Logo DBNL
Sedelycke lust-warande (1678)

Sedelycke lust-warande

(1678)–Jacob Moons–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

XVII. Sinne-beelt

Verthoonende den handel tusschen den Meester, en den Hondt, en hier uyt leerende, dat-men een ander geen quaedt magh ghebieden, om selfs niet handaedigh te sijn: daeren boven dat men van Godt niet en moet loopen, als hy ons om de sonden doet lijden.



illustratie

Thesis: Facienti nequissimum consilium, super eum devoluetur, & non agnoscet vnde adveniet illi. Eccli. 27.

Antithesis: Beatus vir, qui non abijt in consilie impiorum. Psalmus 1. vers. 1.

 
Geeft ghy aen iemant quaden raet?
 
Ghy sijt handtdaedigh van dat quaet,
 
En u de selve straf toe-staet.
 
+EEn Heer had' op syn Hof, schoon Bracken, snelle winden,
 
Die hem tot syn vermaeck, en tot syn keucken dienden.
 
Hy gaf hun alle daegh met eyghen handt veel broodt,
 
Al hadden sy misdaen, hy gaf hun slagh, noch stoot,
 
Sy kregen van syn handt noyt slagh, maer lecker brocken,
 
Den Heer gaf hun de spys, den knecht gaf hun de stocken.
 
VVas iet van hun misdaen, hy gaf den knecht den last,
 
Dat sy dan moesten sijn met stocken aen ghetast,
 
Sy wierden van den Heer ghestreelt met goede beten,
 
Sy wierden van den knecht geplaeght met harde smeten.
 
Den knecht speelt wreeden beul, den Heer speelt goeden man,
 
Dat staet hun niet wel aen, sy houden daer niet van,
 
Sy sien dat Heer, en knecht maer maecken konckel-fuysen,
 
Hierom den joncksten Brack van sin is te verhuysen,
 
Hy krijght daer in verdriet, hy vreest voor meerder plaegh,
 
Hy heeft den bras van't huys, hy vlucht door heck, en haegh.
 
Den Heer komt by gheval op wegh den brack eens teghen,
 
Hy raeckt stracx in choleer, hy treckt van leir den deghen,
 
Hy roept, ghy botte beest, is dit voor mijnen danck?
 
k'Heb u in overvloet, gegheven spijs, en dranck.
 
Ick gaf u t'beste Kot, is dat soo haest vergeten?
 
Ick droegh u een goedt hert, ick heb u noyt ghesmeten,
 
Ick heb' u noyt misdaen, ick heb u noyt geplaeght,
 
Ghy waert de weelde moe, die heeft u wegh gejaeght.
 
Ick niet verdencken kan, wat ick u heb' misdreven,
 
Als dat ick u den sack altijdt heb vol gegeven:
 
Ghy hebt noyt in mijn huys geleden broots gebreck,
 
Nu moet ghy maegher pry u voeden met den dreck,
 
V sal, loopt waer ghy wilt, naer loopen niet mijn Keucken:
 
Ghy soect den schraelen kost, in mest, in vuyle reucken,
 
Daer moet ghy als een swijn, in vroeten tot u smert;
 
Eer lanck sal desen kost u sleken teghen t'hert.
 
Den Brack roept wel ghemoedt: ick over u moet claghen,
 
Gy gaeft my t'sack vol broodt; maer ooc den rugh vol slagen.
 
Gy u onnoosel houdt, maer g'hebt al't quaedt ghedaen,
 
Als ghy aen uwen knecht gaeft last om my te slaen.
 
t'Is al een Moeders-kindt t'quaet doen, en t'quaet gebieden,
 
VVant sonder het ghebodt, sou niet dat quaedt geschieden:
 
Had ick wt d'open pot, wat sop gelacke-baert,
 
Ghy door u Knecht sloeght my, en niet de botte Maert;
 
V Maert had meer verdiendt, als ick, te sijn geslagen:
 
VVant sy niet soo't behoort had goede sorgh gedragen,
 
V sorgeloose Maert had' dan t'meest quaet gedaen,
 
Ick sprongh maer op den pot, die ick vondt open staen:
 
Maer ick moest even-wel, sy niet, de straf al boeten,
 
Den Knecht door u command' quam my met stocken groeten.
 
