Dat hooghe liedt Salomo, met noch andere gheestelycke liedekens
(1595)–Karel van Mander–
Auteursrechtvrij
[pagina 92]
| |
Ga naar margenoot+ HEt leven van Noah wil ick gaen verhalen,
Ga naar margenoot+ Al nae des Schrifts uytlegh,
Sijn wandelinghe was, sonder verdwalen,
Recht in des Heeren wegh,
Ga naar margenoot+ De sone van Lamech
Ga naar margenoot+ Was hy, uyt die eersame
Reyn afcomste van Seth,
Hy wan al sonder blame
Ga naar margenoot+ Drie sonen, haren name
Was Sem, Ham, en Japhet.
Sijn ouderdom was doen vijf hondert Jaren,
Ga naar margenoot+ Maer als wijdt uytghebreyt
Ga naar margenoot+ De Menschen die van Cants zade waren
Vermeerderden planteyt,
Dochteren vol schoonheyt
Wonnen sy in die daghen,
Gods kinderen minioot
Van Seths afcomste, saghen
Op dese met behaghen,
Om d'ijdel schoonheyt groot.
Ga naar margenoot+ Sy namen van dese tot hare Wijven
Die sy wilden eenpaer:
Godt sprack die Menschen en willen niet blijven
Onder mijnen Gheest, maer
Hondert en twintich Jaer
Wil ick henlieden gheven,
Dit was tijdt en respijt
Ga naar margenoot+ Om beteren haer leven,
Ga naar margenoot+ Maer sy hebben bedreven
| |
[pagina 93]
| |
Meer boosheyt breedt en wijt.
Ten selven tijde waren oock tyrannen, Ga naar margenoot+
Reusen wreet ende fel, Ga naar margenoot+
In die weerelt, groote vermaerde Mannen, Ga naar margenoot+
Want Gods kinders rebel
Haer versamende snel,
Jeghen recht en betamen,
Met die Dochteren schoon
Der Menschen, van haer quamen
Lieden van grooter famen,
Hier onder s'hemels throon.
Maer als de Heere op Aerden aenschoude Ga naar margenoot+
Als' Menschen boosheyt, siet, Ga naar margenoot+
De Scheppinghe der Menschen hem beroude
Met hertelijck verdriet, Ga naar margenoot+
Ick wil brenghen te niet
Menschen end' beesten mede,
Sprack de Heere vailliant, Ga naar margenoot+
Maer Noah goet van zede, Ga naar margenoot+
Ghenade ende vrede Ga naar margenoot+
Voor Godt den Heere vandt.
Godt die geboodt Noah met soeter spraken,
Hy soude met den ganck
Van dennen houte een Arcke gaen maken,
Drie hondert ellen lanck,
En der wijdden bevanck
Vijftich ellen, oock dertich
Moeste de hooghde zijn, Ga naar margenoot+
Ten viel Noah niet smertich, Ga naar margenoot+
| |
[pagina 94]
| |
Maer hy dede goethertich
t'Bevel des Heeren fijn.
Want Godt die hadde hem gheseyt te vooren,
Hoe hy een watervloet
Soude doen comen, om al te versmooren
Die Menschen boos onvroet,
Met al't dieren ghebroet:
Maer Noah soud' hy sparen
Met al sijn huysghesin,
Ga naar margenoot+ In d'Arcke laten varen
Alle dieren by paren
Soude hy nemen in.
Ga naar margenoot+ Maer die Menschen boos end' quaet van gedachte
Ga naar margenoot+ Verblindt in haer verstandt,
En namen op geen waerschouwinge achte,
Ga naar margenoot+ Om te ontgaen Gods handt,
Noah den Predicant
Vermaend' haer af te laten
Van t'quaet uyt goeder deught,
Maer sy lieten hem praten,
Ga naar margenoot+ Trouden, droncken end' aten,
End' maeckten ijdel vreucht.
