Ideën I

236.

De jonge dame viel op haar koffer en op 'n zak met beddegoed of wat er naar leek. Ze scheen zich niet bezeerd te hebben, althans ze lachte maar al voort. Ook nam ze geen hulp aan van den vreemde die met z'n linkerarm weer aan de puttingyzers hing om te helpen als 't noodig wezen zou. Dit was weer 'n uitvloeisel van z'n ‘geloof’ naar 't scheen.

[p. 145]

- Non, non, merci! Dieu, comme c'est drôle! Et moi qui me croyais si solide! Un, deux... trois!

Ze was op 't dek van de Sainte-Vierge gewipt, en riep haar man, altyd lachend als 'n kind dat onstuimig vroolyk is.

- Bonjour, monsieur... l'Anglais! zei ze daarop tot den vreemde. Il paraît que nous voyagerons ensemble. Dieu, comme c'est drôle de voyager! Voici donc enfin la vraie mer?

Haar vraie mer was iets als 't westerdok te Amsterdam.

De vreemde dien zy 'n Engelschman noemde - omdat hy'n geruiten broek droeg, waarschynlyk - moest juist wat uitwyken voor de bagage die op dek ‘gehand’ werd. Voor hy iets antwoordde, hoorde hy hoe 't jonge vrouwtje half binnensmonds en wat teleurgeteld zeide:

- Ah, il ne comprend pas. Est-il possible de ne pas comprendre le francais! Sont-ils stupides, ces Anglais avec leur langue à part!

Onze vermeende Engelschman liet de dame in den waan dat hy haar niet verstaan had. Hy vond het pikant naar de uitbundige ontboezeming van haar vroolykheid te luisteren, zonder dat zy wist begrepen te worden.

- Viens, Colineau, mon ami... viens, nous dînerons. C'est un Anglais, cet homme-là. N'est-ce pas qu'il a un peu l'air de croque-mitaine? Il est maigre comme du pain bénit!

De arme Engelschman die zoo goed fransch verstond! Dat heeft men er van, onkunde voortewenden.

Toen had hy er schik in, 't levendige vrouwtjen in haar dwaling te laten. Het ergste had ze immers al gezegd: croque-mitaine, en: mager als 'n mis-ouwel! 't Is om er mager van te worden, als men 't niet al was.

- Viens, mon petit Colineau, nous dînerons, mon pauvre ami... et comme des princes, te dis-je! Comme c'est drôle de voyager comme cela!

Ze zag rond naar 'n plekje waar ze dineeren wilde. De vreemdeling bemerkte nu dat ze onder de zeer smaakvolle mantilje iets droeg dat volstrekt niet paste by haar elegant toilet. Het was 'n blikken soldaten-menageketeltje.

Het echtpaar ging naar 't achterdek, en nam daar plaats op 'n lattenbank.

Maar den opmerkzamen vreemde was 't niet ontgaan hoe

[p. 146]

de second van 't vaartuig 'n paar matrozen gelastte de weinige bagage der laatstaangekomen passagiers te brengen vooruit, dat is naar de plaats die men op 'n spoortrein derde klasse noemen zou.

Derde klasse... zoo'n elegant vrouwtje! En die vroolykheid? Dàt moest hy doorgronden!

Hy volgde de bagage tot ze neergezet werd vóór den watervoorraad, in de buurt van den armen monnik die nog altyd zat te bidden op z'n zak met knoflook.

Onze onderzoeker bemerkte nu dat de bagage van Mr. en Mad. Colineau bestond uit twee - ja, koffers waren 't niet! - twee kisten waarop de naam was geschreven, maar ook niet meer dan de naam.

Nu, dat de man Colineau heette, wist hy reeds, maar dit gaf weinig licht. Men kan Colineau heeten en 'n politieke vluchteling wezen, of 'n broodbakker, of iets anders. Zoo'n naam helpt niet veel. En wat-i had aangezien voor beddegoed, was wel beschouwd 'n pak onschoon linnen dat hier-en-daar heenkeek door de gaten van 'n beddetyk hulsel.

