Bethlehem dat is het broodhuys
(1613)–Karel van Mander– Auteursrechtvrijte weten gheestlicke Liedekens ghedichten of Leyssen, die de Herderen by Bethlehem snachts hun Vee wakende singen met verlanghen na de comste Christi
Psal. 116.
Proselytus, Salomon.
P. WIe sal ons nu met singen doen gerijf,
Terwijlen wy hier onse kudde waken
By Bethlehem de Stad die wy ghenaken,
En zijn ontrent met al ons Vee bedrijf.
S. Tot Bethlehem vergaerd is man en wijf
Iae alle man uyt David huys bedeghen,
Om daer gheschat zijn van Augusto weghen,
De weereld door ghegaen is zijn ghebod
P. D'herbergen al elck huys ja stal en kot,
Nu crielen vol niet isser ledigh bleven,
Elc in zijn stadt moet schatting comen geven
Sijnde onderdaen t'Roomsch Keysers groot gheweld.
S. Nu Proselijt met my u keele steld,
Te singen wat ick sal beginnen vooren
Elc hoor met vlijt want waer lust is om hooren,
Daer voeghd wel yet ghesonghen of verteld.
Salomon singt aen hem volgt Proselytus op de wijse vanden Psalm 23.
| |
[pagina 32]
| |
ABraham vroom Isaack en Iacob t'same
Van Gods beloft versekerde erfghename
In een vreemd land in hutten slecht woonachtig
Een beter stad en Vader-land verwachtigh,
In Hemel hoog: op Eerden wel te vreden,
Te wesen vremd en gasten hun beleden.
P. Sy Gaende met verganckelijcke voeten
Op Eerden dus t'gemoed dat nam versoeten
Den Heer ontrent te wandelen hier boven.
Ten lesten word in slaverny verschoven,
T'volck Israels in Egypten gedreven,
Om vinden brood den steun-stoc van dit leven.
S. Nijd t'wreede dier, dreef Ioseph daer te vooren,
Ga naar margenoot+Die zijnd' een Vorst seven goe jaren t'cooren
Hadde al vergaerd, in schuyren als den cloecken
T'brood-huys was in Egypten doen te soecken
De dierte groot was swaer in alle landen,
Al t'geld voor brood geraecte in Ioseph handen.
P. Oock t'Vee en land werd Pharao al ten besten
Lijf eygenschap van al het volck ten lesten.
Ga naar margenoot+D'eerds-vaders doch die dachten quade saken,
Met Ioseph doen: maer God dacht wel te maken,
Gelijc altijds, op dat veel volcken zouden
Voor s'hongers nood met voedsel zijn behouden.
S. Een Coningh die van Ioseph niet en wiste,
Socht ons geslacht te niet en doen met liste,
Met arbeyd swaer in dienstbarig benauwen,
Gebood Siphra en Pua twee vroe-vrauwen,
Wat manlijck was in der geboort t'onlyven,
Sy hetent na en God deed' hen beclijven.
P. Pharao ghebood zijn volck dat sy versmoorden,
Den sonen jong, och wat Tyrannig moorden,
Wat waren daer doe al mistrooste moeders,
O wreed gebod d'onnoosel jonge bloeders,
Al in s'Nijlsvloed geworpen t'hebben willen,
| |
[pagina 33]
| |
Een deerlijck aes, voor gulse Krokodillen.
S. Wt Levi stam werd doe een soon geboren
Die namaels een verlosser werd vercoren,
Zijn moeder hem niet langher berghen wiste
En wierp hem wegh in een bepeckte kiste,
Van riet ghemaeckt, uyt t'water hy getogen,
Heeft moeder-soch uyt voesters borst gesogen.
P. Want siet hem vand' de Dochter van den Coningh
Sy nam hem voor haer soon aen in haer woningh,
Hy zijnde groot dood' een Egypter welcken,
Sloeg een Hebreer, t'geruchte liep voor elcken,
Tot Pharao oock, en die socht hem te dooden,
Hy is bevreest tot Midian ghevloden.
S. Daer werd zijn sweer Iethro, daer hy de wachte,
Der Schapen nam, ter wijlen ons geslachte,
Aenriep den Heer benauwt in swaer arbeyden
God goedertier gedacht als sy dus schreyden,
Aen zijn verbond, daer Mosis t'Vee bewaerde
Stracks in der vlam hem d'Engel openbaerde.
P. Daer sagh hy t'bosch in brande en met verteeren,
God sprac hem aen en seyd' hem zijn begeeren
Hoe hy ons volck wilde onder zijn gheleyde,
Verlossen: maer siet wat hem Mosis seyde,
Na meer onschuld en socht het van hem wenden,
Och seynd mijn Heer den welcken ghy wilt senden,
S. O Heer o God de comst onses behoeders
Gheschieden laet, en wilt uyt onse broeders,
Moysem gelijc den Propheet ons verweckenGa naar margenoot+
Dien yeghelijck moet hooren, dat hy treckenGa naar margenoot+
Com uyt verdriet die in doods schadu sitten,
Verschijnd o licht ons met liefdigher hitten,
P. Comt dagheraed o schoon blinckenden Oosten,
Opgang verschijnd comt uyt der hoogde ons Troosten,Ga naar margenoot+
De duysterheyd comt heldigh overwinnen,
Dagh sterre claer verwect ons hert en sinnen,
| |
[pagina 34]
| |
Met Moysem oock wy sulcken wensch voor weynden,
Och seynd mijn Heer den welcken ghy wilt seynden.
| |
Weder op de wijse des 116. Psalms.S. Een ander nu die beter can hy magh,
Oock t'beste doen, en singhen vry met lusten,
By beurten want, soo ondertusschen rusten,
Den arbeyd oyt wel te verlichten plagh.
Eynd des 6. Veld-Liedt. |