Logo DBNL
Sedelycke lust-warande (1678)

Sedelycke lust-warande

(1678)–Jacob Moons–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

VII. Sinne-beeldt.

Vertoonende den handel tusschen de Pauw, en de Raef, en hier uyt leerende, dat-men om het verloren goedt niet droef, en arm van moedt magh worden, en dat-men niet onvoorsichtigh moet sijn in iet te begeeren, maer wel te vreden.



illustratie

Thesis: Tristitia implevit cor vestrum. Ioan. 16. vers. 6.

Antithesis: Sed tristitia vestra vertetur in gaudium. Ioan. cap. 16. vers. 20.

 
Syt ghy bedroeft tot in u hert?
 
In vreught verkeeren sal u smert.
 
SOnder pluymen stont de Pauw +
 
Even bly, en even gauw,
 
Sy en is niet eens ghestoort;
 
Al is sy niet, soo't behoort,
 
Soo de Raef haer kaelheydt siet,
 
Is sy bly om haer verdriet:
 
Sy roept spots-wys; komt ten dans;
 
Want u niet beswaert den glans:
 
Ghy waert schoon, maer oock beswaert,
 
Als ghy in u pluymen waert,
 
Ghy komt sonder last in't groen
 
Nu veel lochte spronghen doen.
 
Desen spot de Pauw vat op,
 
En roept, spot vry swarten kop:
 
Ick sien, dat ghy syt verblydt,
 
Om dat ick den steert ben quyt.
 
Syt ghy bly om myn verdriet?
 
Dat verdriet en deirt my niet,
 
Dat verlies ick niet en acht;
 
Want ick weer schoon pluymen wacht.
 
Siet, ick ben niet eens bedruckt,
 
Al ben ick heel kael ghepluckt;
 
Naer een maendt, oft twee, oft dry
 
Ick meer pluymen heb, als ghy:
 
K'schaem my niet, al staen ick kael;
 
Want myn steert staet in een zael
 
Tot cieraet van al de spys
 
En daer hael ick lof, en prys,
 
Ieder gast staet daer de oogh
 
Op myn steert dat schoon vertoogh.
 
Ick ben hop', oft moedt niet quyt,
 
Alsmen my den steert af-snijdt.
 
Wenscht om pluymen, roept de Raef,
 
Ghy u selven wenscht een slaef:
 
Hebt ghy niet soo veel gheleert,
 
Dat ons leert, al-wat ons seert?
 
Waerom wenscht ghy weer om goet,
 
Dat ghy weer verliesen moet?
 
Waerom tracht ghy naer den steert,
 
Die van Menschen wort begheert?
 
Het is seker, t'doet u spyt,
 
Als ghy uwen steert wort quyt.
 
Rooft u pluymen eenen boef?
 
Ghy ghevoelt dat, ghy wordt droef.
 
Seght ghy? ick ghevoel gheen smert,
 
Ghy fluyt, en spreeckt teghen t'hert.
 
Als weer uwen steert wast uyt,
 
Hy wast uyt tot roof, en buyt,
 
Als ghy weer nieuw pluymen wacht,
 
Ghy weer naer nieuw droefheyt tracht.
 
Want u schoonheydt wordt benydt,
 
Hierom wordt g'u pluymen quydt:
 
Jck van dat verlies ben vry,
 
En oock rycker ben, als ghy:
 
Dat ick heb dat bouw ick vast,
 
Want ick lyd' geen overlast;
 
Jck blyf altydt wel gherust,
 
Niemandt in myn steert vindt lust.
 
Hebt ghy veel? gy wort veel quyt,
 
Tot u schaede, tot u spyt.
 
Ghy kael om u ryckdom wort,
 
Als u pluymen syn ghekort;
 
Om u schoonehydt wort ghy vuyl,
 
En men maeckt de Pauw den Vyl.

Sedelycke Leeringh.

 
Noli perturbari curâ,
 
Si obveniat sors dura.
 
