Het boeck der Psalmen. Wt de Hebreische sprake in Nederduitschen dichte

Het Lofsanck van Debora

uyt het boeck der Richteren int vijfde Capittel.

Deborah loift ende danckt den Heere van wegen des heerlijcken siegs, ende victorie, die hy sijnen volcke verleent hadde over den Cananiten haere vyanden: verhalende sijne voirige weldaden over tvolck ende den ellendigen stant daerinne sy overmits haere afgoderije ende ondanckbaerheyt vervallen waeren, ende vermanende eenen yegelijck, dese weldaet Godes in weirde te houden: Prijst oock de gene die sick inden selven krijge hebben laten gebruycken, maer sonderlinge de vrouwe Iahel, berispende daertegen de gene die den volcke Godes niet en sijn te hulpe gecomen: Ende ten laetsten hebbende gespottet met het vermetel beroemen der vyanden, biddet God om de behoudenisse sijner Gemeynte.

Op de wijse des lxxxix. Psalms.

1

Doe sang Deborah ende Barach Abinoams Sone te dien dage, seggende.

[p. *]

[1]

2

⁺ LOift God den Heer die wraeck in Israel nu doet,
End maeckt dat tvolck sick biedt gewillich van gemoet.

+ Louet den HEER van dat hy wraecken gedaen heeft in Israel van dat het volck sick gewillich heeft geboden.

3

⁺ Hoort Coningen, ick sal, ick sal Gods lof aenvangen,
Ick sal God Israels groot maken met gesangen.

+ Hoort [ghy] Coningen, luystert toe [ghy] vorsten, ick sal, ick sal den HEERE singen, ick sal den HEERE den God Israels psalmsingen.

4

⁺ Heer, als du toogst uyt Seir, uyt tlandt der Edomiten:
D'eird beefde, de locht droop, men sach de wolcken gieten.

+ HEERE, als du vertogest van Seir, als du vertrockest uyt den velde Edoms, het aerdtrijck beuede, oock lekeden de hemelen oock druppeden de wolcken water.

[2]

5

⁺ Tgebergt droip voir den Heer, end vloot voir sijn bevel,
Oock Sinai self was bang, voir God van Israel.

+ De bergen vloten vanden aengesichte des HEEREN [selve oock] desen [berg] Sinay van den aensichte des HEEREN des Gods Israels

6

⁺ Maer nu by Samgars tijt end oock in Iahels dagen,
De wegen lagen woest, met moest gaen lancx de hagen.

+ Ten dagen Samgars Hanats Soon ten dagen Iahels waren de wegen ongebaent, ende die op de paden plagen te wandelen, sochten nu cromme omwegen.

7

⁺ Het lant lach onbewoont, tot dat ick toegevaren
Als eene moeder ben, van d'Israelssche scharen.

+ De dorpen waren onbewoint in Israel, tot dat ick Deborah ben opgestaen, ia ben opgestaen als een moeder in Israel.

[p. *]

[3]

8

⁺ Doe tvolc nieu goden koos, daer was krijg voir de poirt:
In veertich duysent volcx wert spies noch schilt gespoirt.

+ Als hy verkoos nieuwe goden doe wasser krijch aende poorten [wat gelt het] of daer een schilt oft spiesse in Israel gesien werde, onder veertich duysent volcx?

9

⁺ Nu is mijn hert gesint dot d'Israelsche vorsten,
Die willich sijn geweest: loift Godt vry uyt der borsten,

+ Mijn hert is tot de regeerders Israels, die haer selven onder tvolck gewillich hebben geboden. Lovet den HEERE.

10

⁺ Ghy die op muylen rijt, die sit op Richter-stoelen,
End die reyst over wech, spreeckt vry uyt, u gevoelen.

+ Ghy die op blinckende eselinnen rijdet, die op de richteren steden geseten sijt, ende die ghy wandelt over wech spreket.

[4]

11

⁺ Nu isser geen gerucht, noch vrees van schutters meer,
Al daermen twater putt', loift daer dan Godt den Heer.
Meldt sijn gerechtigheyt, die maeckt dat Gods volck handelt
In dorpen, vry ende vranck, ende nae de poorten wandelt.

+ Datmen van wegen des geruchts der schutters, die daermen water puttede plegen te leggen haere lagen, koute vande gerechtigheden des HEEREN, [ende vande] gerechtigheden sijner vlecken in Israel [want] alsdoe is het volck des HEEREN [vry] af, gegaen nae de poorten.

12

⁺ Waeck op, nv Deborah, waeck op, sing dijn lofsangen,
Du Barach stae oock op, breng voorts al dijn gevangen.
(1) ***

+ Ontwake, ontwake Deborah: ontwaecke, ontwaecke, spreke [dijn] liet, stae op Barach du sone Abinoams: voer dijne gevangen in geuangenisse.

