Lees je wijs! Hoe bevorderen we leesplezier bij kinderen?

Creatieve verwerkingsvormen bij Surinaamse kinder- en jeugdliteratuur

[p. 175]

Anansi Dala

Gevorderde Lezers

Voor gevorderde lezers vanaf acht jaar en verder iedereen

Schrijver: Marylin Simons
Titel: Anansi Dala (2004)
Illustraties: Reginald Kartowirjo
Uitgegeven: Stichting Projekten (SPCOS)

Anansi heeft er genoeg van om altijd maar hard te werken voor weinig srd.

Hij wil buitenlandse dollars. Dan kan hij een mooi huis kopen en een zwembad, merkpatta's en veel lekker eten. Daarom gaat hij naar Guyana. Hij heeft gehoord dat je daar dollars kunt vinden. Mm' Akuba vindt het maar niks. Wat moet haar man bij die ‘Guyanansies’ zonder dat zij voor hem kan zorgen?

[p. 176]

Maar Anansi gaat toch, met de Nickeriebus en nog wel zonder te betalen. Met het veer steekt hij over en in Guyana vindt hij een bacovenwagen die hem naar de markt brengt. Daar kan hij zijn slag slaan. Stelen, bedriegen en tenslotte alles verkopen alsof het eerlijke koopwaar is. Met een zak vol ‘Anansidala’ komt hij terug in zijn land, maar geen enkele bank en geen cambio wil ze wisselen. Thuis zet Mm' Akuba hem voor gek: ‘Liever hadden we een klein beetje srd dan een zak vol Anansi Dala!’

‘Anansi Dala’ is een modern anansiverhaal. Anansi is een schurk die probeert snel rijk te worden. Maar het lukt hem niet en hij wordt flink voor gek gezet. Voor alle kinderen die al weten wat geld is, is het een grappig verhaal. Niet aan leeftijd gebonden. Volwassenen genieten er ook van. Marylin Simons heeft met haar Anansi immers een moderne, herkenbare schurk getekend.

Met ‘Anansi Dala’ kun je vanaf de derde klas werken. Afhankelijk van het doel en de leeftijd van de kinderen zijn er veel mogelijkheden tot werkvormen. Zo kan het verhaal gebruikt worden in combinatie met aardrijkskunde, rekenen (Anansi op de markt in Guyana) en kennis van de maatschappij (banken, cambio's, wisselen, enzovoort). Hiernaast geven we een voorbeeld.

Werkvorm met: Anansi Dala

Wat?

Spelenderwijs de districten van Suriname leren.

Waarom?

Een verhaalwerkelijkheid combineren met kennis van aardrijkskunde, bewustwording van slordigheid met het milieu (zie p. 8), het verhaal aanschouwelijk maken.

Hoe?

Vorm met een aantal stoelen uit de klas ‘een bus’. Een jongen of meisje uit de klas is ‘de chaf’, de reizigers komen in de bus.

Juf/meester of een leerling leest de betreffende passage (pp. 7-8), de reizigers en Anansi spelen hun rol. Na afloop van het spel kijkt iedereen naar de kaart: door welke districten heeft de bus gereden, hoe heet de rivier die hij oversteekt, de hoofdstad van Guyana, enzovoort.

Ook zou het een goede werkvorm zijn als groepjes kinderen een getekend kaartje van de route van Anansi zouden krijgen en ze zouden op de kaart invullen wat er gebeurt. Dan combineren ze de kaart met het verhaal.

De terugreis staat niet in het boekje; de kinderen kunnen die ook spelen en dan zelf zeggen waar de bus rijdt. Benodigdheden: stoelen, lappen en een kaart van Suriname.

Combinatie met rekenonderwijs

Op de markt van Georgetown verkoopt Anansi zijn gestolen koopwaar. Daar zijn leuke rekenoefeningen mee te doen. Hij verkoopt bijvoorbeeld vruchten, hij noemt een prijs, de klant betaalt, moet geld terugkrijgen. Hoeveel? En zo kun je meer sommen bedenken. Anansi kan bijvoorbeeld ook expres fouten maken om er zelf beter van te worden. De leerlingen luisteren goed en kunnen die sluwe trucs van Anansi ontdekken.