Ierusalems verwoestingh door Nabuchodonosor
(1635)–Guilliam van Nieuwelandt–
Auteursrechtvrij
[Folio F3v]
| |
Vierde Deel, Eerste Wtcomen.
Zedechias, Hamiltal, Sonen, Nabusardan.
Zedech.
Al dat ick heb gevreest, is my schier overkomen,
Mijn Stadt, en Heylighdom, vernielt, en ingenomen.
Mijn sorgh heeft my geraeckt, mijn vryheyt ben ick quijt,
't Geluck heeft hem gekeert, verloren is den strijdt.
Den dagh moet syn vervloeckt, waer in ick werd gheboren,
Den nacht moet duyster syn, en voor altijdt verloren
Geen schijnsel, noch geen licht, moet haer beschijnen meer,
Sy moeten grouw'lijck zijn, voor 't aenschijn van den Heer.
De wolcken moeten haer, met duysterheyt bedecken,
En die daer syn bereyt Leviathan te wecken.
Ach dat mijn Moeder doch, geworden had' mijn graf,
Soo waer ick nu bevrijt van mijn aenstaende straf,
Soo waer ick nu gerust met die te vooren waren,
En sonder vrees ontgaen, dees grouwelijcke baren.
Mijn Moederlijcke borst, heeft my met sorgh gevoedt,
Om dat ick proeven sou, de smert van mijn ghemoet:
Het aengenaemste licht, is my tot straf gegeven,
Om dat ick in mijn hert, met droefheyt soude leven.
Ellendigh vol verdriet, vol afgunst, nijdt, en haet,
Vol bitterheyt, en smert, is mijnen gantschen staet.
In duysterheyt word ick, van mijnen throon gesmeten,
Daer ick vol heerlijckheyt, en pracht was opgeseten.
Ick sien des Heeren handt is tegen my gekeert,
Om dat ick zijn Gebodt, veracht heb' en onteert,
Hy handelt tegens my, en heeft my gantsch verlaten,
En giet my van hem uyt, als water op der straten.
Oneyndelijken Godt, die door u Godtheyts cracht,
Van niet geschapen hebt, het menschelijck geslacht,
Die 't aerdt-rijck hebt vervult met alderhande goeden,
En Noë hebt bewaert in 't midden van de vloeden.
Die Moses, en u volck, verlost hebt, en geleydt,
Door 't midden van de Zee, door u almogentheyt.
Bewaert doch voort, en voort, u volck, u Isra'lieten,
Soo ghy haer hebt gewaert, voor 't jock der Midianieten.
Gedenckt O Heer gedenckt, hoe ghy des Vyandts Heyr,
Verstrickt hebt, en vernielt, in het AEgyptsche Meyr.
Hoe ghy ons hebt gespijst, met Manna veertigh jaren,
Om ons tot uwen dienst, voor hongers noodt te sparen.
Hoe ghy aen Moses hebt, als een genadigh Godt,
Op Sinai den Bergh, gegeven u Gebodt.
Hoe ghy aen Horeb oock ons Vaders zijn verschenen,
En haer als met u handt, geleydet hebt daer henen.
| |
[Folio F4r]
| |
Hoe ghy bevolen hebt, u Engelijcke macht,
Voor Iacob, en zijn zaedt, te nemen goede wacht.
Hoe ghy ons hebt belooft, meer als het zandt te groeyen,
En 't Landt dat vol van melck, en honigh soude vloeyen.
Daer 't Moabs, Amalechts, en Ammonits gewelt,
Van dat den Sond'vloedt was, met macht was ingestelt.
Hoe ghy bermhertigheyt Manasse hebt bewesen,
Als hy ootmoedigh badt, u Godtheyt hoogh ghepresen.
Vergeeft o Heer vergeeft, ons sonden van ghelijck,
Slaet op ons u gesicht, en treckt ons uyt het slijck.
Ons zielen zijn verstrickt met grouwelijcke banden,
Ons voeten zijn geboeyt, geketent zijn ons handen.
Geen recht, maer u ghenaed', versoecken wy o Heer,
En stopt u ooren doch, voor ons gheschrey niet meer.
Ontfermt u over ons, o Heere der Heyrscharen.
Wilt het beloofde zaedt van Isaac doch bewaren.
Neemt ons versmaetheyt wegh, en helpt ons tot ons recht.
Verlaet de ziele niet, van uwen trousten knecht.
Zedech.