Leva te dolore fessum;
 
Habet bona sors regressum.
 
Syt niet bevreest, kreunt niet op Godt,
 
Al gheeft hy u een bitter lot:
 
Want t suer, en t soet heeft synen keer;
 
Neemt Godt wat wegh, hy geeft dan meer.

Leert hier Cosmophile wereltsche ziel, vande Pauw niet murmureren tegen Godt, niet clagen aen de menschen, niet u selven op eten van droefheyt, als ghy u pluymen van eer, en goedt quijt wordt, maer bly sijn, en wel te vreden: want gy weet wel dat het radt vande fortuen noyt stil en staet: Fortuna volubilis errat; en gy weet oock wel tot uwen troost; Habet Fortuna regressum:

 
De kans kan keeren,
 
En t´goedt vermeeren.

Cum fortuna volet, fies de Consule Rhetor+

Cum volet haec eadem, fies de Rhetore Consul.

 
De Fortuen gaet op, en af,
 
Voor de spaey kryght ghy dien staf:
 
Maer als sy weer kryght den draey,
 
Voor den staf kryght ghy de spaey.

Want de fortuen kan de pluymen van u gequetste eer, en ghestolen goet haest meerder, en schoonder doen uyt-wassen; peyst dat u droefheydt kaest kan verandert worden in blijdschap, al is u dan eer, en goet uyt gepluckt, gy en moet daer geen swaerigheyt in maken; jae ghy hebt dan reden om u te troosten: want u hope, en u couragie, dat is u eygen fout; is't dat ghy wilt, ghy sijt getroost: want ghy leeft altijdt op hope, datter een subiete veranderingh kan komen; het is waer, de droefheyt, de swaericheyt, de ellenden van d'ander leven sijn sonder hope van veranderingh: daer en is gheen hope van troost, oft beternis; maer de droefheyt, de swaricheyt, en de ellenden van dit leven en sijn niet te achten, die en moeten u gheen swaere ghedachten maken, oft slaepeloose nachten, om dat sy niet lanck en connen dueren, en u connen bybrengen groot gheluck, als ghy meynt te sijn in den grootsten druck, en als ghy het minste geen + veranderingh verwacht. Appius gelijck Fulgosus verhaelt, vaert over zee in ballinghschap, hy wort van sijne knechten die op sijn goet vlamden geworpen in een krancke boot, hy acht sijn selven ongheluckich, om dat hy moet drijven op

Godts genade, en in perijckel is van alle oogenblicken te verdrincken; en siet de holle baeren sparen, en bewaeren hem, sy brengen hem ghesont, en ongeschent in Sicilien, maer sijne knechten met het gestolen goet van hunnen Heer sijn door tempeest vergaen. Aristomenes was van sijne vijanden ghesloten in eenen diepen, en duysteren kuyl, daer hy van honger, en ongemack moest vergaen; maer terwijl hy de doodt allen oogenblicken voor oogen siet, soo siet hy eenen Vos in't selve hol komen, die hem den uyt-gank toonde, om soo gesalveert te sijn. Daer-en-boven Philaretus had een inwendighe, en ongeneesselijcke apostume onder de borst; sijnen vijandt meynende hem met eenen moort-priem te doorloopen, opent de apostume, en geneest den gedespereerden Philaretus. Daer sijn noch ontelbaere dierghelijcke voor-vallen, die in't meeste ongheluck subietelijck een goede veranderingh, en een geluckige uyt-komste gekregen hebben. Joseph is verheven door den smaet, en haet van sijne Broeders, de ellenden van Job hebben sijnen rijckdom verdubbeleert, had Iacob niet moeten vluchten voor sijnen Broeder Esau, hy en soude soo rijck, en soo machtich niet gheweest hebben. Hier uyt moet gy leeren, dat gy om u verloren goedt uwen moedt, u hope, u blijdschap niet en moet verliesen, en dat ghy om gheen tijdelijck verlies eenen traen moet storten, maer om ziel verlies moet ghy weenen, om den vergramden