[5]

13

⁺ Een onderbleven volck heeft onder tjock gebracht,
End heerscht nu over tvolck dat heerlijck was van macht,
De Heere heeft door my, genadich willen wercken,
Om sijne heerschappy te voeren over stercken.

+ Als doe heeft de overgebleuene geheerschet over de heerlijcke [inden] volcke [ia] de HEERE heeft doir my geheerschet over de stercken.

14

⁺ Haer wortel heeft sick eerst in Ephraim ontdecket,
End sick van daer soo voorts tot Amalec verstrecket.

+ Vyt Ephraim was haere wortel [tot] In Amalec, ende nae dy volgde Benjamin onder dijne volcken: van Machir sijn de Regeerders afgekomen, ende van Zebulon die de schrijfpenne handelen.

[p. *]

[6]

Dy volgde Benjamin die in den leger quam
End meerderde den hoop: uyt Machirs edlen stam
Sijn daer oock Vorsten cloeck end Heeren toegevaren,
End wijs' uyt Sebulon, die wel ter pennen waren.

15

⁺ De Vorsten desgelijcks uyt Isaschars geslachten,
Sijn komen Deborah te hulp met haer heyrcrachten.

+ Ende de vorsten onder Isaschar sijn met Deborah geweest, ende Isaschar was gelijck Barac gesonden te voete nae het dal. In de afsonderinge van Reuben vallen groote gedachtenissen des herten.

[7]

Den stam van Isaschar heeft Barack vergeselt,
End sick int leege dal met hem te voet gestelt.
Maer seker yeglijck is in syn heer seer verwondert,
Dat Rubens stam hem heeft van d'ander afgesondert.

16

⁺ Want waerom hoordestu nae tbleyten vande schapen,
By haere koyen stil als tvolck Gods was in wapen?

+ Waeromme satstu tusschen de koyen om aen te hooren de schuyffelingen der kudden? In de afsonderinge van Reuben vallen groote achterdinckingen des herten.

[8]

Dat maeckt elckeenen doch een achterdencken groot,
Dat Ruben sich aldus afsonderd' inden noot.

17

⁺ Het volck van Galaad bleef oock aen gener sijde
Des Iordaens, end en toog met d'andren niet ten strijde.
Maer waerom ging doch Dan van huys, om tscheep te trecken,
End Aser bleef aen zee in sijn gebroken vlecken?
(2) ***

+ Galaad is gebleven aen gene sijde des Iordaens, maer Dan, waerom is hy in schepen gereyset? [ende] Aser is aende havene der zee geseten geweest, ende is gebleven in sijne gebrokene vlecken.

[9]

18

⁺ Doch die van Zebulun, sijn helden onvertzaegt,
Sy hebben inden doot haer leven vry gewaegt,
End die van Nepthali en hebben desgelijcken
Om alle svyants macht int minst niet willen wijcken,
Maer hebben in gevaer des doots gestelt haer leven,

+ Zebulon is een volck dat sijne siele gewaegt heeft ter doot, ende Nephtali [desgelijcken hebbende] op de hoogten des velts gestreden.

[p. *]

 

Op thooge velt, gelijck den last hun was gegeven.

[10]

19

⁺ De Coningen gerust optogen doe ter tijt,
De Coningen gerust van Kanan, inden strijt:
Int velt van Tahanath, vast aende waterbeken,
Van Megiddo, daer sy, buyt meynden op te steken:
Maer haer begeirlickheyt is hun wel mis geslagen,
Want sy niet een stuck gelts en hebben wechgedragen.

+ De Coningen sijn daer gekomen, sy hebben gestreden, doe hebben de Coningen gestreden in Tahanath aende wateren Megiddo: doch sy en hebben haer begheirte van silver niet wech gedragen.

[11]

20

⁺ Want God almachtich heeft gestreden tegen haer,
Van uyt des Hemels throon: men heeft de sterren klaer,
Selfs tegen Siserah, sijn Ruyters ende knechten,
Uyt haer bestemde plaetz zeer wonderlijck sien vechten.

+ Men heeft uyt den hemel gestreden, de sterren hebben uyt haere plaetsen gestreden tegen Siserah.

21

⁺ De beke kisons heeft, haer vloeden (opgezwollen,
Met eenen oosten wint) hun over thooft doen rollen.

+ De beke Kison heeftse wech gekeirt, de beke Kison was een beke met Ooste winden opgedreven. Maer du mijn siele hebst met kracht daer over getreden.

[12]

De beke Kisons heefts' als licht stof wech gekeirt,
Maer mijn siel end mijn volck sijn cloeck end' onverveirt,
Met cracht daer doir gegaen, als tredend op der eirden:

22

⁺ Ten selven tijde sijn de hoeven van haer peirden,
Doir het aenrennen sterck der lien daer op geseten
Int midden van den loop gescheurt end opgespleten.
(3) ***

+ Doe werden [haere] peertshoeven gescheurt doir het rennen, doir het rennen van haere geweldigen.