Ga naar margenoot+ Den tijdt van hondert Jaer oft daer beneven
Ga naar margenoot+ Werdt die Arcke voldaen,
Reyn Vee, end' voghelen seven en seven,
Ga naar margenoot+ Moesten in d'Arcke gaen,
Ga naar margenoot+ Nae des Heeren vermaen,
Hoe vreemt oock van manieren,
Elck paer, een hy, en sy,
| |
[pagina 95]
| |
Maer van onreyne dieren,
Van elcx een paer logieren
In d'Arcke moeste hy.
Noah volghde Gods woordt in alle dinghen, Ga naar margenoot+
Hy end' sijn sonen Sem, Ga naar margenoot+
Ham, ende Japhet, in de Arcke ginghen,
End' oock sijn wijf met hem,
End' haer drie wijven tem,
Soo van reyn als enorme
Is daer by hem vergaert,
Beeste, voghel, end' worme,
Van allerande forme,
Nae Gods bevel ghepaert.
Doen heeft Godt die Diluvie ghesonden Ga naar margenoot+
Over die weerelt saen, Ga naar margenoot+
Alle fonteynen, der diepten afgronden,
Die zijn open ghegaen,
En die vensters ontdaen
Aen den Hemel met crachten,
Soo dat ghereghent heeft
Veertich daghen end' nachten:
T'moest al den doot verwachten,
Wat op't droog' heeft ghesweeft.
Doen mochten wel de Menschen om genade
Roepen, met groot misbaer,
Tot Godt den Heere, maer het was te spade,
Want die straffe was daer,
Te vergheefs sy oock haer
T'ontvlieden ginghen stellen,
| |
[pagina 96]
| |
Want soo de Schrift oorcont,
Godt liet dat water swellen,
Ga naar margenoot+ Tot dat het vijfthien ellen
Boven die berghen stont.
Ga naar margenoot+ Dus moestet al des doots passage aenvaerden
Met afgrijselijck wee,
Jae al wat adem hier had' op der Aerden,
Menschen, dieren, end' Vee,
Want t'was hier al een Zee,
Ga naar margenoot+ Hondert end' vijftich daghen,
Ga naar margenoot+ Daer nae heeft Godt ghedacht
Op die in d'Arcke laghen,
t'Water liet hy verjaghen
Door eenen windt met cracht.
Ga naar margenoot+ Op Ararat den bergh van grooter hooghden
Nam d'Arcke haren standt,
De spitsen der berghen haer ooc vertoochden,
Noah een Rave sandt,
Daer nae een Duyve, want
Hy hadde groot verlanghen:
Maer hy heeft met der handt
Die Duyve moeten vanghen,
t'Water was niet verganghen,
End' sy en vandt gheen landt.
Ga naar margenoot+ Op den sevenden dach fandt hy noch eene,
Die bracht een Olijf-bladt,
Ten derden mael fandt hy een Duyve reene,
Seven daghen nae dat,
Dese daer Noah sat
| |
[pagina 97]
| |
En is niet meer ghecomen,
t'Decksel der Arcken dack
Heeft Noah afghenomen,
Godt de Heere den vromen
Noah aldus aensprack.
Ghy end' u Wijf, u Sonen met haer Wijven,
Met al t'ghedierte daer,
Gaet uyt der Arcke op d'Aerde, wilt beclijven, Ga naar margenoot+
Wast, ende zijt vruchtbaer, Ga naar margenoot+
Ses hondert end' een Jaer
Noah oudt zijnde, dede
Alsoo hem Godt gheboodt,
Ginck uyt d'Arcke met vrede,
Sijn huysghesin, oock mede
Elck dier met sijn ghenoot.
Noah danckbaer end' oprecht van manieren, Ga naar margenoot+
Wt een voornemen goet,
Offerde Godt van alle reyne dieren:
Godt roock den reucke soet,
En dacht in sijn ghemoet,
d'Aerde niet te vervloecken
Meer, om des Menschen daer,
Want sy doch niet en roecken, Ga naar margenoot+
Maer al haers herten soecken Ga naar margenoot+
Van der jeucht aen is quaet.
Niet meer en wilde de Heere nae desen
Wat leeft, met water slaen,
So langh' als d'Aerde soude staen in wesen
Soo soude oock bestaen
| |
[pagina 98]
| |
Coud' end' hitte voortaen,
Oock, als in het voorpleghen,
Dach, nacht, saeytijdt end' Oogst,
Godt weldadich gheneghen,
Gaf Noah sijnen zeghen,
Als eenen Godt van troost.