Godt te versoenen, en om u sonden uyt te wasschen; om die redenen alleen moet ghy droef sijn, en overvloedige traenen storten. De Pauw houdt haer wel gemoedt, soo het schijnt, in het verlies van hare pluymen; maer de Raef en can dat niet gelooven, de Raef houdt staen, dat de Pauw niet sonder groot ghevoelen, en groote droefheydt haere pluymen is quijt gheworden: soo oock ghy en wildt niet toonen, dat ghy van buyten droef sijt, nochtans u hert wordt in-ghekanckert van de droefheydt om het verlies van een kleyn vodderij, jae gy toont dickwils groote droefheyt oock van buyten met huylen, met pruylen, en muylen teghen Godt. Treft u het minste ongeluck? ghy weent, gy roept, gy tiert, en ghy ontstelt u soo, dat ghy u selfs niet meer meester en kont sijn, ghy wijckt, en beswijckt door melancholie, jae de droefheyt verkort u leven: maer om een groot ongeluck, om siel verlies en weent ghy niet, dan blijft ghy vrolijck, dan doet ghy u lichaem hondert recreatien aen, terwijl u siel in't perijckel is van te vergaen: met een woort, ghy sijt blij, als ghy niet en moet blij sijn, en ghy sijt droef, als ghy niet en moet droef sijn. Het is nochtans een oudt spreeck-woordt: groot gheluck brenght groote vreucht, groot ongeluck grooten druck: even-wel onsen Salich-maecker + heeft geweent over de geluckige stadt Hierusalem, een stadt vol weelde, een stadt vol floratie, een stadt vol pleysantie: wat reden heeft

hy om te weenen in een plaets van vreught? hy weent, om dat hy dees stadt siet als een Packhuys vol sonden, vol lichtveerdigheden, vol schelmerijen, en bedriegerijen; dat groot ongeluck van die stat en can hy niet sien sonder grooten druck, en natte ooghen; hy en can niet sien sonder groot medelijden, dat dese groote stadt tot straf van haere boosheden soo sal verwoest worden, dat den eenen steen niet en sal blijven op den anderen; dit is de reden, waerom hy weent. T'en is oock niet wonder: want het is een gewichtige reden, die onsen Saelich-maker doet overvloedighe traenen storten, en daer naer al sijn bloet sal doen storten: het is geen wonder segh ick, dat hy om de sonden weent, die om de sonden wilt lijden, en sterven. Wel heeft onsen Saelich-maecker om geen ander reden gheweent, als om de groote sonden, die hy inde stadt sach gheschieden; soo volght hier uyt, dat de sonde het grootste quaet, en ongeluck is, en dat ghy alleen om de sonde moet weenen, en droef sijn; andere ongelucken by dit ongeluck gherekent, moeten voor geen ongelucken gherekent worden: men moet dan alleen weenen om twee redenen. D'eerste reden wort ghehaelt à priori, gelijck de Philosophen, en Theologanten spreken, dat is, à causà van de oorsaeck, en het beginsel van de traenen; de tweede reden wort gehaelt à posteriori, dat is, ab effectu, van het uytwercksel en het profijt van de traenen. Laet ons