Ghy riept, t'gedenckt my wel, doet Peeter mijn bevel,
 
Komt Peeter mijnen Knecht, komt kraut Fidel eens wel
 
Hy is als eenen dief de Keucken in geslopen,
 
Hy heeft het Vlees geschendt, en t'sop al uyt gesopen
 
Op dat hem t'Vlees en t'sop niet overlast sijn krop,
 
Ontlast hem met een houdt, en geeft hem lustigh klop.
 
Condt ghy? soo loochent dat, dat moest ick al verdragen,
 
Ick segh dan, dat ghy my gespijst hebt, en geslaghen,
 
Ghespijst door eyghen handt, gheslaghen door u Knecht;
 
Dat ghy ghebiedt te doen, wort u te last gheleght.

AEque est nocens, qui mandat, atque is, + qui facit.

 
Die t'feyt ghebiedt, en die't feyt doet,
 
Verdienen al de selve boet.

Sedelycke Leeringh.

 
Si peccatum habes ratum,
 
Vel, vt fiat, das mandatum,
 
Dicitur â te causatum,
 
Et conflatum, & patratum.
 
Als ghy t'quaet feyt, pryst, oft ghebiedt,
 
Dan is't quaedt feyt door u geschiedt,
 
En ghy syt vuyl, al meynt ghy't niet,
 
Want Godt in't hert u meyningh siet.

Leert hier Cosmophile wereltsche siel, niet met desen gheslepen Heer een ander tot quaedt op stoken, niet een ander quaedt ghebieden, en niet den onnooselen hals spelen, als ghy plichtig sijt; ghy Veldt-oversten, ghy Colonel, gy Rit-meester, als ghy geeft last aen u soldaeten, dat sy dat dorp, al geeft het contributie, al is het vrij, en al is het met u in accoordt, uyt plunderen, dat Casteel beklimmen, dat Pacht-huys berooven, en inden brandt steken; meynt ghy dan met Pilatus u handen te wasschen? meynt ghy voor Godt onnoosel te sijn? meynt ghy alleen de schult op u soldaeten te leggen? Godt weet wel beter. Ghy hebt meer quaedt, en schaede ghedaen, als u soldaeten: want ghy hebt de oorsaeck geweest van dat quaedt, en van die schade, ghy hebt u soldaten dat quaedt geboden, en die schaede toe gelaeten. Als ghy Coopman gheeft last aen uwen Cassier, dat hy het goedt vervalst, dat hy lieght, en bedrieght, dat hy de kalanten schaede doet in ghewicht, en maet; meynt ghy dan met Pilatus te segghen, innocens ego sum â sanguine iusit huins, mijnen knecht heeft daer van alleen de schult, mijnen knecht heeft onrechtveerdigh gheweest, mijnen knecht heeft het bloedt van d'arme menschen uyt geperst; ick en ben geenen bloedt-suyger geweest, ick ken my

