Maer slecht hooft wat waert dan? de vuyle Bruyt begecken:aant.
| |
[pagina 23]
| |
* Hoe lichtelijcken raeckt een Dochter tot den val.
470[regelnummer]
* En eens haer Eer geschent, dan dient sy tot een Bal,aant.
* Die elck een henen Ketst; tot spotten en bediouwen
* Van die de arme Sloor, eens schenen t'onderhouwen.
* In vriendelijck onthael, door alder-ley geschenck
* Pasteyen, Vlaeyen, Wyn, als ick om Wafels denck
* Soo Vet gebotert, met haer Suycker overstoven,
* Soo soumen lachen met de cost van Princen Hoven
* By veel beloften van een aertsche Paradys,
* Te geven, en als hy dat sweert en haer dit wys
* Door Logens heeft gemaeckt, en 't Paradys wilt proeven,
480[regelnummer]
* Soo valtse inde Kuyl van alderley bedroeven,
* Daer vintse niet van all' dat haer was toegeseyt
* Een Paradys vol Rouw daerm' altyt Tranen schreyt,
* De lackerlijcke Cost syn herde dreygementen,
* Gy Hoer ist datge clapt, ick sal by sellementenaant.
* U Back huys soo en soo, door Kerven, soo gegroeft
* Gelyck de Wafels die gy dickwils hebt geproeft.
* Dan comter het verwyt van Vlaeyen, en Pasteyen
* En vande Wyn Broulie, de Worsten, Karmeneyen
* Met Oesters, Vleesch en Vis, en alle Lackerny
490[regelnummer]
* Die costen my, soo veel, om die verslentste Pry.aant.
* Och dien Soeten Toom van slempen, drincken, brassen,
* En laat die uwen Mont (gy Dochters) nimmer passen
* Het is een Breydel die u vryigheyt ontseght,
* En die u Nygen doet voor 't Kyven vande Knecht.
* De Wyn ontbindt de Tongh dan volght een Kril ghesnater,aant.
* En dat ick voorder swygh, gy dronckt veel beter Waeter,
* Ick hoor myn Makelaers soo draeghme Vleesch te leuraant.
* Dat Vliege scheten heeft, dat cryghter Maeyen veur.
Ester gaet gaet wat aen d'een syde.
BYKOMINGH HANS, AND'UYT.
Met Droncken-heyn, tusschen hun beyden leydende.
Hans.
NOu, nou als een Man,
And'uyt.
Siet hy noch gapen, en geeuwen?
Hans.
500[regelnummer]
Wieghet Kindt oft het sal hem te bersten schreeuwen,aant.
And'uyt.
Och armen siet hem eens recken, en strecken, hy en heeft syn slaepken niet ten vollen gehat.
Hans.
Ke lackt syn Oogen open met wat nuchteren Nat.aant.
| |
[pagina 24]
| |
And'uyt.
Herschut hem syn Bedde en laet hem noch wat slaepen,
Hans.
Och siet hem eens naer synen Asem gapen¿
Stoppet gat met Hooy, oft den Gheest die salder uytvliegen:
Gaut u al wat seer oft hy sal ons al stervende bedrieghen,aant.
And'uyt.
Kyck hem, syn Oogen eens drayen, hy siet ghelyck eenen Mol:aant.
Stopt u Back-huys toe: oft ick Kack het vol,
Want k'en can dat gaepen niet langher ghelyen
Hans.
510[regelnummer]
Hadde w'eenen Pypegael wy mochten hem ryen:aant.
Ester.
Och myn Hert dat clopt sy comen daer met hem aen
And'uyt.
Wat dunckt u? hoe sou u desen Vogel aen staen?
Dochter besiet hem wel van onder tot boven,
Hy en is soo leelyck niet, hy en is maer wat bestoven,aant.
En daer by is hy aen een vochtigheyt geraeckt:aant.
Dat heeft hem soo ongesien, en soo leelyck gemaeckt.aant.
t'Is eenen Quant, men sou onder hondert geen schoonder uyt-trecken,
Hans.
g'En hoefter oock al niet mee te gecken
Ick hou hem al me voor de fraeytste vande Stadt,
Heyn licht neder.
Ester.
520[regelnummer]
Maer drinckt hy hem alle Dagen soo droncken, en Sat?
Hans.
Och neen, eer hy gehout was, was hy nooyt inde Herbergh te vinden:
Maer naer, dat hy hem, aen dit Wyf heeft gaen verbinden,
Soo is hy niet langh daer naer op het swieren ‘ gheraeckt,
En hy heeft het soo al van tienen, en van vieren ‘ gemaeckt.aant.
