Het toneel der snaaken

Den vermakelijke Commeedie.

DE Fransche Koning, Hendrik de Groot schiep sonderling vermaak in Tonneel speelen, als zijnde de selve een leersaam tijd verdrijf, ende met vermaak stichtinge. Nu was tot Parijs een Dichter die veele kluchten van de Hoovelingen op het Tonneel brachte. Op een seekeren tijd de Koning over de kluchjes met dees Dichters discoureerende, liet sijn Majesteyt hem ontvallen, dat hem niet onaangenaam zijn soude, indien men van sijn Vryagie een kluchje speelde, alleenig dat men daar mede niet al te ruyg doorgink. De ander beloofde sulks ter liefde van sijn Majesteyt te sullen doen; binnen weynig dagen sag men alom biljetten op de hoeken van de straten aan geplakt, inhoudende dat de Commedianten van den Koning souden vertoonen een raar stuk welk noyt gepresenteert was, geinticuleert Henrii le grant triumphant, in Duyts, Hendrik de Groote triumphee-

[p. 101]

rende. Als de uure van de tijd te spelen gekomen was, isser een ongelooffelijk getal van Volk gekomen, zijnde yeder nieuws-gierig dit Spel te beschouwen, de Koning selfs verscheen aldaar, en nam sijn plaats, dicht aan 't Toneel. Voorts hier na begint men te speelen, daar quam op het Toneel een aansienlijk personaadje, zijnde van tailie ende kleedinge gelijk als de Koning, ende dese was vergeselschapt met een groote staat van Raads-heeren, Krijgs-oversten, ende Hovelingen. Dese representeerden den Koning, begint te stoffen en sich te beroemen van sijne vrome Oorloogs daden, wat Steden hy verovert, wat Veldslagen hy gewonnen hadde, seggende voorts, dat hy noch hoopte de gantsche weereld te beheerschen, ende sich Monarch van de selve te maaken. Beraadslaagt voorts met sijne Raadslieden by wat middel hier best toe geraken. Sy stemden eenparig dat men van een machtig Vorst assistentie soude versoeken, maar van wien en konden sy niet accordeeren, eyndelijk na veel stribbelings vinden sy geraatsaam, dat men een getal van dertig duysent Duyvelen soude versoeken. Sulks

[p. 102]

wiert geapprobeert: en daar wierden eenige Ambassadeurs na de Helle gesonden. Als sy audientie hadden, waren alle Vorsten by een, Pluto presideerende, na gedaane harangue de Ambassadeuren buyten gaande, soo quam men tot deliberatie, de meesten hoop waren tot dees assistentie gesint, alsoo de Wereld hier door vol oproer soude geraken, ende alsoo de wind in haar zeyltje wayen. Als sy nu meest alle tot dees subsidie aan Hendrik te senden waren gesint, soo stonter op een oud rimpelig Duyveltjen, zijnde gebult met een bril op de neus. Dese raad sulks af: Hoe mijn Heeren (seyt hy) wilt gy sulk een adsistentie aan de Fransche Koning senden? My dunkt gy zijne grootheyt en eersucht weynig kent, meynt gy dat hy met de werelt sich sal vernoegen? ja zijt vry verseekert, sal de Hel in nemen, en Pluto uyt zijnen troon stellen: Hier door de Duyvelen een vrees aangejaagt zijnde, sloegen sy de adsistentie plat af, en moesten de Ambassadeuren onverrichter saaken vertrekken: Dit behaagt den Koninck noch al wel, gelijk men uyt sijn gesicht konde bespeuren. Hier na de Ambassadeuren weder-

[p. 103]

om keerende, deden raport van haar Ambassade, en dat sy niet hadden verkregen. Op nieuws besluyt men een Ambassade na den Hemel te senden, en dertig duysend Engelen tot adsistentie te versoeken. Soo geseyd, soo gedaan: de Ambassadeuren vorderden haar reyse, en klopten aan de Hemels Poorten: dat St. Pieter maakte zwarigheyd haar in te laten, alsoo het niet geoorlooft was eenig levendig mensch daar binnen te komen: niet te min uyt complaysante; ende vermits sy Ambassadeurs waren, die veel privilegien hebben, is haar de poort geopent. Straks liepen die geruchten door den Hemel, daar waren Ambassadeurs van 't Aardrijk gekomen. de Heyligen vergaderden daar op aanstonds by een: men vraagde van wie de Ambassadeurs quaamen. Ende als sy nu verstonden, van Hendrik de Groot, soo wist men niet wie de selve was, en niemant en kende Hendrik de Groot. Men vraagde de Apostelen, sy en kenden hem niet: Marie insgelijks niet: men gaat toe de Oudvaders des Ouden Testament; Abraham en kende hem niet, Isaac, Iacob immers soo weynig. Eyndelijk alom vragende, komt

[p. 104]

ook tot St. Iob: Dese sich wat bedenkende, my dunkt, seyde hy, ik hebbe hem lestmaal in 't Smeer-bedde sien leggen tot meester Iaques in de straat Itonote, bad hy my aan, dat ik hem wilde verlossen. Den Koning dit hoorende, meynde vuyr en vlam te spouwen, hy springt van sijn plaatse, en roept, De Duyvel heeft u sulks geseyt, schoppende hem met de voet, dat hy van het Toneel afrolde, en voort maakten hy sulken heeten alarm, dat een yeder sag naar een goet heen komen: waar mede het Spel eyndigde. Hy meynde dat niemand daar yets van wist; ende namaals en lusten hem niet de Comedianten van sijn Vryagien te laten spelen.