daer onnoosel van. Maer ick segh daer teghen, dat ghy soo veel quaedt, en soo veel schade hebt gedaen, als uwen knecht; gy hebt uwen knecht daer toe last gegheven, ghy hebt hem een oogh gegeven, om dat hy aen dien slechten persoon gemengelt, en slecht goedt sou geven, gy hebt uwen knecht noyt bekeven, om dien vuylen handel, maer grooten lof gegheven; ergo Godt houdt u voor den liegher, en bedrieger, voor den vervalscher, en voor den onrechtveerdigen Heer; Godt sal u soo wel straffen, als uwen knecht. Als ghy Vader des huysgesin hebt eenen sone, die hem wel comporteert; die u veel profijt doet, die gelijck eenen Brack voor u groote winst aenbrengt, die u in alles helpt, en gehoorsaem is, maer doet hy eens een kleyn fout? gy en wilt dan soo het schijnt, den quaden man niet spelen; maer hy geeft aen eenen knecht last, dat hy hem affronteert, dat hy hem stuer is, dat hy hem toe-snapt, dat hy hem kastijdt; gy meynt ondertusschen, dat gy wel doet, om dat gy selfs uwen soon geen quaet en doet, maer ghy doet heel quaelijck, want den sou liever slaghen, oft reprimende van den Vader, als van den knecht verdragen, en hy weet wel, dat den knecht sijn hant aen hem niet en mach steken, oft gy moet den knecht dat ghebieden, en in steken; ergo hy houdt u voor den man die hem quaedt doet, en wat komt daer van, als gy hem gelijck desen Hondt van uwen knecht qualijck laet tracteren,

oft affronteren? hy loopt het landt in, want het staet hem niet aen onder eenen knecht te moeten staen; let dan wel Ouders, dat ghy om kleyne vodderijen het respect van uwe kinderen niet en neemt, gy selfs moet u kinderen als sy misdoen met discretie en met gelegentheyt bekijven, en kastijden, dan sullen sy by u blijven, dan sullen sy gewillighlijck lijden, dan sullen sy hun beteren; maer wilt ghy uwen knecht over hun meester maken, ghy sult hun verbitteren, en landtloopers maecken; moeten sy gestraft worden? straft hun selfs, ghy en moet aen uwen knecht oft maert soo grooten auctoriteyt, en commande niet gheven over u kinderen: want het is u officie de kinderen te castijden. Ghy Advocaet asser een arm weduwe by u comt claegen, dat gy soo traegh voorts gaet met haer saken, dat ghy haer Proces soo lanck laet in den sack steken, dat gy haer soo lanck laet naer loopen, ghy weet u terstont schoon te maecken by haer, al sijt ghy by Godt heel vuyl, en ghy weet u saeck soo wel te belegghen, dat ghy al de schult op uwen traegen Clerck cont legghen; ghy sult haer seggen, het is my leet dat ghy niet beter en sijt gedient, ick had nochtans den clerck last gegeven, dat hy u affairen soude kort maecken, om dat gy terstont aen u recht, en u geldt soudt geraecken, ick heb hem bevolen, dat hy u saken eerst voor al soude af doen, maer den traegen gast heeft u vergeten en alles tegen mijnen last gedaen. Jae segt gy dat?

ghy weet nochtans wel beter, ghy hebt uwen Clerck contrarie belast, ghy hebt hem op ghestockt, dat hy met die saeck niet haestigh en soude sijn, ergo ghy sijt den man die dees arme weduwe heeft gheplaeght, meer als uwen Clerck want den Clerck heeft naer u ghebodt alles gedaen, en naer u pijpen moeten danssen. Ergo ghy hebt dees vrouw bedroghen, maer al passeert gy voor een deughdelijck man by dees vrouw, Godt kendt u voor eenen bedrieger, en al leght ghy de schuldt op uwen Clerck alleen, ghy sijt even-wel de principaelste oorsaeck van dat schaedelijck werck, ghy sijt oorsaeck dat die vrouw tot haer recht, en gheldt niet en can gheraken, dat sy nochtans soo grootelijcx van doen heeft. Hier uyt blijckt nu, dat de menschen ghenegen sijn om malkanderen quaet te doen, ghelijck het spreeck-woordt seght, Homo homini lupus, den eenen mensch is eenen wolf aen den anderen; maer sy en soecken dien quaden naem niet te krijgen, als sijn sy wolven inder daet: sy soecken onnoosel schapen te schijnen: hierom sy affronteren, sy slaen, sy bedriegen, sy quellen een ander door eenen derden persoon; het gebeurt al hier, en daer, alsmen eenen persoon in huys moede is, en alsmen hem soeckt quijt te sijn, men soeckt alle middelen, men soeckt over al, en altijdt stocken om hem gelijck eenen hont te slaen, om hem het vier-cant gat te wijsen; maer den meester van't huys en wilt hier vande schult