Hy is goedt van aerdt, dat segghen sy al, die hem kennen:
Gy sult hem dat drincken ghenoegh connen ontwennen,
Men weet altemets niet waer d'Eynd' vast leet:
Dat de Man, oft de Vrou dickwils een gebreck heet.
And'uyt.
Is dat niet een lief gheselschap? om 'tHuys wel te bewaeren.
530[regelnummer]
Ey lecht syn Hoot in uwen schoot, hy sal een Kalf baeren,aant.
Ester.
Den Dronckaert is een spot van alle wyse Lien,
Hans.
Confreer,
Slaet me Hant aen ick roep u als Compeer
Over het nieu geboren Dier.
And'uyt.
Dat Ampt is Vaders werck, soo syt ghy dan een Stier.
Geluck Vader met u Kint.
Ester.
Het schynt hy sal verrysen?
Lael my met hem alleen, op dat wy niet bewysen
Dat ick dit, als bestaen, door Raedt van Ulie tween.aant.
Hans.
Maer dat g'u oock wel draeght met Hendrick alleen
| |
[pagina 25]
| |
Ester.
De saeck en lyt gheen last ick sal my oock wel wachten,
Voor dat ick ben gehout te plegen Minne-lust
Hans.
540[regelnummer]
Maer oft hy u verkrachten?
Ester.
Soo roep ick u tot hulp, gaet maer hier achter om
And'uyt.
Het Vryen en lyt geen omstaenders com Tiendeman com,
Hans.
Meysken siet toe en wilt op u saecke letten.
Oft k'en, ken u voor geen nicht meer, en sal u doen op 't Tucht-huys setten,
Draeght u als een cruelle Maeght en let op u stuck.aant.
Binnen.
Ester.
Dat sal ick doen al waert myn ongeluck?
Seght Vrient, Hendricus hoe syde aen die qualyck-vaert gecomen?aant.
Ey spreeckt toch een woort want ick heb voor my genomen
U by te staen tot inden lesten Noodt.
Heyn.
550[regelnummer]
Wat sou ick spreken? siede niet: ick ben Doodt.
Ester.
t'Syn droomen, die u dat inden Sin stellen.
Heyn.
Gy ou Tooverers moette noch Doode Menschen quellen?
Waer ick noch Levent ick sloegh u soo plat
Als een Baviaen, oft Sim, aen het Gat.
Ester.
Op Hendricus, gy waert gisteren wat beschoncken
En daer af syde noch soo Slaep-droncken:
Op als een Man, en siet wie dat ick ben,
Heyn.
O gefronselt Back-huys, dat ick u al te wel ken!
Ester.
Dat gy my kenden, gy sout wel vriendelycker spreken
Heyn.
560[regelnummer]
Laet eens sien: neen, neen men mach dat Hoot in de Sack steken,aant.
En Kussen de rest, voor eenen Tuyn-staeck:
Iou een Fraey maecksel!aant.
Ester.
Gy hebt noch grooten vaeck,
En dat ick leelyck schyn, ist dat u Oogen schemelen.
Heyn.
Ia, ick sien een Alle-mode Backhuys voor myn Oogen wemelen,aant.
En als ick u wel besien, gy syt noch een Man weert,
Dat myn Wyf Doodt waer ghy wiert gewis, van my begeert:
Ia dat sy Doodt waer, ick sou u, voor myn Wyf Trouwen,
Ester.
Ick houwer aen, dies moet gy u gelofte houwen:
Soo weet, dat sy u, desen Nacht Wevenaer liet:
570[regelnummer]
En sy, heeft u my, voor een Testament ghemaeckt: hoorde niet?
t'Schynt dat gy aen die Oor, niet t'huys en syt.
Heyn.
Ia gy soeckt m'een quack aen te draeyn.
Ester.
K'en doen ick hebse selver helpen in 't Doodt-cleet naeyen.
En sy, sey my, dat ick u, de tydingh sou draeghen van haer Doodt,
En dat g'haer sout willen vergeven, al dat s'oot:
Aen u had' misdaen: s'is van Droefheyt dat ghy deurt waert gestorven,
| |
[pagina 26]
| |
Heyn.
Ist waerachtigh?
Ester.
Ia dat sweer ick u.
Heyn.
Och Heer! ick bender myn Leven me bedorven!
Ist mogelijck myn Lief? mynen Engel, dat ghy noch hebt om my gepeyst?
