De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn
(1627)–Karel van Mander–
AuteursrechtvrijNa de wijse: Orpheus droef van sinne. Oft Waeckt op, waeckt op, o Ziele.
Ga naar margenoot+IOnas Propheet des Heeren,
De soon Amithai,
Ghesonden om de stadt
Ninive te bekeeren,
Oft te waerschouwen, hy
Nam vluchtigh zijnen padt,
Vanden Heer, en op dat
Hy over Zee mocht varen,
Te Iapho t'schepe tradt,
Maer fel en woeste baren
Bespronghen haest dat vat.
Want den Heer liet op steken,
Een stormwints tempeest,
T'schip als die winden spel
Ga naar margenoot+Scheen soud' in stucken breken,
Tot sijnen God bevreest
Ga naar margenoot+Riep daer elck Bootghesel,
Al veel ghereetschap snel
Wierpen sy sonder swichten
In Zee rasende fel,
Om t'schip alsoo verlichten,
| |
[pagina 323]
| |
T'wijlen sliep Ionas wel.
Den Schipper liep beneden,
Sprack, aenroept uwen Godt,
Slapen is nu gheen raet,
Tsamen besluyt sy deden,
T'ondersoecken met 'tlot,Ga naar margenoot+
Om wiens wil oft misdaetGa naar margenoot+
Dat haer soo qualijck gaet,
T'lot op Ionam ghevallen,
Vraeghden na zijnen staet
Nae zijn gheslacht, van allen,
Waer t'huys, oft wat Landtsaet?
Hy beleedt hem te wesen
Vant gheslacht een Hebree,
Seer vreesende den Heer,
En dat hy vloodt voor desen
Die Hemel Aerd' en ZeeGa naar margenoot+
Schiep, waerom sy al seerGa naar margenoot+
Bevreest waren, wanneer
Sy dit aenhoorden, spraken,
Gheeft ons te kennen meer,
Wat salmen met u maken,
Dat d'Zee in stilte keer.
Hy sprack, wildy dat stille
De Zee, werpt my daerin,
Den storm nu voorhandt
Lijdt ghy om mynent wille,
Sy roeyden niet te min
Om gheraken aen 't lant,
Maer t'was te vergheefs, want
De Zee noch felder teghen
Haer voer aen desen cant,
Sy riepen seer versleghenGa naar margenoot+
Den Heer aen om bystant.
O Heer zijt ons ghehuldigh,Ga naar margenoot+
En laet ons niet vergaen,
Om des Mans Ziel onvroet,
Rekens ons gheen onschuldigh
Bloedt toe in dit bestaen,
| |
[pagina 324]
| |
Want ghy, o Heere, doet
Tghene dat u dunckt goet,
Aldus sy Ionam namen,
Wierpen hem in de vloet,
Doen werdet na't betamen
Een stille weder soet.
Offerhanden oock mede,
Gheloften, seer verschrickt,
Dit volck na sulck exploot
Den Heer ter eeren dede,
Maer de Heer heeft beschickt
Daer eenen Walvisch groot,
Wiens lijf Ionam hesloot
Ga naar margenoot+Drie daghen en drie nachten
Maer soo de Heer gheboodt,
Den Visch sonder meer wachten
Hem weer te lande schoot.
Ga naar margenoot+Ionas gaet oock vertellen,
Hoe hy badt inden Visch,
O Heer, ick riep (seyt hy)
Van uyt den buyck der hellen,
Mijn hooft bedeckt met lisch,
De diept' omringde my,
Ga naar margenoot+Mijn ghebedt quam tot dy
In uwen Tempel heyligh,
Ghy brocht mijn leven vry
Wt den verderven veligh,
Mijn Heer en God zijt ghy.
Maer die in noodt verdrietigh
Ga naar margenoot+Met ydel toeverlaet
Den Afgodt doet aenhangh,
Ga naar margenoot+Den welcken doch is nietigh,
Die verlaet door zijn daet
Dijns ghenaden toegangh,
Maer Heer, ick sal u danck
Offeren, en betalen
Ga naar margenoot+Mijn gheloften vry vranck,
Om dat ghy sonder falen
My hielpt uyt swaer bedwanck.
| |
[pagina 325]
| |
Ionas van nieuw ghesondenGa naar margenoot+
In de stadt Ninive,
Die seer groot was en wijdt,
Drie daghvaerden bevonden,
Een daghreys hy daer de,
En predickte met vlijt,
Noemd' eenen korten tijdt,
En sprack, na veertigh daghen
Sal Ninive subijt
Vergaen, God salse plaghen,
Om dat ghy soo boos zijt.