niet hebben, sy soeckt om groote reden dit spel door een ander uyt te wercken, hy wilt om eenen oprechten politieck te sijn, den besten van't huys sijn, hy en wilt, soo het schijnt, diên persoon niet quijt sijn, en hy wilt niet toonen, dat hy hem moede is, dat hy in hem misnoeghen heeft, hy en wilt den quaden naem niet hebben, dat hy oneffen is met dien persoon, dat diën persoon hem teghen het hert steckt, met een woort hy en wilt den lack achter sijnen rugh niet hebben, dat hy inconversaebel is, dat hy krackeelen soeckt, dat hy de kans en occasie soect om diën persoon den voet te lichten? hy sal sijnen knecht op stoken, hy sal hun vollen last gheven, dat sy dien persoon soo langh quellen, en affronteren, tot dat hy de quellingh, en affronten niet meer en kan uytstaen. Siet hy den knecht, oft maert met dien persoon lacchen, hy en sal hem oft haer niet bekijven maer noch stijven, en in sijn vuijst lacchen, maer sulcken gheslepen gast spreckt Godt aen: Nonnê qui spernis, & ipse sperneris; + gelijc gy doet soo sult gy varen; lacht gy met een ander? den tijt sal komen, dat men oock met u sal lacchen, want sy hebben soo veel, die naer als die voor lacchen. Als seght ghy dan tegen uwen knecht oft maert, ik heb dien persoon in mijn huys, maer ick heb hem teghen mijn hert, ick wilde wel, dat ick hem met eere quijt waer; even wel ick en wil selfs dat spel om reden niet be-

ginnen: hierom ick geef u volle commande, affronteert hem, waer gy komt, doet alles tegen sijnen wil, en al wat gy sult doen, sal wel gedaen sijn, al komt hy over u claegen, ick sal hem met eenen geveijnsden mont beclaegen, ick sal u om wel staens wil daer over eens bekijven, en van ter sijden een oogh oft wenck geven, dat ghy in u boosheyt sout voortsgaen. Wel meijnt ghy al onnoosel te sijn, als dien persoon ten lesten van selfs uyt u huys gaet om dat hem dien handel niet meer aen en staet: gy sijt den verstooter, gy sijt den man, die uyt een boosaerdigheydt dien onnooselen persoon dat brandeken aen't vier hebt geworpen als ghy hem door uwen knecht, oft maert hebt verworpen, ghy hebt hem uyt u huys gestooten, en het is u te wijten, ist dat dien persoon hier door oft schaede, oft schande moet lijden; want gy doet dan dickwils de menschen den mont open, en sy krijgen quaet vermoeden van dien persoon over sijnen handel en wandel ick beken gy Advocaet en sijt aen uwen Clerck niet altijt verbonden, gy Coopman kont uwen Cassier casseren, gy Winckelier en moet uwen winckel-knecht, oft winckel-dochter niet altijt houden, gy Vader des huys-gesin en moet uwen commensael teghen u hert in u huys niet laeten maer wilt gy u selven van hun ontslaen, ghy en moet daer in niet bottelijck te werck gaen, maer gy moet dat doen met goet fatsoen, maeckt dat gy hun in geen schaede, oft schande stoot, als gy