nu eens sien, uyt wat oorsaeck, en om wat reden de traenen gestort worden. De traenen worden gestort uyt een beswaert, bedroeft, en gheperst hert om groot quaet wegh te spoelen, en in plaets groot goet te krijgen: nu het is seker, dat de sonde u het grootste quaedt by brenght, en u het grootste goedt af neemt, ergo ghy hebt om de sonde alleen oorsaeck van te weenen: want dan cont ghy met u traenen het grootste quaedt u quijdt maecken, en het grootste goedt wederom krijgen. Ergo het is seker, dat ghy vruchteloose tranen stort, is't dat ghy die stort om tijdelijcke schade, en dat gy profijtige tranen stort, is't dat gy die stort om de sonde, en siel verlies; dat is profijtich, die droefheyt is goet, die tranen en sijn niet vruchteloos. Als naer een lanckdurige drooghte en dorrigheyt eenen gewenschten reghen op de dorstighe aerde comt te vallen, dan segghen de Acker lieden; het is jammer, datter een druppel in de steden, oft op de steenen valt: want den reghen can in de steden, oft op de steenen geen profijt doen: soo oock, ick mach wel segghen; het is te beklaegen, datter soo menigen traen op de steenen, op het verlies van een cleyn vodderij valdt, het waer oock te wenschen Cosmophile, dat ghy de vernuftheydt, ghebruyckte van den Acker-man. Wat doet hy in den Voor-somer, als de aerde scheurt van hitte, als de vruchten treuren by gebreck van water? hy soeckt middelen om laeffenis voor sijn landt te besorghen.

Kan hy een water-sloot vinden, hy sal die leyden om voedtsel niet aen dorre, en dorenachtighe plaetsen, maer aen sijn beste Terflanden te gheven om soo eenen rijcken ooghtst te becomen. Soo moet gy oock doen; u traenen dat costelijc nat en moet ghy niet verquisten, ghy en moet dat niet gieten, daer het gheen profijt can doen. Waerom giet ghy dat op eenen slechten grondt van een cleyn verlies? waerom sijt ghy grootelijckx droef om een saeck van cleyn importantie? weent, en sijt droef om u sonden, daer hebt ghy de rechte oorsaeck van weenen gevonden, ghy weent om de doodt van uwen besten vrient, om u sieck kindt, om u verloren proces, om u ghestolen goet, om u afgebrant huys, om u rijck-geladen schepen op zee verongheluckt, ende soo voorts; dat is een slecht gheween: want het is een vruchteloos geween. Wat haelt ghy en wat wint ghy met al u gheween? konnen u traenen aen uwen vriendt het leven geven? cont gy met u traenen u kindt gesondt maken? cont ghy met u traenen de Advocaeten, en u schulden betalen? wat verloren goet sult ghy met u traenen connen vinden? als ghy dan droef sijt, en traenen stort om soo cleyne saecken, wat doet ghy anders, als roosen worpen voor de verckens, en als waeter draegen op steene straeten; terwijl u lant grooten dorst lijdt; brenght liever dat costelijck waeter op den acker van u dorstighe siel, daer de vruchten van deuchden, en goede wercken verslenschen

en vergaen; wildt ghy diën acker vruchtbaer maken? begiet hem met u traenen, daer sijn u traenen van doen. Dit is oock het gevoelen van den H. Augustinus; hierom hy vermaent u, dat ghy de Acker-lieden sout naer-volghen. De Acker lieden, seght Augustinus, die op hooghe en drooghe landerijen moeten saeyen, achten het waeter soo goet, en soo profijtelijck, als het mest, om eenen overvloedigen ooghst te mayen: want by gebreck van mest, soo dient hun het waeter, voor mest. Sien wy niet in Italien dat oock hooge, en drooge landen door overvloedigen regen en Godts zegen overvloedige vruchten gheven? maer als diëen overvloedigen reghen valt op de straeten, op de merckten, op de dacken, hy en sal alleen geen vruchten geven, maer oock groot ongemack, en veel schade doen: want de merckten sal hy beslijckt, vuyl, en onbequaem maken om te negotiëren, de straeten sal hy quaet maken om niet te passeren, de daken sal hy romatieck, en leck maken om u meubelen te bederven, en gelijck het met het waeter gaet, soo gaet het oock met het mest. Let eens op de woorden van den H. Augustinus, Stercus non suo loco positum immunditia + est, immundam facit domum; loco positum fertilem facit agrum. Wat is mest, dat niet gestelt is op sijn behoorlijcke plaets? dat is stank en vuyligheydt, mest infecteert het huys, mest maeckt het huys vuyl, en dan acker vruchtbaer, om dat den Acker sijn behoorelijcke plaets is.