Och! nu is alle myn Vreught naer d'ander Werelt gereyst,
580[regelnummer]
Dat vriendelijck onthael, sal ick nu moeten derven:
Och had' ick het geluck van me te moeten Sterven.
Ester.
Flus Duyvelin, en nu Engelin hoe sal ick dit verstaen?aant.
Heyn.
Sy was wat haestigh, maer t'was haest gedaen,
En dan onthaelden sy my weer soo vriendelijck! k'en can de Droefheyt niet passeren.
Ester.
Neemt my voor een Vrouw, ick sal my soo regheleren:
Dat de Droefheyt van die, haest sal syn verset.
Heyn.
Blyft van myn Lichaem, dat gy my Wevenaers Eer niet en besmet'
Ester.
Ey gedenck, dat ghy my voor u Testament moet houwen;
Heyn.
O ghy temtatie blyft van my, oft ick sal u voor't Backhuys douwen,
590[regelnummer]
Want ick gaen naer een Klooster.
Ester.
Ick sien nu wel dat gy een quaet hooft syt, die haer met den Rooster
Hebt den Kop in-geslagen, gelyck sy voor haer Doodt my heeft vertelt.
Heyn.
Seyd' sy dat:
Heyn staet op.
Ester.
Ia.
Heyn.
Hoe lieght die Beest k'en heb noyt geen gewelt,
In haer Huys gedaen.
Ester.
Noch al meer dat ick niet en sou connen seggen.
Heyn.
O dat baviaens Back-huys, een Man van Eeren soo veel op te leggen?aant.
Ick was altydt Kootjonghen, en schommel Kock van 't Huys,aant.
En dat sy maer en sprack, ick sweegh, gelyck een Muys.
Ick moest vroegh slaepen, en sy ginck den heelen Nacht swieren.
En dat ick eens vraeghden, Lief waer hebhy soo langh geweest? Soo ginck sy tieren
600[regelnummer]
Al had' sy met alle droesen geweest, beseten.
En t'was een groot geluck, wert ick dan niet, de Ribben in twee gesmeten
Ick haer den Kop in slaen? s'had' my begut ghemaelen gelyck stof.
Ester.
Soo belieght sy u dan wel,
Heyn.
Iase seker, niet dan al te grof
Ester.
Arme suckelaer gy syt wel om te beclaegen
t'Was een quaedt Wyf, maer ick sal u altydt Eer toedraegen,
Want ick heb u Lief:
Heyn.
Meynde dat ist mogelijck? hebde my Lief?
Ester.
Och ja Vriendt Hendricus gy syt myn troost, ghy syt een Dief,
| |
[pagina 27]
| |
Van myn Hert, gy het Lever en Longer in u gewelt gecregen.aant.
Heyn.
Het Vryen lust my nu qualyck,
Ester.
Ke laet u bewegen.
610[regelnummer]
Peyst om de Levende, laet de Doode toch vergheten syn.
Heyn.
Vergeten? dat can ick wel doen, al waert'er soo een heel dosyn.
Dan t'quelt my wat, dat sy soo in haer boosheydt is gaen reysen,
Ester.
En laet de quellingh varen.
Heyn.
Wil ick?
Ester.
Ia, wat wilde daerom peysen.
Heyn.
O gy syt een drollige Prooy, en ick een vrolycke viese schacht.aant.
Ester.
Daerom gelycken wy wel by een,
Heyn.
Dat heeft myn Wyf oock soo gedacht:
Al was s'onbeleeft s'had' noch goet verstant ons aen een te draeyen,
Niet waer treusel?
Hy wilt haer kussen.
Ester.
Laet my nu oock met vreden, wilt u selven paeyenaant.
Flus wasme soo spytigh, hy wou in 't Klooster met de vlucht.aant.
Heyn.
K'en peys daer niet meer om.aant.
Ester.
Ick wel,
Heyn.
t'Was maer Klucht,
620[regelnummer]
Soo haest geseet, soo haest vergeten, men moet soo wat geveynst thoonen,
Ester.
Het scheen dat gy terstont wout by u Doode Vrou gaen woonen,
Heyn.
Gy doet my lacchen, stont mijn Backhuys dan soo inde valuwatie?aant.
Ester.
Het stont soo vies, als hadde uyt de Wel-rieckende visietatieaant.
Vande Beertobben gecomen, dan nu, syde weer een Amoreus Diefken.
Heyn.
