Bethlehem dat is het broodhuys
(1613)–Karel van Mander–
Auteursrechtvrijte weten gheestlicke Liedekens ghedichten of Leyssen, die de Herderen by Bethlehem snachts hun Vee wakende singen met verlanghen na de comste Christi
nae de wijse des 45.Psalms.
Hebreus, Prosolytus. Lamech.
H. O Proselijt wel blijde wy zijn moghen,
Vergeefs wy niet te Bethlehem en togen,
Wy vonden daer in een vernederd stal,
Des weerelds licht, en s'menschen grooten al.
Wy vonden daer een Maeghd, en die was moeder,
Wat wonder werck? haer kind, haer Heer, en broeder,
En leven was, ghemaeckt was sy door hem,Ga naar margenoot+
Wy toghen niet vergheefs te Bethlehem.Ga naar margenoot+
P. Daer sagen wy Maria soet oodmoedig
| |
[pagina 64]
| |
Van wesen reyn, haer man ooc Ioseph vroedig
Die stadig kuysch, wel Ioseph heeten mocht,
Gelijck, die van zijn broeders was verkocht.
Dit lieve paer end' desen grooten Coning,
En vonden wy niet, in een rijcke wooningh,
Maer in een stal, om Beesten stallen in,
Niet getapijt, dan met vuyl cop-gespin.
L. Geen marmer welf gedragen op dorijcken
Colomnen noch Corinthen noch Ionijcken,
En was aldaer te sien, van schoon gebauw,
Veel eer een dack gevurst, met russchen rouw.
Nu Ioseph van Davids huys en geslachte
Om Davids stad int land Iudea dachte,
Zijn schatting daer te geven quam hy heen,
Van Nazareth een stad in Galileen
H. Oock quam met hem Maria zijn getraude
Die selve maegd, die hy al vroeg aenschaude,
Ga naar margenoot+Bevrucht, doch t'was vanden heyligen geest,
Te nemen haer, tot hem heeft hy ghevreest.
Maer inden droom quam den Engel des Heeren
Ga naar margenoot+Van deses maegds wonder bevrucht zijn leeren
En dat het kind, most Iesus heeten hy,
Want t'sal zijn volck, van sonden maken vry.
P. Dits al geschied, op dat volbracht zy t'gene,
Dat den Heer sprac, door den Propheet voor hene,
Ga naar margenoot+Een maegd ontfaen, en baren sal (merckt wel)
Een Sone, en werd genaemt Emanuel.
Dats God met ons, nu dit dan overslegen,
Met sijn wijf quam Ioseph oprecht genegen,
Tot s'vaders stad, daer wou den Heer van al,
Geboren zijn, in een vernederd stal.
L. O Coning groot, Almachtig Heere nergen
En wasser plaetse al daer in den herbergen,
Voor u dat in een stal, o menschen siet,
S'heeren oodmoet, in zijn geboort geschiet.
Van God voorsien, den tijd van T'Maegdig baren,
Quam juyst gepast, daer zy in de stad waren,
Dat doe voor by tijd negen-maendigh ging,
| |
[pagina 65]
| |
Dat Gods dienst-maegd zijn woord met wille ontfingh. Ga naar margenoot+
H. God can zijn woord, en zijn beloft voorsproken,
Volcomen dus, volcomen ongebroken:
Van Davids zaed is t'woord volcomen mids
Dat Ioseph is van t'zaed en huys Davids.
Want in echts band was hy van in voorstonden
Met hand en woord aen dese maegd verbonden,
Met suyver vuyr bevrucht, hem niet gepaerd,
Nochtans met haer, naer al des werelds aerd.
P. Lof God, nu is den droeven nacht verdwenen,
Door t'vrolijck licht, te Bethlehem verschenen,
Want t'licht, waer door al s'werelds lichten zijn
Vol claerheyd, heeft ter weereld sijnen schijn.
Den opgang schoon, rijst blosende inden oosten
Dy groeten wy, o dagh om ons vertroosten,
Oprechte Sonn' hooftlicht, des werelds claer
Waerachtigh licht, verschijnende openbaer.
L. De lang verwacht', claer morgen-sterre schoone
Wt Iacob voord gecomen, ligt ten toone,
In doecken nu gewonden, en geleyd
In eender kribbe, alsoo ons was voorseyd.
Den meesten Heer, en heeft geen gulden wiege
O mensch siet toe, dat u niet en bedriege
Den hoogmoed, maer verkleend u als dit kind,
Want in oodmoed, men t'zieler ruste vind.
H. V eygen selfs behagen, wilt vernielen,
Komt soect, met ons het broodhuys uwer sielen
Dat u gemoed, mag reyn zijn en gespijst,
En dan gesterckt, den besten gever prijst.
T'broodhuys oprecht, is Bethlehem, van desen
Moet eeuwich lof, den alderhoogsten wesen,
Zijn woord is vleesch geworden, ja recht vroed
Het welck geneest, de menschen van der dood.
P. Den hooghsten, woond seer geeren met behagen,
By die daer zijn, oodmoedig en verslagen,Ga naar margenoot+
Van herte en gheeft, waerom vercoren werd,
In Israel een reyn vernederd hert.
| |
[pagina 66]
| |
Ga naar margenoot+Veel dingen groot, doet God door den oodmoeden
Dies Gabriel, den Engel hem most spoeden,
Ga naar margenoot+Door Gods bevel, na t'Galileetsche land,
Te Nazareth, aen Maria als gesand.
L. Zijn groet gedaen, en bodschap nu volcomen
Gebood men most, den Zone Iesus nomen,
Siet desen sal, groot wesen ongewoon,
En werd genoemd, des alderhoogsten soon.
Ga naar margenoot+God sal hem t'stoel zijns vaders David geven
Ga naar margenoot+En over t'huys Iacobs, eeuwigh verheven
Ga naar margenoot+Heerschappen sal hy, en zijns Coninghrijcks
Ga naar margenoot+Dagh, sal gheen eynd af wesen desghelijcks.
H. Hoe salt toegaen, gevraeght, antwoorde weder,
Van boven af, sal in u comen neder,
D'heylige gheest, des alderhooghsten kracht,
Van boven sal, u oock omschynen sacht.
En daerom werd t'heyligh, uyt u geboren,
Te recht genoemd, den Zone Gods verkoren,
Dit mocht ons al, d'een voor d'ander na
Verteld zijn, van Ioseph en Maria.
P. Maer Heber vriend, doe wy het kind nu vonden
Ga naar margenoot+Hoe seer al t'volc, aldaer door ons verconden,
Verwonderd was, als wy vertelden t'woord,
Wat wy van t'kind in veld, al hadden g'hoord.
Maria self t'scheen aen haer wesen reynig,
Ons reden ging, ter herten haer niet weynig,
Zy sagh beschaemd ons aen, en hoorde snel
Ons voor haer doen, den Engel Gods vertel.
L. Dat dit kind is, den Christ ons Saligmaker,
Ga naar margenoot+Den Heere self, des vrolijckheyds oorsaker,
Van alle volck, het teecken oock daer by,
Dat in een kribb' hem zouden vinden wy.
Ic Lamech seg laet ons God van hier boven
(Die ons vertoond heeft waerheyt) hooge loven,
Wy vonden doch, in een vernederd stal,
Des Weerelds licht, en s'menschen grooten al.
Het 14.Veld-Lieds eynt. |
|