gelegenheden op
den voorgrond stellen. Maar ik mag één soort niet voorbygaan, die
in 't byzonder m'n aandacht trok, en meer nog dan anderen, 'n verderfelyken
invloed uitoefent. Het zyn de ‘redders.’
Weinig lezers zullen deze variëteit van waarheidbedervers
kennen, en ikzelf kende haar niet onder die benaming, voor ik by zekere
vergadering, toen er inderdaad iets begon te bestaan dat naar wryving van
gevoelens geleek, iemand hoorde zeggen: où est X? Appelez X? Oh
m'sieur, aldus ging die X-roeper, tot my sprekende, voort; vous ne
sauriez croire combien de concgrès ont été sauvés
déja par Mr. X!
Ik wist niet dat er wat te redden viel, en erken dus dat ik dezen
roerenden hulpkreet niet begreep. Later is de zaak me duidelyk geworden, en ik
wil den lezer meedeelen wat ik er van weet.
Die X was 'n publiekspreker van 't eerste water. Hy kende zooveel
frases par coeur, dat-i by elke gelegenheid terstond gereed was daarvan
'n paar dozyn te plaatsen, en hy was behendig genoeg dit te doen op 'n manier
die den niet-aandachtigen hoorder - namelyk: byna iedereen - in den waan bracht
dat ze voor de gelegenheid waren vervaardigd. Deze handigheid van X is in
fransche redenaars niet vreemd, en de franschen nemen er genoegen mee. Het
spreekt dus vanzelf dat ook 'n hollandsch publiek er mee tevreden is, en meer
dan dat: 't is mooi!
De eigenaardigheid nu, waarmee die X z'n talentje wist toetepassen,
bezorgde hem den eernaam van kongresredder. Hy liep voortdurend de
verschillende sektiekamers in en uit, en ving hier-en-daar 'n woordjen op.
Zoodra hy, in verband met het behandeld onderwerp, kans zag 'n paar van z'n
1001 frazen te plaatsen, vroeg-i het woord, dat hem gewoonlyk terstond gegeven
werd: omdat-i ‘zoo'n byzonder goede spreker was.’ Hy verdeelde z'n
toespraak in 'n paar alinea's die door 'n wèl of kwalyk te-pas gebracht:
liberté, humanité of iets van dien aard, van elkaar
gescheiden waren. Iets dergelyks bewaarde hy voor 't slot, en nooit verliet-i
de tribune, dan onder daverende toejuiching. Zulke kleine schermutselingen
gebruikte hy evenwel slechts om zich te oefenen en z'n talent lenig te houden.
De eigenlyke funktie van den man begon by debatten die eenigszins hevig waren,
gelyk soms 't geval wordt indien er belangen of opinien in 't spel zyn, die om
zichzelfs-wille en niet uit spreekliefhebbery worden behandeld. Terstond vroeg
dan X 't woord, en z'n redevoe-