Gy wetet soo wel te seggen, doede niet mijn Hertje, ach mijn Liefken,
Gy syt soo soet, siet wilde my hebben t'is desen Nacht gedaen
Ester.
Meynde dat
Heyn.
Trouwelijck ja
Ester.
En daer op sal ick u inde Hant slaen
BYKOMINGH HANS en AND'UYT,
Heyn.
EN ick sal't u bevestigen met een Kus
Ester.
Gy syt soo Rou laet u eerst scheiren.
Heyn.
Ick ben soo effen als een Paes-ey, een hair vyf oft ses wat can u dat deiren
Ester.
630[regelnummer]
Alst syn moet, seyt Meysken, leefter dan wat soet mé:
Heyn.
Wat bottigheydt waer dat, die sulcken Schaepken seer de?aant.
Ets daer comt Drolligen-hans, met And'uyt my stooren:aant.
Hans.
Sinjoor Hendricus, gy laet u lustigh hooren:
And'uyt.
Conde niet Kussen oft moet u al de Weirelt hooren, en sien
| |
[pagina 28]
| |
Heyn.
Siet die snappers, sulde Ghy-lie my het Kussen verbien?
Hans.
Had' het wat eer gheschiet wy hadden het u Vrouw gaen claegen?
Maer midts datse Doodt is, en hoefde gheen sorgh te draegen,
Dat sy u, hierom, sal slaen,
Heyn.
s'En heefter noyt reden toe gehadt,
Om daerom gram te syn, want al was ick noch soo Sat,
640[regelnummer]
Dacht ick, gheen Trou, met Ontrou, te moghen besmetten.
Ten waer ick wou, mijn Ziel, in Duyvels Handen setten.
En ick heb van dien Bietebou sulcken grooten schrick:
Waerder niemant liever Magger me als ickaant.
Den armen Duyvel had' het seer qualijck seggen.
And'uyt.
t'Is voor u wel gedaen geen quaedt op quaedt te leggen.
Hans.
t'Was quaedt ghenoegh dat g'haer hebt de Doodt aengedaen,
Heyn.
Dat is gelogen: can ick gebeteren dat s'haer selven niet gade wilt slaen?aant.
En oft sy, door een ingecropte boosheydt heeft gaen liggen sterven,
Is dat mijn schult?
Hans.
Neen't, maer men magh de Vrouwen niet bedervenaant.
650[regelnummer]
En al hun goedt jagen onnuttelijck door het gadt,aant.
Gelyck eenen Sot, loopen en swieren, rasen en tieren, smorgens droncken, en savonts sat:
Dat leven en past aen geen Man met Eeren.
Heyn.
Den Pot, beschaemt den Ketel, en den Aep, wilt Baviaen gaen leeren.
Seght m'eens: hebde gy't altydt soo effen t'Huys ghemaeckt?
Hoe waerde dan dees Daegh, aen die blau Oogen, en dicken Neus geraeckt?
Ester.
Ey swyght dat sou blyven dueren, laet ons van wat anders spreken,
And'uyt.
Siet wat comt ginder voor eenen viesen Haen aengestreken,
Ester.
My dunckt ick hem wel ken myn Hert my schier beswyckt.
BYKOMINGH SILVESTER
Spreeckt sy selven aen.
Silvester.
ACh ongeluckigh Mensch,
And'uyt.
Hy staet syn selven al en bekyckt.aant.
Hans.
660[regelnummer]
Och hy sal gaen op syn Hooft staen, wel dit is een spel?
Silv.
De lust schynt wat te syn, maer die verandert snel
In Rou, in klacht, in schant, in schaey, in bitter Traenen,
Door dat de Sond' ons comt de grouwelen vermanen,
Die uyt de lust ontstaen, de Blyschap, vreughden wensch,aant.
Woont nievers voorder af, als van een Sondigh Mensch
Dat wordt ick nu gewaer: waer dat ick tracht te vluchten,
| |
[pagina 29]
| |
Ick vind' mijn selven, en myn selven vol van suchten.
Ick vind' waer dat ick gaen een stadigh Herts geknaegh.
En ben mijn eygen Roed' mijn Geessel, en mijn plaegh
670[regelnummer]
Ick heb mijn Lief verjaeght die met een Vrucht bevrucht‘ is,
En nu, en weet ick niet, helaes! waer sy gevlucht‘ is.
