'Pidári'. Of de strijd van het licht tegen de duisternis in de Bataklanden

[p. 160]

3. Het kwaad loont zijn meester.

Eindelijk raakte de maat van Panggalamëi's euveldaden vol. Hij had er steeds voor gezorgd, aan het kwade den schijn van recht te kunnen geven, maar ten laatste verloor hij ook dat uit het oog.

De naar de kust heen en weer trekkende kooplieden vermeden hoe langer zoo meer het pad over Pintoe Bosi, zoodat de kwade bron van inkomsten voor Panggalamëi geheel opdroogde. Dit vervulde den tijger in menschengedaante met grimmigheid en wrok, die hij slechts aan zijn eigen onderdanen kon botvieren.

Een gezin uit Silindoeng afkomstig had zich, door armoede daartoe genoopt, in Panggalamëi's dorp gevestigd, en dit moest het ontgelden, dat er voor hun radja zulke slechte tijden waren aangebroken.

De man werd eindelijk de plagerijen en ongerechtigheden van zijn dorpshoofd moede en besloot weer te verhuizen. Maar de zaak nam helaas een heel anderen loop.

Gelijk het gebruik het eischt, noodigde hij Panggalamëi op zekeren avond ten eten, om hem van zijn voornemen kennis te geven. Doch in plaats dat de radja de hem voorgezette spijzen aannam ten teeken van toestemming, begon hij te twisten. Het regende verwijten en scheldwoorden van weerskanten, en het eind was, dat de man gebonden en in het blok gelegd werd, om den volgenden dag te worden gebraden en opgegeten.

Toen deze euveldaad volbracht was, werden de vrouw en de kinderen van den ongelukkige in slavernij verkocht.

Het duurde niet lang, of de mare van dit schande-

[p. 161]

lijk onrecht drong naar Silindoeng door. De stamgenooten van den zoo euvel behandelde spuwden vuur en vlam tegen den tijger van Pintoe Bosi.

Zij zonden een bende krijgers tegen hem af, die er in slaagde, zijn dorp in de asch te leggen. Hem zelf en de zijnen kon men echter niet machtig worden.

Een tijd lang zwierf Panggalamëi nu met zijn gezin in de bosschen rond. Weldra werd in de nabijheid van de plaats, waar het oude had gestaan, een nieuw dorp door hem gesticht, waar hij spoedig weder de oude, winstgevende praktijk uitoefende.

In het jaar 1865 werd er onder de hoofden van Silindoeng weer veel over hem gesproken, ook met den sedert een jaar aldaar gevestigden zendeling Nommensen. Deze besloot daarop, zich in het tijgerhol te wagen.

Hij begaf zich begeleid door eenige bevriende hoofden naar Pintoe Bosi, om ook aan den grootsten woesteling der westelijke Bataklanden het evangelie van den vrede door het bloed des kruizes te verkondigen.

Toen hij aankwam, zat Panggalamëi in de deur zijner woning. Den blanken vreemdeling ziende, sprong de moordenaar van Munson en Lyman ontzet naar beneden en verdween in het bosch. Een van zijn zoons werd hem nagezonden met de boodschap, dat hij niets te vreezen had en toch zou komen, om de woorden van den blanke aan te hooren, maar hij weigerde hardnekkig en bleef in het bosch. Nommensen bracht dien nacht in het dorp door en vond gelegenheid de zoons van het hoofd en de overige bewoners te vermanen, een ander leven te beginnen.

Na dit bezoek zette het menschelijk ondier zijn handwerk op de oude manier voort. Panggalamëi wist voortdurend menschen in zijn netten te lokken en aan zijn kannibalisme te offeren. Zijn laatste slachtoffers vielen in het jaar 1867. In de maand Mei van het volgende jaar stierf hij waarschijnlijk door vergiftiging.

Na zijn dood besloten de hoofden van Silindoeng

[p. 162]

opnieuw, het roofnest te verwoesten. Bij den overval werd een van zijn zoons neergeschoten. Een tweede ontvluchtte met een zware wond in het been naar het bosch. Hij werd na vier dagen gevonden en gaf door bloedverlies, honger en dorst uitgeput den geest.

De overige bewoners van Pintoe Bosi redden zich door de vlucht en vonden een onderkomen in andere dorpen. Het tijgerhol werd aan de vlammen prijsgegeven, waarmede de macht van het vuistrecht in Hoerlang tongatonga was gefnuikt.

In de jaren 1882 en '83, toen ik nog als zendeling te Siboga werkzaam was, kwam ik door bizondere omstandigheden met den jongste eenig overgebleven zoon van Panggalamëi en zijn gezin in aanraking, die in het dorpje Lapaän Lomboe woonde, dat op een afgelegen plaats in het gebergte tusschen de Aek Si Tahoeis en de Aek Raisan ligt. Ten mijnen huize vond ook zendeling Nommensen, die bij mij logeerde, nog gelegenheid den man te spreken, maar hij wees het evangelie terug; hij had geen mannelijk oir en wenschte nog een tweede vrouw te huwen.

De overige nakomelingen van Panggalamëi werden allen door zware rampen getroffen, Het geslacht sterft uit, en wanneer de volksgenooten beweren, dat er een vloek op hetzelve rust, kunnen wij zulks met de bestaande feiten voor oogen geenszins tegenspreken.