Mijn hoop is gantsch gedaen, ick walghe van mijn leven,
Hy heeft uyt mijne ziel, de vrede wegh gedreven,
Ick ben tot eenen spot gheworden van de mijn,
En tot een tijt-verdrijf, van die mijn vyandt zijn.
Al roep ick tot den Heer, hy stopt voor my syn ooren,
't Schijnt dat hy my voortaen, niet meer en wilt verhooren.
Hy heeft syn aengesicht, met wolcken overdeckt,
En mijn vyanden self, tot mijn verderf geweckt.
In ketens heeft hy my, gevanckelijck genomen,
En my soo vast bemeurt dat ick niet can ontcomen,
Met bitterheyt, en smert, heeft hy mijn ziel omvaen,
En synen wreeden pijl, doen door mijn nieren gaen.
Met steenen van verdriet, heeft hy verstopt mijn weghen,
En maeckt den voedt-padt krom, die my wel was ghelegen.
Recht als men op den Leeuw, verborghen laghen leydt,
Heeft hy op my syn nett', en laghen oock gespreyt.
Mijn ziel verdwijnt in my, hy wentelt my in d' asschen,
Mijn jaghers maeckt my snel, dat sy my licht verrasschen,
Mijn ooghen breecken my, mijn Conincklijck ghemoet,
Om mijn verdorven Stadt, en om mijn Borghers bloedt.
Om u droef ongheluck, onnosel lieve kinders,
Die nu oock proeven moet, de macht des Overwinders.
2. Soone
Mijn Vader Godt den Heer, is een bermhertigh Godt,
Zedech.
Bermhertigh is den Heer, die leeft naer syn ghebodt.
1. Soone
Syn goedertierentheyt, en sal noyt in hem enden,
Soo wy ons niet van hem, moetwilligh af en wenden.
Al zijn wy als het caf geworpen op der straet,
Wy syn doch niet te min, syn uytvercoren zaet.
| |
[Folio F4v]
| |
Hamiltal
Den Heer en sal ons niet, in eeuwigheyt verstooten:
Maer sal ons ned'richeydt, in heerlijckheyt vergrooten.
Al maeckt hy ons bedroeft, als ons syn straf geschiet,
Hy plaeght van herten doch der menschen Kind'ren niet.
Het is een costlijck dinck, lijdtsaemich hier te lijden,
En op des Heeren hulp, te hopen met verblijden.
Hoe goet is 't voor den mensch, die van zijn jonckheyt aen,
Te dienen is gewent, en 't jock is onderdaen?
Die 't ongelijck, en leedt, can lijden en verdraghen,
Of met versmaetheyt lijdt veel onverdiende slaghen?
Die dees volmaecktheyt heeft, voorcomt syn ongheval,
En overwint het quaet, dat hem ghebeuren sal.
Zedech.
Van droefheyt dunckt my schier mijn inghewant te scheuren,
Dat ick mijn Kinders sien, dit onghelijck ghebeuren.
Ach alderliefsten Soon, mijn hoop, mijn eenich goet,
Hoe pijnight u verdriet, mijn Vaderlijck ghemoet.
Hoe voel ick mijne ziel, met bitterheyt omvanghen,
Dat ick u sonder schult, soo jonck moet sien ghevanghen,
Vervloeckt u Vader vry, en u gheboorteniss',
Dat hy u teerder jeught, soo ongenadigh is,
En acht my niet voortaen te wesen uwen Vader:
Maer houdt my soo ick ben, voor vyandt, en Verrader.
1. Soone
Den Heer heeft ons verstroyt, door syne toornigheyt,
De misdaet van het volck, heeft ons dees straf bereydt.
Door u en zijn wy niet verraden, noch bedroghen:
Maer 't is dat Godt zijn handt, van ons heeft afghetoghen.
Zedech.
Ons daghen die zijn uyt: ons eynde comt vast aen,
De tijden van ons vreught, zijn van ons wegh gegaen.
Ons jaren syn voorby, die ons geluckigh schenen,
Ons macht, en heerlijckheyt, is als den roock verdwenen.
Men jaeght ons als het ree, men vanght ons op der straet,
Wy zijn, helaes! Wy syn, tot eenen spot, en smaet.
Hamiltal
Mistrout den Heere niet, wilt op syn goetheyt hoopen,
Zedech.
'k En kan, al wou ick self, niet anders als wanhopen.
Mijn hopen is om niet, om niet is mijne klacht,
Want ick des Heeren wil, hertneckingh heb veracht.
Geen hoop, noch geenen troost, en is my overbleven,
Dan dat mijn vyandt my, mijn misdaet sal vergeven.