Ick veysden dat ick stil was uytter Stadt gereyst,
En vluchtigh van haer was: maer had' ick eens gepeyst
Dat haer de saeck, soo naer, soo naer, aen 't Herte waer geraeckt,
Ick sweer, ick niet en had' den veynsaert meer gemaeckt.
t'Berou comt mijn gemoet soo straffelijck bestryen,
En alle schimmen Aert, en helse Spookeryen,
Die sweven voor my heen, en d'een vertoont mijn Lief,
En die, wyst my een vuyst, en d'ander seyt, ô Dief,
680[regelnummer]
En Roover van mijn Eer: gy sult de schult noch boeten
Die Maeghde schenders al met grouwel dragen moeten.
Dan dunckt my dat sy leet hier by een woeste Hey
De Moeder, en het Kint, gestorven alle bey.
Dees quellingh hout mijn Ziel, soo met Berou beseteltaant.
Dat my de schraele Doodt in mijn gevruchten Keteltaant.
Ester.
Ick ben helaes de geen Vaer hy soo swaer om sucht,
And'yut.
Soo helpt den Keirel dan uyt Droefheydt aen genucht.
Heyn.
Wat heeft sy met hem te doen s'is mijn en sal mijn blyven.aant.
And'uyt.
Sinjoor Hendricus wilter my niet om bekyven
690[regelnummer]
Dat de Dochter neemt die haer belieft.aant.
Heyn.
Neen sy moet my nemen, ick waerder anders me te seer ontrieft.
And'uyt.
Spreken wy hem eens aen soo weten wy hoe de saeck gelegen ‘ is
Hans.
K'wed' ick my noch bepissen sal hoe seer mijn Broeck daer tegen ‘ is
Want dit sal op een Klucht draeyen
And'uyt.
Syt gegroet Vrient hoe dus Droef.
Silv.
Een machteloose stem, sou die de bitter proef,aant.
Van 't Hertsen droeven quael, aen jemant connen uytten,aant.
Daer ick met mijn verstant, in 't minst niet can besluyten:aant.
Hoe dat ick lyden can: het geen ick lasie ly.
Dies hout mijn Droef gequel mijn Tongh in slaverny.
And'uyt.
700[regelnummer]
Toch dat syn woorden die ick niet en can begrypen,
Hans.
O g'hebt een bot verstant, men moet u noch wat slypen.
And'uyt.
t'Syn woorden die rollen ghelijck eenen Bol door een Klos,aant.
Hans.
Ick ben oock soo sey de Verr, ick ben Vaeder van den Os.aant.
Heyn.
Gy-lieden en hebt noyt onder de welsprekende comen te verkeeren
Maer ick heb die dingen Ghestudeert gheargumenteert geleert en gaen herleeren,
Ick merck t'is een Poëet die goede Vêrsen maeckt
| |
[pagina 30]
| |
Hans.
Ghy syt wel gheleert en onder de Sotten wel gheraeckt.
Heyn.
Ick neem het al wel terwyl het maer uyt spot ‘ is
And'uyt.
Voeght u maer by een t'comt wel, dat droncken by de Sot ‘ is
Silv.
710[regelnummer]
Wat wilde ghy seggen, segh? lachte met mijn verdriet?
And'uyt.
De ruste vande Stadt ist dat ick maer betracht
Silv.
Wie syde?
And'uyt.
And'uyt,
And'uyt.
Och ja, en sy claeghden over een, hoe naer syde gy het Fielken,aant.
Die haer heeft in 't verdriet gebrocht? dan siet, dat is den Man
Dier by was, en u van als, tot als, bescheet geven can.aant.
Hans.
720[regelnummer]
Ja Vrient ick vont een Dochter inden Avont op de Straet,
Heel mistroostigh mits datse van eenen swaer gaet
Die heel stillekens (soo sy sey) is uytter Stadt gaen sluypen:
Ghelijck meest die Rabauwen doen, die de Maskens connen becruypen,
Sy laeten de Dochters sitten, met Kint, vol Armoey en verdriet,
En dat is voor de Vrientschap, die hem van haer, is geschiet,
Silv.
Weet gy niet waer dat sy eyndelijck is gebleven?
Hans.
Ja daer staet sy, gy mooght haer Tael en antwoort geven.
Silv.
Hoe ist mogelijck? syt ghy mijn Lief syt ghy? ach Ester!
Ester.
Ick ben 't ach weerde Vrient, ick ben 't voorwaer Sylvester.
Silv.
Syt willecom Lief,
Ester,
730[regelnummer]
En gy o Vrient syt meer als wel gecomen
Heyn.
Hola, hola, hout, hout, wanneer sal dat Kussen hebben een ent genomen?aant.
