Ierusalems verwoestingh door Nabuchodonosor
(1635)–Guilliam van Nieuwelandt–
Auteursrechtvrij
[Folio D1v]
| |
Tweede deel, tweede Wtcomen.
Gedalia, Pashur, Iuchal, Jeremias,
Gedalia
Den Coninck heeft te langh zijn segghen toeghestaen,
Pashur
t' Schijnt dat ons dezen dwaes den moet wilt doen vergaen,
Syn roepen, en getier, en is niet om verdraghen,
Al dat hy ons voorseyt, zijn grouwelijcke plaghen.
Iuchal
Sijn dwase Prophecy, streckt tot oneenicheyt.
Gedalia
Oproerich is zijn doen, soo ick noch heb gheseyt,
Door zijn hertneckigheyt, en zijn wanhoopigh leeren,
Maeckt hy 'tghedienstigh volck oneenigh met haer Heeren.
Pashur
't Is wonder dat den Vorst niet meerder is ghestoort,
Iuchal
't Is wonder dat hy hem niet langh en heeft vermoort,
‘Geen pest en is soo quaet, in eenich rijck, of staeten,
Dan daer een yeder wert, 't vry spreken toegelaeten.’
Gedalia
Den bynaem van Propheet, die maeckt hem onbevreest.
Pashur
Op Conincklijcke gunst betrouwt hy aldermeest,
Nu hy de moeder heeft naer synen sin ghekreghen.
Soo meynt hy dat den Vrost tot hem oock is ghenegen.
Gedalia
Op Conincklijcke gunst, en staet hy niet te vast.
Iuchal
't Is wonder dat hy hem te bidden heeft belast,
Dat ick de Coninck waer 'k ontrock hem mijn ghenaden,
Iae sou hem straffen meer, als die de Stadt verraden.
Pashur
Die 't volck oproerigh maeckt, die doet verradery.
Gedalia
't Schijnt dat hy hatigh is, des Conincks heerschappy.
Soo hy 'tgemeynte maer, cost van den Coninck wenden,
Hy sou ons haest geboeyt, naer onsen vyandt senden.
Iuchal
Ick twijffel of hy niet, met list is omgecocht,
En van den Assirier, tot dees daedt versocht.
Gedalia
Syn voorghenomen vlucht, die most al wat bedieden,
Die niet en heeft misdaen, en soeckt soo niet te vlieden,
Pashur
De vreese van de straf, was oorsaeck van de vlucht,
‘Den quaden is voor 'trecht, of voor de straf beducht.’
Dan 't sy, hoe dat 't sy, ick gaen den Coninck spreken,
Wy moeten ons aen hem, naer onse wensingh wreken,
Ick meyn dat ick soo veel, sal krijghen door mijn klacht,
Dat hy naer syn verdienst, sal worden omghebracht.
Gedalia
Ghy moet voorsichtelijk u aanclacht overlegghen,
Pashur
En twijffelt niet, ick weet, wat ick hem hem te segghen,
Beydt maer een weynich hier, ick keer van stonden aen,
Ick hoop dat onsen wensch, naer wensching sal vergaen.
Iuchal.
‘'t Geluck doet menichmael, versuymen groote saecken:
Maer vreese doet den mensch, met open ooghen waecken,’
| |
[Folio D2r]
| |
Gedalia.
‘'t En is gheen meerder eer, te segghen dat men weet,
Als dat men swijght het geen, dat niet en dient geseet,
Den Mensch die weet genoech, al weet hy niet met allen,
Soo hy maer spreecken can, naer yeders wel ghevallen,’
Iuchal
‘Die alle dinghen vraeght, en weynigh antwoordt geeft,
Thoont dat hy meer verstandt, als den veel-spreker heeft.’
Gedalia
‘Den quaden, die doet quaet (soo wy hem deughdigh achten,)
Eer wy ons voor zijn quaet, of listen connen wachten,
Die meeeder vrientschap thoont, als hy wel is gewent,
Die doet bedrieghery, of sal het doen in t endt.’
Iuchal
't Schijnt nochtans dat hy ons, uyt vrientschap comt vermanen,
Gedalia
't Sijn tranen dien hy stort, zijn Cocodrille tranen,
Soo wy met wijsheyt niet, voorcomen zijn bedroch,
Soo sien ick ons alt'saem naer Babel voeren noch.
Iuchal
Ick weet, en ben ghewis, dat wy ons sullen wreken,
Den Vorst en sal ons self, niet dorven teghen spreken,
Hout seker dat ons macht, ons aensien, en gewelt,
Meer op hem, als den raedt, van Ieremias geldt.
Gedalia
De moeder van den Vorst, sal syne saeck verweyren.
Iuchal
Ons aensien is te groot, sy can ons weynich deyren,
Gedalia
Noyt sachmen dat Propheet door vrees' geboghen wert,
Veel eerder breeckt men haer, als dat men buyght haer hert.
Iuchal
't Schijnt dat ons dit gespuys, in eeuwigheyt sal quellen,
De Wet die straft haer self, die 't Landt in oproer stellen.
Gedalia
Den Mantel van Propheet, heeft al te schoonen schijn,
Iuchal
Den Wet verschoont haer niet, of sy Propheten zijn.
De Conincklijcke macht, is in de Wet ghelegen
Gedalia
Daer sien ick Pashur weer, hy comt ons vreuchdigh tegen.
Pashur uyt.
Pashur
Ons saecken zijn in als, naer onsen wensch vergaen,
Den Vorst heeft onsen raedt, en willen toeghestaen.