Dat hy bermhertigheyt sal thoonen aen myn kindt,
Wiens teer onnosel jeught, mijn droeve ziel bemint.
In u grootmoedigh Vorst, staet alle mijn vertrouwen,
Ghy condt indien ghy wilt, u slaef in 't leven houwen,
U slaef ha! Slaef ghewis, niet Coninck, Vorst, of Heer,
'k En ben niet dien ick was, 'k en ben geen' Coninck meer,
Nabusa.
‘Men mach noyt aen Fortuyn, te vast zijn herte binden,
Haer wanckelbare kracht, die slacht d' onvaste winden,’
| |
[Folio G1r]
| |
‘Den mensch die thoont hem dwaes, die haer niet vreesigh eert,
Om dat sy rijck in arm, en arm in rijck verkeert.
Onseker is den mensch, wat dat hem sal gebeuren,
't Waer goed, oock dickwils quaet, soo 'tyemant wist te veuren,
Den mensch sou hem te seer verheffen in 't geluck,
Of al te droevigh zijn, voorziende synden druck.’
Zedech.
Ick heb, ick heb helaes, mijn self te seer vergeten,
Om dat ick 't ongeluck te vooren heb gheweten.
Ick heb des Heeren woort, en zijn bevel veracht,
Daerom ben ick helaes, tot desen val ghebracht.
Den Godt die eeuwigh leeft, sal uwe deucht beloonen,
Soo ghy by uwen Vorst, mijn misdaedt wilt verschoonen.
Ick weet dat ghy naer hem, alleen den grootsten zijt,
Maeckt ons tot slavich jock, en dees ons banden quijt.
Nabusa.
'k Heb vreese dat hy u sal straffen aen het leven.
1. Sone
Och bidt hem toch voor ons, soo sal hy 't ons vergeven.
Zedech.
Versoet door u ghebedt syn voorghenomen wraeck,
Nabusa.
'k Sal doen al dat ick can, betrout my vry de saeck,
Dan vreese dat de wraeck, soo stoppen sal syn ooren,
Dat hy naer mijn gebedt niet eens sal willen hooren.
Zedech.
Hy sal soo ghy 't hem bidt,
Nabusa.
Ghy hebt te veel misdaen,
Zedech.
't Is waer, maer mijnen val heeft hem genoech voldaen.
Nabusar.
Den Coninck die verwint, en houdt gheen maet in 't wreken.
Zedech.
Een die tyrannigh wreeckt, doet qualijck van hem spreken,
De misdaedt, en de wraeck, moet comen over een,
'k En vreesde voor geen straf indien ick waer alleen.
Nabusar.
De Coninghen doen recht, naer hun geneghentheden,
Zedech.
Het recht, en is geen recht, soo 't niet bestaet in reden,
‘Een deughdelijcke ziel, is langhsaem in het recht.’
Nabusar.
De wraeck en houdt gheen maet, in 't straffen van den knecht,
Een die rechtveerdigh wreeckt vermeerder syne glory.
Zedech.
Hy moet te vreden syn, met dese syn victory.
Nabusa.
U misdaet is te groot, het is verradery.
Zedech.
My dunckt dat ick genoech, om mijne misdaedt ly,
Nabusa.
Noyt Coninck straft genoech, de schult van d' Ondersaten,
Als hy hem van haer siet, meyneedichlijck verlaten.
Zedech.
'k En was geen Ondersaet,'k was maer in zijn verbondt,
'k En wist niet dat ick soo, tot syn believen stondt,
Nabusardan
Ghy wist wel dat hy u, den Rijck-straf had' gegeven,
Valt op syn knyen.
1. Soone
Ach laet mijn Vader gaen, en straft my aen het leven,
Ruckt my de droeve ziel, uyt dees benaude borst.
Daer Assur doch soo langh, met wensch naer heeft gedorst.
Ick ben syn erfghenaem, ick moet syn rijck toch erven,
Doodt my in syne plaets, ick wel och voor hem sterven.
| |
[Folio G1v]
| |
Stort mijn onschuldigh bloedt, leght op my alle schult,
Ick wil syn ongheluck verdraghen met ghedult.
Nabusar.
Staet op onnosel kindt, u kinderlijcke jaren,
Die hoop ick sullen u, voor ongheluck bewaren,
Ghy thoont al zijt ghy jonck, een Conincklijck ghemoet,
Dat niet en is ontaert, van syn Voor-vaders bloedt.
Al schijnt het, dat de saeck, ghebracht is tot wanhopen,
U saeck en staet soo niet, dat ghy niet meer sout hopen.
|
|