hun door uwen moetwilligen knecht oft stoute maert uyt u huys stoot, maeckt dat sy alsoo, en alsdan geenen quaeden naem en krijghen van ongetrouwigheyt, van lichtveerdigheyt, van onrechtveerdigheyt, en soo voorts, dan en sullen sy oock u fouten en gebreken op straet niet brenghen maer altijt loff van u spreken; maer het en is van heden oft van gisteren niet, datmen sulcken treken siet gheschieden: David heeft eertijts oock dien treck gebruyckt, hy socht Urias den echten man van Bethsabea van kant te helpen, dien man stack hem teghen sijn hert, al en wist hy op hem niet te seggen, maer om dat hy voor een deudelijc man sou passeren, soo socht hy Vrias door een ander te dooden. Wat doet hy? hy schrijft eenen brief aen sijn getrouwen vrient Joâb met bevel, dat hy Vrias d'eer van d'avant-garde sou gheven, en dat hy hem sou stellen op de gevaerlijcste plaets, daer hy seker van d'Ammoniten moest geslagen, en gedoot worden, ten lesten het ghevecht ghe-eyndight sijnde, David kryght terstondt de tijdinghe, dat Vrias inden slagh gebleven was, maer hy en maect daer geen swaerigheydt in, hy en treckt hem diën slagh niet eens aen en hy laet hem voorstaen, dat sijne saecken heel schoon staen; maer Godt kenden hem voor den moorder van Vrias; hierom hy + seijnt den Propheet Nathan tot David, die vrijft hem plat door sijnen baert: Vriam Hethaeum percussisti gladio, & vxorem illius accepisti in vxorem

tibi & interfecisti eum gladio filiorum Ammon: gy hebt Vrias met het sweert gheslaeghen, en sijn Vrouw hebt gy tot u vrouw genomen, en ghy hebt hem gedoot met het sweert van de kinderen van Ammon; Tu es ille vir, Godt hout u voor den moorder van Vrias, om dat ghy aen Ioab commande hebt gegeven, dat hy soude ghestelt worden op soo een plaets, daer hy seker van de kinderen van Ammon soude ghedoot worden; Nathan mocht hem dan wel segghen al sijt ghy t'huys ghebleven, gy even-wel hebt de moort ghedaen:

 
Tu Vriam percussisti,
 
Quià Ioab hoc iussisti.
 
Ghy hebt Vrias aengetast
 
Want ghy hebt Ioab dat belast.

Soo magh ick oock seggen, gy Coopman gy hebt de coopers door uwen Cassier bedroghen, ghy Advocaet gy hebt de weduwen door uwen clerck uijtgesogen, gy Veltoversten gy hebt door u soldaten de Dorpen gaen stroopen, gy laeger ghy hebt door u honden de vruchten onder de voeten geloopen, gy Officier gy hebt door uwen straffen Meijer d'onder-daenen als honden ghetracteert, gy en moet dan u selven niet ontschuldigen, en schoon maecken voor de menschen, als gy voor Godt soo vuijl sijt als een vis-mant: gy en moet dan de schult op een ander niet leggen, als ghy selfs schuldigh sijt; diën treck en sal u by Godt niet helpen, Godt sal u even-wel

voor den man, en plichtigh houden, en voor plichtigh straffen. Saül socht oock sijn selven + met diën treck, en dien deck mantel te behelpen maer hy schoot oock daer mede te kort; Samuël komt by Saül van Godts wegen, en hy spreckt hem aen; Quare ergo non audisti vocem Domini, sed versus ad praedam es & fecisti malum in oculis Domini? waerom en hebt gy dan Godts stem niet gehoort? maer gy hebt u tot den roof ghekeert, en gy hebt quaet gedaen in d'ooghen van den Heer: Saul vat terstont dit woort op, en hy seght wel vermetelijck: Immo audiui vocem Domini, & ambulaui in uiâ, per quam misit me Dominus & adduxi Agag regem Amalec & interfeci Amalec tulit autem de praeda populus oues & boves primitias eorum, quae caesa sunt; ick heb gedaen dat Godt my geboden heeft, ik heb Agag den conink van Amalec gevangen ghebrocht, ick heb d'Amaleciten ghedoot, maer mijn volck heeft de beste schapen, en ossen ghespaert, om die aen Godt op te-offeren. Evenwel Godt en heeft sijn excues niet aengenomen, maer hy heeft hem gestraft hier over, en sijn rijck af-genomen; want hy had' sijn volck commande gegheven om alle het beste goet te sparen, ergo hy heeft dat goet gespaert door sijn volck. Siet dan wel toe, wat gy door een ander doet want gy kont, al sijt gy in Nederlant, uwen even-naesten in Spagnien wel leet doen, wel straffen, wel dooden, wel verraeden, wel affronteren door een ander met brieven

met raet, met commande, oft met gelt: Ick blijf dan by mijn besluijt;

 
Si erratum habes retum,
 
Vel, vt fiat, das mandatum.
 
