Het schilder-boeck

[fol. 123r]

Uvtbeeldinge der Figueren: waer in te sien is, hoe d'Heydenen hun Goden uytghebeeldt, en onderscheyden hebben: hoe d'Egyptsche yet beteyckenden met Dieren oft anders, en eenighe meeninghen te kennen gaven, met noch meer omstandicheden.

Alles seer nut den vernuftighen Schilders, en oock Dichters, hun Personnagien in vertooninghen, oft anders, toe te maken.
By een ghebracht en gheraemt, door C. van Mander, Schilder.

Tot Alckmaer.
Ghedruckt by Iacob de Meester, Voor Passchier van Westbusch, Boeckvercooper, woonende in den beslaghen Bybel,
tot Haerlem. Anno 1604.

[fol. 123v]

Aen Const-rijcken, cloecksinnighen Mr. Cornelis Ketel, Schilder en Dichter.

Alhoewel eenigher meeninghe in der daet waerachtich bevonden werdt, dat luyden van eenderley neeringe malcanderen afgunstigh zijn: Soo en heeft, oft en behoort te hebben, de swarte vuyle nijdicheyt geen plaetse by den Schilders, om onderlinghe d'een den anderen te hinderen, oft terghen: want den aerdt onser Consten daer toe te edel is, soeckende oft lievende haers ghelijcke, dat is, beleeftheyt, en vriendtlijckheyt. En ghelijck Plutarchus vriendtschap seght te wesen, t'edelste in der Natuere, soo is onse Schilder-const geern gemeensaem met soo edel deught, om dat den Schilder-gheest, ghelijck oock des Poëten, geen soo giftighe beroeringhen en can verdraghen, maer geern gherust en stil is, om dat door zijn heymlijck werck d'inbeeldinghen in den ghedachten eerst hebben t'overlegghen en besluyten, als in een Borgherlijck Stadts Raedt-huys, wat daer nae de handen, als ghehoorsaem dienaren, hebben uyt te richten oft te doen. Wort nu den aerdt onser Consten ghewelt ghedaen, door ghebreck oft onvolcomenheyt, dat somtijts onder die van der Const soo yet misvalt, oft dweers raeckt voor te comen, door het haetvoedighe onverstant, dat is niet loflijck: doch weet V. E. wel, dat sulcx noyt tusschen onse kennis en vriendtschap-houdinghe, van over ontrent twintich Iaer, yet is gheweest, dan een hertlijcke toegheneghentheyt elcander lief en nut te doen, en onderlinghe vriendtschap en weldaet te bewijsen. En tot een volherden, en om sulcx noch meer te bevestighen, heb ick gheneghen gheweest eenigh teycken, nae mijn gheringe vermoghen, te toonen. Daerom ist dat ick V. E. dees wtbeeldingen der Figueren nu toeschrijf, te meer om dat ick niemant in onsen tijdt en weet noch kenne, door wien men soo veel aerdige versieringhen, en sin-rijcke Wtbeeldingen, te weghe ghebracht siet: verhopende dat het aenghenaem sal wesen. En dat V. E. die tot noch alleen uyt zijn eyghen gheest, en vindinghe soo heel uytnemende dinghen heeft voort-ghebracht, dese van my by een vergaderde schriften lesende en siende, verweckt sal worden yet daer meer by te voegen, oft beneffens uyt zijnen vloeyenden gheest voort te brenghen. V. E. neme dan dees mijn willighe goetgonsticheyt met goeder herten aen in danckbaerheyt, siende niet soo veel op den cleen gaef, als op het ghene sy daedlijck aenwijst en beteyckent, dat is, mijn vriendt-houdighe gheneghentheyt, waer door ick wensch, V. E. langhe ghesont en welvarende blijve.

Van V. E. willigh Dienaer en vriendt.

Carel van Mander.