Gedalia
Was hy al op het hof, of was hy noch beneden?
Pashur
Hy was met synen voet, recht op den trap ghetreden,
Soo haest als hy my sagh, soo ginck hy naer de zael,
Daer hy goetwillichlijck, aenhoorde mijn verhael.
Iuchal
Maer was zijn herte niet tot medelijd' gheneghen?
Pashur
My docht hy was bedroeft, doch liet hem noch beweghen.
Ick seyde 'kweet seer wel, dat ghy het vindt voor quaet,
Dan voor 'tgemeene best, soo is't den besten raedt,
De vreese die hem dreef, was maer, om ons te stillen,
Doch wat hem heeft beweeght, wy krijghen dat wy willen.
Gedalia
Maer heeft hy onsen wil, oock toeghestaen in als?
Pashur
In als, wy moghen hem, vry vatten met den hals.
Gedalia
Wat was syn leste woort, had' hy geen vrees' voor schanden?
Pashur
'k En can niet teghens u, ick stel hem in u handen.
Iuchal
Dit Conincklijcke woort, geeft ons volcomen macht,
Eer dat den avont comt, soo wort hy omgebracht.
| |
[Folio D2v]
| |
Gadalia
Ick sou hem in den kuyl van Malachia stellen,
Om hem door honghers noodt, van langher handt te quellen,
Iuchal
't Is waer soo canmen ons verwijten van gheen moort,
Hy sterft syn eyghen doodt, soo hy in 't slijck versmoort:
Gadalia
Maer sal hy niet weer haest syn dwaesheyt comen leeren?
Pashur
Ick sach hem van het Hof ter rechterhandt af keeren,
Hy mocht van stonden aen, wel coomen hier voorby:
Want heb ick wel gesien soo quam hy achter my.
Iuchal
My dunckt dat ick hem hoor, gaen wy hier wat bezijden,
Soo hy niet af en laet, soo sal hy straffe lijden.
Ieremias
Mijn ziele doet my wee, mijn smert is al te groot,
Ick ben gelijck een Vrouw, die sit in barens noodt.
Om dat ick weet de straf die God den Heer sal senden,
Soo voel ick dies te meer, ons droefheyt en ellenden,
Waer is het vrye jaer, dat ghy hebt toegheseyt,
Doen Godt u uyt het Landt, AEgypti heeft geleydt?
't Scheen dat ghy kreegh berou, doen ghy het liedt verconden:
Maer nu vervalt ghy weer, in u Voor-vaders sonden.
Nu eyscht ghy wederom, u maerst, en uwen knecht,
En dwinght tot dienstbaerheyt, die vry zijn door het recht.
Die naer het sesde jaer de vryheyt was ghegeven,
Bedwinght ghy als te voor, in slaverny te leven.
Daerom soo seyt den Heer, dit volck heeft my onteert,
Dies heb' ick oock van haer, mijn aengesicht gekeert.
Sy hebben toegestaen, Hannanias toesegghen,
Derhalven sal ick haer, het ys'ren jock op legghen.
Ick sal oock over haer, een vry jaer roepen uyt,
En geven haer altsaem, tot vryen roof, en buyt.
Tot honger, Pest, en Sweert, tot alderhande quaden,
Tot dat mijn toornigheyt, en gramschap sal versaden.
Geen Coninckrijck der aerd', en sal haer gheven rust;
Maer sal aen haer verderf, ghebruycken mijnen lust.
Om dat sy mijn verbondt, en mijne Wet verlaten,
Sal ick haer als het Calf in stucken deylen laten.
Tot dat sy over al, verdeylt zijn, en verspreyt,
Ga naar margenoot+Recht als van Abraham, den offer wert gheleyt.
Hoort doch des Heeren woort, bedroefde Isra'lieten,
En laet u zijn bevel, noch willen niet verdrieten,
Gaet tot den Vyandt uyt, wie dat niet uyt en gaet,
Sal sterven door het sweert, of honger op de straet,
Den Babilonschen Vorst, sal doch de Stadt ghewinnen,
Geen ziel en sal ontgaen, die levend' blijft daer binnen.
Pashur
Ghy lieght al dat ghy seght, en dat ghy hebt gheseyt,
Al dat ghy propheteert, streckt tot oneenigheyt.
Gadalia
Ha! Booswicht veel te langh is u geclap geleden,
Ieremias
Hoe menighmael o! Heer, heb ick voor haer gebeden.
| |
[Folio D3r]
| |
Iuchal
Of ghy gebeden hebt, dat helpt ons niet een haer,
Van alles dat ghy seght, en vind' ick gantsch niet waer.
Ieremias
Ick vrees' dat ghy eer lang, de waerheyt sult bevinden,
Gadalia
Geeft my de koorden hier, laet ons den booswicht binden,
Ieremias
Is 't oock des Conincx wil, dat ghy my soo aentast?
Pashur
Den Coninck heeft het self, door syn bevel belast.
Ieremias
De Moeder van den Vorst, weet sy oock dan dees saecken?
Iuchal
Of sy het weet of niet, dat can doch weynigh maecken,
Ieremias
Ach Godt vergeeft haer doch dat uwen Knecht geschiet.
Pashur
Een die rechtveerdigh straft en straft den Heere niet,
Gadalia
Den Beker van verdriet sal hy nu selver drincken,
Laet hem vry tot den hals tot in den modder sincken.
Den hongher, stanck, en kouw, sal hem haest sluyten 'thert,
‘Den mensch wort eerst gerust, als hy gewroken wert.’
|
|