Ga naar margenoot+ Alle dieren tot sijnen onderhoude
Ga naar margenoot+ Hy hem ghegheven heeft,
Ga naar margenoot+ Behoudens dat hy niet eten en soude
Ga naar margenoot+ Wat in sijn bloedt noch leeft,
Want ick wil onghesneeft
Wrake (sprack Godt verheven)
Van dijn lijfs bloedt ghewis,
Oock aen den dieren gheven,
End' wreken s'Menschen leven
Aen die sijn broeder is.
Ga naar margenoot+ Want dit heeft Godt met Noah vast besloten,
Ga naar margenoot+ Soo wie Menschen-bloedt stort,
Ga naar margenoot+ Dat door Menschen, sijn bloet sal zijn vergoten,
En noch met woorden cort
Ga naar margenoot+ Sprack Godt, de Mensche wort
Ghemaeckt, van Godt den Heere,
Ga naar margenoot+ Tot sijnen beelde fijn,
Wast end' vermeerdert seere,
Datter met snellen keere
Vwer veel moghen zijn.
Ga naar margenoot+ Met Noah ende sijn naecomelinghen
Ga naar margenoot+ Maeckte Godt een verbondt,
Geen Diluvi op Aerden meer te bringhen
| |
[pagina 99]
| |
Dies soude t'elcker stondt,
Als hy den Hemel rondt
Met wolcken overtoghe,
In die wolcken seer claer
Vertoonen sijnen boghe,
Op dat gheensins en loghe Ga naar margenoot+
t'Verbondt eeuwich eenpaer.
Dit was een teecken tusschen Godt almachtich,
End' allen vleesche teer,
Waer by dat Godt soude wesen ghedachtich
t'Verbondt, dat hy met meer
Soud' brenghen in verseer,
Oft doodelijck benouwen
Alle vleesch niet der vloedt, Ga naar margenoot+
Noah met goet betrouwen
Die ginck den acker bouwen,
End' werdt een Landtsman goet.
Hy plantte wijnberghen end' heeft ghedroncken Ga naar margenoot+
Van den wijn ende lach
Droncken in sijn hutt', in slape gesoncken,
Daer op den selven dach
Ham sijn schamelheyt sach,
T'welck hy daer buyten seyde
Sijn twee ghebroeders vry,
Die welcke alle beyde
Ginghen met eenen cleyde,
Haer Vader deckten sy.
Achterwaert ginghen sy dat cleedt hem draghen,
Met een ghekeert aenschijn, Ga naar margenoot+
| |
[pagina 100]
| |
Op, dat sy sijn schamelheyt niet en saghen,
Noah van sijnen wijn
Ontwaeckt, vernam wat sijn
Cleynste Sone mispresen
Hadde ghedaen, sprack vroet:
Vervloeckt zy Canaan, desen
Een knecht der knechten wesen
Onder sijn broeders moet.
Ga naar margenoot+ Geloeft zy Godt de Heere Sems ydoone
Canaan zy sijn knecht tem,
Godt breyde Japhet uyt, so dat hy woone
In die hutten van Sem,
Canaan die diene hem:
Maer als t'Suntvloets beswaren
Was hondert Jaer voorby
End' vijftich, den eerbaren
Ga naar margenoot+ Man, neghen hondert Jaren
Ga naar margenoot+ End' vijftich oudt, sterfhy.
Oorlof broeders slaet dees History gade,
Ga naar margenoot+ T'dient ons tot onderwijs,
Ga naar margenoot+ Wy hebben in Christo tijdt van ghenade,
Ga naar margenoot+ Om ontvlieden propijs
Ga naar margenoot+ Gods toornich afgrijs,
Ga naar margenoot+ Over t'sondich bedrijven,
Ga naar margenoot+ Dus vyerich in den Gheest
Ga naar margenoot+ Laet ons, om wel beclijven,
Ga naar margenoot+ In Gods ghenade blijven,
Want die is noodich meest.
Een is noodich. |
|