Doen gheloofden de lieden
Tot Ninive aen Godt,Ga naar margenoot+
Door 'sPropheten vermaen,Ga naar margenoot+
Sy deden stracks ghebieden
Van vasten een ghebodt,
En trocken sacken aen,
T'quam voor den Coninck saen,
Hy stont van zijnen Throone,
Sijn Purper afghedaen,Ga naar margenoot+
Asschen werdt nu zijn Croone,
Met eenen sack omvaen.Ga naar margenoot+
Een vasten int ghemeene
Hy oock uytroeyen liet,
En 'twerdt oock soo volbracht
Dat niemant groot noch kleene,
T'zy Mensch oft Beeste, niet
Yet proefde dagh noch nacht,
En soo met grooter kracht
T'gheroep tot Godt verstercken,Ga naar margenoot+
En dat elck wijs bedacht
Van zijn zondighe wercken
Bekeerde met eendracht.
Wie weet oft Godt beroude,Ga naar margenoot+
Ende zijn toorne straf
Van ons naem een afscheyt
Maer doen God nu aenschoude
Haer wercken, en dats' afGa naar margenoot+
Stonden van haer boosheyt,
| |
[pagina 326]
| |
T'ongheluck toegheleyt
En liet hy niet ghebeuren,
Of Ionas schoon al beyt,
Dies quam zijn hert in treuren,
Niet waer t'hebben gheseyt.
Want hy had hem gaen setten
Oost vander stadt aldaer,
In een hut om bespien,
Wel op de stadt te letten
Hoe't sou vergaen met haer,
Maer en sagh niet gheschien,
Bedroeft sprack hy midtsdien,
Dit was dat ick te vooren
Seyd', als had ickt voorsien,
Daerom, o Heer verkoren,
Ga naar margenoot+Gingh ick ter Zeewaert vlien.
Want ick weet dat ghy goedigh
En seer ghenadigh zijt,
Ga naar margenoot+Vol barmhertigheyt groot,
Ga naar margenoot+En de straffe lanckmoedigh
Ghedreyght, noch wel scheldt quijt,
Dus hem wenschende doot
Gaf den Heer dat daer sproot
Een Couwoorde verheven,
De bladers wijdt ontsloot,
En heeft schaduw' ghegheven
Over zijn hooft ter noot.
Ga naar margenoot+Hier door in drucx verseeren
Hy groot vermaken nam
Onder dat groene dack,
Maer smoghens door des Heeren
Will' eenen Worme quam,
Die de Couwoorde stack,
Dat sy verdorde swack,
Godt sondt een hitte krachtigh
Op Ionas hooft seer vlack,
Dat hy flauw en onmachtigh
Met droever zielen sprack:
Ga naar margenoot+Ick wilde liever sterven
| |
[pagina 327]
| |
Dan langher leven, doen
Sprack den Heere sonderling,
Iammert u het bederven
Van den Couwoorde groen,
Al waer ghy toe gheen ding
En hebt ghedaen, s'ontfing
Bin eenen nacht haer schieten,
En bin eenen nacht ging
Sy wederom te nieten,
Die schaed' is seer ghering.
Maer hoe komt ghy verwondert,
Dat my dan jammert seer
Ninivis groote Stadt,Ga naar margenoot+
Waer in dat zijn wel hondert
Twintich duysent, en meer
Menschen, dewelcke plat
Noch niet en weten wat
Rechts of slincks by manieren
Is, en noch boven dat
Een groot ghetal van dieren
Int ruyme wijde vat.
Christus Prince vol waerdenGa naar margenoot+
(Ghelijck van Iona leert
'tVoorbeeldt) begraven lagh
Oock int midden der aerden,
En dit volck haest bekeert
Sal oock sonder verdragh
Voort treden inden daghGa naar margenoot+
Des Oordeels, en verdommen
'tVolck, dat soo wel nu magh,
En niet en wil nae kommen
't Bly-marigh woordts ghewagh.
Een is noodigh. |
|