Lingua Belgica

[fol. bijv]

Summae capitvm.

I.

MAgnam esse linguarum diversitatem; esse eam a Deo, in poenam generi humano, ob superbiam & adversus eum rebellionem: quamquam sapientiâ divinâ ita attemperatam, ut homini cedat etiam in varium bonum.

II.

In summâ linguarum diversitate non parvam esse communitatem; Populorum plerorumque linguae matriculares quasi esse linguas Hebraeam, Graecam, Latinam, Germano-Belgicam: & quae fere cum singulis istarum participent linguae aliae.

III.

Communitatem quoque intercedere multam ipsis linguis inter sese quatuor originalibus; idque quâ ratione, & iuxta quas leges.

IV.

Specimen vocabulorum quae communia sunt lingua Hebraeae & Graecae; qua item Hebraeae & Latinae; qua & Hebraeae ac Belgicae.

V.

Specimen vocabulorum communium Latinis & Graecis.

VI.

Specimen vocabulorum communium Latinis & Belgis.

VII.

Specimen vocabulorum communium Belgis & Graecis.

[fol. biijr]

VIII.

Belgas multum loqui ex celeberrimis quibusque linguis, praesertim ex Graecâ: aut illos potius locutos multum Belgicj. Alia quaedam ostenduntur ob quae propinquior affinitas inter linguam Graecam & Belgicam existit. Quatenus Belgica lingua hîc sumatur.

IX.

Catalogus vocabulorum communium linguae Gallicae & Graecae.

X.

Catalogus dictionum Procopensibus vel Tauricis & Belgis communium.

XI.

Catalogus vocum Belgis & Persis communium.

XII.

Catalogus dictionum communium Belgis, Italis, Gallis, Hispanisque.

XIII.

Disquisitio de caussis communitatis inter linguas. Alicujus fortè communitatis posse caussam esse casum: at non omnis; quando id, & quando non.

XIV.

Ex tribus caussis communitatis linguarum prima, est originatio seu derivatio vocum ex linguâ aliquâ primâ in reliquas.

XV.

Secundam quandam caussam cuiusdam communitatis linguarum posse esse conceptum in animis illorum, qui in unaquaque linguâ vocabulorum authores fuêre. Quâ tum occasione inquiritur, an voces habeant a naturâ realem aliquam congruentiam cum rebus, quas denotant: deinde an vocabulis insit similis operandi aliqua vis, quae inest rebus, quas significant: probaturque neutrum fieri.

[fol. biijv]

XVI.

Tertiam praecipuam & certissimam huius communitatis caussam esse mutuum populorum commercium & frequentationem. Quâ tum occasione haec laus Belgis propria esse ostenditur; quòd exactius & plenius, quàm ulli alij populi, varias addiscant loquanturque linguas.

XVII.

Illa vocabula, quae ostensa sunt Latinis, Graecis, Hebraeisque esse communia, maximâ ex parte esse facta communia non tam ab ullâ aliâ caussâ, quàm a populorum illorum mutuo commercio.

XVIII.

Historijs & authoritate bonorum aliquot authorum, tum alijs rationibus probatur, mutuam consuetudinem fuisse inter Celtas & Graecos, Persas, Tauricos aliosque Asiaticos: unde illa vocabulorum communio existit.

XIX.

Esse verisimile, plus vocum Graecos, Tauricos, Persasque mutuasse a Celti-Belgis, quàm hos ab illis. Quâ occasione aliquantulum discertum de linguâ primâ, ostensumque eam non posse non esse Hebraeam. Tum quatenus contigerit diversitas linguarum.

XX.

Lingua Hebraea Celticâ etsi sit antiquior, hanc tamen esse antiquiorem Latinâ & Graecâ: Etenim ipsis Graecis, nedum Latinis antiquiores multo & celebriores esse linguae huius populos Gothos, Getas, Cimbros, Massagetas, Thraces, Scythas, quorum & genus fuit promiscuum & sermo. Adhaec idoneorum authorum testimonio probatur, linguam populorum illorum stirpis eiusdem fuisse cum hodiernâ Germano-Belgicâ.

XXI.

Exemplis multarum vocum ostenditur, eandem esse antiquam linguam Celticam & hodiernam Belgicam.

[fol. bivr]

XXII.

Longius latiusque per mundum se diffudisse linguam Belgicam; idque argumento esse, quòd sit Graecâ antiquior.

XXIII.

Belgico Graecoque sermoni communia vocabula magis referre genus Belgicum, quàm Graecum: victores item Celti-Belgas potius Graecorum fuisse, quàm hos illorum: proinde potius a Belgicâ linguâ habere haec communia vocabula Graecos.

XXIV.

Varia adducta, ob quae verisimile fit, Latinos, Persas, Procopenses magis accepisse communia sua vocabula a Celti-Begis, quàm hos ab ipsis.

XXV.

Vocem Theut Celtis Aegyptijsque communem videri casu. Quâ occasione digressio fit quaedam longior in hanc disquisitionem: Vnde communitas illa quarundam vocum, quae est inter Celtas & Novi Orbis aliquot incolas: Vbi tum mira quaedam, jucunda, consideratu perdigna, & ante hac non observata adferuntur.

XXVI.

Compendio, ad maiorem confirmationem superiorum, velut sub aspectum constituuntur de linguâ Germano-Belgicâ ista; Esse eandem cum linguâ diversissimorum, antiquissimorum, fortissimorumque populorum, nempe Cimmeriorum, Scytharum, Sacarum, Thracum, Phrygum, Trojanorum, Dacarum, Sarmatarum, Celtarum, Getarum, Gothorum, Gallorum, Galatarumque: Quando & quomodo linguae illi nostrae populi sint conjuncti: unde & quà in Belgium venerint. Ex omnibus illis de linguâ Belgicâ dissertis deducta triplex ratio, faciens valde pro opinione Becani, linguam nostram esse omnium primam.

XXVII.

Insumitur hoc Caput duobus: Primò, specimine quodam osten-

[fol. bivv]

ditur, quàm verum sit, quod Rodericus Toletanus initio Capitis praecedentis dicitur asseruisse, Flandriam & Teutoniam, Daniam, Norvegiam, Angliam, Suetiamque unicam habere linguam: Deinde confirmatur amplo quodam & splendido testimonio Nicephori Gregorae id, quod Capite fere toto praecedente asseritur: Denique seges testimoniorum ex alijs authoribus, ad pleraque huius disputationis corroboranda, ostenditur collecta a Francisco Irenico.

XXVIII.

Rerum omnium antiquitatem esse venerabilem; prolata ejus secretior est caussa: antiquitate certè excellere Celti-Belgicam; praesertim supra ipsam Graecam: ac esse eam proinde ob antiquitatem venerandam.

XXIX.

Vt lingua Germano-Belgica superior est Graecâ, antiquitate; sic par est ijs, quae pertinent ad veram eloquentiam. Id specimine probatur quorundam carminum utriusque linguae.

XXX.

Vsu potius & multâ experientiâ loquendi, legendi, transferendi, imitandi bonos authores, linguas quasvis addisci, quàm prolixis praeceptis Grammaticae.

Accedvnt

Ad pleraque praecedentia Capita Additamenta non poenitenda.