Leert hier van de Acker-lieden het waeter, en het mest op een bequaem, en behoorlijcke plaets brenghen; leert hier het waeter van u traenen, en het mest van u lamentatien ghebruycken op een bequaem, en behoorlijcke plaets, dees plaets is u ziel: want u ziel is in d'oogen Godts eenen hoogen, en droogen acker, hoogh door hooveerdicheyt, droogh sonder waeter van traenen van penitentie, en van droefheyt over u groote sonden; diën acker snackt naer het waeter van u tranen, diën acker verlanght naer het heet mest van u ieverige, en goede wercken, voor diën acker moet gy alleen u tranen sparen; laet u tranen dat kostelijck nat, dat vruchtbaer waeter op diën acker alleen vallen, niet op het verlies van eenich tijdelijck goet. Hoort seght Augustinus, wat my overcomen is; ick ben gecomen by eenen persoon, die seer weenden, en claeghden: ick vraegh de reden van sijn geween, en van sijn klachten, hy geeft my voor antwoort, perdidi, inquit, pecuniam; ick heb mijn gelt verloren: locus immundus, fructus nullus. Wel is dit de reden van u geween, en van u clachten? soo is u geween, en soo sijn u clachten niet alleen vruchteloos, maer ooc onredelijck: want het is water, en mest op een onbequaem plaets, daer en sal geen profijt, daer en sullen geen vruchten van komen; stercus video, locum quaero; ick hoor u klagen, ick sien u weenen, het is goet mest, het is costelijck water, maer ick soeck den acker daer toe; u verloren

ghelt en is den acker niet voor dat goedt mest, en costelijck waeter, maer u hooge, en drooghe ziel is den acker, die moet dat goet mest, en dat costelijck waeter hebben. Hoort seght Augustinus, wat my noch eens is overcomen; Jnspexi alium rursus gementem, & flentem; stercus agnosco, locum quaero; ick heb eenen anderen persoon gesien, die oock seer weenden, en claeghden; ick sach daer kostelijc water, en goet mest; maer ick sach daer noch geen plaets voor: Intendi autem orationi eius, et audio dicentem; Domine miserere mei, sana animam meam, quia peccavi tibi; maer als ick wel let op sijn ghebedt, als ick wel acht slaen op sijn clacht, ick hoor hem roepen; Heer sijt my bermhertich, geneest, en troost mijn siel: want ick heb tegen u gesondicht. Als ick den bedruckten, en bedroefden man soo had hooren spreken, ick heb een ander oordeel ghestreken, ick heb sijn clacht goet ghekeurt, ick heb mijn hert tot Godt gekeert, ick heb hier over bly geweest, ick heb den man eenen vruchtbaren ooft uyt dit costelijck waeter, en uyt dit goedt mest voorseydt, en toe-geseydt: want dat mest, en dat waeter, die traenen, en die clachten hadden hun bequaem plaets, sy vielen, en sy waeren daer sy moesten sijn. Hoort nu de woorden van den H. Augustinus: Gemit peccatum, agnosco agrum, exspecto fructum, Deo gratias! bono loco est stercus, non ibi vacat, fructum parit; desen man seght Augustinus, beweent, en beclaeght sijne sonden;

