De harpe, oft des herten snarenspel
(1599)–Karel van Mander–
AuteursrechtvrijInhoudende veel stichtlijcke liedekens: nu andermael door K. van der Mander ouersien, verbetert, ende vermeerdert
[pagina 53]
| |
nae de wijse: Ick roep u Hemelschen Vader aen.
NEbucadnesar triumphantGa naar margenoot+
Tot Ninive regeerde,Ga naar margenoot+
Holophernem sijn Hoofman sandtGa naar margenoot+
Hy uyt, in menich landt,
Die gheweldigher handt
Veel Steden destrueerde.
Met cranssen, danssen, en vrolijck spel,Ga naar margenoot+
Quamen Holophernem teghen,
Veel Princen ende Nacien snel,
Maer door alsulck voorstel
Mochten sy sijn herte fel
Tot ghenade niet beweghen.
Hy en spaerde Stadt, Tempel, noch Slot,Ga naar margenoot+
Noch Afgoden by desen,
Het was Nebucadnesars ghebot,
Die als hooveerdich sot,
Selve wild' een Godt
Duer al zijn ghepresen.
T'volck Israels heeft dat gheruchtGa naar margenoot+
Int landt Iuda beseuen,
Sy hebben voor Ierusalem gheducht,
Om den Tempel ghesucht,
Tot Godt haren toevlucht
Haer stemmen opgheheuen.
Sy hebben haer vaste plaetsen besteltGa naar margenoot+
Op de berghen gheleghen,
Om wederstaen dat groot ghewelt,
Maer als dit was vertelt
| |
[pagina 54]
| |
Holophernes den Helt
Is toornich bedeghen.
Ga naar margenoot+Hy riep sijn Capiteynen vry,
En sprack met haer in rade,
Wat volck is dit, wat Coninck hebben sy?
En hoe macht comen by
Dat sy als ander, my
Niet en bidden om ghenade.
Ga naar margenoot+Achior Capiteyn vermaert
Ouer de Ammonijten,
Heeft hem de rechte waerheyt verclaert,
Hoe Godt dit volck bewaert,
Wanneer sy onbeswaert
In sijn ghebodt haer quijten.
Ga naar margenoot+Dus soo dit volck in zonden leeft,
Sprack hy, ghewis in handen
Henlieden haren Godt, u gheeft,
Maer soo't vry onghesneeft
Hem ghehoorsaem aencleeft,
Wy comen al tot schanden.
Ga naar margenoot+De Hooftmannen verstoorden al,
Ga naar margenoot+Soo Holophernes dede,
Achior hy te leyden beual
By Israels ghetal,
Segghende: siet ick sal
V daer doen steruen mede.
Ga naar margenoot+Met handen en voeten ick verstae,
Werdt Achior ghehanghen,
Maer d'Israeliten daer na
Brochten hem sonder scha
| |
[pagina 55]
| |
Binnen Bethulia,
Daer werdt hy wel ontfanghen.
Seer gruwelijck werdt daer beleytGa naar margenoot+
Die Stadt aen alle zijden,
Israel tot den Heere schreyt
Om sijn barmherticheyt,
Met asschen opt hooft ghespreyt,
En rusten haer om strijden.
Holofernes de Stadt benamGa naar margenoot+
Haer fonteynen ghemeene,
Al t'volck door noot tot Osiam
En tot de Oudtste quam,
Benout, ontstelt, en gram,
Met seer grooten gheweene.
Osias heeft tranen ghestort,Ga naar margenoot+
En sprack: Broeders verheuen,
Soo ons binnen vijf daghen cort,
Niet gheholpen en wort,
De Stadt, om datter schort,
Die willen wy opgheuen.
Iudith een schoon Wedu eerbaer,Ga naar margenoot+
Om dat men Godt dus terghde,
Vermaende die Ouders aldaer,
En sprack, sy had in haer
Wat voorghenomen: maer
Den sin sy elck verberghde.
Met asschen (ligghende in den sack)Ga naar margenoot+
Ginck sy haer hooft bestroyen,
[T]'ghebedt sy tot den Heere sprack,
[D]aer nae ter Stadt uyt track,
| |
[pagina 56]
| |
Met al wat haer ghebrack,
Ghecleedt niet om vermoyen.
Voor Holophernem s'morghens vroech
Bracht men haer in de Tente,
Ga naar margenoot+Sy sprack gheheel nae fijn ghevoech,
T'hert hem inwendich loech,
Als hy sijn ooghen sloech
Ga naar margenoot+Op die schoon' excellente.
Ga naar margenoot+Sy hiel haer van sijn spijse net,
Ga naar margenoot+En vandt voor hem ghenade,
Ga naar margenoot+Hy ordineerde voor een wet,
Dat sy mocht haer ghebet
Gaen doen, sonder belet,
Buyten t'Legher vroech en spade.
Den vierden dach een avontmael schanc
Ga naar margenoot+Hy sijn Heeren principale,
Ga naar margenoot+Iudith verciert quam nae sijnen danck,
Ga naar margenoot+Sijn herte hem ontspranck,
Ga naar margenoot+Dat hy hem droncken dranck
Ga naar margenoot+Al door der liefden strale.
Ga naar margenoot+Doen 't nu was late in der nacht,
Lieten sy haer alleene,
Ga naar margenoot+Daer Holophernes lach en sliep versmacht
Sy badt den Heer om cracht,
Ga naar margenoot+Daer buyten hielt de wacht
Abra, haer maerte reene.
Ga naar margenoot+Met een zweerdt dat daer hinck ghereet
Ga naar margenoot+Gaf sy hem daer twee slaghen
In sijnen hals, met moede wreet,
Sy voort sijn hooft afsneet,
| |
[pagina 57]
| |
Nam oock sijn bedde cleet,
Sy hebbent me ghedraghen.
Iudith snel met haer maerte tradt,Ga naar margenoot+
Als ten ghebede gaende,
Ghelijck sy was ghewoone dat,
En quam binnen de stadt
Dit eerbaer suyuer vat,
Godt te louen vermaende.
Tot Iudith liep't al Wijf en Man,Ga naar margenoot+
Daer was veel lichts ontsteken,
Sy toonde t'hooft van den Tyran,Ga naar margenoot+
Lof Godt die helpen can,
Heeft sy ghesproken dan,
Ghetoont die bedde-deken.
Een groote vreuchde wert daer beschooft,Ga naar margenoot+
T'hooft stack op de muragie,Ga naar margenoot+
Sy vielen op den vyanden verdooft,Ga naar margenoot+
Wiens moedt al was berooft,
Als sy vonden onthooftGa naar margenoot+
Haer meeste personnagie.
Met Trompetten en groot gheluytGa naar margenoot+
Heeft Israel verdreuen
Al sijn vyanden ten lande uyt:
Doe deelden sy den buyt,Ga naar margenoot+
Iudith tot een besluyt
Werdt grootelijcx verheuen.Ga naar margenoot+
Oorlof Broeders houdt goede wachtGa naar margenoot+
Al in die stadt des Heeren,
Want Satan gaet dach ende nacht
Rondtom met sijn heyrcracht,
| |
[pagina 58]
| |
Sijn pijlen, met eendracht,
Ga naar margenoot+Wil door't gheloof afkeeren.
Een is noodich. |
|