[13]

23

⁺ Vloeckt algelijck de stadt van Meroz, vloecktse vry,
So spreeckt den Engel Gods: vervloeckt haer borgery,
Met al de geen die daer verkeeren ende woonen,
Want sy geen oorsaeck hadd' om haer volck te verschoonen,
End hebben nochtans noyt te crijge metten vromen,

+ Vervloecket [de stadt] Meros, spreect de Engel des HEEREN: Veruloecket haere ingesetenen met vloeckingen, om dat sy niet gekomen en sijn tot bystant des HEEREN met den stercken.

[p. *]

 

Tot Gods des Heeren hulp end bystandt willen comen.

[14]

24

⁺ Maer onder tvrouwen volck van nv tot eewger tijt,
Moet Iahel Hebers wijf hoog sijn gebenedijt.
Sy moet gepresen sijn verr boven ander vrouwen,
Die haer oft op het velt, oft inde tenten houwen:
Want sy uyt enckel liefd aen Godes volck gedragen,
Den vyandt Gods heeft cloeck met eygen handt verslagen.

+ Gelouet sy Iahel de huysvrouwe Hebers der Keniters bouen [andere] vrouwen, sy werdde gelouet [bouen] andere vrouwen die in tenten woinen.

[15]

25

⁺ Mits sy hem in een schael melck ende boter schonck,
Daer hy haer had geeyscht van water eenen dronck.

+ Hy eyschede water, sy gaf hem melck, sy langde hem boter in een Heeren schale.

26

⁺ Met d'een handt langde sy den nagel uyt der camer,
End met der rechterhandt greep sy na eenen hamer,
End sloech op Siserah int slaep van sijnen hoofde,
Dat sy hem metten slach van tleven strax beroofde.
(4) ***

+ Haere handen deene nae eenen nagel, ende de rechtere nae eens smeden hamer, ende sy klopte Siserah ende streke hem het hooft af, ende doirgroef ende doirboordde sijnen slaep.

[16]

27

⁺ Hy viel plat ende sonck aen haere voeten neer.
Ia hy ontsliep, hy sonck, hy starf end quam noyt weer.

+ Hy sonck tusschen haere voeten, hy viel neder, hy ontsliep, hy sonck tusschen haere voeten, hy viel neder, ende also hy neder sonck, daer viel hy oock heel geschendet.

28

⁺ Hierondertusschen mocht sijn moeder menichmaelen,
Ter venster kijcken uyt, end telckens eens verhalen,
Waer blijft mijn soon so lang, waer blijft sijn wagen steken?
Wat mach den radren doch oft wagenspoir ontbreken?

+ De moeder van Sisarah keeck [ondertusschen] ter venster uyt ende koudete doir de traeillien [seggende] waeromme wacht sijnen wagen so lang te komen? waeromme vertoeven sijne wagenspoeren?

[p. *]

[17]

29

⁺ Maer haer vorstinnen cloeck, aenleydden haer verstant
Om haer een antwoird' loos te steken inde hant:
Ia sy tot eygen troost, sprack dus op haer selfs vragen.

+ De wijse onder haer Vorstinnen antwoirdden haer, jae sy selve antwoirdde haer seluen.

30

⁺ Ist niet om dat ons volck den vyandt heeft verslagen?
End deylen nv den buyt, met vechtend' handt gecregen,
Dat sy so langen tijt daerom sijn onderwegen?

+ Soude het niet sijn om dat sy buyt gevonden hebben, dien sy uyt deylen? [als te weten] voir elck hooft een meyssen [oft] twee? Doch Siserah sal toecomen eenen buyt van geverwede gestickte kleederen, een kleedt van verscheyde koleuren aen beyde sijde gestickt met naeldewerck, also den voirnoemste Halsen des buyts toecoemt

[18]

Elck hooft ten minsten sal een Ioffrou oft een maegt
Tot sijnen buyt slaen aen, oft een paer, diet behaegt,
End Sisrah mijnen Soin dien sullen sy vereeren,
Met eenich kunstich werck van schoon geverwde cleeren,
Met naelde werck in gout gestickt van veel coleuren,
Sulcx als den oversten des Heyrs plach te gebeuren.

[19]

31

⁺ Al die dy haten Heer, end roepen dy niet aen,
Met schande sullen oock op sulcke wijs vergaen:
Daer tegen al die God van herten ende sinnen
Met recht' ootmoedicheyt vereeren end beminnen,
Die sullen alle sijn der Sonnen vergeleken,
Als sy laet haeren glantz in hare kracht uytbreken.

+ Also moeten vergaen alle die dy haten o HEERE, Maer die hem liefhebben, sullen wesen als het opgaen der sonnen in sijne kracht.