De Noordsche weereld

Vertoond in twee nieuwe, aenmercklijcke, derwaerts gedaene reysen: d'eene, van de heer Martiniere, door Noorweegen, Lapland, Boranday, Siberien, Samojessie, Ys-land, Groenland en Nova-Zembla

XXXV. Hoofd-stuck.
Aenkoomst der Reysigers in Boranday, en soo voorts weer in haer Schip. Vaeren nae Nova Zembla. Werden een deel Wilden aen 't Strand gewaar. Vaeren met Chaloupen daer nae toe. Konnen haer niet bekoomen. Afgods-beelden, en persoonen, voor deselve neergeknield leggende. Neemen de Vlught, en ontkoomen alsoo de Deenen. Tetizot, een Afgods-beeld der Zemblaners, waer uyt de Satan tot haer spreeckt.

⁺ ALs wy dus door Samojede (Samojesia) getrocken, en weer in 't Landschap Boranday ontrent ons Schip, 't welck ons met groot verlangen verwaghtede, gekoomen waeren, begaeven wy ons aen Boord, soo spoedigh als wy konden, Twee uyren daer nae stelden wy de Seylen na Nova -Zembla. Eer noch twintigh uyren waeren verloopen, quaemen wy aen een plaets, daer wy ontrent dertigh persoonen, hebbende haere Pijlkoockers op den rugg', de Son saegen aenbidden; leggende op haere knyen aen 't Strand.

⁺ Onse Commisen en Schippers beraedslaeghden met malkan-

+ De Deenen koomen weer in haer Schip.

+ Werden aen 't Strand een deel Wilden gewaer,

[p. 91]

der, op wat voor een wijs wy best by dit Volck souden moogen koomen; 't welck wy bemerckten veel woester en onbandiger te zijn, als eenige der andere, by welcke wy tot noch toe geweest waren. 't Besluyt was, dat wy drie van onse Chaloupen souden uytsetten, en in yeder thien Mannen; wel-gewapend, om tegenstand te konnen doen, indien d'andere sigh ter weer wilden stellen. Ick was oock eenen van deese uytgesondene. ⁺ Wy voeren langhs 't Strand heenen, tot dat wy op 't halve vierdedeel eener Mijl nae by haer waeren genaerderd. Doe stonden d'Inwooners, welcke tot noch toe op haere Knyen hadden gelegen, met een groot geschreeuw op; schooten al haere Pijlen op ons af, en vlooden voorts van daer wegh als een gejaeghd Wild. Van de gedaghte hare Pijlen hadden wy niet de minste schade ontfangen, wijlse de selve af schoten eerse ons bereycken konden.

⁺ Doe wy nu, ten besten dat wy moghten, aen Land waren gekomen, snelden wy ons op 't spoedighste na de plaets, daer wy meenden datse heenen gelopen waren; om, indien 't mogelijck ware, eenige der hare te grypen. Doch wy bereyckten ons ooghmerck niet; wijlse ons uyt 't gesight waren geraeckt; en wy niet gissen konden, welcken wegh sy genoomen hadden. ⁺ Wy begaeven ons wel nae 't Geberght, maer vonden 't selve met Sneeuw bedeckt. Daer over gegaen zijnde, liepen wy op de vlaeckte voort; en sagen op den tronck eens niet langh afgehouwenen Booms verscheydene Beelden, na de gelijckenis eens Mans, seer grof gesneeden; en voor de selve, ontrent een mijl weghs van ons, twee van dese Wilde op hare Knyen leggen, nevens hare Boogen en Pijlen; hun gebeden verrightende.

⁺ So haestse ons gewaer wierden, stondense met groote schrick en verbaestheyd op; namen haer Geweer, en liepen met geen minder snelheyd wegh, als de geene hadden gedaen, welcke, wy aen Strand in haer' aenbiddingh van de Son meenden t'overvallen. Wy vervolghden haer soo geswind als wy konden, om te sien, of wy haer moghten aghterhalen; doch sy waren ons te gauw, en ontvlooden ons in een Dennen-Bosch, eer wy haer konden genaecken.

⁺ Weer in ons Schip gekeerd zijnde, sagen wy andermael verr'

+ Welckese soghten te bekomen,

+ Doch te vergeefs.

+ Afgods-beelden, en twee Wilde daer voor neer geknield:

+ Die desgelijcks haer ontvloden.

+ 't Afgods-

[p. 92]

daer van daen twee Zemblaners besig met haren Afgoden-dienst; ⁺ aenbiddende een diergelijck ander Beeld, van d'Inwooners Terizot geheeten; waer in de Duyvel sijn spel heeft, uyt 't selve sijn' Oraculen, of Gods-spraecken, gevende, volgens 't geen onse Schipper ons hier van berightede. [Sie de Figuer III. n. 3.]

+ beeld Terizot