Wat wonders, wat nieuws! De zeventiende eeuw in pamfletten
(2002)–Marijke Meijer Drees, Els Stronks–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 23]
| |
Neêrlands beste dichter gezocht (1630)aant.d'Amsterdamse Academie aan alle poëten en dichters der Verenigde Nederlanden, liefhebbers van de gouden vrijheid.
Apoll', op Helicon gezeten,Ga naar eindnoot1
vraagt al zijn heilige poëten,
wat best' en ergste tongen zijn,Ga naar eindnoot3
of waarheid zalig maakt of schijn?
5[regelnummer]
Of dwang van vrome christenzielenGa naar eindnoot5
niet dient om Holland te vernielen?
Of vrijheid dan niet was de schat,
waarom men eerst in oorlog trad?
Of ook in goed bestuurde steden
10[regelnummer]
een oproerkraaier wordt geleden?Ga naar eindnoot10
Of huizenplund'ren steden sticht?Ga naar eindnoot11
Of d'eed geen burgerij verplicht?Ga naar eindnoot12
En of zich leraars niet verlopen,Ga naar eindnoot13
wanneer ze deze band losknopen?Ga naar eindnoot14
15[regelnummer]
Wiens antwoord 't kortst' en bondigst' is,
en klaarst' in deze duisternis,
die zullen d'Academieheren
met ene prinsenroemer eren,Ga naar eindnoot18
waar Pallas, met haar diamant,Ga naar eindnoot19
20[regelnummer]
in sneed de veldheer van het land,Ga naar eindnoot20-21
die met 's-Hertogenbosch ging strijken,
waar Maurits tweemaal af moest wijken.Ga naar eindnoot22
IJver | |
[pagina 24]
| |
Amsterdamse Kakademie of guitschool, aan alle opeters en dronkaards, liefhebbers van de volle kannen.
Al-vol, op hele ton gezeten,Ga naar eindnoot1
vraagt al zijn dronken, kale neten,
wat best' of ergste tongen zijn?
Of water dronken maakt of wijn?
5[regelnummer]
Of drinkensdwang van BacchusfielenGa naar eindnoot5
niet dient om vol-kan te vernielen?Ga naar eindnoot6
Of zuiperij niet was de schat,
waarom hij eerst ontstak zijn vat?Ga naar eindnoot8
Of ook in goed bebierde steden,
10[regelnummer]
een bierverzaker wordt geleden?
Of huisverdrinken 't lach ontsticht?Ga naar eindnoot11
Of eet' tot drinken niet verplicht?
En of zich dronkaards niet verlopen,
wanneer z'om bier de broek verkopen?
15[regelnummer]
Wiens slempmaal 't slofst en slompigst is,Ga naar eindnoot15
en lijkt op dronkaards drek en pis,
die zullen d'Kakademie heren,
met een besmeurde pispot eren,
waar Bacchus met zijn dronken hand,
20[regelnummer]
in sneed de vuilste fielt van 't land,Ga naar eindnoot20
die zo bespogen heen gaat strijken,Ga naar eindnoot21
dat Mors'bel voor zijn stank moet wijken.Ga naar eindnoot22
Anagram
Nu is, Joost van Vondelens,
25[regelnummer]
wijs en heilig denkend mens,
in uw naam bevonden,
zo je ziet,
dat je hiet,
| |
[pagina 25]
| |
SOTJE VOL VAN ZONDEN.
30[regelnummer]
Nacta est patella suum operculum.
Nu is de slimme pot gedekt,Ga naar eindnoot31
nu is de schimper weer begekt.
Antwoord op het vraagdicht van de Amsterdamse Academie door Joost van den Vondel
De beste tong die stemmen smeedde,
zong Gode lof, de mensen vrede.Ga naar eindnoot2
Wie zwijgend meest zijn deugd betoont,Ga naar eindnoot3-4
is die met vuur d'apostel kroont.
5[regelnummer]
De snoodst' op aarde deed de mensenGa naar eindnoot5
naar Gods verborgen wijsheid wensen.
De booste sprak in 't hemelrijk:Ga naar eindnoot7
‘Mijn macht zij d'hoogste macht gelijk.’
In hen sticht God Zijn heerschappijen,
10[regelnummer]
die met hun doen 't geloof belijen.
Schijn, als een drog- en dwaallicht, leidt
wie haar maar volgt naar duisterheid.
De vrome zielen te belagen,
kan Hollands zachte grond niet dragen.
15[regelnummer]
De Roomse geus het smekend blad,Ga naar eindnoot15-17
in Brussel ondertekend had,
zo goed als d'ander, en verzocht er
's lands vrijheid bij, aan 's keizers dochter.
De muiter die gerustheid haat,
20[regelnummer]
loost altijd een geschikte staat.Ga naar eindnoot20
Waar d'ene burger 's anders muren
bestormt, de stad kan 't niet verduren.
| |
[pagina 26]
| |
Geen aardse god, of hij wordt bijGa naar eindnoot23
een eed verknocht: meer schutterij.Ga naar eindnoot24
25[regelnummer]
Welk' leraars ook die band ontlitsen,Ga naar eindnoot25
die kerven 't snoer der zeven flitsen.Ga naar eindnoot26
Antwoord aan de Amsterdamse Academische vragers
Dit's antwoord op uw slimme streken:Ga naar eindnoot1
de ergste tongen leugens spreken,
de beste, dat geen loze schijn,
maar waarheid Gods ons heil moet zijn.
5[regelnummer]
Geen dwang zelfs kan de christenzielen,
maar wel hun goed en romp vernielen.
De ware vrijheid was de schat
waarom men eerst in oorlog trad.
Och nee, in goed bestuurde steden
10[regelnummer]
geen oproerschrift toch wordt geleden,
geen burgerbannen steden sticht,
geen burgerlozen eed verplicht,
en zich de leraars niet verlopen
wanneer ze deze band ontknopen.
15[regelnummer]
Onheil'ge dichters, bondig is
dit antwoord, zonder duisternis.
Dus wilt mij, Academieheren,
met ene prinsenroemer eren
waar Pallas met haar diamant
20[regelnummer]
in sneed drie veldheren van 't land:
prins Willem, die de grond eerst leidde,
prins Maurits, die 't heeft opgebouwd,
prins Hendrik, die het gaat verbreiden,
en maakt dat elk zijn eer behoudt.
|
|