Het schilder-boeck

[fol. 35v]

Van Ixion.

Ixion, ghelijck Hyginius seght, was soon van Leontius, oft also Eurypides seght, van Phlegias, oft soo AEschylus, van Antion, en nae Pherecydes segghen, van AEthon en Pisiona: oock nae sommiger meeninge, van Mars en Pisidice, en nae ander, van Iuppiter;,: doch was hy veel argher als de voorghenoemde. Hy nam te Wijve Dia, dochter van Eioneus, oft Deioneus, en beloofde zijnen Schoonvader veel goets te doen, ghelijck de wijse doe was, datmen den Schoonvader geschenck dede. Deioneus eyndlijck begeerende, dat hy zijn belofte voldede, en hier op aenhoudende, noodde Ixion hem te gast, seggende, dat de redelijckheyt hem beweeghde zijn schult te quijten: maer hy liet graven eenen diepen kuyl, gelijck eenen backsteen-oven, in den inganck der plaetsen, daer het weerdtschap soude gheschieden, en liet desen vullen met vyerige gloeyende kolen, en bedecktet van boven met een swacke solderinghe, soo dat den armen Deioneus onversien daer in afgeschampt is, en aldaer grouwlijck ghestorven. Dit stuck was soo mishaeghlijck den Menschen, oock den Goden, dat sy hun wrake over hem oeffenden, soo dat hy uytsinnigh is gheworden, en liep soo dwalende achter landt eenen langen tijdt, sonder dat hy Godt oft Mensch vandt, die hem zijner aennam, oft zijn misdaedt vergeven wilde, om dat hy d'eerst was gheweest die zijnen Schoonvader had omghebrocht. Eyndlijck Iuppiter, zijns onghevals ontfermende, nam hem in ghenaden, nadien hy groot leedtwesen hadde, en nam hem daer toe boven in den Hemel, doende hem daer goet onthael, ghevende hem het Ampt van zijnen heymelijcken Raedt te bewaren, en liet hem eten en drincken aen zijn eyghen Tafel. En Ixion, in plaetse van danckbaer te wesen, werdt soo opgheblasen van soo groote eere die hem geschiede, dat hy met zijns Heeren Vrouw Iuno bestondt redenen te ghebruycken, van vryagie te plegen, en hem met haer te vermengen, dronck en sat wesende van Nectar en Ambrosia. Iuno dit haer Man segghende, wildet qualijck ghelooven, denckende dat het was uyt haet, om dat desen Ixion zijnen bastaert was: oock ghedacht hy t'voorbeeldt van Bellerophon, en Hippolytes, des wild' hy zijn selfs ooghen, als waere ghetuyghen, ghelooven: en nam een wolcke, daer hy van maeckte de ghedaente van zijn Huysvrouwe Iuno, en besteldese in de Camer van Ixion: den welcken incomende, en meenende het de waere Iuno was, volbrachter mede zijnen ontamelijcken^* lust, waer van de Centauren quamen, Nubigenes, oft wolck-kinderen geheeten. Desen gheselle con zijn quaet niet helen, maer roemde hem, dat hy de Coninginne der Goden beslapen hadde: om welcken snap hy van den Hemel afgheworpen werdt in de Helle: maer dewijl hy onsterflijck was, gelijck al ander, die Ambrosiam gegeten hadden. Daer werdt den dwasen Ixion ghebonden met handen en voeten aen een ijseren radt, alwaer rondtom hinghen en crolden een groote menichte van slanghen: hier wierdt hy sonder aflaten van op van neder rondtom ghedraeyt: hier hangt hy oock stadigh en roept, dat de Menschen zijn voorbeeldt ghedenckende, souden leeren geen quaet voor goet yemandt te doen, maer weldaedt met weldaedt te verghelijcken. Dese versieringhe^* is ghebouwt op de geschiedenis, dat Ixion zijnen Schoonvader grouwelijck bedroogh, en daer nae door groot leedtwesen crancksinnigh werdt, en om dat het in dat Landt den eersten moordt onder vermengde van gheslacht

* Hercomst der Centauren.

* De gheschiedenis, waer op de Fabel is ghebouwt.

[fol. 36r]

was, en wilde niemandt zijn ghemeenschap noch vriendtschap, des most hy vluchten uyt zijn landt, nemende zijn vertreck tot eenigen Coning, en in dien tijdt hieten alle Coningen Iuppiter,, ter oorsaken dat hy noch jongh in het ghedacht was. Hier werdt Ixion zijn misdaedt vergheven, en Raedtsheere ghemaeckt: hier vrijdde hy de Coninginne, die dat haer Man openbaerde: en hy willende dit dadelijck bevinden, liet met des Coningins cleederen cleeden een Slavinne, geheeten Nephele, dat te seggen is Wolcke, en liet de Coninginne Ixioni dagh stellen, snachts op een seker plaetsa te comen: Dus quam hy, en hadde met de Slavinne te doen: en hier van soude ghecomen zijn Imbrus, den eersten der Centauren. Doe werdt hy uyt het Hof des Conings verjaeght, levende daer nae in seer groote armoede: doch stadigh ghequelt met begeerte van eere en hoocheyt. Dus raeckt dese versieringe de eergierighe Menschen,^* die de wolcke des valschen schijns der Wijsheyt omhelsen, in plaetse der oprechter: en alle die door mishandelinge oft valsche listen gheraken tot hoogen staet der eeren, en blijven daer in niet langhe. Eyndlijck is dees Fabel voortgestelt tot leeringe, om te bewijsen, dat onder alle misdaden, d'ondanckbaerheyt, en weldaets verghetentheyt, de stinckenste en meeste is, en datter menighe straffe den Menschen om is overghecomen.

* Leerlijcke uytlegginghe van Ixion.