ergo ick heb den acker gevonden voor dat costelijck waeter, voor dat goedt mest,; den acker is sijn sondighe siel, voor die stort hy traenen, om die is hy droef, het mest van sijn clachten, en het waeter van sijne traenen en sijn hier niet te vergeefs; maer ter plaets, daer sy vruchten sullen geven. Hier wort ghy geleert, en gewaerschouwt wanneer, waerom, en op wat plaets ghy droef moet sijn, en u tranen storten: want als gy droef sijt, en tranen stort om slechte vodderijen, en op den tijt, en op de plaets daer het niet en betaemt soo en sijn sy niet alleen voor u vruchteloos, maer oock voor Godt abominaebel. Dit heeft Godt eertijts te kennen gegeven, en geclaeght aen den Propheet Ezechiël; Fode parietem, ingredere, & vide abominationes pessimas; door-boort, seght + Godt, den muer van mijnen Tempel, gaet daer in, en siet eens wat afgrijsselijckheyt daer al bedreven wort; siet eens hoe mijn heylighe plaets ontheylicht, ontsticht, en onteert wort; den Propheet volghens Godts ghebodt door-boort den muer vanden Tempel, hy gaet daer in, en hy siet daer eenighe ouderlinghen offerhande doen aen de Afgoden; het was afgrijsselijck in het huys Godts Godt te affronteren, en de afgoden te eeren tot spyt van den levenden Godt: even-wel Godt en heeft dees affront noch voor de grootste niet gehouden. Hoort wat Godt aenden Propheet noch al claeght, en seght, als hy dit abominabel feyt ghesien hadde; adhuc conversus vi-

debis abominationes majores, quas isti faciunt; die ouderlingen en sijn noch de quaetste niet; ghy meynt Ezechiel, dat ghy al het quaedt, en het grootste quaet ghesien hebt; maer keert u eens om, daer sult ghy noch al grooter quaet sien. Ick heb my gekeert, segt hy, naer den noordtkant, en daer saten eenige vrouwen die de doot van Adonis den vryer van Venus beweenden. Et ecce mulieres sedebant plangentes Adonidem. Wel imant sal hier verwondert staen, dat Godt dit geween van dese compassieuse Vrouwen voor grootter affront houdt, en grootter abominatie acht, als de afgoderije van dese ouderlingen. Den H. Hieronymus sal met korte woorden u die verwonderingh af nemen; Godt, seght hy, acht dit gheween abominabelder, als de afgoderije van die ouderlinghen; om dat dit vruchteloos gheween is gheschiet in den Tempel over de doodt van eenen vrijer, die niet eenen traen weerdigh was. Het is te vreesen, dat ghy oock, gelijck dese slechte Vrouwen hare tranen, dat costelijck water hebt vergoten, om een slechte saeck, om het verlies van eenen lichten voghel, u traenen al dickwils vergiet niet om u ziel verlies, niet om u sonden, niet om u ijdelheydt, en soo voorts; maer om slechte vodderijen, om dat ghy eenen sterffelijcken vriendt verloren hebt, om dat een kleyn somme gelts u ghenomen is, om dat u een officie ondercropen is. Waer uyt comt diën misslach van u vruchteloos weenen? uyt u kinder-

lijck oordeel, om dat ghy ghelijck de kinderen een groot verlies cleyn acht, en een kleyn verlies groot acht. Vsque quo parvuli diligitis infantiam? Hoe lanck sult ghy ghelijck de kinderen, kinderlijck handelen? want de kinderen als sy hun ouders verliesen, en ten lesten hun patrimonie by foute van slappe, oft onrechtveerdighe Momboirs, en trecken hun dat groot verlies niet eens aen, sy sijn vrolijck, en sy speelen sonder achter-dencken; maer als sy eenen appel, eenen top, oft iet anders van hun speel-dingen verliesen, sy krijten, en sy schreeuwen, als oft sy de geheele wereldt hadden verloren, sy en sijn niet te paeyen, oft te stillen. Wat is dat anders, als kinder-werck? soo oock, dat ghy kennisse hadt van u schaede, als ghy door een doodt-sonde u siel, den hemel, en Godt verliest, ghy en soudt soo droef niet sijn, soo niet murmureren, soo u traenen niet verquisten om cleyn verlies; maer met de kael gepluckte Pauw soudt ghy vrolijck, en wel te vreden sijn, als ghy u beste pluymen van goedt, geldt, en eer verliest, en ghy sout u droefheyt, u suchten, u duchten, en u traenen sparen, om uyt u siel de vuyle placken van sonden uyt te wasschen; om u siel schoon te maecken moet ghy de traenen gebruycken, en om Godt te versoenen, daer toe sijn u de traenen dienstich, en verdienstich; ick blijf dan by mijn besluyt:

 
Noli divexari curâ,
 
Si obveniat sors dura.
 
