De Noordsche weereld

Vertoond in twee nieuwe, aenmercklijcke, derwaerts gedaene reysen: d'eene, van de heer Martiniere, door Noorweegen, Lapland, Boranday, Siberien, Samojessie, Ys-land, Groenland en Nova-Zembla

XXV. Hoofd-stuck.
Besluyt der Deenen, om in Boranday te gaen handelen. Deesen Raedslagh in 't werck gesteld. d'Inwooners vlieden voor haer wegh: Doch stellen sigh stracks daer nae in staet, om haer te beveghten, indiense haer geweld hadden willen doen. Eenen der Factoors gaet gantsch alleen tot haer. Sijn gespreck met deese Lieden.

⁺ 't GOede geluck van malkanders weervindingh veroorsaeckte, datse een besluyt namen, aen Land te willen gaen, om te sien, ofse daer yemand souden mogen vinden, met welckese handel konden drijven. Daer op hielden wy oock raed; en wierd eenparighlijck goed gevonden, dat eenen van onse Schippers, een Commis, twee Onder-Commisen, of Factoors, welcke de Noordsche en Russische spraeck verstonden, nevens ick, en twintigh van 't Scheeps-volck, desen Aenslag in 't werck souden stellen.

+ Besluyt, van aen Land te willen gaen.

[p. 56]

⁺ Alles dus vastgesteld, en wy gesamentlijck, soo van Geweer als van Voorraed voor eenige dagen, wel voorsien geworden zijnde, begaven ons in twee Chaloupen; waer meê wy nae Land voeren. Soo haest wy daer aengekoomen waren, gingen wy boven op een kleyne Heuvel, om te verneemen, of wy eenige Huysen in 't gesigt mogten krijgen. Doch als wy hier niets met allen gewaer wierden, begaven wy ons nae een Bergh, leggende ontrent een halve Mijl van de gedagte Heuvel. ⁺ Op den selven saegen wy, ontrent twee of drie Musquet-schooten wegs van ons, vijf of ses persoonen door Kreepelbosch (anders, door Haeghdoornen) nae ons toe koomen. Maer soo haestse ons gewaer wierden, sneldense soo geswind ter vlugt, dat wy haer terstond uyt 't gesigt hadden verlooren.

⁺ Evenwel volgden wy haer op de hielen; met soo een vlijtige opmerckigh, waerwaerts sy heenen vlooden, dat wy, na ontrent twee uyren tijds, terwijl wy den Bergh afliepen, in seecker Dal eenige Huysen saegen. Doe wy nu by deselve quamen, vonden wy daer dertigh of veertigh persoonen, gewapend met Boogen en Pijlen; als gereed staende, om ons daer meê aen te tasten, en tegens ons te vegten; vermitsse meenden, in aenmerckingh van onse veelheyd, dat wy gekoomen waren, om haer geweld te doen.

⁺ Dit veroorsaeckte, dat wy ophielden van voort te gaen; onder malkander beraedslagende, of wy op haer toetreeden, dan of wy liever weer te rugg' keeren wilden; vermits wy sagen, dat dese Inwooners kloecke, stoutmoedige Lieden waeren, waer tegens geene noodwendigheyd ons dwongh, haer aen te grijpen. Hier op bood eenen der Factoren sich selven vrywilligh aen, voor sijn eygen persoon alleen tot haer te willen naerderen, om haer te berigten, dat wy quamen als Vrienden; en sulcke, die Kooplieden waren; niets anders begeerende, als met haer te mogen handelen, indiense yets hadden 't geen ons diende, en sy yets by ons sagen, 't geen haer behaegde. Dese Voorslagh des Saeck-voerers wierd van ons allen goed gevonden. Derhalven trad hy nae d'Inwooners; by sich genoomen hebbende twee Rollen Taback, en een kleyne Flesch vol Brandewijn.

+ 't Welck in 't Werck werd gesteld.

+ Vlught eeniger Inwooners voor haer:

+ Maer andere stellen sigh in staet

+ Om haer te beveghten; indien men haer geweld wou doen.

[p. 57]

⁺ Doe hy nu soo na by haer was gekomen, dat hy haer, en sy hem konden hooren spreecken, soo riep eenen onder haer hem toe in de Muscovische Spraeck, vragende, wat voor Volck wy waren, en waerom wy derwaerts quamen? Onsen Afgesondenen gaf tot Antwoord: Wy waren Kooplieden, en hare Vrienden; begeerigh zijnde, om Vriendschap met haer op te reghten, en een toe-gangh te bekoomen, om met haer te handelen, indien onse Waren haer behaeghden. Vermitsse nu met dit beright sigh wel te vreden toonden, soo maeckte hy 't overige voorts klaer; en gaf ons een teecken, dat wy souden naerderen; gelijck oock geschiedede.

+ Verdragh tusschen dese Inwooners en de Deenen.