232.
De Katholieke Kerk, van zeker standpunt beschouwd, is 't schoonst
wat ooit door menschen werd tot-stand gebracht. Of liever, zy is - zooals
Napoleon op St. Helena zich
uitdrukte - zy is het werk der eeuwen.
In m'n stuk over Vry-Arbeid amplieer ik die uitspraak, door
de opmerking dat ze het rezultaat is van de logika der feiten die er voorvielen
in die eeuwen. Deze ampliatie was overbodig. Ik zou ze dan ook niet hebben
gegeven als ik niet wist dat er by zekere lezers behoefte bestaat aan
overbodigheid.
Maar ik heb, voor protestantsche lezers vooral, 'n andere opmerking
over het katholicismus, die niet overbodig is. Ik spreek niet van
dogmen, ik spreek van uitwerking. Niet van geloofspunten,
maar van strekking. Niet over de waarheid of onwaarheid van wat er wordt
geleerd door die kerk, maar over sommige uitvloeisels van die
leering.
Die uitvloeisels nu, zyn lief hier-en-daar. Er ligt 'n waas van
poëzie, zelfs over de dwalingen... of wat door andersdenkenden voor
dwaling wordt gehouden.
En niet alleen is dit de protestanten onbekend, veel
katholieken zelfs, die gewoon zyn hun godsdienst uitteoefenen in 'n
zoogenaamd protestantsch land, hebben geen begrip van den weldadigen invloed
der katholieke poëzie op 't dagelyksch leven, in landen waar die wyze van
godsvereering zonder tegenwerking bestaat. Men denkt niet aan dogmen...
men gelooft. Of neen, zelfs dàt niet. Zonder 't minste besef der
mogelykheid van niet-gelooven, is men vereenzelvigd met de halfgoden der
roomsche mythologie. Men leeft met en in de heilige Rosalia, Lucia, Monika. Men
‘gaat om’ met de Heilige Maagd. Men spreekt met haar,
bedankt haar voor bewezen dienst, spoort haar aan tot yver... jazelfs,
de hartelyke intimiteit gaat zóó ver, dat men haar berispen durft
op de wyze van 'n kind dat stout is.
- Foei, zoete lieve moeder Maria... is dat nu mooi van u? Foei, is
dàt nu gehandeld als 'n goed moedertje? Dat staat u
Auteursrechtvrij