Cur, tristaris de jactura?
 
Deus reddet tibi plura.
 
Si es crucibus onustus,
 
Coram Deo es venustus.
 
Sijt niet besorght, kreunt niet op Godt;
 
Al gheeft hy u een droevigh lodt.
 
Het suer, en t'soet heeft sijnen keer:
 
Neemt Godt u goedt? hy geeft veel meer.
 
Als ghy veel swaerigheden lydt,
 
Voor Godt, ghy schoon, en minsaem syt.

By-hanghsel.

Leert hier oock Cosmophile wereltsche siel, voorsichtigheyt, en achterdencken hebben gelijck de Raef; de Pauw, al is sy qualijck gevaren met haer schoon pluymen; even-wel sy is onvoorsichtich, en sonder achter-dencken, sy wenscht wederom om nieuwe pluymen, ergo sy wenscht wederom qualijck te vaeren: want de schoonheydt van haer pluymen brenght haer in lijden, en maeckt haer kael; maer sy en is met schaede, en schande noch niet gheleert; de Raef is voorsichtiger, en heeft meer achter-dencken, als de Pauw:

 
Want als de Pauw is't meest ghepluymt,
 
Dan wordt op haer het meest gheluymt.

Het waer te wenschen, dat vele menschen in tijts hunnen poot achterwaerts trocken, als sy tot

schaede, en schande worden ghetrocken; maer al hebben sy met de Pauw eens quaelijck gevaren, sy en sijn niet voorsichtigh, sy en hebben ooc geen achterdencken gelijck de Pauw: want al hebben sy door overdaedt, en dronckenschap hun ghesontheyt verloren, sy begeven hun wederom tot overdaet, en dronckenschap, om de ghesontheydt te verliesen; hebben sy door crakeel, en twist, goet, en eer verquist, sy sijn noch geneghen om crackeel, en twist te maken; hebben sy in dat quaet geselschap hun beste pluymen van reputatie, van naem, en faem verloren, sy sijn noch al gheneghen om met dat quaedt gheselschap te converseren; hebben sy met tuysschen en spelen hun landen, en panden verloren, sy sijn noch soo gheneghen tot het tuysschen, en spelen, dat sy moeten spelen, oft quelen, jae sy stelen om te spelen; Jck magh dan wel besluyten, ergo als ghy met uwen rijckdom sijt qualijck gevaeren, laet den rijckdom door aelmoessen ghewilligh vaeren: want als ghy dien quijdt sijt, soo sijt ghy het perijckel quijdt van noch eens qualijck te vaeren, en u te brengen in een nieu, en grooter swaerigheydt; Jck segh hier om plat uyt tot spot, en spijt vanden rijcken Gierighaert:

 
Opes rarò habent fructus,
 
Et amissae causant luctus;
 
Si amissas vis ambire,
 
Novos luctus vis sentire.
 
t'Goedt doet den rijcken zelden goedt,
 
En met het goedt verliest hy moedt;
 
Js't dat ghy naer nieuw goet weer tracht,
 
Ghy een nieuw plaegh voor u verwacht.

Want hoe ghy minder goedt hebt om te leven, hoe gy beter, geruster, en ghemackelijcker cont leven: dees wereldt is ghelijck een zee, die moet ghy door swemmen; maer om wel te konnen swemmen, ghy moet van kleederen, en packen ontlast sijn; Ick segh dan:

 
Ad natandum is celerior,
 
Qui ab onere liberior,
 
Aen iemandt t'swemmen beter past,
 
Als hy swemt sonder kleedt, en last.

Vorige Volgende