Meynde, dat ick lyen sal, datme mijn Lief soo naer geraeckt?aant.
Ick raed' u, laet dat blyven, eer ghy 't hier te bondt maeckt.
Silv.
Meynde dat ick u sal comen Oorlof vragen?
Heyn.
Seker ja.
Silv.
Seker neen.
Heyn.
Seker, soo vallen daer slagen.
Silv.
Laet eens sien wat dat gy cont?
Ester.
Ey hout, hout, comt malcanderen eerst verstaen.
Heyn.
Wel hy Kust u, dat en is ommers niet wel ghedaen?
Silv.
Nu Lebben Keekelt wat, ick salder al vast me voor gaen,aant.
| |
[pagina 31]
| |
Ester wort van Silvester ende van Heyn getrocken.
Heyn.
Neen, neen, ick sal icker, selfs, me door gaen.
Ester.
740[regelnummer]
Och And'uyt comt en wiltse scheen!
Silv.
Ey, laet ons wat betyen met ons tween,aant.
Want desen Man die lust wat afgesmeert te syn,
Sou hy hem Meester van mijn Vryster maecken?aant.
Heyn.
s'Is u niet, s'is de myn.
En ick salse oock houwen, al sou ick mijn Leven in peryckel stellen,
Want moet ickse laten, ick crygh een Uytteeringh oft k'sal my Doodt quellen,
s'Is mijn.
Silv.
En s'is mijn?
Heyn.
En ick salse hebben,
Silv.
En ick salse hebben,
Heyn.
Nu Dief,
Buffel, angebast, gy onbeleefde Guyt, en Roover van mijn Lief.aant.
g'en sultse begut al even wel niet houwen.
Silv.
Blyft van my, oft ick sal u met dit Stael, door u Dermen douwen.
Heyn.
750[regelnummer]
And'uyt leent my die Hellebaert ick sal, ick sweer u dat,
Hem klieven overmits van syn Hooft tot aen syn Gataant.
And'uyt.
Ke laet dat blyven, wat wilde daer u Hooft me breken,
Heyn.
Sou hy mijn Vryster nemen, en noch willen doorsteken?
Neen, neen, sa, sa, hy oft ick blyfer liever by Doodt
Hans.
Wat wilde met het Meysen doen sy gaet vanden anderen groodt.
K'en denck niet dat gy die, sout willen Trovwen.
Heyn.
Weet gy dat wel,
Hans.
Sou ik niet?
Heyn.
Neen soo laet ickse hem houwen
Hadde dat wat eer geseet, k'en hadder niet eens af vermaentaant.
K'en ben niet geeren op trobbel Waeteren, oft Wegh niet wel gebaent,aant.
And'uyt.
760[regelnummer]
Maeckt met hem de Peys, soo mooghde me op de Bruyloft oft Brom ‘ syn
Heyn.
Ick gheloof hy sal my Nooyen als d'Eyeren eerst crom ‘ syn.aant.
Vrient, het crakeel dat wy hebben gehadt, is my van Herten leet.
Door dien ick daer geraeck aen wonderlijck bescheet
Soo dat het reden is dat gy'er de naeste af syt, en sult blyven.aant.
Geluck, geluck, met die Ree! duysent pont moet u beclyven,aant.
Silv.
Vrient ick danck u seer en daer op gheef ick u als Vrient de Hant.
Heyn.
Dat wy fluskens keven, ten was maer een misverstant,
Ester.
Myn Hert is heel verblyt dat ick u sien te vreden
Hans.
d'Eendrachtigheyt die voegt haer altyt by de reden.
| |
[pagina 32]
| |
Ester.
770[regelnummer]
Lief, t'syn alle dry, soo goede Mannen, nooytse op onsen Trou-dagh te Feest,
Silv.
Om dat u soo belieft ick nooy alle dry, niet als de minst, maer als de meest,
Heyn.
Och t'is onverdient.
Silv.
Nochtans sal my die Eer geschieden
And'uyt.
Ick sal u die Eer gheeren doen, en oock aen alle Lieden,aant.
Ja Vrienden ick ben eenen goeden flocker myns gelyck en isser niet veul:
t'Is oock meer Eer met my t'Eten als met den Beul.
Heyn.
Vrienden ick gaen eens sien hoe sy't t'Huys al met myn Vrou maken.
Ester.
Wy sullen haer de rest vanden Nacht, comen waken
Dan wilt eens me naer het Ronthuys gaen,
Ick heb daer een cleyn Pacxken met een sacxken laten staen.
Alle binnen.
 |
|