Teleurgesteld - want begrypen en weten scheen hem 'n genot te wezen - keerde hy terug naar 't achterdek, na eerst 'n matroos die aan-wal ging te hebben opgedragen hem wat kersen meetebrengen. Ik ben zeker dat men wat noordelyker nog geen kersen had op dien dag, want het was nog altyd vry guur, schoon de Meimaand ten-eind begon te loopen.

Toen hy z'n kersen had ontvangen, nam hy plaats op de lattenbank naast z'n dineerende reisgenooten, of liever achter een hunner, want zy wendden 't gelaat naar 't menageketeltje dat tusschen hen stond.

Gedurende het ontwikkelen van 't middagmaal uit 'n servet, onder 't zoeken naar de eenige stalen vork, en onder 't nuttigen zelfs van de witte boonen met azyn - want daaruit bestond het diner! - had het jonge vrouwtje geen oogenblik opgehouden te schertsen en te dartelen. Ze spietste de haricots aan de vork, haalde die er af met haar witte tanden, en kon haast niet slikken van 't lachen. Daarop weer reikte zy haar man de vork toe, en spotte guitachtig met z'n begeerlykheid die hem meer boonen deed aanrygen dan zy had kunnen doen toen 't haar beurt was.

- Mon Dieu, Colineau, comme tu es glouton, mon ami! Non, celui-là m'appartient! C'est mon haricot, te dis-je!

En stoeiend griste zy 'n boon weg, die naast het keteltje

[p. 147]

was neergevallen op 't servet.

De man, die ook vroolyk scheen, maar niet zoo kinderlyk uitbundig als zy, trachtte van-tyd tot-tyd haar intetoomen door 'n wenk op den vreemde die achter haar zat.

- Lui? Comment donc! C'est un Anglais, il ne comprend pas le mot... pas le moindre mot! Est-il drôle avec son air sérieux et ses cérises! A-t-il bientôt fini, Colineau? Regarde un peu, sans te déranger. C'est un Lord... mais sans lunettes, comme a Toulouse au théatre... hélas, quand reverrai-je Toulouse! ‘Bonjaour milorre, caoumaeng vè faoutre saounti?’ C'est comme qa qu'i1s parlent dans son pays. Nest-ce pas qu'il te fait l'effet d'une perche en ribote? A coup sur, il est riche... tous ces Anglais sont riches. Des bêtisés que la richesse... va, je m'en moque! Et toi, mon bon pauvre ami, toi aussi, n'est-ce pas?

Ah, tu triches encore, voilà bien le mien, ce haricot-la!

En ze stoeiden weer, en vochten byna, als kinderen om 'n witte boon. Ik kan hun vroolykheid niet beter beschryven, dan door die te vergelyken by de gekke sprongen van 'n nest jonge katten.

Of 't nu was omdat de matroos den vreemde inderdaad meer kersen had gebracht, dan deze lust had te eten... of dat hy misschien, aangestoken door de vroolykheid, lust had in scherts, en daarom 't arme vrouwtje wilde plagen met wat schrik over 't verstaan van wat ze gezegd had, of ook wellicht omdat hy wilde kennismaken met het grappig paar... genoeg, hy stond op, plaatste zich voor de dame, boog zeer beleefd, bood haar de overgebleven kersen aan, en zeide:

- Madame, me permettriez nous d'ajouter un peu de dessert à voitre diner?

- Dieu, il n'est pas Anglais!

En voor ze recht bekomen was van den schrik, had ze 't bord met kersen in de hand, en onze vreemdeling verwyderde zich na 'n beleefden maar vriendelyken groet. Hy voelde dat er 'n lief gemoed huisde onder dat loszinnig uiterlyk. Want of hy 'n théologien was, zooals de monnik beweerd had... zie, dit weet ik niet. Maar wat menschkunde en wat wysbegeerte had-i opgedaan, vooral van de soort die niet beschreven staat in 'n boek.

Hy had altyd stieren en koeien bekeken in de wei, en ze niet bestudeerd op 'n zóóveelste van de ware grootte... in olieverf.