Dicitiur â te causatum,
 
Et conflatum, et patratum.
 
Als ghy het feyt pryst, oft ghebiet,
 
Dan is het feyt door u gheschiet,
 
En ghy sijt vuyl, al weet ghy t'niet,
 
Want Godt u hert, en meyningh siet.

By-hanghsel.

Thesis: Fratres nolite deficere benefacientes in Christo Jesu. 2. Thess. 3. cap.

Antithesis: Fratres, stabiles estote, & immobiles abundantes in opere Domini. 1. Cor. 15.

 
En wyckt niet als u Godt tast aen,
 
Maer blyft in't goedt stantvastigh staen.

Leert hier oock Cosmophile wereltsche siel, met den Hondt, als ghy geslagen wordt, uwen Heer, uwen Godt voor uwen slaegher kennen; maer en leert van den onbeleefden, en ondanckbaeren Hondt niet vluchten van uwen milden Heer, van uwen voorsichtighen Godt; want al doet ghy ondertusschen goede wercken tot de eere Godts, tot u saeligheyt, en tot stichtinghe van uwen even-naesten, ghy doet oock al dickwils eenighe fouten, ghy schendt ondertusschen

eens het vleesch, gy hebt ondertusschen al vleesschelijcke gedachten, ghy hebt ondertusschen al vleesschelijcke discourssen, ghy raeckt ondertusschen al in't gheselschap van ongelijcke persoonen, daer steckt ghy u handen al wat te verr' uyt, daer wordt ghy betrapt, en beklapt van u conscientie, die is de Maert die alles had moeten gaede slaen, maer haer brodden heeft u ooc doen brodden; evenwel den Heer wilt u fout castijden hy geeft den last aen sijnen knecht, om dat ghy den neus in den vleesch-pot van d'oncuysheydt hebt ghesteken, en dat ghy te veel door gulsigheyt hebt gesopen; dien knecht is een heete, en harde sieckte, die slaet u met pyn in't hooft, met strammigheyt inde leden, maer al weet gy, dat Godt uwen Heer u daer mede castijdt, gy wort onverduldigh, ghy murmureert teghen Godt, ghy verlaet Godt, en ghy loopt van hem willens, en wetens door u liberteyt in u verdoemenis. Hoe dickwils en komt u Godt dan niet teghen, hoe dickwils en spreckt hy u niet door sijn Predicanten aen? ghy onbeleefden, en ondanckbaeren mensch, ick heb u soo veel weldaden gedaen naer siel, en lichaem, en gy hebt daer tegen soo veel fouten ghedaen; als ick u kome slaen, moet ghy my dan terstont verlaeten, moet ghy dan den libertien spelen, moet ghy dan eenen Vagabont, ghelijck desen Hondt worden? rekent eens het goedt, dat ghy van my hebt genoten, ghy en sult die sieckte, die straf, dat on-

gelijck niet eens rekenen, als ghy rekent, hoe dickwils gy hebt gesondight, ick moet u straffen om dat gy soo d'eeuwige straf sout ontgaen, ghy moet my voor uwen milden Heer kennen, en om dat ick uwen milden Heer ben, daerom draegh ick groote sorgh voor u, ick en magh u niet ongestraft laeten als ghy quaet doet: want ghy soudt ongestraft in't wilt op-wasschen, ghy soudt niet te dwinghen sijn, ghy soudt v selven aen het vleesch van onkuysheyt naer siel, en lichaem onghesont eten, ghy soudt door het heet sop van de dronckenschap u leven verkorten, ik heb u siel, en lichaem lief, ick wil u gadeslaen hierom ick laet toe, dat mijnen knecht dat is, het flerecijn, de hooft-pijn, de kortse, de armoede u wat castijdt, en u in den bant hout om u te behouden. Wat dunckt u van mijn groote sorg over u? hebt gy reden om te klaegen? ick hou u voor mijn liefste kint, en gy en wilt my voor uwen Vader niet kennen, ghy hout my voor eenen straffen Heer, om dat ick u belet quaet te doen. Peijst Cosmophile Wereltsche siel dat u Godt soo aen spreeckt, en gy en sult soo onbeleeft, en soo ondanckbaer niet sijn, gelijck diën joncksten hont, dat gy om een kleijn straf voor u groote fouten Godt sult verlaeten, u goede wercken sult achterlaeten, en u saligheydt sult met de voeten stooten. Bepeijst u eens oft ghy niet duysent mael meer hebt verdient, gy hebt al in de keucken, in hoere-koten in het quaet

geselschap geslopen en daer hebt gy al veel quade perten ghedaen, wat ist dan wonder dat u Godt met de sweep van een sieckte daer uyt slaet? gy en moet daer gelijck eenen hont niet iancken, maer Godt bedancken voor sijn sorgh, en liefde tot u: want als Godt u slaet, dan sijt ghy sijnen vrient, en sijn liefste kint hierom gy moet ghelijck een goet, en gheschickt kint de roede kussen, waer mede gy gegeesselt sijt, gy en moet niet muijlen, en pruijlen, niet murmureren, niet wegh loopen, maer Godt by-blijven met den ghestraften David, en seggen, Mihi ad haerere Deo bonum est, ick en wil Godt niet verlaeten al heeft hy my ghestraft, ick wil Godt by-blijven, dat sal my beclijven, en in de deught stijven. Jck en wil niet wegh loopen, om mijn selven niet te verloopen, ick en kan geenen beteren Heer krijgen, al dat hy my doet, doet hy om my wel te doen: waerom wil ick hem qualijck doen. Dit is de vermaeningh van den H. Chrijstostomus: +Maximum lûcrum in tribulationibus est gratiarum actio; gy kont groote winst doen in u tribulatien en swaerigheyden, ist dat gy met Godts wil wel sijt te vreden, en Godt bedanckt, seght dan met + den Spiegel van verduldigheyt: Dominus Dedit, Dominus abstulit, sit nomen Domini benedictum, den Heer heeft my het goet gheven, den Heer heeft my het goet af-genomen; den naem des Heere zy gebenedijt. Gy en hebt noch soo veel niet gheleden, en ghy en sijt noch soo hart

niet bestreden geweest gelijck Iob. Sijt gy sieck gheworden? dat en is niet vreemt, gy hebt die sieckte met u gulsigheydt, met u oncuysheydt, met u gramschap, met u danssen, en springhen selfs op uwen hals gehaelt, sijt dan blij en danckt Godt dat gy door u sieckte die sonden nu niet meer en kont doen en daer mede voor u sonden kont voldoen. Sijt gy bestolen, heeft Godt toegelaeten, dat gy door eenen dief veel van u goet sout verliesen, tot u siels profijt, want Godt heeft u d'occasie ontrocken van al te seer u hert op u goet te setten, en van Godt te vergeten gelijck te voren. Ergo hoe ghy het heft, oft leght, al wort gy van Godt door sijn knechten gecastijdt ghy moet hem by-blijven en noch bedancken, dan sult gy u selven voor alle eeuwigheyt daer van bedancken: Ick magh dan hier uyt een besluyt maecken:

 
Caedit Deus te flagellis?
 
Ne sis Deo tune rebellis:
 
Si â Deo caesus cedis,
 
Culpam auges, plus te Iaedis.
 
Als Godt u door sijn dienaers slaet,
 
Niet wederspannigh van hem gaet,
 
Want als ghy om Godts straf Godt laet,
 
Ghy haelt meer straf, ghy doet meer quaet.

Vorige Volgende